توسعه تکنولوژی حلقه مفقوده صنعت در کشور/ رونمایی از کتاب تولید فولاد تمیز از آهن اسفنجی تا تختال

اقتصادآنلاین - طاهره گودرزی؛ بهزاد نیرومند دبیر علمی اولین کنفرانس ریخته گری مداوم فولاد در ابتدای مراسم گفت: طبق پیش بینی‌ها آمار تولید فولاد تا پایان سال جاری به 27 میلیون تن خواهد رسید که هرچه بیشتر ما را به سمت افق 1404 و تولید 55 میلیون تن فولاد هدایت می‌کند و پیشرفتی چشمگیر است.

وی با اشاره به اینکه برای توسعه پژوهش در صنعت ریخته گری نیاز به 50 پژوهشگر تمام وقت برای تولید هر یک میلیون تن است که این نیاز در کشورهای پیشتاز در صنعت فولاد برآورد شده است، ادامه داد: برای این موضوع، نیازمند تربیت و تشویق پژوهشگران حرفه‌ای هستیم که باید توسط شرکت‌های فولادی، مراکز علمی و پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری، شرکت‌های دانش بنیان و مراکز آموزش عالی انجام شود که تماما با حضور در چنین رویدادهایی می‌توانند مسائل روز را مطرح کنند و راهکارهایی برای آن بیندیشند.

وی افزود: شرکت تاتااستیل هفته گذشته اعلام کرد به منظور رفع نیاز خود در این حوزه ۳۶۰ بورس تحصیلی برای پرورش متخصص در نظر گرفته است که این طرح می‌تواند الگویی برای مدیران فولادی ما باشد.

نیرومند بیان کرد: شروع برنامه ریزی برای این کنفرانس از اردیبهشت سال جاری بود که دبیرخانه اجرایی آن دانشگاه امیرکبیر واحد بندرعباس و دبیرخانه علمی آن پژوهشکده فولاد دانشکده صنعتی اصفهان می‌باشد. طی این دو روز 53 مقاله ارائه شده که 45 مورد از بخش صنعت است که تلاش شده صرفا علمی نبوده بلکه جنبه کاربردی در صنعت داشته باشد.

وی در پایان اهداف کنفرانس را توسعه پژوهش‌های کاربردی-تخصصی، ارائه دستاوردها، توانایی‌ها و چالش‌های صنعت ریخته گری مداوم فولاد، معرفی و بومی سازی فناوری‌های نوین، هم اندیشی و هم افزایی متخصصان صنایع ریخته گری و توسعه پژوهش‌های بین رشته‌ای عنوان کرد.

صنعت خودروسازی به سمت استفاده از فولاد با استحکام بالا پیش می‌رود

علیرضا کاظمی معاون تکنولوژی و توسعه فولاد هرمزگان در ادامه اولین کنفرانس بیان کرد: صنعت فولاد آینده اقتصاد و صنعت دنیا را رقم می‌زند. 

وی بیشترین رشد تقاضا در مصرف فولاد را در دو دهه آینده مربوط به کشتی سازی وساختمانی عنوان کرد که تمرکز آن بر فولاد با استحکام بالا خواهد بود و افزود: ما نیز سعی کردیم در سطح کلان به ریخته گری توجه کنیم تا خود را با فولاد دنیا هم راستا کنیم.

کاظمی صنعت فولاد را در دو دهه آینده دارای چالش‌هایی دانست و گفت: یکی از این چالش‌ها کاهش شیب تقاضای فولاد است به علاوه اینکه نیازها به سمت فولادهای پیشرفته‌تر و دوستدار محیط زیست می‌رود.

وی گفت: برای فولاد با مقاومت بالاتر و فولادهای دارای استحکام بالا نیاز به تکنولوژی روز دنیاست. با توجه به اینکه نیازها ارتقا پیدا می‌کند رقابت هم سخت‌تر می‌شود. دنیا در صنعت خودروسازی نیز به سمت استفاده از فولاد با استحکام بالا پیش می‌رود که با کاهش مصرف فولاد کم‌کربن و همین طور کاهش وزن خودروها همراه است.

معاون تکنولوژی و توسعه فولاد هرمزگان ادامه داد: در صنعت کشتی‌سازی با توجه به نیاز به سازه‌های بزرگ‌تر، نیاز به فولاد فوق ضخیم با استحکام بسیار بالاست و در ساختمانی نیز استفاده از فولاد با استحکام بالا به دلیل جلوگیری از فرسایش و خوردگی‌های اتمسفری در حال افزایش است. لذا باید هم‌راستا و همگام با نیازهای روز دنیا در این حوزه حرکت کنیم.

وی افزود: شدت مصرف انرژی از سال ۱۹۶۰ تا به امروز به ازای هر تن مصرف فولاد ۶۱ درصد کاهش داشته است.

کاظمی در پایان 2سوال رامطرح کرد: آیا صنعت فولاد کشورهمسو با فولاد دنیا توسعه خواهد یافت و اینکه اقدامات استراتژیک مورد نیاز در چه سطحی و با چه فوریتی باید انجام شود؟

 جایگاه ویژه ریخته‌گری مداوم در صنعت فولاد

اصغر مدنی معاون بهره برداری فولاد هرمزگان در اولین کنفرانس ملی ریخته گری گفت: سال ۱۸۸۷ اولین ماشین ریخته گری تولید شد که در انتخاب ماشین ریخته گری توجه به عوامل کاهش مصارف، بهره وری بالا، راندمان تولید بالا، کیفیت بالای محصول، تناسب با دیگر تجهیزات فولادی و‌ تولید محصولات موردنیاز است.

وی ادامه داد: ماشین‌های ریخته گری مداوم فولاد یکی از پیچیده‌ترین ماشین آلات هستند و بیش از 20 هزار قطعه در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا یک ماشین ریخته گری مداوم تولید شود. یکی از پیچیده‌ترین ماشین‌های ریخته‌گری مربوط به اسلب است.

 مدنی افزود: ریخته‌گری مداوم با توجه به افزایش تولید فولاد در کشور، جایگاه ویژه‌ای دارد. اگر می‌خواهیم به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسیم باید در انتخاب تکنولوژی تولید دقت بالایی داشته باشیم تا به بهره‌وری مطلوب برسیم.

وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های شرکت فولاد هرمزگان، کاهش مداوم عیوب تولیدات این مجموعه است که روند پیوسته دارد. همچنین تعمیرات ماشین‌های ریخته‌گری به اندازه تولید آن اهمیت دارد که برای حفظ کیفیت و میزان تولید ضروری است.

 توسعه تکنولوژی حلقه مفقوده صنعت در کشور 

فرزاد ارزانی مدیر عامل شرکت فولاد هرمزگان در سخنرانی خود ‌در افتتاحیه اولین کنفرانس ریخته گری مداوم فولاد گفت: شرکت فولاد هرمزگان تلاش کرده‌ است تا پژوهش محور در راستای بهبود محصولات و کاهش هزینه‌ها حرکت کند. وی اصل یادگیری را از طریق انجام دادن دانست که برای دستیابی به تکنولوژی ابتدا باید صنعت ایجاد شود و سپس به دانش دست پیدا کنیم.

وی افزود: کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی از همین روش برای ارتقای چرخ تکنولوژی در صنعت فولاد استفاده کرده‌اند که در این امر موفق هم شده‌اند.

ارزانی در پاسخ به این سوال که آیا دستیابی به تکنولوژی فولاد برای ما ضروری است ادامه داد: ما ۳۵ میلیون تن ظرفیت نصب شده داریم و نیاز به ۲۰ میلیون تن دیگر برای دستیابی به چشم انداز ۱۴۰۴ وتولید ۵۵ میلیون تن داریم لذا باید ده‌ها خط جدید ریخته گری خریداری شود تا خطوط موجود را ارتقا دهیم، به همین دلیل به تکنولوژی‌های جدید فولادی نیاز اساسی داریم.

مدیرعامل فولاد هرمزگان بیان داشت: در حال حاضر ارتباط منسجم و موثری بین دانشگاه و شرکت‌های فولادی وجود‌ ندارد و حلقه مفقوده توسعه تکنولوژی است. با ایجاد نقشه راه و واگذاری مسئولیت دستیابی به دانش و تکنولوژی به شرکت‌های فنی مهندسی، تشکیل کارگروه‌های تخصصی، حضور افراد با تجربه در صنعت، شرکت‌های دانش بنیان و پژوهشکده‌ها، انعقاد قراردادهای مهندسی با شرکت‌های صاحب تکنولوژی می‌توانیم به این مهم دست یابیم.

وی افزود: بومی سازی در دل تکنولوژی و دانش ساخت تجهیزات است. ایران نیز باید در مسیر توسعه تکنولوژی و دانش فنی پیش برود درغیر این صورت شاهد هزینه‌های بالایی خواهیم بود.

ارزانی امکان توسعه محصولات را بدون تسلط بر تکنولوژی تولید به سختی و پرهزینه خواند و گفت: بهبود و ارتقای تکنولوژی‌های موجود باید مدنظر قرار گیرد. ما به تکنولوژی ماشین ریخته گری مداوم نیاز داریم چرا که صددرصد تولید فولاد خام صنعتی کشور از روش ریخته گری مداوم انجام می‌شود. اگر نتوانیم‌ تا دو دهه آینده همسو با جهان پیش رویم، دوام نخواهیم آورد.

 ظرفیت نصب شده فولادی کشور 40 میلیون تن است

احمدی معاون پژوهشی شرکت ملی فولاد ایران در ادامه کنفرانس ملی ریخته گری گفت: تدوین طرح جامع فولاد در شرکت ملی فولاد اتفاق افتاد و برای سند چشم انداز ۱۴۰۴، تولید ۵۵میلیون تن فولاد را در نظر داریم به طوری که کل زنجیره باید بالانس باشد و ناهمگونی در آن دیده نشود. در حال حاضر ظرفیت نصب شده فولادی کشور 40 میلیون تن است.

وی ادامه داد: 7 تا 8 طرح ریخته گری مداوم در آینده نصب خواهد شد و برخی واحدها نیز در صورت بازسازی با این سیستم تجهیز خواهند شد. همچنین در آینده نزدیک با حمایت مسئولان دولتی شاهد ساخت خطوط ریخته گری در کشور خواهیم بود.

احمدی تاکید کرد: تنها بخش صنعت فولاد که هنوز بومی‌سازی نشده، بخش ریخته‌گری و ذوب است که امیدواریم در این زمینه هم موفق به ساخت داخل شویم.

در پایان کنفرانس ملی ریخته گری فولاد از کتاب تولید فولاد تمیز از آهن اسفنجی تا تختال، با حضور مسئولان و دست‌اندرکاران حوزه فولاد رونمایی شد. گفتنی است که این کتاب توسط محمد شریف شریفیان و جواد قراگوزلو تالیف شده است.