پشت پرده ماشین تبلیغاتی «داعش» چیست؟
روزنامه آمریکایی «واشنگتنپست» بخشی از مجموعهای مربوط به پیدایش تکفیریهای «داعش»، پیامدهایی که برای خاورمیانه داشتهاند و تلاشهای دولت آمریکا و دیگر کشورها برای تضعیف این گروه را منتشر کرد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، در این گزارش نوشته شده است که تکالیف و وظایف تکفیریهای داعش بر روی یک تکه کاغذ نوشته میشود که در هر کاغذ، پرچم سیاه رنگ این گروه تروریستی قرار گرفته است و امضای امیر رسانهای این گروه و مکان فیلمبرداری آن روز حک شده است. «ابو هاجر الغریبی» که تقریباً یکسال بعنوان فیلمبردار «داعش» فعالیت میکرد، میگوید: «در این اسناد محل به شما اعلام میشود و هرگز جزئیات را مشاهده نمیکنید». وی میگوید که برخی اوقات وظیفه فیلمبردار، فیلم گرفتن از نمازگزاران یک مسجد و برخی اوقات تیراندازی شبهنظامیان داعش است و برخی اوقات باید از حمام خونی که داعش به راه میاندازد تصویربرداری کرد. ابوهاجر به دستور داعش به مدت دو ساعت به سمت شهر رقه واقع در جنوب غربی سوریه رانندگی کرد و در آنجا متوجه شد که به همراه 10 فیلمبردار دیگر میبایست از ساعات پایانی زندگی بیش از 160 سرباز سوری که در سال 2014 گروگان گرفته شده بودند، فیلمبرداری کنند. وی میگوید: «من دوربین Canon خود را برداشتم» و این در حالی بود که همگی گروگانها در بیابانی روی زانو خم شده بودند و منتظر بودند که با یک سلاح خودکار قتل عام شوند. واشنگتنپست سپس نوشت، تصاویر ویدئویی که این فیلمبردار تهیه کرده بود، مخاطب جهانی پیدا کرد و این ویدئو که بر روی اینترنت قرار داده شده بود به سرعت در شبکههای اجتماعی همهگیر شد و در شبکههای جریان اصلی الجزیره و دیگر شبکههای خبری پخش شد. این روزنامه آمریکایی سپس توضیح داد که بازوی تبلیغاتی داعش بسیار مهمتر از پیکارجویان این گروه تروریستی است. ابوهاجر که هماکنون در مغرب زندانی است، در بین دهها عضو داعش است که جزئیات مفصلی از برنامههایی که از داعش داشتند در اختیار واشنگتنپست قرار داده است و از برخی برنامههای تبلیغاتی این گروه ترویستی پرده برداشتند. بنا به گزارش واشنگتنپست، آنچه که این افراد شرح دادهاند، شبیه یک نمایش وقایع قرون وسطایی است. تیم فیلمبرداران هر روز اطراف خلیفه خودخوانده داعش حضور داشتند. این گزارش میافزاید که دوربینها، رایانهها و دیگر تجهیزات ویدئویی آنها از طریق محمولههایی از ترکیه وارد میشود و این محمولهها به واحد رسانهای تحت سلطه افراد خارجی از جمله یک آمریکایی تحویل داده میشد. مهارتهای تولید فیلم ویدئویی این تبعه آمریکایی از حرفه پیشین او در بخش شبکههای خبری یا شرکتهای فناوری نشأت گرفته شده بود. اصحاب رسانه که در این عملیات فیلمبرداری تبلیغاتی داعش مشارکت داشتند به طور مستقیم در تصمیمگیریها درباره راهبرد و قلمرویی که فیلمبرداری باید در آنجا انجام میگرفت، ابراز نظر میکردند. گزارشها حاکی از آن است که ارتش کاملی از فیلمبرداران و تهیهکنندگان و تدوینگران حرفهای برای تهیه ویدئوهای تبلیغاتی داعش به کار گرفته میشدند. یکی از این افرادی که از داعش جدا شده بودند، میگوید: «اصحاب رسانه مهمتر از سربازان بودند. دستمزد ماهیانه آنها بیشتر بود و خودروهای بهتری داشتند. آنها قدرت تشویق افراد برای پیوستن به داعش و مبارزه در کنار داعش و نیروگیری برای داعش را در اختیار داشتند». طبق این گزارش، قدرت تبلیغات داعش از مرزهای عراق و سوریه فراتر رفته بود و به اروپا نیز گسترش یافته بود. «عبدالحمید اباعود» معمار حملات اخیر پاریس به طور دائم در برنامه نیروگیری داعش مشارکت داشته است. تصاویر ویدئویی و بیانیههایی که بعد از حمله پاریس منتشر شد به وضوح نشان داد که هدف داعش تنها انجام اقدامات تروریستی علیه دشمنانش نیست بلکه در صدد است مخاطب جهانی را فرماندهی کند. واشنگتنپست نوشت که آمریکا و همپیمانانش علیرغم تلاشهای فراوان نتوانستهاند پاسخ مناسبی برای این سیل عظیم تبلیغات داعش پیدا کند. ابوهاجر در گفتوگویی که با واشنگتنپست داشت درباره پیوستن به تکفیریهای داعش گفت که بعد از ورود به سوریه تلاش کرد تا به تیم رسانهای داعش بپیوندد و دو ماه را صرف کرد تا آموزشهای پایهای نظامی ببیند و سپس در برنامه ویژه یک ماهه برای انجام عملیات رسانهای داعش شرکت کرد. ابوهاجر ادامه داد که این برنامه شامل مهارت چگونگی فیلمبرداری، میکس صحنههای فیلمبرداری شده و چگونگی استفاده از لحن و صدای مناسب بود. بعد از پایان این دوره، یک دوربین Canon، یک تلفن هوشمند «سامسونگ گلکسی» به وی داده شد و در واحد رسانهای خلیفه در رقه آغاز به کار کرد. واشنگتنپست در خصوص اهمیتی که تکفیریهای داعش به تیم تبلیغاتی خود میدهند گفت، آنها در سوریه صاحب یک ویلا و یک باغ میشدند و یک خودرو «تویوتا هایلوکس» به ابوهاجر داده شد و ماهیانه 700 دلار حقوق دریافت میکردند که این مبلغ هفت برابر مبلغی است که یک پیکارجو معمولی داعش دریافت میکند. علاوه بر این، هزینه غذا، لباس و تجهیزات نیز به تیم رسانهای پرداخت میشد و همچنین معاف از مالیاتی بودند که داعش بر اکثر اقلام تحمیل میکنند. طبق این گزارش، تکفیریهای داعش، نظارت بسیار زیادی بر تولید ویدئوها و پیامهایی که منتشر میکنند دارند و بر تأثیری که این تصاویر ویدئویی که بعد از انتشار بر مخاطبان جهانی میگذارد بسیار تکه دارند. در مجموعهای از ویدئوهایی که تهیه میشود، داعش تلاش میکند تا خود را به عنوان یک مقصد قابل زندگی و یک دولت خیرخواه که متهد به کارهای عمومی است به نمایش درآورد. داعش تلاش میکند تا خود را به عنوان نسخه ایدهآل در فضای مجازی به نمایش درآورد. طبق این گزارش، جناح رسانهای داعش بر آندسته از جوانانی که پیشتر عضو تیم رسانهای القاعده بودند و در بخش شبکههای اجتماعی تبحر داشتند، تکیه میکند و از آنها نیروگیری میکند. واشنگتنپست درباره تجهیزات تیم رسانهای داعش میگوید که ساختمانهای چند طبقهای وجود دارد که هر طبقه چهار اتاق دارد که مجهز به دوربین و تجهیزات با کیفیت بالا است و بیش از 100 کارشناس رسانهای در این واحد فعال هستند. طبق این گزارش، بسیاری از اتباع آمریکایی از طریق ویدئوهایی که داعش منتشر میکند، جذب این گروه تروریستی شدهاند. توییتر و فیسبوک برای مقابله با توزیع این ویدئوهای داعش تلاش کردند که حسابهای کاربری مرتبط با داعش را مسدود کنند اما کاربران اینترنتی راههایی را برای دسترسی به این ویدئوها پیدا کردهاند و به شبکههایی که کمتر در دید دولتهایشان هست همچون تلگرام رو آوردهاند. واشنگتنپست گزارش کرد که لوگو داعش نیز یک نمونه دیگر از ماشین تبلیغاتی تکفیریهای داعش است. این لوگو که قبل از اکثر ویدئوهای داعش به نمایش درمیآید و شبیه به لوگوی شرکتها است و نشان میدهد که داعش تلاش میکند تا جای ممکن رسمی به نظر بیاید و ظاهر خود را بعنوان یک دولت حفظ کند. طبق این گزارش، علیرغم آنکه دولتها تلاش میکنند دسترسی به اینترنت را محدود کنند، بخش تبلیغات داعش، صفحات نمایشی بزرگی را در همسایگیهایی که مستقر است، نصب میکند تا ساکنان منطقه بتوانند ویدئوهایی را که داعش تهیه کرده را نمایش کنند. ابوهاجر میگوید که یک تبعه آمریکایی، تدوین ویدئوهای داعش را انجام میدهد و به صورت پیشرفته به تدوین میپردازد. مقامات آمریکایی میگویند که موفق نشدند هویت این افراد را فاش کنند.