پرریسکترین و کم ریسکترین صنایع بورس
بورس تهران در مدت 30 روز گذشته یکی از پر هیاهوترین دوران خود را سپری کرد. افزایش تنشهای بین ایران وعربستان و کاهش قیمت نفت از یک سو و نزدیکتر شدن کشور به زمان اجرایی برجام از مهمترین اتفاقات این دوره بوده است.
بورس تهران پس از طی یک دوره طولانی مدت نزولی دوباره روند صعودی خود را آغاز کرده است. این روند صعودی یکی از پربازدهترین ماه بورس را در سه ماهه سوم سال رقم زد. با این حال صنایع مختلف به وضعیت فعلی بازار واکنش متفاوتی داشتند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، بازده در حدود 0.5 درصدی بازار اول با توجه به کل بازه مورد بررسی از نیمه آذر تا نیمه دیماه است. با اینحال اگر نیمه دوم باز حساب میشد این بازده در حدود 4 درصد بوده است. تاکید بر ارزان سازی قیمت پول در شبکه بین بانکی کشور در نشست ابتدای دی ماه شورای پول و اعتبارحکایت از تلاش برای کم کردن توقع سود سازیهای بدون ریسک در بازار پول دارد. نرخ سود بین بانکی از 28 درصد تا 21.5 درصد مورد تاکید بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار قرار گرفته است. این اقدام باعث رونق بخش تولید کشور خواهد بود. نرخ خوراک پتروشیمی بار دیگر در بین سرمایه گذاران بازار بورس تهران داغ شده است. بنابر نظر کارشناسان، نرخ خوراک باید کاهش پیدا کند و نرخهای فعلی فشار سنگینی بر اقتصاد کشور وارد کرده است. برخی از این کارشناسان و فعالان اقتصاد، فشار این موضوع را محدود به شرکتهای پتروشیمی نمیدانند و حتی رکود سالهای اخیر بورس را نیز نتیجه افزایش نرخ خوراک پتروشیمیها عنوان میکنند. پتروشیمیها به عنوان بزرگترین گروه بورس تهران محسوب میشوند و در نتیجه نگرانی از سودآوری آنها میتواند موجب کاهش اطمینان نسبت به وضعیت کلی بازار سهام شود. بر این اساس، طرفداران کاهش نرخ خوراک معتقدند پس از دو سال رکود طولانیمدت در بورس، اکنون باید با انجام این اقدام، نهتنها به وضعیت این صنعت بزرگ کشور کمک کرد، بلکه بازار سهام را نیز از رخوت فعلی خارج کرد. یکی دیگر از مباحث محل مناقشه میان طرفداران و مخالفان کاهش نرخ خوراک، بحث تغییرات روند قیمت نفت از اواسط تابستان 93 است. به عبارت دقیقتر، نرخ خوراک پتروشیمیها اواخر سال 92 به 13سنت افزایش یافت، یعنی زمانی که قیمت نفت در بازارهای جهانی بیش از 100 دلار بود. گمانه زنیهای موجود از کاهش نرخ فعلی از 13 سنت به زیر 10 سنت یعنی به 8.5 سنت حکایت دارد که باعث تحرک دوباره این بخش میشود. در طرفی دیگر، از آنجایی که به مرحله اجرایی شدن توافق برجام و رفع تحریمها نزدیک میشویم و گمانه زنیهای فعالان بازار مبتنی بر اینکه، گشایشهای سیاسی و اقتصادی پیش روی وضعیت اقتصادی کشور است، اقدام به تقاضا برای خرید سهام کردهاند؛ هر چند قالب سرمایه گذاران متاثر از فضای روانی حاکم بر بازارها نیز است. تنش در روابط دو کشور ایران و عربستان به اوج خود رسیده و باعث شده بازار سرمایه عربستان ریزش کند اما این اثر در ایران کاملا معکوس بوده و تنها یکی از شرکتهای بورس اوراق بهادار که درزمینه غذایی و روغنی فعالیت میکند دچار افت قیمت شده است. به گونهای که پس از شکل گیری تنش بین این دو کشور، بورس تهران روند صعودی قدرتمندی به خود گرفت که در نمودار زیرز نیز مشخص است.
در این بازه میتوان به افزایش قیمت نفت در صورت بروز تنش بین این دو کشور اشاره کرد که دلیل افزایش شاخص در این زمان بوده است. بورس اوراق بهادار تهران که ازدرهفته گذشته با رشد قابل توجهی نسبت به هفته های قبل مواجه شد، جانی دوباره گرفت و بعد از مدتها توانست با تکاپو و هیجان فعالان بازار برای خرید سهام شرکتهای ارزانقیمت نقطه عطف جدیدی برای خود ایجاد کند، بهطوریکه رخوت و سستی در بازار بورس اوراق بهادار تهران پس از مدتها جای خود را به رونق و هیجان در خریدوفروش سهام داد. نزدیک شدن به روزهای پایانی تحریمها و فرارسیدن زمان اجرای برجام موجب شد تا روند صعودی بورس تهران تشدید شده و بازار سهام در معاملات روز چهارشنبه خود رکوردشکنیهای جدیدی را تجربه کند.به این ترتیب نزدیک شدن به زمان لغو تحریمها با اجرای برجام موجب شد تا تقاضای خرید در تالار شیشهای افزایش یابد. نمودار زیر نیز ارزش معاملات در بازه 15 آذر تا نیمه دی را نشان میدهد. در شنبه هفته گذشته بالغ بر 1000 ملیارد تومان ارزش معاملات بازار بورس تهران بوده است.
بر این اساس در بازار ماه گذشته علاوه بر تقویت تقاضای خرید در اکثر گروه های بازار، شرکتهای حملونقلی، بانکی و خودوریی که بیشتر از لغو تحریمها تاثیر میپذیرند مورد توجه بازار قرار گرفتند. نمودار زیر نیز میزان نوسانات گروههای مختلف را در بازه مورد بررسی نشان میدهد.
پالایشگاهیها پالایشگاهیها بار دیگر تحت تاثیر کاهش جهانی قیمت نفت روند نزولی خود را ادامه دادهاند. این گروه پس از تنش با عربستان و به امید افزایش قیمت نفت، جان تازهای به خود گرفت. با اینحال این گروه در حال حاضر نیز تحت تاثیر قیمت نفت به فعالیت خود ادامه میدهد. ضریب بتا بالای این گروه در صورتی که قیمت نفت افزایش یابد تاثیر قابل توجهی خواهد گذاشت. کاهش نرخ خوراک پتروشیمی نیز بر این گروه تاثیر دوگانهای دارد که باید دید در پیش بینیهای سال آینده این تغییر چه تاثیری خواهد گذاشت. فلزات اساسی فلزات اساسی نیز همانند گروه قبلی تحت تاثیر قیمتها جهانی قرار دارند. قیمتهای جهانی فلزات اساسی در تمام زمینهها روند نزولی خود را حفظ کرده است. شرکتهای ایرانی نیز حداقل تا دریافت گزارشهای 9 ماهه و نمایش روند نا مناسب این شرکتها روند نزولی خود را ادامه خواهد داد. ضریب بتا پایین سهم این سیگنال را به سرمایه گذاران میدهد که در صورتیکه روند بازار نیز مثبت گردد، تا زمانی که قیمت فلزات جهانی افزایش پیدا نکند این گروه درگیر بحران خواهد بود. خودرو خودروییها در کنار بانکیها بزرگترین رهبرهای بورسی هستند که تحت تاثیر بسیار زیاد متغیرهای سیاسی قرار دارد. نزدیک شدن برجام به مرحله اجرایی میتواند سهام شرکتهای این گروه را در روند صعودی تثبیت نماید. با اینحال در کنار اخبار مهم سیاسی، افزایش تیراژ خودروسازان نیز امیدها را به این گروه افزایش داده است. ضریب بتا بسیار بالا این گروه نشان از روندسازی خودروسازان در بازار دارد. در حالی که شاخص در حدود نیم درصد افزایش داشته است، خودروسازان فزایش 5 درصدی را تجربه نمودهاند. قند گروه قندی بار دیگر روندی مخالف با روند مشخص داشته است و باردیگر نیز بیشترین سود را نصیب سرمایه گذاران خود کرده است. با اینحال ضریب بتا منفی این گروه این هشدار را به سرمایه گذاران میدهد که روند مثبت این گروه در صورت تثبیت روند مثبت شاخص از بین خواهد رفت. دارویی گروه دارویی نیز مانند گذشته از کم ریسک ترین گروههای بازار سرمایه به شمار میآید. این گروه روندی مثبت متعادلی داشته و تحت تاثیر نوسانات جزیی بازار قرار نمیگیرد. پتروشیمی گروه پتروشیمی نیز که تحت تاثیر بازار نفت و همچنین تعیین قیمت خوراک پتروشیمیها قرار دارد، روند نزولی خود را حفظ کرده است. تنها تفاوت این روند نزولی به انتها نزدیک شدن آن است. روند نزولی در ماه گذشته بسیار خفیف بوده و با اعلام خبر کاهش قیمت خوراک، این روند صعودی خواهد شد. سیمان گروه سیمان نیز تحت تاثیر ریسک بازار خود، قروش نا مناسبی دارد. رکود بخش مسکن و بازار های صادراتی از دلایل روند نزولی این سهم هستند. سرمایه گذاری گروه سرمایه گذاری برای اولین بار بازدهی دو برابری نسبت به شاخص کل داشته است. با اینحال این گروه نیز بنابر شرکتهای مختلف آن برآیند مختلفی داشته است. بانکها بانکها جز بزرگ ترین گروههای بازار بوده که از رفع تحریم سود بسیار زیادی نصیب آن ها می شود. رفع تحریم سوئیفت یکی از مواردی بوده است که سرمایه گذاران این گروه را نسبت به آینده ریسک های کشور و بانکی امیدوار ساخته است. روند این گروه میتواند روند بازار سرمایه را نیز حفظ کند. با اینحال ضریب بتا این گروه به نسبت کاهش یافته است که نشان از توجه مردم و سرمایه گذاران به اخبار بانک ها و شیوه مدیریتی آنها است. انبوه سازی وضعیت بخش مسکن و ساخت ساز وضعیت نامناسبی دارد و در رکودی ترین حالت خود به سر میبرد. گروه انبوهسازی نیز متاثر از وضعیت روند نزولی زیادی داشته است. با اینحال ضریب بتا بالای این گروه این نوید را به سرمایهگذاران میدهد که با بهبود وضعیت اقتصادی کشور و بازار سرمایه، روند نزولی مثبت گردد. حمل و نقل این گروه نیز پس از مدت دو ساله رکود ناشی از تحریمها، جان دوبارهای گرفته است. نزدیک شدن کشور به مرحله اجرایی یزجام آینده این گروه را درخشان کرده است. ضریب بتا بالای آن نیز این نوید را به سرمایهگذاران میدهد که در صورت تثبیت روند صعودی بازار، این گروه وضعیت بسیار خوبی داشته باشد .