پنج چاشنی ضد‌رکود بورس
معاملات بازار سهام روز گذشته در حالی ادامه یافت که موج افت‌و‌خیزهای کوچک بر شاخص کل همچنان در بازار دیده می‌شود. نماگر شاخص روز سه‌شنبه افت 8/ 74 واحدی را به ثبت رساند تا رشد از ابتدای سال خود را به 3/ 0 درصد کاهش دهد.
بر همین اساس و به‌زعم بسیاری از کارشناسان، بازار سهام این روزها وارد مرحله‌ای از رخوت و کم‌رمقی شده که در سال‌های اخیر کم‌سابقه بوده است. با این وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد که کماکان سیگنال‌های موثری درخصوص شرایط اقتصادی و سیاسی کشور وجود دارد که می‌تواند در میان‌مدت و شاید بلند‌مدت بورس تهران را دستخوش تغییرات جدی کند. اعلام برنامه بودجه سال 95 طی ماه جاری، تعیین تکلیف نرخ سود بانکی، اجرای عملی برجام طبق موعد بیان شده، سیاست‌های انبساطی دولت و تغییر در قیمت‌های جهانی کالاها از مواردی است که در این گزارش به‌عنوان محرک‌های تغییر رفتار بازار بیان شده است. با این وجود در‌هم‌تنیده شدن متغیرهای اقتصادی در بسیاری از بازار‌ها این احتمال را قوت می‌بخشد که یک پارامتر بتواند بر دیگر پارامترها تاثیر بگذارد و شرایط جدیدی را در آینده رقم بزند. مولفه‌های تغییر رفتار بورس در میان‌مدت روند بازار سهام در روزهای گذشته به‌گونه‌ای طی می‌شود که بسیاری از تحلیلگران افت در قیمت جهانی کالاها را دلیل محکمی برای آن می‌دانند. نفت برنت که در حال حاضر در محدوده 45دلار قرار دارد به‌طور مستقیم و غیر مستقیم بر بسیاری از صنایع تاثیر گذاشته و از سوی دیگر دولت را با کاهش درآمد‌های نفتی مواجه ساخته است. به همین سبب بازار سهام که همواره از آن به‌عنوان آینه اقتصاد کلان یاد می‌شود این روزها در شرایط خوبی به سر نمی‌برد و با افت و خیز‌های کوچک در بی‌رونقی به سر می‌برد. ایمان مقدسیان، مدیر سرمایه‌گذاری سهام گستر شرق در گفت‌وگویی در این زمینه می‌گوید: پارامترهای بنیادی تاثیر‌گذار بر روند بازار را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. در اولین قدم بحث تغییر در قیمت‌های جهانی کالاها بسیار مهم است که می‌تواند بسیاری از صنایع را با تغییر مواجه کند. در حال حاضر با کاهش قیمت جهانی نفت مواجه هستیم؛ اما از آن‌سو امری که می‌تواند از نگرانی این موضوع تا حدی در اقتصاد کلان بکاهد موضوع فروش بیشتر نفت بعد از اجرای عملی برجام است. به نظر می‌رسد افزایش فروش نفت در میان‌مدت تنها عاملی است که می‌تواند از اثر پررنگ کاهش قیمت‌های جهانی در بازار بکاهد. وی در ادامه و با اشاره به تغییرات در کاهش نرخ سود بانکی بیان کرد: با فرض اینکه نرخ سود بانکی به روش منطقی کاهش یابد، اما همچنان اوراقی از قبیل صکوک و خزانه با سود‌های بالای 23 درصد وجود دارد که باعث می‌شود اثر کاهش نرخ سود سپرده به تدریج و آرام در بازار حس شود. از سوی دیگر به نظر می‌رسد این سبک کاهش بیشتر به‌عنوان یک TARGET دستوری باشد و با وجود موسسات مالی و اعتباری و فعالیت آنها به‌صورت آزاد، نتواند به‌صورت صحیح در بازار اجرا شود و اثرگذار باشد. بنابراین کاهش دستوری نرخ سود نمی‌تواند اثرگذاری چندانی داشته باشد. مقدسیان سومین عامل اثرگذار بر روند بازار در میان‌مدت را اعلام بودجه سال 95 طی ماه جاری می‌داند و می‌گوید: زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش بودجه عمرانی برای سال آینده به گوش می‌رسد که این مهم می‌تواند صنعت ساخت و ساز و گروه‌های زیر‌مجموعه آن را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی بحث تعیین نرخ ارز برای بودجه سال 95 بسیار مهم است که شرکت‌های بورسی را با عملکردی جدید همراه می‌سازد. همچنین امیدواری‌های بسیاری وجود دارد که در بودجه سال 95 نرخ خوراک پتروشیمی و مواد اولیه، شرایط شرکت‌های معدنی و سنگ آهن مربوط به پروانه‌ها و حق بهره مالکانه تا حد زیادی ابهام زدایی شود و این شرکت‌ها بتوانند با نرخ‌های شفاف شده به فعالیت خود ادامه دهند. مدیر سرمایه‌گذاری سهام گستر شرق مهم‌ترین عاملی را که می‌تواند در میان‌مدت شرایط بورس تهران را دستخوش تغییرات جدی قرار دهد، اجرای عملی برجام و رفع تحریم‌های هسته‌ای می‌داند.
