با این ساز قدیمی ایرانی آشنا شوید / درباره تمبک چه می دانید؟

به گزارش اقتصادآنلاین، تمبک (تمبک، دمبک، دندونک و ضَرب) یکی از سازهای کوبه‌ای ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌شکل محسوب می‌شود.

تاریخ شکل گیری تمبک

تاریح پیدایش تمبک با نام پهلوی دمبلک به پیش از اسلام می‌رسد و بنابر نظر دکتر معین دمبک صورت دگرگون‌شده همین نام است. به نظر برخی موسیقیدانان قدیمی ایران مانند فارابی زادگاه تمبک در مناطق غربی ایران است.

تمبک در چند دهه اخیر پیشرفت چشمگیری داشته و حتی از آن به عنوان سازی مستقل برای تک‌نوازی استفاده می شود.

تبنک چگونه ساخته می شود؟

تمبک را از گل پخته و چوب می سازند. این ساز از دو قسمت کلی و استوانه ای شکل تشکیل شده است؛ قسمت اول (بالا و هنگام نواختن) قطری به حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر و به طول ۴۵ سانتی متر دارد که روی سطح بالایی آن پوست (بره یا گوسفند) کشیده شده و در پایین به قسمت دوم متصل شده است و این قسمت عبارت است از استوانه باریکتری که در انتها (پایین) کمی گشادتر شده و به دهانه ای باز منتهی شده است.

بدنه تمبک در گذشته از جنس چوب، سفال و گاهی هم فلز بود، اما امروزه تنها از چوب در ساختن تمبک استفاده می‌شود. تمبک از بخش‌های زیر تشکیل شده‌است:

پوست

دهانه بزرگ

تنه

پا

گلویی (نفیر)

دهانه کوچک (کالیبر)

از حلقه در انگشت‌های وسطی دستان می‌توان با زدن روی پوست دهانه بزرگ چسبیده به تنه و شیارهای روی تنه با کشیدن حلقه‌ها اصوات متنوع و جالبی از تمبک را اجرا کرد.

در این زمنیه بیشتر بخوانید؛

ویولا چه جور سازیه؟ / با عضو دیگر خانواده ویولن آشنا شوید

با خواهر ویولن آشنا شوید / ویولنسِل چه سازی است؟

از گیتار چه می دانید؟ / آشنایی با ساز محبوب موسیقی و انواع آن

نحوه نواختن تمبک چگونه است؟

برای نواختن تمبک، پای چپ را جلوتر از پای راست و کمی بالاتر قرار می‌دهند. اگر از زیرپایی استفاده شود، پای چپ خود به خود بالاتر قرار می‌گیرد. دست راست را از آرنج خم می‌کنند و مچ راست را به موازاتِ پوست، روی تمبک می‌گذارند.

مچ دست چپ عقب‌تر از دهانه بزرگ و ساعد چپ روی دهانه بزرگ تمبک قرار می‌گیرد. حرکت دست‌ها روی تمبک باید راحت و بدون انقباض باشد.