آشفته بازار مسافرکشی

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از کسب و کار ، بیکاری، فراغت از تحصیل و پیدا نکردن شغلی متناسب با داشته‌ها ذهن بسیاری را به سمت مسافرکشی می‌برد. این دلایل باعث شده است در هر مسیر و خیابانی تعداد ماشین‌های مسافرکش از خود مسافران هم بیشتر باشد. رقابتی که برای پیدا کردن یک مسافر میان این ماشین‌ها به وجود می‌آید گاهی به درگیری بین آنها می‌انجامد. این موضوع در شهرهایی که آمار بیکاری بسیاری دارند مشهود‌تر است.

البته برخی هم نه مسافرکش هستند و نه مجوز قانونی آن را دارند بلکه از ماشینی که در اختیار دارند به عنوان وسیله‌ای برای درآمدزایی استفاده می‌کنند و باعث مزاحمت برای مسافرکشان و تاکسیرانان می‌شوند. این مسافربران که تعدادشان هم کم نیست، بی‌توجه به کسانی که تنها شغل‌شان مسافرکشی است، گوی رقابت را از آنها ربوده‌اند و بازار درآمدی آنها را به نحوی خراب کرده‌اند. یک راننده تاکسی می‌گوید: مسافرکشی هم یک شغل است و باید امنیت شغلی خود را داشته باشد. کسانی که در آژانس‌های تاکسیرانی عضو هستند یا ماشین آنها علامت و نماد قانونی برای این کار را دارد، وقت و عمر خود را صرف این کار کرده‌اند اما متاسفانه برخی کسانی که با ماشین شخصی به این کار مبادرت می‌کنند هم باعث کم شدن درآمد این رانندگان شده‌اند و هم به نوعی مانعی برای پیشرفت این شغل و داشتن چهره اجتماعی خوب آن ایجاد کرده‌اند. این راننده می‌گوید: مسافرکشی هم یک شغل است با مجوزهای قانونی خود، حضور بسیاری از افرادی که غیرمستقیم و بدون هیچ گونه مدرک قانونی مبادرت به این کار می‌کنند و تعداد بسیار آنها جایگاه این شغل را از بین برده و آرامش بازار آن را به هم ریخته به‌طوری که هر کسی با داشتن یک وسیله نقلیه، مسافرکشی برای درآمدزایی را حق خود می‌داند با اینکه این فرد ممکن است کارمند یا در جایی مشغول به کار باشد. وی ادامه می‌دهد: آیا وقت آن نرسیده که مسافرکشی هم به عنوان یک شغل تعریف شود و صاحب حقوق خاص خود باشد و دیگر افراد فاقد مجوز به آن اقدام نکنند؟

این راننده در جواب این سوال «کسب‌وکار» که آیا رنگ‌های زرد و سبز تاکسی و سایر نمادهای آن که در حال حاضر گویای تمایز این ماشین‌ها با ماشین‌های شخصی است کمک بخش مساله نبوده، می‌گوید: بسیاری از رانندگان تاکسی شاید میلی به اینکه ماشین‌شان به رنگ دیگری تغییر کند نداشته باشند، به همین دلیل این رنگ‌ها فراگیر نیست و بسیاری از تاکسیرانان برای ماشین‌هایشان از این رنگ استفاده نمی‌کنند از طرفی خیلی از مسافران از همین نمادها سوءاستفاده می‌کنند و کسی هم قادر به شناسایی آنها نیست. مساله دیگر این است که تشخیص اینکه آنها در حال مسافرکشی هستند یا نه دشوار است و این کار عملا از نظر قانونی کاری ممکن نیست. مگر اینکه خود مسافران و مردم پیگیر این قضیه شوند و خود را موظف به مسافرت با کسانی بدانند که تاکسیران و مسافرکش هستند نه مسافربر غیرقانونی.

البته آنچه که شاید موجب گرایش خیلی‌ها به این شغل شده رانندگی است. خیلی‌ها تصور می‌کنند چون مهارت‌های رانندگی را دارند همین کافی است که مسافرکش باشند در حالی که مسافرکشی هم قوانین و مقررات خاص خود را دارد و آن تنها منحصر به داشتن مهارت رانندگی نیست. احترام به مسافر و توجه به زمان و شان و حقوق او، دقت در امنیت و آرامش مسافر، رعایت نرخ قانونی کرایه متناسب با مسیر و مسافت‌ها که قوانین مسافر کشی است، از چشم همین افراد سوءاستفاده‌گر پوشیده است. مسعود مهاجر، کارشناس حمل و نقل در این مورد به «کسب و کار » می‌گوید: متاسفانه با اینکه مسافر کشی به این شیوه در قانون راهنمایی و رانندگی ممنوع است هیچ گونه نظارت قانونی و رسیدگی به وضع آشفته مسافر کشی وجود ندارد. افرادی که ماشین شخصی دارند حتی به اندازه تاکسیرانان دیگر مسافر حمل می‌کنند. آنها آزادانه در کنار تاکسی‌ها به انتظار مسافران می‌ایستند و با وجودی که هم پلیس و هم نیروی انتظامی از وجود آنها باخبر است هیچ کاری برای جریمه آنها نمی‌کند. این کارشناس می‌گوید: عدم نظارت‌های قانونی و طولانی در این مورد باعث شده که کار این افراد عادی شده و از نظر فرهنگی میان همه جا بیفتند. اگر دولت تنها چند مورد از این ماشین‌ها را جریمه کند شاید ما شاهد این موضوع در کشور نباشیم.

وی این موضوع که امکان کنترل این افراد وجود ندارد را به‌شدت رد می‌کند و می‌گوید: کاملا مشخص است و می‌توان کسی را که خانواده خود را سوار کرده از آن‌که مسافر سوار می‌کند تشخیص داد. این ماشین‌ها جلوی هر کسی ترمز می‌کنند و در مکان‌های عمومی حضور دارند و همه هم از حضور آنها باخبر هستند، بنابراین این موضوعی نیست که بشود گفت از چشم دیگران پوشیده است و کنترل آن ممکن نیست. مسعود مهاجر می‌گوید: در همه کشورهای پیشرفته و حتی متوسط هم قانون با این مسافرکشی‌های غیرقانونی برخورد می‌کند اما در کشور ما نه تنها اقدامی صورت نگرفته بلکه مشکل‌آفرینی اجتماعی و اقتصادی آنها هم برای مردم و هم برای تاکسیرانان روز به روز بیشتر می‌شود. وی در ادامه توضیح می‌دهد: شاید مهم‌ترین موضوعی که باعث شده خیلی‌ها به شهرهای بزرگ مهاجرت کند هم همین باشد که با وجود عدم قانونی برای منع مسافرکشی‌های بدون مجوز، این مهاجران خیالشان راحت است که اگر در آن شهر هیچ شغلی پیدا نکردند حداقل این است که مسافرکشی می‌کنند. احترام به قوانین و ضوابط شغلی برای هر جامعه‌ای تضمین‌کننده امنیت و درآمد و موقعیت آن شغل است. مسافرکشی به صورت غیرقانونی امنیت تاکسیرانان و آنها که به صورت قانونی وارد این شغل شده اند را از بین برده است. آیا زمان آن نرسیده که به فکر جمع‌آوری انبوه مزاحمان و دردسرسازان این شغل باشیم تا هر کس در قالب مسافرکش به خود اجازه سوءاستفاده مالی، اجتماعی و فرهنگی از شغل ما را ندهد؟