ایران برنده اقتصادی لغو تحریم‌ها

خبر لغو تحریم‌های ایران نه‌تنها برای ایرانی‌ها بلکه برای تمام کشورها و فعالان اقتصادی آنها خبر مهم و تأثیرگذاری بود؛ خبری که مانند یک بمب در فضای رسانه‌ای دنیا منفجر شد و تقریبا سرخط تمام رسانه‌های دنیا را به خود اختصاص داد.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، در کنار پوشش کامل خبری از تحولاتی که ایران پساتحریم با آن مواجه می‌شود، یادداشت‌نویسان رسانه‌های معتبر اقتصادی دنیا نیز از جنبه‌های مختلفی ایران پساتحریم را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده‌اند. دراین تحلیل‌ها هرچند برخی شک‌و‌گمان‌ها به چشم می‌خورد، اما در تمام آنها یک نقطه مشترک وجود دارد و آن این است که لغو تحریم‌ها مزایای بسیاری برای اقتصاد ایران و همچنین سرمایه‌گذاران خارجی به همراه دارد. روزنامه شهروند در همین ارتباط مهم‌ترین تحلیل‌های ارایه شده در رسانه‌های جهانی را در خصوص آثار اجرای برجام گردآوری کرده است که در ادامه می‌خوانید.

نیویورک‌تایمز: تغییرات وسیع در راه روزنامه نیویورک‌تایمز به کل روند تحریم‌ها و مزایای اقتصادی ایران از امضای برجام اشاره داشته و می‌نویسد: مهم‌ترین مزیت امضای برجام برای ایران دسترسی به ١٠٠‌ میلیارد دلار دارایی در حساب‌های خارجی است. همچنین ایران می‌تواند نفت بیشتری بفروشد. اما در سایه فروپاشی بازار نفت قیمت‌ها طی ١٨ ماه گذشته ٧٠‌درصد کاسته شده بنابراین درآمدی کمتر از سطح پیش‌بینی شده نصیب ایران خواهد شد.

در سطح وسیع‌تر امضای برجام جو روانی جهانی علیه ایران را خواهد کاست. فرهاد علوی، حقوقدان ساکن ایالت واشنگتن آمریکا دراین‌باره می‌گوید: بخش‌های بانکداری، حمل‌ونقل دریایی و بیمه ایران در سطح بین‌المللی تحت تأثیر تحریم‌ها دچار آسیب فراوانی شده است. هرچند اکنون با امضای برجام اوضاع این بخش‌ها ایده‌آل نخواهد شد، اما تغییرات وسیعی در آن رخ خواهد داد.

در بخش دیگری از گزارش نیویورک‌تایمز به موضوع روابط شرکت‌های ایرانی و آمریکایی پرداخته شده است. این رسانه می‌نویسد: در سطح اقتصادی تغییرات زیادی میان دو کشور رخ نخواهد داد و دلیل آن پابرجا بودن تحریم‌های غیرهسته‌ای است. بسیاری از شرکت‌های آمریکایی تمایل کمی دارند از مارپیچ محدودیت‌های فراوان و دست‌وپاگیر دولتی گذر کرده و وارد بازار ایران شوند. مارک دی والس، یکی از تحلیلگران آمریکایی می‌نویسد: تصور نمی‌کنم شرکت‌های زیادی تمایل به سرمایه‌گذاری در ایران داشته باشند. همچنین نویسنده این گزارش معتقد است که هنوز برای اظهارنظر درباره تغییرات بلندمدت زود است. اما به هرحال نمی‌توان صف شرکت‌های اروپایی برای ورود به بازار دست نخورده ایران را انکار کرد. گاردین: نوسازی ناوگان هوایی همچنین روزنامه انگلیسی گاردین با اشاره به امضای برجام می‌نویسد: ١٣‌ سال طول کشید تا اجماع برای اعمال تحریم‌های مختلف اقتصادی علیه ایران به دست آید؛ اما فقط ٣ ماه طول کشید تا تمام تحریم‌ها لغو شوند. اکنون با لغو تحریم‌ها ایران دوباره می‌تواند نفت بفروشد، ناوگان هواپیمایی خود را نوسازی کند. همچنین می‌تواند ٣٠‌ میلیارد دلار از دارایی‌های خود را در سراسر جهان در اختیار بگیرد.

فایننشال‌تایمز: پیش‌بینی سرمایه‌گذاری ٥٠‌ میلیارد دلاری فایننشال‌تایمز نیز به این موضوع پرداخته است؛ این نشریه می‌نویسد: چند ساعت پس از امضای برجام و فراهم شدن دسترسی تهران به میلیاردها دلار دارایی خود در سراسر جهان حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران ابراز امیدواری کرد تا بتواند به٥٠‌ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی طی ‌سال آتی دست یابد. به عقیده بسیاری از تحلیلگران بخش اعظم این سرمایه‌گذاری شامل صنایع نفت و گاز و حمل‌ونقل می‌شود. اعلام لغو تحریم‌های ایران سبب شد دولت‌ها و شرکت‌های مختلف در سراسر جهان بیانیه‌های متعددی دراین‌باره صادر کنند. روز گذشته پاکستان اعلام کرد که به‌سرعت مذاکره برای پروژه خط لوله مشترک با ایران را از سرخواهد گرفت. از سوی دیگر اتحادیه اروپا در اقدامی برای آغاز دوباره فعالیت‌های تجاری اعلام کرد ماه آتی یک تیم ارزیابی فنی به ایران خواهد فرستاد تا روابط انرژی خود با این کشور را احیا کند. این رسانه نیز هشدار می‌دهد با وجود چشم‌انداز خوش‌بینانه درباره آینده اقتصادی یکی از بزرگترین بازارهای دست نخورده جهان، هیچ نشانی از بهبود سریع اقتصادی در این کشور به چشم نمی‌خورد. در ادامه فایننشال‌تایمز می‌نویسد: در بودجه ایران برای ‌سال آتی مالی پیش‌بینی شده درآمد نفتی ١٧‌درصد رشد می‌کند و در کل درآمدهای نفتی شامل ٢٥‌درصد کل درآمدهای دولت خواهند بود. ٦٨‌درصد بودجه نیز با مالیات تأمین می‌شود. چنین رقمی در اقتصاد وابسته به نفت ایران بسیار نادر است.

فوربس: لغو تحریم ایران به سود اقتصاد جهانی است در همین زمینه نشریه فوربس گزارشی چاپ کرده است و در آن به تحلیل تبعات امضای برجام پرداخته است. «تیم وورستال» نویسنده این گزارش می‌نویسد: در شرایط کنونی دلایل متعددی وجود دارد تا تحریم‌های ایران لغو نشود؛ از تأثیر اقتصادی بر بازار نفت گرفته تا مقابله با عربستان و غیره. اما نمی‌توان این نکته را انکار کرد که پایان تحریم‌ها به معنای صلح‌آمیز بودن برنامه‌های هسته‌ای ایران است. از سوی دیگر تحریم‌های ایران باید لغو شود تا ارزش تهدید تحریم‌های اقتصادی برای افراد دیگر در آینده حفظ شود.

وورستال در ادامه گزارش خود با اشاره به خبری از بلومبرگ می‌نویسد: ارزیابی سازمان IAEA به نوعی رکود اقتصادی ایران را تمام می‌کند و سبب می‌شود این کشور در برابر رقبایی مانند عربستان‌سعودی و رژیم صهیونیستی که به‌شدت با این روند مخالف بودند، قدرت بگیرد. به این ترتیب با افزایش قدرت اقتصادی تهران احتمال دارد بی‌ثباتی خاورمیانه بیشتر شود.

در این بخش بهترین تحلیل را می‌توان دیدگاه «جان نش» اقتصاددان دانست که براساس تئوری بازی‌ها موضوع را ارزیابی کرده است. مهم‌ترین نکته آن است که عملکرد مطلوب نشان می‌دهد آیا تغییرات ایجاد شده یکباره و ناگهانی هستند یا آن‌که به‌طور مرتب تکرار می‌شوند. اقتصاد و به‌خصوص اقتصاد بین‌المللی مجموعه‌ای از رویدادهای تکراری هستند. به عبارت دیگر استفاده از استراتژی صحیح اقتصاد توسط یک کشور برای همه کارآمد است و درنهایت به سود بقیه خواهد بود. اگر کشورهای دیگر با ایران همکاری کنند، ایران هم با آنها همکاری می‌کند. به این ترتیب یک بازی ساده به همکاری مداوم تبدیل خواهد شد.

بنابراین اهمیتی ندارد عربستان سعودی، روسیه یا طرفداران استخراج نفت وگاز شیل درباره بازار نفت چه بگویند، ایران اکنون پول بیشتری در اختیار دارد زیرا با زیرکی توانسته دیگران را قانع کند و بنابراین تحریم‌ها باید لغو شود. بنابراین اگر اکنون دولت‌های غربی از وعده خود تخلف کنند در آینده کسی به تحریم‌های آنان اعتنا نخواهد کرد. بنابراین به‌راحتی می‌توان عناصر اقتصادی و سیاستگذاری عمومی را مشاهده کرد.