اوباما پنج ماه برای توافق با ایران فرصت دارد
از زمان اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب دوباره باراک اوباما به عنوان رئیسجمهور این کشور، بحثها درباره احتمال توافق ایران و آمریکا برای برگزاری مذاکرات دوجانبه شدت گرفته است. سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی با بررسی این موضوع، زمینه را برای چنین چیزی فراهم دانسته است.
از زمان اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب دوباره باراک اوباما به عنوان رئیسجمهور این کشور، بحثها درباره احتمال توافق ایران و آمریکا برای برگزاری مذاکرات دوجانبه شدت گرفته است. سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی با بررسی این موضوع، زمینه را برای چنین چیزی فراهم دانسته است. سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی درباره احتمال گفتوگوی ایران و آمریکا در دوره دوم ریاستجمهوری باراک اوباما، راهبرد اوباما را در این مذاکرات، سیاست «بیشتر در برابر بیشتر» دانسته است؛ یعنی توافق هر دو طرف برای دادن امتیازات بیشتر به طرف مقابل. بنا بر این گزارش، در این مطلب اشاره شده که در حوزه داخلی، اوباما تنها شش هفته فرصت دارد تا مذاکراتی را درباره مسائل مالی با «جان بونر»، رئیس مجلس نمایندگان انجام دهد. هدف از این مذاکرات، جلوگیری از افزایش مالیاتها و کاهش هزینههاست که میتواند ایالات متحده را به دوره رکود بازگرداند. المانیتور ادامه میدهد، در عرصه سیاست خارجی، فرصت اوباما بیشتر و نزدیک پنج ماه است تا پیش از درگیر شدن ایران در انتخابات ریاست جمهوری، بحران در روابطش با این کشور را از میان ببرد. این بازه زمانی از این جهت است که در ایران نیز همچون آمریکا، انجام کارهای بزرگ در عرصه سیاست خارجی در زمان انتخابات شدنی نیست. به نوشته این سایت، اکنون که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به پایان رسیده، دولت این کشور در جستوجوی یک کانال دوجانبه قابل اعتماد است که میتواند مذاکرات چندجانبه را تکمیل کرده و به دو طرف اجازه دهد، بدون حضور دیگر اعضای ۱+۵، به چانهزنی با یکدیگر بپردازند. این گزارش در ادامه آورده است، روسیه که یکی از اعضای کلیدی ۱+۵ به شمار میرود نیز روز دوشنبه، حمایت خود را از مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا ابراز داشت. المانیتور همچنین مدعی است که بنا بر اطلاعات رسیده به این سایت، ایالات متحده در پی گسترش پیشنهاد «بیشتر در برابر بیشتر» است: اعمال محدودیتهای معتبر بیشتر از سوی ایران در برنامه هستهای، در مقابل امتیازات بیشتر از سوی آمریکا؛ از جمله برداشته شدن شماری از تحریمها. به گفته منابع نزدیک به دولت آمریکا، این پیشنهاد نسخه به روز شده «توقف، انتقال، تعطیلی» در رابطه با غنیسازی ۲۰ درصدی ایران است تا محدودیت عینی بیشتری را بر برنامه هستهای ایران شامل شود. ایالات متحده تاکنون شرکای خود در ۱+۵ را از برنامه دقیق خود آگاه نکرده؛ اما وقتی در ۲۱ نوامبر، هیأتهای سیاسی کشورهای این گروه در بروکسل با هم دیدار کنند، فرصت این کار را خواهد داشت؛ بنابراین، انتظار میرود اندکی پس از این دیدار نیز یک دور دیگر از مذاکرات چندجانبه با ایران برگزار شود. در این رابطه، سید حسین موسویان، دیپلمات سابق ایرانی نیز به المانیتور گفته: «انتظار ایران این است که دور بعدی مذاکرات با ۱+۵، در هفته آخر نوامبر برگزار شود، زیرا تهران در ماه دسامبر میزبان نمایندگان آژانس بینالمللی انرژی اتمی است... یک توافق سیاسی میان ایران و ۱+۵ میتواند توافق ایران و آژانس در موضوعات فنی را آسان کند». با این حال، سخنگوی اتحادیه اروپا گفته که هنوز معلوم نیست، تاریخ دقیق مذاکرات بعدی ایران و ۱+۵ چه هنگامی خواهد بود. این سایت میافزاید: بر پایه اطلاعات رسیده، مقامات آمریکایی میخواهند موضوع مذاکرات دوجانبه با ایران، فراتر از مباحث هستهای صرف باشد. مسئله اصلی اینک این است که آیا ایران برای چنین کاری آماده است یا خیر. با این حال، نشانهها در هفتههای اخیر، حاکی از این بوده که ایران نیز برای این کار آمادگی دارد. بنا بر تحلیل المانیتور، در هر دو کشور، واقعیتهای اقتصادی درونی، میتواند زمینهای برای پیشرفت دیپلماتیک باشد. هماکنون ایالات متحده با محدودیتهای مالی روبهروست و نمیتواند از پس جنگی دیگر در منطقه برآید؛ افزون بر این، این کشور باید با خروج نیروهای خود از افغانستان، از هزینههایش بکاهد؛ البته حمایت ایران از افغانستان، هرچند به طور ضمنی، میتواند در این زمینه کمک بسیار مهمی به آمریکا بکند. ایران نیز مشکلات اقتصادی خاص خود را دارد. تحریمهای اقتصادی آمریکا، به مردم عادی در ایران آسیب رسانده و محدودیتهایی را برای ایران درست کرده است. مقامات ایرانی حق دارند بپرسند که آیا اوباما خواهد توانست، در صورتی که ایران به مصالحه هستهای تن دهد، این تحریمها را بردارد؟ المانیتور در پایان مینویسد: رویکرد «بیشتر در برابر بیشتر» واشنگتن، هنوز در حد یک طرح بوده و به یک موضع مذاکراتی تبدیل نشده است؛ اما در شرایطی که مذاکرات اوباما با «بونر» در جریان است و به سبب توافق نکردن در جزییات، رسیدن به توافق بسیار دشوار است، این گزینه وجود دارد که آمریکا با انجام معاملهای بزرگ با ایران، از بحرانها و درگیریهای بیشتر جلوگیری کند.