توزیع و تحریم عوامل نابسامانی روغن
مشاهدات میدانی نشان میدهد روغن نباتی جامد همچنان در فروشگاههای سطح شهر به سختی پیدا میشود.
فروشنده یکی از فروشگاههای زنجیرهای همواره تخفیف درباره توزیع روغنخوراکی میگوید: «در طول هفته یک یا دو بار از انبار مرکزی برای ما روغن میآورند و معمولا همان روز تمام میشود. قفسه روغنها اکثر روزهای هفته خالی است.» یکی از کسبه خیابان سنایی که سوپرمارکت دارد هم میگوید در هفته سه کارتن روغن به او میدهند: «در صورتی که قبلا تا هفتهای ۱۰ کارتن هم سفارش میدادم. الان هفتهای سه کارتن میدهند که آن هم یک روزه تمام میشود چون مردم فکر میکنند که روغن نیست!» مشاهدات میدانی ما نشان میدهد برخی از مغازهدارها با پاک کردن قیمت روغنهایی که از پیش خریداری کردهاند در روزهایی که روغن در بازار نیست اقدام به فروش این اقلام میکنند؛ منتها معمولا حدود ۱۰ درصد بیشتر از قیمت مصوب و درج شده روی کالا. برای مثال روغن دولیتری که ۲۲ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دارد، ۳۰ هزار تومان فروخته میشود. متولیان و تولیدکنندگان میگویند هیچ مشکلی در کمبود روغن وجود ندارد و حتی میزان دانههای روغنی وارداتی نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و مشکل از سیستم توزیع است. فروشندگان هم میگویند شرکتهای پخش میگویند «فعلا همینقدر بیشتر روغن نداریم!» امیرهوشنگ بیرشک دبیر انجمن صنفی صنایع روغننباتی ایران درباره شرایط این کالا در بازار گفت: «مشکل اصلی واردکنندگان روغنخام سختیهای نقل و انتقال پول است که هزینهها را بالا برده بهگونهایکه دولت ۶ درصد از هزینه حملونقل را متقبل شده است.» ۸۵ درصد روغن خام شامل پالم، سویا و آفتابگردان از طریق واردات تامین میشود و تحریمها باعث شده هزینه واردات مواد اولیه روغنخوراکی افزایش پیدا کند. به گفته بیرشک سال گذشته حدود ۵/ ۲ میلیون تن دانههای روغنی به کشور وارد شد و امسال نیز ۱۰ درصد افزایش داشته است: «البته قیمت روغن هم به سبب هزینههای تولید ۱۷ درصد افزایش داشته است.»