تاثیر اقتصاد بر انتخابات و بالعکس
کم نیستند اتفاقات سیاسی که بر اقتصاد تاثیرگذارند و گاهی هم برعکس این مسائل اقتصادی است که برای سیاسیون و سیاست تعیین تکلیف میکند به راحتی میتوان گفت که اقتصاد و سیاست دو حوزه ناگسستنی هستند.
اکنون تاثیر اقتصاد بر سیاست و تاثیر سیاست بر اقتصاد را با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات بررسی میکنیم. میبینیم که انتخابات چه تاثیری بر اقتصاد دارد و اقتصاد کنونی چه تاثیری بر انتخاب افراد خواهد داشت. اقتصاد فعلی و خصوصا آینده ایران پیوندی ناگسستنی با انتخابات آینده دارد. از سویی شرایط اقتصادی بر مشارکت مردم تاثیر دارد و از سویی همه امید به بهبود وضعیت اقتصادی بعد از این حماسه سیاسی دارند. این مسائل تقریبا نیازی به اثبات ندارد و همگان این موضوعات را قبول دارند. انتخاب شعار اقتصادی توسط کاندیدا رویدادهای سیاسی هر روز در رسانهها منعکس میشود و لحظهیی نیست که اخبار سیاسی در رسانهها منتشر نشود، پرحاشیهترین رویداد سیاسی در هر کشور انتخاباتاست. جمهوری اسلامی ایران در ماه پایانی سال جاری انتخاباتی در دو سطح حساس را در پیش دارد. انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی بر فضای اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود و از سویی نیز احتمالا اقتصاد نیز بر انتخابات آتی تاثیرگذار خواهد بود. این تاثیر به اندازهیی است که پیشبینیها حکایت از وجود شعارهای اقتصادی در تبلیغات کاندیداها دارد زیرا در
شرایط فعلی اقتصاد دغدغه اصلی مردم است. براساس فرمایشات مقام معظم رهبری اقتصاد اصلیترین مساله کشور است. رقابت پیش رو در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری باید در راستای حل این معضل ملی باشد. انتخابات فرصت مناسبی برای بیان نظرات گروههای مختلف سیاسی و عامه مردم درخصوص مسائل مختلف در سطح جامعه است. قطعا افرادی که پا به این عرصه گذاشتهاند بحث اقتصاد را فراموش نخواهند کرد زیرا در این صورت دست به فرصتسوزی تاریخی زدهاند. در این گزارش از چند عامل که بر اقتصاد و انتخابات تاثیرگذار است، صحبت خواهیم کرد. پیوند ناگسستنی اقتصاد و سیاست اقتصاد و سیاست جمهوری اسلامی ایران در اکثر زمانها پیوند ناگسستنی داشتهاند. ایران اسلامی در تاریخ خود دو بار شرایط سخت سیاسی و اقتصادی را در کنار هم داشته است. در زمان 8 سال جنگی که بر ایران تحمیل شد، چندین سال شاهد اقتصادی ویران بودیم که با اعتماد مردم به سیاست موجود در کشور سر بلند شدیم. در سالهای گذشته نیز برای بار دوم مردم گرفتار این شرایط سخت شدهاند. اتهامات بیاساس بر صنعت صلحآمیز هستهیی و اعمال تحریمهای ظالمانه شرایطی را ایجاد کرد که اقتصاد ایران به
کندی پیش رفت. درحال حاضر در شرایط فعلی به سوی دوران پسا برجام حرکت میکنیم. در این دوران دو انتخابات حساس نیز وجود دارد که قطعا وضعیت اقتصادی و انتخابات بر یکدیگر تاثیرگذارند. این موضوع هم میتواند فرصت خوبی برای آنها که برنامه اقتصادی دارند، باشد و هم میتواند نگرانی را برای عدهیی به وجود آورد که با وجود مسوولیت در گذشته نتوانستند توقعات اقتصادی مردم را محقق کنند و در این مسیر گام بردارند. تاثیر مشارکت بر انتخابات و اقتصاد مشارکت واژهیی پر اهمیت در همه موضوعات است. درخصوص انتخابات میزان مشارکت حرف اول را میزند. از سویی نیز گمانههایی پیرامون ابهام در میزان این مشارکت با وجود مسائل اقتصادی نیز وجود دارد. براساس آمارها تورم، رکود و بیکاری از عواملی است که بر مشارکت تاثیر منفی دارد و در عوض با افزایش سطح سواد و درآمد سرانه مشارکت گستردهیی شکل خواهد گرفت.حضور پر شور مردم بر پای صندوقهای رأی مشارکتی را ایجاد میکند که در آینده امیدواریم شاهد حضور این اتحاد در عرصه اقتصاد نیز باشیم. نباید فراموش کرد که ثباتی ایجاد شده از سیاست خصوصا در بحث انتخابات بر اعتماد مردم، بخش خصوصی و آینده ایران
نیز تاثیر خواهد داشت. امید ایجاد شده در دل صاحبان سرمایه، تولیدکنندگان و مسوولان اقتصادی فعالیت در این عرصه را افزایش میدهد. اما عدهیی معتقدند که مجلس هماهنگ با دولت میتواند وضع اقتصاد را بهبود دهد و شاید برای هماهنگی بیشتر مجلس و دولت مردم مشارکت بیشتری نشان دهند هر چند که عدهیی هم این ماجرا را قبول ندارند و معتقدند پیشرفتها در تضارب نظرها و بحث اتفاق میافتد و لازم است مجلس نگاهی متفاوت از دولت داشته باشد. تاثیر انگیزه بر مشارکت مردم حضور و مشارکت مردم هم در عرصه انتخابات و هم در حوزه اقتصادی مستلزم انگیزه است. ابتداییترین حرکت در هر انتخابات وعدهها و شعارهای کاندیداها برای بالا بردن انگیزه است. وعدههای اقتصادی و رفع مشکلات در این حوزه در شرایط فعلی احتمالا در اولویت تمامی نامزدهای انتخاباتی خواهد بود. البته اقتصاد موضوعی است که در حافظه بلندمدت مردم قرار دارد و در شرایطی که احساس کنند وعدهها رنگ و بویی از حقیقت ندارد از فرد کاندیداها و حتی شاید از فضای انتخابات دور شوند. انگیزه هر قشر با متغیرهای گوناگون بالا میرود. به طور مثال برای تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه، متغیرهای
مالیات و سود بانکی و برای مصرفکنندگان و خانوارها، متغیرهای نرخ تورم، افزایش رفاه و درآمد و در نهایت برای جوانان متغیرهای اشتغال و مسکن اهمیت بیشتری دارد. میزان تاثیر شرایط اقتصادی ماههای قبل از انتخابات بر مشارکت تحولات و وضعیت اقتصادی قبل از برگزاری انتخابات به دو صورت در انتخابات موثر است. اول اینکه وضعیت اقتصادی بر جلب نظر مردم برای مشارکت تاثیرگذار است و دوم اینکه وضعیت اقتصادی بر رأی مردم به نامزدها و تایید یک حزب موثر است. درخصوص وضعیت اول تصمیمگیران میتوانند برای جلب آرای مردم متغیرهای اقتصادی را به سمتی حرکت دهند که رضایت مردم جلب شود. البته این کار به میزان دانش مردم نیز بستگی دارد و شهروندان عاقلتر از آن هستند که توسط سیاستمداران منفعتطلب به سمت و سوی خاصی هدایت شوند. پیرامون وضعیت دوم نیز نگاه مردم بر دغدغههای نامزد و حزب است و از چندین ماه قبل به بررسی این دغدغهها و مواضع فرد در زمان بحرانهای اقتصادی میپردازند. البته آخرین حرکت در این رابطه همانگونه که اشاره شد، شعارها و وعده اقتصادی است. مهمترین و ملموسترین موضوع در اقتصاد هر کشور که تاثیرگذار بر تصمیمهای سیاسی
مردم در انتخابات است، نرخ تورم است. رأی و نظر مردم نسبت به سیاستهای دولت به شدت وابسته به نرخ تورم است.تورم متغیری است که هر روز مردم آن را لمس میکنند و در ارزیابی خود نسبت به عملکرد سیاستگذاران، آن را ملاک قرار میدهند. تاثیرات نامزدها در انتخابات بر اقتصاد در دو انتخابات مهم پیش رو نامزدهای انتخاباتی باید برنامهیی صحیح را پیرامون اقتصاد و سیاستهای انتخاباتی در پیش بگیرند. ازجملهیی برنامهها ثبت نام افراد شایسته در این حوزه است. احزاب و آنها که دغدغه مردم و نظام را دارند، افرادی را تشویق به حضور و ثبت نام کنند که نسبت به مسائل اقتصادی بیگانه نباشند و دغدغه توسعه کشور و رفع معضلات موجود را داشته باشند. از سویی نیز نامزدهای انتخاباتی اگر واقعا دلسوز نظام، رهبری و کشور هستند در صورتی پا به این عرصه مهم و حساس بگذارند که احساس کنند، میتوانند به حل اصلیترین معضل کشور در آینده کمک کنند. نباید فراموش کرد که پیش از همه اینها انتخاب افراد در درون حزبها برای ورود به انتخابات نیز باید مورد توجه قرار گیرد و انتظار میرود که گروهها و جناحهای سیاسی، تمام سعیشان انتخاب تیمی متوازن و هم نظر
در مسائل اقتصادی باشد. اتحاد و همدلی نمایندگان مجلس آینده نسبت به وضعیت اقتصادی امری مهم است و نباید در آینده استراتژیهای متفاوت و ضد و نقیض در این عرصه شکل گیرد. در کنار تمامی گفتهها در انتخابات اسفند ماه نظارت صحیح نهاد نظارتی حایز اهمیت است و توصیه میشود به اقتصاد به عنوان یک مشکل مهم توجه ویژه داشته باشند. این نهاد در تایید صلاحیتها در این دوره باید اقتصاد را هم مورد توجه قرار دهد. صلاحیتهای بسیاری از افراد در دورانهای گذشته مورد شک و تردید قرار گرفته و افرادی که از همین حالا منابع کشور را در رقابتهای انتخاباتی در امور نامتعارف خرج کردهاند، نباید جایی در دستگاههای سیاستگذار داشته باشند.نظارت بر تبلیغات نامزدهای انتخاباتی در این راستا کمک خواهد کرد. فضای کشور در شرایط فعلی نباید با وعدههای پوچ تبلیغاتی ملتهب شود. در ابتدا صحبت از برنامه کردیم که نیازمند ارائه برنامه اقتصادی مشخص، علمی و مفید برای اوضاع اقتصاد کشور هستیم. این برنامهها باید راه درمانی برای اقتصاد مریض ایران باشد. در تمامی انتخابها مهمترین وظیفه را مردم بر عهده دارند که با چشمانی باز، ذهنی هوشیار به اصلحترین نامزدهای
انتخاباتی رأی دهند. انتخاب آنها هر چه باشد، خوب یا بد آیندهساز کشورمان خواهد بود. تغییر این وضع پیش از همه برنامهها و مسوولیتها در گرو انتخاب آگاهانه نمایندگان مجلس آینده از سوی مردم است. در نهایت مسوولان دولت، کارشناسان، رسانهها و افرادی که دغدغه اقتصادی دارند در شرایط انتخابات پیش رو باید به چند نکته توجه داشته باشند. آنها باید در راستای آگاهسازی مردم به حقوق اقتصادی خود و مطالبه آن در انتخابات حرکت کنند و در مرحله بعد به دنبال ایجاد و گسترش سرمایه اجتماعی در میان مردم به ویژه از سوی متولیان حکومتی باشند. اعمال انواع سیاستهای اطلاعرسانی در جهت کارکردهای پدیده مشارکت در اقتصاد را نباید در این شرایط فراموش شود و بسط روحیه آیندهاندیشی در میان مردم و مسوولان و گسترش مطالبات اقتصادی مردم از طریق اعمال فراخوان رسانهیی نیز حایز اهمیت است. طرح شدن نظریههای مختلف و مباحثات کارشناسی صاحبنظران اقتصادی طرفدار کاندیداهای مختلف سبب هماندیشی و تبادل اندیشههای مختلف و گاهی متناقض خواهد شد که در صورت هوشمندی تصمیمگیران آتی میتواند به یک راهکار روشن و راهگشا منجر شود.
ارسال نظرات