اختلالات شخصیت چیست؟
در حال حاضر روانپزشکان تمایل دارند از یک سیستم تشخیصی استفاده کنند که ده نوع اختلال شخصیت را مشخص میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین، این مقاله اختلالات شخصیت را توضیح میدهد علل احتمالی و چگونگی دسترسی به درمان و پشتیبانی را بررسی میکند و شامل نکاتی برای کمک به خود و راهنمایی برای دوستان و خانواده میشود.
چند نوع اختلال شخصیت وجود دارد؟
در حال حاضر روانپزشکان تمایل دارند از یک سیستم تشخیصی استفاده کنند که ده نوع اختلال شخصیت را مشخص میکند. این اختلالات به سه دسته تقسیم میشوند:
مشکوک
- اختلال شخصیت پارانوئید
- اختلال شخصیت اسکیزوئید
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
احساسی و تکانشی
- اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD)
- اختلال شخصیت مرزی (BPD)
- اختلال شخصیت جلبتوجه
- اختلال شخصیت خودشیفتگی
مشوش
- اختلال شخصیت اجتنابی
- اختلال شخصیت وابسته
- اختلال شخصیت وسواسی اجباری (OCPD)
هر اختلال شخصیتی مجموعه معیارهای تشخیصی خاص خود را دارد. برای تشخیص باید برخی از این معیارها را داشته باشید. تعداد این معیارها برای انواع مختلف متفاوت است، اما همیشه باید بیشتر از یک یا دو مشخصه وجود داشته باشد. اگر معیارهای بیش از یک نوع را داشته باشید، این نوع اختلال، اختلال شخصیت ترکیبی نامیده میشود.
حتماً برای تشخیص یک اختلال نباید فرد تمام مشخصههای آن را داشته باشد، بعضی از اختلالات شخصیت در دستهبندیهای فوق نیستند و یا با مشخصههای آنها شناخته میشوند ( PD NOS ) .
طیف وسیعی از افراد ممکن است با شخصیت و تجارب فردی متفاوت یک نوع اختلال داشته باشند. ویژگیهای زندگی هر فردی با اختلال شخصیت خاص او منحصربهفرد است.
تشخیص بحثبرانگیز
درک ما از اختلالات شخصیت دائماً در حال پیشرفت است و تشخیص آنها بحثبرانگیز است. دیدگاه افراد درباره این اصطلاحات متفاوت است و همه با استفاده از آنها موافق نیستند.
نکته مهمی که باید بهخاطر داشته باشید این است که زندگی با احساسات و رفتارهای مرتبط با اختلالات شخصیتی بسیار دشوار است.بااینوجود،شما اختلال خود را درک میکنید و از هر اصطلاحی که ترجیح دهید استفاده کنید، شایسته درک و پشتیبانی هستید.
اختلال شخصیت پارانوئید
افکار، احساسات و تجربیات مرتبط با پارانویا ممکن است باعث شود:
- اعتماد به مردم، حتی دوستان و خانواده خود را دشوار بدانید
- اعتماد به افراد دیگر بسیار دشوار است، اعتقاد دارید که آنها از شما استفاده میکنند.
- نمیتوانید بهآسانی آرام باشید.
- موقعیتهای روزمره، نشانههای بیخطر یا نگاههای گاهبهگاه دیگران را تهدید و خطر بخوانید. درصورتیکه دیگران این دیدگاه را ندارند.
این موضوع ممکن است در زندگی شما به چنان معضل بزرگی تبدیل شود که تشخیص داده شود شما اختلال شخصیت پارانوئید دارید.
"من از پارانویای شدید رنج می برم و اکثر مردم این حالت را بسیار آزاردهنده می دانند و وقتی دچار پارانویا می شوم از من عصبانی میشوند."
اختلال شخصیت اسکیزوئید
بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید توانایی عملکرد نسبتاً خوبی دارند. برخلاف اسکیزوفرنی یا اختلال اسکیزوافکتیو، شما معمولاً علائم روانپریشی نخواهید داشت. اما ممکن است در نتیجه افکار و احساسات مرتبط با این اختلال:
• در ایجاد روابط نزدیک با افراد دیگر مشکل پیدا کنید.
•نوع زندگی خود را بدون دخالت دیگران انتخاب کنید.
• ترجیح میدهید با افکار خود تنها باشید.
• از بسیاری از فعالیتها لذت نبرید.
• علاقه کمی به رابطه جنسی یا روابط نزدیک داشته باشید.
• در برقراری ارتباط با دیگران یا از نظر روحی نسبت به آنها سرد باشید.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال:
همه افراد دارای رفتارهای عجیبوغریب یا ناجور خاص خود هستند. اما اگر الگوهای تفکر و رفتار شما ارتباط با دیگران را بسیار دشوار کند، ممکن است شما اختلال شخصیت اسکیزوتایپال داشته باشید.
برخلاف اسکیزوفرنی، شما معمولاً روانپریشی را تجربه نخواهید کرد. بااینحال، ممکن است:
- افکار یا احساسهای مشوش داشته باشید
- ایجاد روابط نزدیک برای شما بسیار دشوار باشد
- بهگونهای فکر کنید و خود را بیان کنید که به نظر دیگران عجیبوغریب است،استفاده از کلمات یا عبارات غیرمعمول، ارتباط با دیگران را دشوار میکنند
- اعتقاد داشته باشید که میتوانید ذهن بخوانید یا قدرت خاصی مانند “حس ششم” دارید
- احساس اضطراب و تنش با کسانی که با شما همعقیده نیستند
- در موقعیتهای اجتماعی بسیار مضطرب هستند و دچار پارانوئید میشوند، ارتباط با دیگران برایشان دشوار است." همیشه وقتی کسی آنچه را که انتظار دارم انجام ندهد، احساس مطرود بودن به من دست میدهد. دانستن اینکه راههای زیادی برای حل مشکل وجود دارد، احساس آمادگی بیشتری برای آنچه در آینده رخ میدهد در من ایجاد میکند."
اختلال شخصیت ضداجتماعی:
طبیعی است که گاهی نیازها، لذتها یا منافع شخصی خود را مقدم بر دیگران قرار دهیم. بااینحال، اگر این اقدامات به طور مکرر اتفاق میافتد و شما برای حفظ ثبات در زندگی خود تلاش میکنید، یا به طور منظم ازروی عصبانیت یا عدم توجه با دیگران بهصورت تکانشی رفتار میکنید، میتواند نشانهی اختلال شخصیت ضداجتماعی باشد.ممکن است:
- خود را در موقعیتهای خطرناک یا پرخطر قرار دهید، اغلب بدون اینکه به عواقبی که برای خود یا افراد دیگر دارد فکر کنید.
- رفتار خطرناک و گاهی غیرقانونی (ممکن است سابقه کیفری داشته باشید.)
- به روشی رفتار کنید که برای دیگران ناخوشایند باشد.
- خیلی راحت خسته میشوید یا رفتارهای تکانشی دارید - بهعنوانمثال، ممکن است حفظ یک شغل برای مدت طولانی برای شما دشوار باشد.
- رفتار پرخاشگرانه داشته باشید و بهراحتی درگیر شوید.
- کارهایی را که حتی ممکن است به افراد آسیب برساند انجام دهید - برای رسیدن به آنچه میخواهید، نیازها و خواستههای خود را مقدمتر از دیگران قرار دهید.
- از نظر همدلی مشکل داشته باشید - بهعنوانمثال، اگر با دیگران بدرفتاری کرده باشید، احساس گناه نکنید.
- قبل از ۱۵ سالگی تشخیص اختلال سلوک داشتهاید.
این تشخیص شامل"رواندرمانی" و"جامعهدرمانی" است. این اصطلاحات دیگر در قانون بهداشت روان استفاده نمیشود اما ممکن است از یک پرسشنامه "چکلیست روانشناسی" برای ارزیابی شما استفاده شود.
اختلال شخصیت مرزی(BPD):
اختلال شخصیت مرزی (BPD) بهعنوان اختلال شخصیت عاطفی ناپایدار نیز (EUPD) شناخته میشود. همه ما میتوانیم در روابط، احساسات و دیدگاهی که از خود داریم مشکلاتی را تجربه کنیم. اما اگر این احساس به طور مداوم ناپایدار یا شدید باشد و زندگی روزمره شما را دچار مشکلات اساسی کند، ممکن است نشانهٔ BPD / EUPD باشد.
- از اینکه افراد شما را رها کنند بسیار نگران میشوید و یا برای جلوگیری از این اتفاق هر کاری انجام میدهید یا آنها را پس میزنید.
- احساسات بسیار شدیدی دارید که میتواند بهسرعت تغییر کند (بهعنوانمثال، از احساس بسیار خوشحالی و با اعتمادبهنفس صبح تا احساس کمبود و غم بعدازظهر)
- درباره اینکه کی هستید یا از زندگی چه میخواهید مشتاق نباشید، باتوجهبه اینکه با چه کسانی زندگی میکنید، این موضوع میتواند به میزان قابلتوجهی تغییر کند.
- برقراری و حفظ روابط پایدار یا دوستی بسیار دشوار است
- تکانشی عمل میکنید و کارهایی انجام میدهید که ممکن است به شما آسیب برساند (مانند پرخوری، استفاده از مواد مخدر یا رانندگی خطرناک)
- ممکن است افکار خودکشی داشته باشید.
- خودزنی
- در بسیاری از اوقات احساس پوچی و تنهایی کنید
- بسیار عصبانی شوید و برای کنترل خشم خود تقلا کنید
- برای اعتماد به دیگران تقلا کنید.
- سایر مشکلات بهداشت روانی را در کنار BPD تجربه کنید، از جمله اضطراب، افسردگی، مشکلات غذایی و اختلال استرس پس از سانحه.
وقتی بسیار استرس دارید، ممکن است:
- احساس پارانوئید کنید
- تجربههای روانپریشی داشته باشید، مانند دیدن یا شنیدن چیزهایی که دیگران نمیبینند
- احساس بیحسی یا "مردن " کنید و بعد از وقوع اتفاقات نتوانید آنها را به یاد بیاورید (معروف به تجزیه).
BPD در حال حاضر شایعترین اختلال شخصیت است. اطلاعات بیشتر در مورد آن را میتوانید در صفحات مربوط به اختلال شخصیت مرزی (BPD) بخوانید.
BPD مانند نداشتن تعادل احساسی است. "من از هیچچیز به احساسات ناگهانی بسیار طاقتفرسا میرسم و باید سعی کنم آنها را با روشی درست تخلیه کنم. "
اختلال شخصیت جلبتوجه:
بیشتر مردم از تعریف یا بازخورد مثبت درباره عملکردشان لذت میبرند. اما اگر بهشدت موردتوجه واقع شده باشید یا آنقدر به دنبال تأیید باشید که این امر روی زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد، ممکن است به تشخیص اختلال شخصیت جلبتوجه دچار باشید.
ممکن است:
- اگر در مرکز توجه نباشید، احساس بسیار ناخوشایندی داشته باشید.
- احساس کنید که باید مردم را سرگرم کنید.
- دائماً به تأیید دیگران نیاز دارید یا احساس وابستگی کنید.
- تصمیمات عجولانه بگیرید.
- برای اطمینان از اینکه همچنان در مرکز توجه هستید، معاشقه کنید یا رفتار تحریکآمیز داشته باشید.
- بهعنوان انسانی هیجانی و بیش از حد احساسی مشهور شوید.
- بهراحتی تحت تأثیر دیگران قرار بگیرید.
"بعد از اینکه اختلالم تشخیص داده شد، فهمیدم که چرا و چگونه رفتاری در زندگیام انجام دادم و زندگیام معنای بیشتری پیدا کرد. "
اختلال شخصیتی خودشیفتگی:
این ذات انسان است که از نیازهای خودآگاه است، آنها را ابراز میکند و میخواهد دیگران از تواناییها و دستاوردهای ما آگاه باشند.
اینها صفات بدی نیستند. بااینحال، اگر این افکار، احساسات و رفتارها بسیار افراطی باشد و در ارتباط با دیگران مشکلاتی ایجاد کند، ممکن است به تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته برسید.
ممکن است:
- معتقد باشید که دلایل خاصی وجود دارد که شما را نسبت به دیگران متفاوت، بهتر یا شایستهتر میکند
- عزتنفس شکنندهای داشته باشید، بنابراین به دیگران اعتماد میکنید تا ارزش و نیازهای شما را تشخیص دهند
- اگر دیگران شما را نادیده بگیرند و آنچه را که لایق آن هستید به شما ندهند ناراحت شوید.
- از موفقیتهای دیگران آزردهخاطر شوید.
- نیازهای خود را بالاتر از دیگران قرار دهید و آنها را نیز تقاضا کنید.
- خودخواهانه و منفور تلقی شوید و یا از نیازهای دیگران بیاطلاع باشید.
اختلال شخصیت اجتنابی:
همه ما اشیاء، مکانها یا افرادی داریم که دوستشان نداریم یا باعث اضطراب ما میشوند. اما اگر این موارد چنان اضطراب ایجاد کند که شما برای حفظ روابط در زندگی خود تلاش میکنید، ممکن است مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی (که گاهی اختلال شخصیت مضطرب نیز گفته میشود) شوید.
ممکن است:
- از کار یا فعالیتهای اجتماعی که به معنی در کنار دیگران بودن است، خودداری کنید.
- انتظار عدم پذیرش و انتقاد را داشته باشید و نسبت به آن بسیار حساس باشید.
- دائماً نگران «پیبردن» و "رد شدن" باشید.
- نگران تمسخر یا شرمساری دیگران باشید.
- از روابط دوستی و صمیمی پرهیز کنید زیرا از طردشدن میترسید.
- احساس تنهایی و گوشهگیری و فرومایگی کنید و بهخاطر خجالت کشیدن از انجام فعالیتهای جدید اکراه داشته باشید.
اختلال شخصیت وابسته:
این امر طبیعی است که ما برای مراقبت از خود یا گاهی اطمینان، نیاز به افراد دیگر داشته باشیم. تعادل سالم شامل این است که بتوانیم هم به دیگران وابسته باشیم و هم اینکه گاهی از دیگران مستقل باشیم.
بااینحال، اگر احساسات و افکار در موردنیاز به دیگران بهقدری طاقتفرسا شود که بر زندگی روزمره و روابط شما تأثیر بگذارد، ممکن است شما دچار اختلال شخصیت وابسته شده باشید.
ممکن است:
- بدون کمک یا حمایت دیگران، احساس نیاز، ضعف و عدم توانایی در تصمیمگیری یا عملکرد روزمره داشته باشید.
- دیگران را ملزم به قبول مسئولیت بسیاری از زمینههای زندگی خود کنید.
- به دلیل اجتناب از تنها ماندن یا ازدستدادن حمایت کسی، با مواردی که احساس میکنید اشتباه است یا دوست ندارید موافقت کنید.
- خیلی بترسید از اینکه تنها بمانید.
- اعتمادبهنفس پایینی داشته باشید.
- افراد دیگر را بسیار تواناتر از آنچه شما هستید بینید.
اختلال شخصیت وسواسی اجباری: (OCPD)
اختلال شخصیت وسواسی اجباری (OCPD) جدا از اختلال وسواس اجباری (OCD) است که نوعی از رفتار را توصیف میکند تا یک نوع شخصیت را. بااینحال، همانند OCD، OCPD نیز شامل مشکلات کمالگرایی، نیاز به کنترل و مشکل قابلتوجه در انعطافپذیری در نحوه تفکر درباره مسائل است.
در این نوع اختلال:
- باید همه چیز را منظم و تحت کنترل داشته باشید.
- استانداردهای غیرواقعی زیادی را برای خود و دیگران تعیین کنید.
- فکر کنید که روش شما بهترین روش برای انجام کارها است.
- نگران اشتباه کردن خود یا دیگران باشید.
- اگر امور "عالی" نباشند، بسیار مضطرب میشوید.
اختلال شخصیت دستهبندی نشده: (PD NOS)
همه افراد، به شیوههای منحصربهفردی رفتار میکنند، بنابراین طبیعی است که به طور مشخصی در دستهبندیهای توضیح داده شده در بالا قرار نگیرید.
اگر برخی از ویژگیهای اختلال شخصیت را تجربه کردید، لازم نیست که کاملاً با معیارهای یک نوع خاص مطابقت داشته باشید، ممکن است دچار اختلال شخصیتی باشید که دستهبندی نشده است. (PD NOS)
همینطور ممکن است اختلال شخصیتی باشد که با ویژگیهایش شناخته میشود (PDTS).
به نظر میرسد این نامها مخالف هم به نظر میرسند، اما هر دو بر این واقعیت متمرکز هستند که شما برخی از ویژگیهای اختلال شخصیت را دارید اما این مشخصهها بهاندازهٔ مشخصات اختلالات در دستهبندیهای بالا نیستند.