164 هزار مورد طلاق توافقی در سال 93
نخستین جلسه کمیته پیشگیری از طلاق و شورای ملی سرآمدان صیانت از نهاد خانواده دیروز با حضور الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه و جمعی از مدیران دستگاههای مرتبط و اساتید و فعالاناین عرصه برگزار شد.
در ابتدای این نشست علیمحمد زنگانه به ابراز نگرانی رهبر معظم انقلاب اسلامیاز روند طلاق به ویژه طلاق توافقی اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان عالی قضایی فرمودند که قضات با کمک بزرگان و خانوادهها اینگونه مسائل را تقلیل دهند.مدیرکل پیشگیری و فرهنگ قوه قضاییه با بیاناینکه کمیته بنا ندارد جای شوراهای دیگر را بگیرد، افزود:این شورا قرار است در راستای تحقق منویات قانونگذار در قانون حمایت از خانواده که تکالیفی را برای دستگاه قضایی تعیین کرده و همچنین در راستای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب حرکت کند و بین سازمانهای دخیل همافزایی به وجود آورد. وی ادامه داد: با توجه بهاینکه زمان و هزینه کافی برای انجام پژوهش را نداریم دبیرخانه کمیته کارهای پژوهشی انجام شده و نتایج آنها را استخراج کرده و خلاصهاین پژوهشها برای تصمیمگیری به کمیته ارائه میشود. این مقام مسئول در معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه به آخرین وضعیت آماری از ازدواج و طلاق در کشور اشاره کرد و گفت: دومین دعوا از دعاوی کشور را دعاوی خانواده به خود اختصاص میدهد. زنگانه یادآور شد: در سال 93 طلاق توافقی با 164 هزار و 162 مورد، مطالبه مهریه 139 هزار و 279 مورد، مطالبه نفقه با 84 هزار و 712 مورد، مسائل مربوط به حضانت فرزند با 14 هزار و 213 مورد، الزام به تمکین با 78 هزار و 916 مورد، استرداد جهیزیه با 21 هزار و 579 مورد و پس از آن صدور گواهی عدم سازش، طلاق به درخواست زوجه و مطالبه اجرتالمثلایام زوجیت بیشترین دعاوی مربوط به حوزه خانواده در سال 93 بوده است. 7 درصد دغدغه صاحبنظران به طلاق مربوط میشود وی همچنین به آمار دعاوی خانواده در 6 ماه نخست امسال اشاره کرد و گفت: در 6 ماه نخست امسال طلاق توافقی با 81 هزار و 982 مورد و مهریه با 67 هزار و 82 مورد بیشترین دعاوی مربوط به حوزه خانواده را به خود اختصاص دادهاند. این مقام مسئول در قوه قضاییه با اشاره به عناوین اتهامیسال 93 گفت: بسیاری از موارد موجود دراین عناوین بازتولید رفتارها و ناهنجاریها به دلیل کج کارکردی خانواده است. به عنوان مثال اگر ضرب و جرح عمدی، دومین عنوان اتهامیکشور محسوب میشود به دلیل آن است که تاب آوری و صبر در خانواده تمرین نشده است. وی تاکید کرد: خانواده به عنوان بازتولیدکننده سبک زندگیایرانی و اسلامیبا ناکارآمدی مواجه شده است و همین مسئله باعث به وجود آمدن آسیبهای مختلف در جامعه میشود. مدیرکل پیشگیری فرهنگی و اجتماعی معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با اشاره به 5 دغدغه اصلی صاحبنظران گفت: سرقت، قاچاق مواد مخدر، نزاع، اعتیاد و طلاق 5 دغدغه صاحبنظران در کارگاههای مختلف آموزشی بوده است. وی ادامه داد: هرچند طلاق 7 درصد دغدغه صاحبنظران را به خود اختصاص میدهد اما از طرف دیگر اعتیاد بیش از 40 درصد علت طلاقها را شامل میشود. زنگانه همچنین با اشاره به ازدواجهای ثبت شده تا سال 93 گفت: از سال 89 به بعد سیر کاهنده ازدواج و از سوی دیگر افزایش سن ازدواج را شاهد بودیم به طوری که میانگین سنی ازدواج در برخی کلانشهرها مانند تهران در زوج 28 و در زوجه 23 سال است. طلاق توافقی به نوعی تضعیف حقوق زنان است همچنین در ادامه نشست جمعی از مدیران دستگاههای مرتبط و اساتید و فعالاناین عرصه نظرات خود را بیان کردند که یکی از این کارشناسان سرکار خانم دکتر پوران ولویون قاضی دیوان عالی کشور و مشاور وزیر دادگستری در امور خانواده گفت: طبق موضوعی که مقام معظم رهبری روی طلاق توافقی فرمودند باید گفت این طلاق باعث شده تا حق و حقوق زنان تضعیف شود و به نوعی طلاق رجی محسوب میشود و کانون خانواده را از هم پاشیده است. وی تصریح کرد: به طور کلی باید گفت طلاق باید وجود داشته باشد چون اگر در مواردی که آن طلاق پسندیده باشد آثار آن کمتر خواهد بود. به نظر بنده باید تمامی مراجع خانواده شرایطی را داشته باشند که طلاقها را کاهش دهند . این قاضی دادگستری در پایان خاطر نشان کرد: در رابطه با زنانی که تحت عنوان زنان روسپی هستند باید گفت طبق آمار موجود 43 درصد از این زنان که گفته میشود به واسطه نیازهایی که دارند یا یک بار ازدواج کردهاند یا در لیست زنان مطلقه هستند؛ ما باید به موضوع طلاق نه به خاطر خود طلاق بلکه از دید گستردهتری از لحاظ معنوی نگاه کنیم. به طور کلی از این آمارممکن است 20 درصد بحق به این راه کشیده شده باشند پس باید حمایتهای مالی و معنوی صورت بگیرد تا این زنان به سوی این راهها کشیده نشوند . راهاندازی مراکز مشاوره به منظور جلوگیری از افزایش طلاق در انتهای این نشست محمدباقر الفت به جمعبندی مطالب پرداخت و گفت: قانونگذار در قانون حمایت از خانواده، تمام تلاش خود را کرده تا مرجعی برای تحکیم بنیان خانواده پیدا و به جامعه عرضه کند. معاون پیشگیری از وقوع جرم قوهقضاییه ادامه داد: به نظر قانونگذار، مراکز مشاوره بایداین وظیفه را بر عهده بگیرند چرا که در ماده 16 قانون حمایت از خانوادهاین تکلیف را بر عهده قوهقضاییه قرار داده که به منظور تحکیم مبانی خانواده، جلوگیری از افزایش طلاق و سعی درایجاد صلح و سازش، ظرف مدت 3 سال مراکز مشاوره خانواده را در کنار دادگاههای خانواده راهاندازی کند. الفت افزود:این بدان معنی نیست که مراکز مشاوره فقط به امر طلاق میپردازند. ما در قوهقضاییه تلاش میکنیم نظر قانونگذار را اجرایی کنیم و در همین راستا، آییننامهای که ماده 17 قانون حمایت از خانواده مورد تاکید قرار داده بود، سریعا توسط وزارت دادگستری تهیه شد و به تصویب رئیس دستگاه قضا رسید. پیش نویس دستورالعمل اجرایی آییننامه نیز با همکاری مرکز مشاوران قوهقضاییه تهیه و به رئیس دستگاه قضا تقدیم شده که امیدواریم با تاییداین دستورالعمل از سوی رئیس قوهقضاییه، راه برایایجاد مراکز مشاوره خانواده، هموارتر شود. فعالیت مراکز مشاوره، بستگی تام به دادگاههای خانواده ندارد این مقام مسئول در قوهقضاییه با بیاناینکه، فعالیت مراکز مشاوره، بستگی تام به دادگاههای خانواده ندارد، افزود: مباحث مراکز مشاوره، فراتر از مباحثی است که در دادگاه به عنوان موضوع دادرسی، مطرح میشود. ما در دادگاه به تحکیم مبانی خانواده نمیپردازیم زیرا وظیفه دادرسی نیست اما مراکز مشاوره دراین ارتباط، وظیفه و مسئولیت دارند. معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوهقضاییه یادآور شد: طبق ماده 17 قانون حمایت از خانواده، دراین مراکز باید کارشناسان عرصههای مختلف حضور داشته باشند. واقعیتاین است که دادگاهها نمیتوانند تشخیص دهند که رابطه نکاح قطع شود یا ادامه یابد.این کار، قضایی نیست بلکه یک کار فوقالعاده تخصصی است و باید مجموعهای از کارشناسان برای بقا و دواماین رابطه اظهارنظر کنند. وی توضیح داد: قبلا قانونگذار تلاش میکرد تحت هر شرایطی رابطه زوجیت حفظ شود و به ندرت اجازه میداداین رابطه انحلال یابد اما باایجاد مراکز مشاوره خانواده، قدرت تشخیص دادگاه بالاتر رفته است و دادگاه به رغم همه اختیارات مفصلی که دارد، در امر صدور گواهی عدم سازش، بدون دستیابی به نظرات مکتوب کارشناسان، حق صدور گواهی عدم سازش را ندارد.