درباره جراحی فتق دیسک چه باید دانست
افرادی که به این عارضه دچار می‌شوند ممکن است نتوانند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند اگرچه جراحی گزینه اول درمان نیست ولی بعضی افراد برای تسکین درد و علائم دیگر نیاز به جراحی دارند.
به گزارش اقتصادآنلاین، نوع جراحی فرد به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موارد شامل محل دررفتگی دیسک، شدت درد و ناتوانی ناشی از آن است.
دیسک فتق چیست؟
ستون فقرات از استخوان‌های جداگانه به نام مهره‌ها تشکیل شده است و دیسک‌هایی از جنس غضروف بین مهره‌ها قرار گرفته‌اند. وظیفه این دیسک‌ها کمک به حرکات ستون فقرات است و به‌عنوان ضربه‌گیر بین مهره‌ها عمل می‌کنند. به طور معمول 23 دیسک در ستون فقرات انسان وجود دارد. هر دیسک از سه جز تشکیل شده است:
هسته خمیری:
این قسمت داخلی ژل‌مانند دیسک است که به ستون فقرات انعطاف‌پذیری و مقاومت می‌بخشد.
حلقه بیرونی:
این حلقه یک‌لایه بیرونی سخت است که هسته خمیری را احاطه کرده است.
صفحات غضروفی:
این صفحات غضروف‌های هستند که بین دیسک و مهره‌های مجاور آن قرار دارند.
در دیسک فتق، حلقه احاطه‌کننده قسمت خمیری از بین می‌رود یا پاره می‌شود. این آسیب باعث می‌شود ماده خمیری به نخاع برسد و به آن فشار بیاورد گاهی این مواد با فشار بر روی عصب باعث درد می‌شوند و حرکت کردن را مختل می‌کنند.
هرساله حدود ۵-۲۰ نفر از هر 1000 بزرگسال در سنین 20 تا 49 سالگی دچار دررفتگی یا پارگی دیسک می‌شوند. پارگی و دررفتگی می‌تواند در هرجایی از ستون فقرات ایجاد شود. دو محل ک بیشترین فتق در آنجا رخ‌میدهد قسمت کمر و گردن هستند.
چه کسی نیاز به جراحی دارد؟
بیشتر دیسک‌های فتق نیازی به جراحی ندارند. تقریباً از هر 10 نفر 9 نفر بعد از چند هفته بهبود پیدا می‌کنند برخی از افراد مبتلا به دیسک فتق هیچ علائمی ندارند.
هرچند گاهی دیسک فتق به یک عصب در ستون فقرات فشار می‌آورد. این می‌تواند باعث درد، بی‌حسی یا ضعف در قسمتی از بدن شود که عصب آن قسمت تحت‌فشار دیسک قرار دارد اگر درد با دارو‌ها و فیزیوتراپی بهبود نیابد فرد باید با پزشک خود صحبت کند.
پزشک بسته به سطح درد و معلولیت فرد ممکن است جراحی را توصیه کند. در موارد نادر، فتق دیسک ممکن است روی اعصاب کنترل‌کننده مثانه و روده تأثیر بگذارد. برای کاهش فشار و بازیابی عملکرد مثانه و روده، جراحی ضروری خواهد بود.
پزشکان معمولاً عمل جراحی را پیشنهاد نمی‌کنند و این تصمیم را به عهده بیمار واگذار می‌کنند. روش‌های مختلفی وجود دارد که جراح می‌تواند برای درمان دیسک فتق انجام دهد. هدف از جراحی فتق دیسک کاهش فشار بر روی عصب، در نتیجه کاهش درد و سایر علائم است. یک پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را استفاده کند تا فشار بر روی عصب را کم کند:
1. برداشتن قسمتی از دیسک:
جراح برای برداشتن قسمت فتق دیسک جراحی باز انجام می‌دهد.
2.جراحی آندوسکوپی ستون فقرات:
جراح از یک لوله نازک بلند یا آندوسکوپ برای برداشتن قسمت فتق دیسک استفاده می‌کند. این روش کمترین جراحت را دارد و با یک برش کوچک کار انجام می‌شود و در نتیجه بیمار سریع‌تر خوب می‌شود.
3. جراحی در هسته دیسک نخاع:
جراح با استفاده از ابزار مخصوص به هسته دیسک دسترسی پیدا می‌کند و سپس با خلأ هسته دیسک را از بین می‌برد این باعث می‌شود دیسک نخاع کوچکتر شود که باعث کاهش فشار بر روی عصب می‌شود. جراحی تنها در صورتی امکان‌پذیر است که لایه خارجی دیسک آسیب نبیند.
سایر روش‌های جراحی برای فتق دیسک عبارتند از:
• لامینوتومی یا لامینکتومی
لامینا بخشی از مهره‌ها است که کانال نخاعی را پوشانده و از آن محافظت می‌کند. گاهی اوقات، پزشکان برای ترمیم دیسک فتق نیاز به برداشتن بخشی یا تمام لایه را دارند. لامینوتومی شامل برداشتن بخشی از لایه است، درحالی‌که لامینکتومی برداشتن کل لایه است. هر دو روش شامل ایجاد یک برش کوچک در قسمت پایین کمر یا گردن در ناحیه دیسک فتق است. جراح پس از برداشتن بخشی یا تمام لایه، دیسک فتق را خارج می‌کند.
لامینوتومی‌ها و لامینکتومی‌ها می‌توانند در قسمت کمر یا گردن باشند:
جراحی کمر: این موارد به تسکین درد پا یا درد سیاتیک که دیسک فتق در ناحیه کمر ایجاد می‌کند، کمک می‌کند.
جراحی گردن: این مورد درد‌های که دیسک فتق در گردن و اندام فوقانی ایجاد کرده را از بین می‌برد.
همجوشی ستون فقرات
به دنبال لامینوتومی یا لامینکتومی، ممکن است همجوشی نخاع (SF) برای تثبیت ستون فقرات لازم باشد. همجوشی نخاع یعنی اتصال دو استخوان به همراه پیچ. افرادی که عمل همجوشی ستون فقرات انجام می‌دهند ممکن است درد داشته باشند و احساس کنند که بعضی حرکات را نمی‌توانند انجام دهند.
جراحی همجوشی ستون فقرات به مکان قرارگیری دیسک فتق وابسته است. به طور معمول، اگر دیسک در قسمت کمر باشد این عمل را انجام می‌دهند. اگر جراح از قسمت جلو گردن عمل کند نیاز به همجوشی ستون فقرات است ولی اگر از پشت گردن جراحی انجام شود به‌احتمال زیاد نیاز به همجوشی ستون فقرات نخواهد بود در کل بستگی دارد که دیسک فتق کجا قرار گرفته باشد .
برخی از افرادی که تحت عمل لامینوتومی قرار می‌گیرند ممکن است به‌جای همجوشی ستون فقرات جراحی مصنوعی را انجام دهند.
جراحی دیسک مصنوعی
جراحی دیسک مصنوعی (ADS) جایگزینی برای همجوشی ستون فقرات است. در جراحی دیسک مصنوعی، جراح یک دیسک مصنوعی را به‌جای دیسک آسیب‌دیده جایگزین می‌کند. این عمل در مقایسه با همجوشی ستون فقرات به‌وسیله پیچ درد کمتری دارد و باعث ناتوانی حرکتی کمتری می‌شود.
روند بازیابی و جدول زمانی
بر اساس انجمن ستون فقرات، افرادی که بلافاصله بعد فتق دیسک عمل می‌کنند و نمی‌گذارند زمان زیادی از آن بگذرد سریع‌تر بهبود می‌یابند. به طور معمول، بیشتر افراد می‌توانند 24 ساعت پس از عمل فتق دیسک به خانه خود بروند.
حتی برخی ممکن است بتوانند در همان روزبه خانه خود بروند. پزشکان توصیه می‌کنند افرادی که از جراحی دیسک فتق بهبود می‌یابند حدود 4 هفته از فعالیت‌های زیر اجتناب کنند:
• رانندگی
• نشستن برای مدت طولانی
• برداشتن وسایل سنگین
• خم شدن بیش از حد
برخی از تمرینات ممکن است برای افرادی که تحت عمل جراحی فتق دیسک قرار گرفته‌اند مفید باشد. بااین‌حال، آن‌ها باید قبل از انجام هرگونه فعالیت شدید با پزشک یا جراح خود مشورت کنند. گاهی اوقات، پزشکان ممکن است پس از جراحی، توان‌بخشی را پیشنهاد دهند. افرادی که بعد از جراحی فتق دیسک یک برنامه توان‌بخشی را دنبال می‌کنند ممکن است سریع‌تر خوب شوند.
عمل دیسک معمولاً خطرات زیادی ندارد اما در موارد نادر، افراد ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
• خونریزی
• عفونت‌ها
• پاره شدن لایه محافظ ستون فقرات
• آسیب به عصب
در حدود 5٪ افراد، دیسک مشکل‌دار ممکن است دوباره پاره شود و علائم قبلی بازگردد.
جراحی دیسک فتق می‌تواند برای بسیاری از افرادی که درد زیادی دارند، یک درمان مؤثر باشد. بااین‌حال، جراحان نمی‌تواند تضمین کنند که علائم پس از جراحی از بین می‌روند. برخی از افراد ممکن است بعد از دوره نقاهت، همچنان درد داشته باشند. در بعضی موارد، درد ممکن است با گذشت زمان تشدید نیز شود.
سایر گزینه‌های درمانی
افرادی که دچار دیسک فتق می‌شوند باید فعالیت خود را برای 2 تا 3 روز محدود کنند. محدودکردن حرکت باعث کاهش التهاب در محل عصب می‌شود. اما پزشکان استراحت در رختخواب را توصیه نمی‌کنند. افرادی که به دلیل فتق دیسک اعصاب گردن و پا آن‌ها گرفته است، می‌توانند دارو‌های ضدالتهابی و یا فیزیوتراپی را امتحان کنند.
خلاصه
دیسک فتق می‌تواند باعث درد زیادی شود. در بسیاری از موارد، گزینه‌های درمانی غیر جراحی مؤثر هستند. در صورت عدم بهبود، پزشک ممکن است جراحی فتق دیسک را توصیه کند. نوع عمل جراحی که فرد انجام می‌دهد به عوامل مختلفی بستگی دارد.
این موارد شامل محل دیسک فتق، شدت درد و سطح ناتوانی ناشی از آن است. بیشتر افراد می‌توانند حدود 4 هفته پس از جراحی فتق دیسک به فعالیت‌های معمول خود برگردند. افرادی که پس از جراحی برنامه توان‌بخشی را دنبال می‌کنند، ممکن است سریع‌تر بهبود یابند. افرادی که دیسک فتق دارند باید با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی که در دسترس آن‌ها است صحبت کنند.
