بدون عذاب وجدان گوشت مصنوعی بخورید!
بیشتر نیاز مردم جهان به گوشت از طریق دامداری‌های صنعتی تأمین می‌شود. در این دامداری‌ها، دام‌هایی اعم از گاو،گوسفند و مرغ در محیط‌های سربسته نگهداری شده و به وسیله خوراک‌های مخصوص هورمونی که به سرعت وزن دام را زیاد میکنند، برای ذبح آماده می‌شوند. البته این روش صنعتی، تأمین گوشت و قیمتش را به صرفه‌تر میکند، اما علاوه بر ضررهایی که برای محیط‌زیست به بار می‌آورد از لحاظ حقوق حیوانات نیز با انتقادات زیادی مواجه است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، آمارها نشان می‌دهد که دامداری‌های صنعتی به تنهایی مسئول ایجاد ١٥درصد گازهای گلخانه‌ای جهان هستند و در کنار آن موجب افزایش آلودگی هوا و آب‌های زیر زمینی می‌شوند.
با این حال مردم جهان همچنان به مصرف گوشت قرمز و گوشت مرغ علاقه زیادی دارند. برای مثال وزارت کشاورزی آمریکا اعلام کرده که در‌سال ٢٠١٨ مصرف گوشت مردم آمریکا افزایش چشمگیری داشته و هر آمریکایی به‌طور متوسط ٩٠ کیلوگرم گوشت در‌سال مصرف کرده است. اما به نظر می‌رسید دوستداران گوشت باید به‌زودی گزینه‌هایی دیگر را مدنظر قرار دهند. جهان به دلایل مختلف دیگر نمی‌تواند دامداری صنعتی و سنتی را ادامه دهد و به‌زودی آزمایشگاه‌ها مسئولیت تولید گوشت را برعهده می‌گیرند.
تا همین اواخر ایده تولید گوشت در آزمایشگاه ایده‌ای نشدنی و مربوط به آینده تصور می‌شد، اما در‌سال ٢٠١٨ وزارت کشاورزی و سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرد که به توافقی برای تولید سلول‌های گوشت در آزمایشگاه دست یافته است. اگر این توافق برای تولید گوشت در آزمایشگاه موفق باشد به‌زودی این نوع گوشت تولیدی را نه‌تنها در آزمایشگاه‌ها، بلکه در سوپرمارکت‌ها هم خواهید دید.
البته مصرف کنندگان هنوز نسبت به این نوع گوشت تردید دارند. در‌سال ٢٠١٧، پژوهشی در این خصوص منتشر شد که نشان می‌داد تقریبا دو سوم افراد نسبت به امتحان کردن گوشت‌های آزمایشگاهی ابراز تمایل کرده‌اند، اما تنها یک نفر از هر سه نفر گفته‌اند می‌توانند از این نوع گوشت به‌طور مداوم در رژیم غذایی خود استفاده کنند. برخی نسبت به مزه گوشت آزمایشگاهی ابراز تردید کرده‌اند. در این پژوهش همچنین معلوم شده که بسیاری از افراد هنوز هیچ اطلاعی از گوشت آزمایشگاهی و روش‌های تولید آن ندارند.
گوشت آزمایشگاهی (گوشت درون کشت‌گاهی)
چطور تولید می‌شود؟
ایده تولید سلول‌های زنده خارج از بدن حیوان زنده در قرن نوزدهم میلادی مطرح شد. از این ایده بعدها در تولید واکسن و حفظ سلول‌های پوستی استفاده شد. اما در‌سال ٢٠١٣ بود که نخستین همبرگر ساخته شده از گوشت آزمایشگاهی توسط Mark Post تولید شد. مارک پوست دانشمند زیست‌شناسی در دانشگاه ماستریخ هلند مشغول به کار بود.
از‌سال ٢٠١٣ به بعد، استارتاپ‌ها برای بهبود این تکنولوژی وارد عرصه شده و رقابتی را با هم آغاز کردند. شرکت‌هایی نظیر Just، Memphis Meat و Mosa هر کدام به صورت جداگانه تکنیک‌هایی برای بهبود این تکنولوژی به کار گرفتند، اما پایه اساسی همه این تکنیک‌ها یک چیز است: یک سلول گوشتی از یک حیوان زنده در یک محیط آزمایشگاهی قرار داده شده و تکثیر می‌شود. بعد از آن این سلول در محیطی مشابه با بدن گاو یا مرغ قرار داده می‌شود و به تدریج شروع به تکثیر خود کرده و گوشت تولید میکند.
برای این‌که سلول‌ها شروع به رشد کنند، به آن نمک، شکر و اسیدهای آمینه خورانده می‌شود و در نتیجه این سلول گوشتی به صدها سلول مشابه خود تبدیل می‌شود. این سلول‌ها را می‌توان از قسمت‌های مختلف بدن حیوان زنده برداشت کرد. برای مثال از ماهیچه ران می‌خواهید باید از همان قسمت سلول را برداشت کنید. اگر ماهیچه دست می‌خواهید نیز باید از همان قسمت سلول را برداشت کنید.
آیا واقعا این سلول‌ها گوشت تولید میکنند؟
بله تا حدودی. این نوع از سلول‌هایی تولید می‌شوند که از حیوان زنده برداشت شده‌اند. راه‌های مختلفی برای برداشت این سلول‌ها وجود دارد. راهی نظیر انجام یک عمل جراحی ساده. این سلول‌ها را حتی می‌توان از پرهای یک مرغ نیز برداشت کرد. محصولی که به دست می‌آید کاملا مشابه گوشت است. اگرچه سازمان غذا و داروی آمریکا این نوع گوشت را تأیید میکند، اما تأکید دارد حتما باید بر روی این نوع از محصولات قید شود که در چه شرایطی تولید شده است. به این ترتیب حقوق مصرف‌کننده نیز رعایت خواهد شد. مصرف‌کننده باید بداند چه نوع گوشتی را می‌خواهد بخرد. اما نکته اساسی در این میان مزه این نوع گوشت است. محققان اطمینان داده‌اند این نوع گوشت‌ها مزه‌ای کاملا مشابه با گوشت‌های طبیعی دارند.
آیا این روش تولید به محیط‌زیست کمک میکند؟
مسلما آری. تحقیقی که در‌سال ٢٠١١ انجام شد نشان می‌دهد تولید گوشت آزمایشگاهی به میزان ٧٨ تا ٩٦درصد گازهای گلخانه‌ای را کاهش داده است. برای تولید این نوع گوشت نیازی به استفاده از منافع گیاهی زمین نیست و از آب‌های زیرزمینی و سطحی نیز استفاده‌ای نمی‌شود. علاوه بر این تولید این نوع گوشت میتواند در حجم و تعداد بسیار زیادی‌تری در مقایسه با دامداری‌های صنعتی انجام شود. برای مثال حجمی از سلول‌های گوشتی به اندازه یک تخم‌مرغ میتواند میلیون‌ها کیلوگرم گوشت تولید کند.
هزینه تولید این نوع گوشت چقدر است؟
متخصصان می‌گویند هزینه تولید این نوع گوشت هنوز بالا است و این خود تنها مانعی میان تولید‌کننده و مصرف‌کننده است. در‌سال ٢٠١٣، هزینه تولید نخستین همبرگر با این روش ٣٢٥هزار دلار تمام شد. اما از آن زمان تاکنون این هزینه به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. درحال حاضر هزینه نیم کیلو گوشت بین ٣٦٣ تا ٢هزار و ٤٠٠ دلار است. البته این قیمت هنوز بسیار بالا است. درحال حاضر قیمت نیم کیلو گوشت گاو در بازار ٦ دلار است. شرکت‌های تولید‌کننده بشدت در تلاش هستند قیمت تولید این محصول را کاهش دهند. مهمترین عامل افزایش دهنده قیمت این نوع گوشت‌ها، پروتیینی است که در جریان تولید این گوشت به سلول‌ها خورانده می‌شود.
این گوشت چه زمانی به بازار می‌آید؟
بستگی به این دارد که شما کجا زندگی می‌کنید و چقدر تمکن مالی دارید. در‌سال ٢٠١٩ برخی رستوران‌های لوکس این نوع گوشت را سرو میکنند. شرکت Just بشدت در تلاش است تا طی ماه‌های آینده این گوشت را به صورت گسترده‌تری وارد بازار کند. اما به‌طورکلی برآوردها نشان می‌دهد این نوع گوشت از ٢ تا ٥سال دیگر به سوپرمارکت‌ها راه یابد و طی ١٠سال آینده قیمتش با قیمت گوشت‌های طبیعی برابر شود. اما برخی دیگر از کارشناسان چندان خوشبین نیستند. آنها معتقدند روند تأیید این نوع گوشت‌ها از سوی دولت‌ها روندی زمان‌بر است.
موافقان و مخالفان چه می‌گویند؟
بد نیست نگاهی به مخالفان و موافقان تولید گوشت آزمایشگاهی و نظراتشان بیندازیم. مسلما این مسأله نیز به مانند بسیاری از مسائل دیگر موافق و مخالفانی دارد
موافقان
فضای کافی در اختیار قرار می‌دهد
روزنامه دیلی اکسپرس گزارش کرده نزدیک به ٨٥درصد از مراتع انگلیس در اختیار دام‌ها قرار دارد تا از گوشت‌ها برای مصارف مردم استفاده شود. این در حالی است که در تولید گوشت آزمایشگاهی تنها به یک‌درصد زمین‌ها در انگلیس نیاز است.
مفید برای محیط زیست
مردم آمریکا هر ساله ١٣میلیون تن گوشت گاو مصرف میکنند. برای تولید این میزان گوشت به دامداری‌های صنعتی بسیار بزرگ نیاز است که مسلما به کره‌زمین آسیب وارد میکنند. دامداری‌های صنعتی مسئول تولید ١٥درصد گازهای گلخانه‌ای در جهان هستند، اما اگر جهان به سمت تولید گوشت آزمایشگاهی برود، تولید گازهای گلخانه‌ای تا ٩٦درصد کاهش خواهد یافت. بنابراین واضح است که دانشمندان برچیدن دامداری‌های صنعتی و تولید گوشت آزمایشگاهی را در مبارزه با تغییرات آب و هوایی امری مهم تلقی میکنند. علاوه بر این برچیدن دامداری‌های صنعتی به طرز چشمگیری موجب کاهش تخریب جنگل‌ها و مراتع سراسر جهان می‌شوند. در چنین شرایطی دیگر نیازی به تخریب جنگل‌ها و کاشت علوفه برای سیر کردن دام‌ها نیست.
مفید به حال حیوانات
دام‌ها در دامداری‌های صنعتی در شرایط بسیار نامطلوب نگهداری می‌شوند. مدت‌ها است که مدافعان حقوق حیوانات به این موضوع معترض‌اند. از سوی دیگر شیوع بیماری‌هایی نظیر جنون گاوی و آنفلوآنزای مرغی در میان حیوانات دامداری‌های صنعتی همه ساله هزینه‌های زیادی را بر دولت‌ها و دیگر حیوانات تحمیل میکند.
فواید سلامتی
از میان رفتن دامداری‌های صنعتی موجب می‌شود بیماری‌هایی که از راه گوشت آلوده به انسان منتقل می‌شود نیز بسیار کم شوند. همچنین دیگر شاهد شیوع بیماری‌های دام‌ها به انسان‌ها نخواهیم بود. علاوه بر این در روند تولید گوشت‌های آزمایشگاهی می‌توان انواع و اقسام ویتامین‌های مورد نیاز بدن را نیز به محصول افزود. ویتامین‌ها و مواد آمینه‌ای که در گوشت طبیعی وجود ندارد.
مخالفان
چطور به گوشت آزمایشگاهی
می‌توان اعتماد کرد؟
نتایچ پژوهشی که از سوی سایت Conversation انجام شده نشان می‌دهد مردم اغلب معتقدند گوشت آزمایشگاهی گوشت طبیعی نیست. شاید بسیاری از مردم فکر میکنند که گوشت آزمایشگاهی محصولی تراریخته است. برخی از افرادی که با محصولات تراریخته مخالف هستند با تولید گوشت آزمایشگاهی نیز مخالف هستند. از سوی دیگر مطلق‌گرایان نیز به هیچ عنوان ایده تولید گوشت آزمایشگاهی را نمی‌‌پذیرند.
کاهش نرخ اشتغال
برخی دیگر از مخالفان معتقدند از میان رفتن دامداری‌های صنعتی موجب از میان رفتن هزاران‌هزار شغل در سراسر جهان می‌شود. این نظر در میان خانواده‌های کشاورز بسیار شایع است که البته کاملا قابل درک است. اگر مردم جهان به سمت استفاده از گوشت آزمایشگاهی پیش بروند آنها که در طبقات زیرین صنعت تولید گوشت طبیعی قرار دارند بسیار متضرر خواهند شد. این چالشی است که هنوز کارشناسان راه‌حلی قطعی درباره‌اش ارایه نکرده‌اند.
مزه خوبی ندارد
به لحاظ تئوریک، گوشت‌های آزمایشگاهی هیچ چربی ندارند. آنها حتی استخوان نیز ندارند چراکه در آزمایشگاه استخوان تولید نمی‌شود. این دو مسأله موجب می‌شود گوشت مزه‌ای متفاوت داشته باشد. البته در حال حاضر اطلاعات زیادی درباره مزه گوشت‌های آزمایشگاهی نداریم و هنوز این دانش به جایی نرسیده است که بتوان محصولش را با محصول طبیعی مقایسه کرد.
چاق میکند
اگر این نوع گوشت با هزینه تولید کمتری تولید شود و در نتیجه با قیمت کمتری در بازار به فروش برسد، متخصصان معتقدند ممکن است مصرف این نوع گوشت بسیار بیشتر از حد معمول شود و وقتی مصرف گوشت بیش از حد معمول شود خطر چاقی نیز افزایش خواهد یافت.
