کنکور امسال چه فرقی با سال های گذشته دارد؟ / آغاز متفاوت ترین کنکور از فردا

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۲ در روزهای پنجشنبه ۲۹ دی و جمعه ۳۰ دی ۱۴۰۱ برگزار می‌شود. از سال ۱۳۴۷ تاکنون که کنکور برگزار شده ۵۴ سال تجربه برگزاری آزمون نشان داده است که این غول بزرگ همچنان مهمان خانه‌های داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها است و تغییرات تنها در جهت تغییر شکل سنجش و پذیرش دانشجو قرار گرفته و ساختار پذیرش دانشجو همچنان در گرو جلسه‌ای چند ساعته است. اما مصوبه جدید سال ۱۴۰۱ چند تغییر را برای اولین بار در کنکور ایجاد کرده است.

اجرای چهار تغییر اولیه بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی

مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی در تیرماه سال ۱۴۰۱ ابلاغ شد. چهار تغییر مهم در کنکور ۱۴۰۲ «حذف دروس عمومی»، «تاثیر قطعی سوابق تحصیلی»، «حذف زیرگروه ها» و «برگزاری دو بار در سال» از امسال اجرا شد.

در این زمینه بخوانید؛

خبر مهم برای کنکوری ها / امشب آخرین مهلت توزیع کارت کنکور ۱۴۰۲

۲۹ و ۳۰ دی اینترنت در کدام مناطق قطع می شود

بر اساس این ماده واحده؛ «سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌های پرمتقاضی در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ فقط پایه دوازدهم به میزان ۴۰ درصد با تأثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰ درصد با تأثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۵ فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تأثیر قطعی و برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۶ و بعد از آن پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تأثیر قطعی در نمره کل نهایی خواهد بود.»

تحول دیگر حذف دروس عمومی و به تبع آن حذف دفترچه شماره یک دروس عمومی از جلسه کنکور است. به این ترتیب دروس عمومی از کنکور به سوابق تحصیلی منتقل می‌شود تا فرد بتواند دروس عمومی را به صورت تشریحی و عمیق بخواند.

هدف از برگزاری سالی دو بار کنکور نیز کاهش استرس داوطلبان و خانواده‌ها عنوان شده است. همچنین با حذف زیرگروه‌ها دیگر داوطلب تنها یک نمره و یک رتبه خواهد داشت و در کارنامه جزئیاتی مانند رتبه و نمره در زیرگروه باعث سردرگمی داوطلب نمی‌شود.

جابجا شدن زمان آزمون گروه علوم تجربی برای اولین بار

نوبت اول کنکور سراسری ۱۴۰۲ در روزهای ۲۹ و ۳۰ دی ماه ۱۴۰۱ برگزار می‌شود. همیشه روز اول به گروه علوم ریاضی و فنی اختصاص داشت اما برای نخستین بار در نوبت اول کنکور ۱۴۰۲، روز اول فرایند برگزاری کنکور به گروه علوم تجربی اختصاص یافته است.

به این ترتیب پرجمعیت‌ترین روز برگزاری کنکور با ۴۵۰ هزار و ۵۷۷ نفر داوطلب صبح پنجشنبه ۲۹ دی ماه است.

جدول برگزاری آزمون داوطلبان گروه‌های آزمایشی: علوم ریاضی و فنی، علوم انسانی، هنر، علوم تجربی و زبان‌های خارجی

ردیف	گروه آزمایشی	تعداد داوطلبان زن / درصد داوطلبان زن	تعداد داوطلبان مرد / درصد داوطلبان مرد	تعداد داوطلب	درصد داوطلب	روز و تاریخ آزمون	ساعت شروع فرآیند برگزاری آزمون
۱	علوم تجربی	۲۹۱ هزار و ۷۲۰ نفر / ۶۵ درصد	۱۵۸ هزار و ۸۵۷ نفر / ۳۵ درصد	۴۵۰ هزار و ۵۷۷ نفر	۴۶ درصد داوطلبان	صبح پنجشنبه ۲۹ دی ۱۴۰۱	۸ صبح (در حوزه ۷:۳۰ صبح بسته می‌شود)
۲	زبان‌های خارجی	۳۸ هزار و ۷۹۹ نفر / ۶۵ درصد	۲۰ هزار و ۷۱۵ نفر / ۳۵ درصد	۵۹ هزار و ۵۱۴ نفر	۶ درصد داوطلبان	عصر پنجشنبه ۲۹ دی ۱۴۰۱	۱۴:۳۰ بعدازظهر (در حوزه ۱۴ بعدازظهر بسته می‌شود)
۳	علوم ریاضی و فنی	۴۱ هزار و ۷۳۷ نفر / ۳۵ درصد	۷۸ هزار و ۳۵۸ نفر / ۶۵ درصد	۱۲۰ هزار و ۹۵ نفر	۱۲.۲۷ درصد داوطلبان	صبح جمعه ۳۰ دی ۱۴۰۱	۸ صبح (در حوزه ۷:۳۰ صبح بسته می‌شود)
۴	علوم انسانی	۱۸۸ هزار و ۱۶۴ نفر / ۶۱ درصد	۱۲۱ هزار و ۵۵ نفر / ۳۹ درصد	۳۰۹ هزار و ۲۱۹ نفر	۳۱.۶ درصد داوطلبان	صبح جمعه ۳۰ دی ۱۴۰۱	۸ صبح (در حوزه ۷:۳۰ صبح بسته می‌شود)
۵	هنر	۲۹ هزار و ۸۲ نفر / ۷۴ درصد	۹ هزار و ۹۷۳ نفر / ۲۶ درصد	۳۹ هزار و ۵۵ نفر	۳.۹۹ درصد داوطلبان	عصر جمعه ۳۰ دی ۱۴۰۱	۱۴:۳۰ بعدازظهر (در حوزه ۱۴ بعدازظهر بسته می‌شود)
جمع		۵۸۹ هزار و ۵۰۲ داوطلب / ۶۰ درصد	۳۸۸ هزار و ۹۵۸ داوطلب / ۴۰ درصد	۹۷۸ هزار و ۴۶۰ داوطلب

دو بار ثبت نام برای کنکور ۱۴۰۲؛ ثبت نام در آبان ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲

برای نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ ثبت نام در روزهای ۸ تا ۲۲ آبان انجام شد. برای نوبت دوم کنکور سراسری ۱۴۰۲ که در روزهای ۱۴ و ۱۵ تیرماه ۱۴۰۲ برگزار می‌شود ثبت نام در روزهای ۱۵ تا ۲۱ فروردین ماه ۱۴۰۲ انجام می‌شود. ضمن اینکه داوطلبانی که هم در نوبت اول و هم در نوبت دوم شرکت می‌کنند تنها با درج کد ملی و کد رهگیری می‌توانند در نوبت دوم شرکت کنند و دیگر نیازی با وارد کردن اطلاعات مانند نوبت اول ندارند.

افزایش سهم سوابق تحصیلی و تأثیر قطعی ۴۰ درصدی در کنکور ۱۴۰۲

تا قبل از کنکور ۱۴۰۲ تأثیر سوابق تحصیلی حدود ۳۰ درصد و تأثیر آن به صورت تأثیر مثبت بود. به این ترتیب اگر داوطلب سوابق تحصیلی خوبی داشت و نمره کنکور وی را بالا می‌برد، سوابق تحصیلی تأثیر داده می‌شد و اگر سوابق تحصیلی خوبی نداشت با نمره کنکورش جمع نمی‌شد.

اما از امسال، سوابق تحصیلی هر داوطلب در نمره کنکور وی به شدت تأثیر گذار است و تا ۴۰ درصد می‌تواند نمره کنکور وی را بالا یا پایین بیاورد. پیش از این دکتر عبدالرسول پورعباس رئیس سازمان سنجش آموزش کشور پیش از این درباره اهمیت این موضوع گفته بود: در کنکور سال ۱۴۰۲ قید کرده ایم که نمره کنکور داوطلبان تحت تأثیر سوابق تحصیلی بالا یا پایین می‌رود. یعنی اگر سوابق تحصیلی خوب باشد با نمره کنکور تجمیع می‌شود و اثر قطعی دارد و بالا می‌رود اما اگر سوابق تحصیلی خوب نباشد، نمره کل پایین می‌آید.

وی اضافه کرده بود: سوابق تحصیلی و نمره آزمون، نمره کل کنکور را می‌سازد این نمره کل می‌تواند با تأثیر بالا شانس قبولی داوطلب را بیشتر کند و با تأثیر پایین، شانس قبولی را کمتر کند. داوطلبان باید توجه داشته باشند هم به سوابق تحصیلی و هم به نمره آزمون باید توجه کنند.

پذیرش مهرماه با وجود برگزاری دو نوبت کنکور

پیش از این یک بار کنکور برگزار می‌شد و یک بار هم انتخاب رشته و پذیرش صورت می‌گرفت اما از امسال با برگزاری دو بار کنکور در دو نوبت این تردید برای برخی داوطلبان پیش آمد که تکلیف پذیرش دانشجو چه می‌شود.

دکتر حسن مروتی معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش آموزش کشور در این باره گفت: تمامی داوطلبان توجه داشته باشند که یک پذیرش بیشتر وجود ندارد و داوطلبان در صورت قبولی در کنکور، در مهرماه ۱۴۰۲ پذیرش می‌شوند. دو کنکوری که برگزار می‌شود در واقع کنکور دی ماه و کنکور تیرماه برای یک پذیرش است، این طور نیست که داوطلبی که در مرحله دی ماه شرکت می‌کند بتواند پس از قبولی در بهمن ماه سرکلاس برود.

مروتی خاطرنشان کرد: در نتیجه این دو نوبت کنکور دو مرحله از یک کنکور محسوب نمی‌شود بلکه هر کدام کنکورهای جداگانه هستند که نمره آنها استخراج می‌شود و بعد در مردادماه سال ۱۴۰۲ با سوابق تحصیلی در کنار هم قرار می‌گیرد و به نمره و رتبه فرد تبدیل می‌شود و هر کنکوری که نمره اش بالاتر باشد برای داوطلب ملاک قرار می‌گیرد و به عنوان رتبه و تراز فرد تعیین می‌شود و پس از آن داوطلب انتخاب رشته می‌کند و در مهرماه ۱۴۰۲ وارد دانشگاه می‌شود.

حذف دروس عمومی و سهم ۲۶ درصدی دروس عمومی از سوابق تحصیلی در کنکور ۱۴۰۲

معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش آموزش کشور درباره دروس عمومی و تغییر مهم آن در کنکور ۱۴۰۲ گفت: دروس عمومی امسال در قالب ۴۰ درصد سوابق تحصیلی قرار گرفته است. دروس عمومی ۲۶ درصد از ۴۰ درصد سوابق تحصیلی را به خود اختصاص می‌دهد و فقط نمرات سال دوازدهم محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر نمرات دروس عمومی در سوابق تحصیلی مؤثر است و میزان تأثیر آن هم ۲۶ درصد از ۴۰ درصد سوابق تحصیلی است.

مروتی گفت: ضمن اینکه ۱۴ درصد از سهم ۴۰ درصدی سوابق تحصیلی مربوط به دروس اختصاصی است. ۶۰ درصد مابقی نمره هم به دروس اختصاصی کنکور اختصاص دارد. به طور نمونه نمره ریاضی سال دوازهم به میزان ۱۴ درصد از سوابق تحصیلی تأثیر دارد و هم دروس اختصاصی ریاضی سر جلسه کنکور ۶۰ درصد تأثیر دارد.

اهمیت امتحانات نهایی دبیرستان و ادامه حاشیه‌های آن در کنکور ۱۴۰۲

با توجه به تأثیر سوابق تحصیلی و تاکید مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی بر وجود سابقه تحصیلی همه داوطلبان و تکلیف وزارت آموزش و پرورش در این زمینه، مقرر شد که آموزش و پرورش در سه نوبت آزمون ترمیم نمره برگزار کند تا اگر داوطلبی نمرات دروس اش کم بود با شرکت در آزمون‌های ترمیم نمره این نمرات را بالاتر ببرد.

اما این موضوع به عنوان اولین تجربه کشوری آموزش و پرورش با حاشیه‌هایی زیادی در دی ماه مواجه شد. با وجود اینکه پیش از این برخی کارشناسان حوزه آموزش به آموزش و پرورش هشدار داده بودند که به دلیل اهمیت زیاد نمرات امتحانات نهایی برای سال دوازدهمی‌ها این امتحانات مهم است و باید امنیت آن حفظ شود اما شایعات زیادی از درز سوال و جواب به فضای مجازی منتشر شد. این اتفاق تا جایی پیش رفت که در روزهای برگزاری امتحانات نهایی در فضای مجازی صحبت از رکود انتشار سوال و جواب می‌شد.

در نهایت وزیر آموزش و پرورش در گزارشی به شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که سوالی لو نرفته است و این عکس‌ها مربوط به بعد از شروع امتحان است و کلید سوالی هم منتشر نشده است.

کاهش تعداد سوالات و افزایش زمان پاسخگویی به سوالات دفترچه‌های اختصاص

از دیگر اولین‌های کنکور ۱۴۰۲ می‌توان به کاهش نسبی سوالات و افزایش زمان پاسخگویی اشاره کرد. امسال با توجه به حذف دروس عمومی، دفترچه‌ای با عنوان دروس عمومی شامل چهار درس «زبان و ادبیات فارسی»، «زبان عربی»، «فرهنگ و معارف اسلامی» و «زبان انگلیسی» وجود ندارد و داوطلبان هر گروه آزمایشی تنها به دروس اختصاصی خود پاسخ می‌دهند.

ضمن اینکه این بار برای به هریک از داوطلبان گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم انسانی، علوم تجربی، هنر و زبانهای خارجی به همراه هر دفترچه آزمون، یک پاسخنامه داده می‌شود، که داوطلبان باید نسبت به پاسخگویی سوالات دفترچه آزمون در پاسخنامه مربوط اقدام کنند.

آزمون اختصاصی گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی

شماره دفترچه و پاسخنامه	ماده امتحانی	تعداد سوال	مدت زمان پاسخگویی	تعداد سوال و زمان پاسخگویی دفترچه کنکور ۱۴۰۲	تعداد تعداد سوال و زمان پاسخگویی در کنکور ۱۴۰۱
شماره ۱	ریاضیات	۴۰	۷۰ دقیقه	۴۰ سوال / ۷۰ دقیقه	۵۰ سوال با ۸۰ دقیقه زمان
شماره ۲	فیزیک	۳۵	۴۵ دقیقه	۶۵ سوال / ۷۵ دقیقه	۷۵ سوال با ۸۰ دقیقه زمان
	شیمی	۳۰	۳۰ دقیقه

آزمون اختصاصی گروه آزمایشی علوم تجربی

شماره دفترچه و پاسخنامه	ماده امتحانی	تعداد سوال	مدت زمان پاسخگویی	تعداد سوال و زمان پاسخگویی دفترچه کنکور ۱۴۰۲	تعداد تعداد سوال و زمان پاسخگویی در کنکور ۱۴۰۱
شماره ۱	زیست شناسی	۴۵	۴۵ دقیقه	۴۵ سوال / ۴۵ دقیقه	۵۰ سوال با ۴۰ دقیقه زمان
شماره ۲	فیزیک	۳۰	۴۰ دقیقه	۶۵ سوال / ۷۵ دقیقه	۶۵ سوال با ۷۴ دقیقه زمان
	شیمی	۳۵	۳۵ دقیقه
شماره ۳	ریاضی	۳۰	۶۰ دقیقه	۴۵ سوال / ۶۰ دقیقه	۵۰ سوال با ۶۵ دقیقه زمان
	زمین شناسی	۱۵
شماره ۴	بهیاری	۳۰	۲۰ دقیقه	۳۰ سوال / ۲۰ دقیقه	۳۵ سوال با ۲۰ دقیقه زمان

آزمون اختصاصی گروه آزمایشی علوم انسانی

شماره دفترچه و پاسخنامه	ماده امتحانی	تعداد سوال	مدت زمان پاسخگویی	تعداد سوال و زمان پاسخگویی دفترچه کنکور ۱۴۰۲	تعداد تعداد سوال و زمان پاسخگویی در کنکور ۱۴۰۱
شماره ۱	ریاضی	۲۰	۳۰ دقیقه	۸۰ سوال / ۸۵ دقیقه	۹۰ سوال با ۸۵ دقیقه زمان
	زبان و ادبیات فارسی	۳۰	۳۰ دقیقه
	علوم اجتماعی	۱۵	۲۵ دقیقه
	روانشناسی	۱۵
شماره ۲	زبان عربی	۲۰	۲۰ دقیقه	۸۰ سوال / ۷۵ دقیقه	۸۵ سوال با ۷۵ دقیقه زمان
	تاریخ	۱۳	۲۰ دقیقه
	جغرافیا	۱۲
	فلسفه و منطق	۲۰	۲۰ دقیقه
	اقتصاد	۱۵	۱۵ دقیقه
شماره ۲ (ویژه دیپلمه‌های علوم و معارف اسلامی	زبان عربی	۲۰	۲۰ دقیقه	۸۰ سوال / ۷۵ دقیقه	۸۵ سوال با ۷۵ دقیقه زمان
	تاریخ	۱۳	۲۰ دقیقه
	جغرافیا	۱۲
	فلسفه و منطق	۲۰	۲۰ دقیقه
	اقتصاد	۱۵	۱۵ دقیقه

آزمون اختصاصی گروه آزمایشی هنر

شماره دفترچه و پاسخنامه	ماده امتحانی	تعداد سوال	مدت زمان پاسخگویی	تعداد سوال و زمان پاسخگویی دفترچه کنکور ۱۴۰۲	تعداد تعداد سوال و زمان پاسخگویی در کنکور ۱۴۰۱
شماره ۱	درک عمومی هنر	۵۰	۵۰ دقیقه	۱۰۰ سوال / ۱۱۵ دقیقه	۸۰ سوال با ۸۹ دقیقه زمان
	درک عمومی ریاضی– فیزیک	۳۰	۴۰ دقیقه
	خلاقیت تصویری و تجسمی	۲۰	۲۵ دقیقه

آزمون اختصاصی گروه آزمایشی زبان‌های خارجی

شماره دفترچه و پاسخنامه	ماده امتحانی	تعداد سوال	مدت زمان پاسخگویی	تعداد سوال و زمان پاسخگویی دفترچه کنکور ۱۴۰۲	تعداد تعداد سوال و زمان پاسخگویی در کنکور ۱۴۰۱
شماره ۱	زبان انگلیسی	۷۰	۱۰۵ دقیقه	۷۰ سوال / ۱۰۵ دقیقه	۷۰ سوال با ۱۰۵ دقیقه زمان
	زبان آلمانی	۷۰	۱۰۵ دقیقه
	زبان فرانسه	۷۰	۱۰۵ دقیقه
	زبان روسی	۷۰	۱۰۵ دقیقه
	زبان ایتالیایی	۷۰	۱۰۵ دقیقه

نمره کل نهایی داوطلب چگونه محاسبه می‌شود؟

برای هر داوطلب یک نمره‌کل سابقه تحصیلی و یک نمره کل آزمون اختصاصی (کنکور) ساخته می‌شود (اگر داوطلب در هر دو نوبت آزمون اختصاصی شرکت کرده باشد دو نمره کل آزمون اختصاصی دارد). نمره کل سابقه تحصیلی، میانگین وزنی نمرات تراز شده دروس (اعم از دروس عمومی و تخصصی) سابقه تحصیلی است که این نمره‌کل توسط وزارت آموزش و پرورش محاسبه شده و برای ساخت نمره کل نهایی به سازمان سنجش آموزش کشور ارسال خواهد شد.

نمره کل آزمون اختصاصی، میانگین وزنی نمرات تراز شده آزمون اختصاصی (کنکور) است. در واقع ضریب هر یک از دروس آزمون اختصاصی، وزن آن درس است. پس از محاسبه این دو نمره‌کل (نمره کل سابقه تحصیلی و نمره کل آزمون اختصاصی) از ترکیب آنها نمره کل نهایی داوطلب محاسبه می‌شود.

نحوه اعمال ضرایب دروس تخصصی و عمومی

سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوزادهم نظام ۳-۳-۶ در گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ به میزان ۴۰ درصد با تأثیر قطعی است. میزان تأثیر سوابق تحصیلی دیپلم نظام سالی - واحدی / ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ ،۳۰ درصد با تأثیر قطعی و میزان تأثیر سوابق تحصیلی پیش دانشگاهی نظام سالی - واحدی / ترمی - واحدی ۱۰ درصد (در مجموع ۴۰ درصد) با تأثیر قطعی در نمره کل سابقه تحصیلی است.

سهم نمره کل سابقه تحصیلی پایه دوزادهم نظام ۳-۳-۶ یا دیپلم و پیش دانشگاهی نظام سالی - واحدی / ترمی - واحدی در گروه‌های آزمایشی هنر و زبان‌های خارجی آزمون سراسری سال ۱۴۰۲، به میزان ۲۶ درصد با تأثیر قطعی و فقط شامل دروس عمومی سابقه تحصیلی است و مابقی به سهم نمره کل آزمون اختصاصی (کنکور) اضافه می‌شود.

نحوه محاسبه سوابق تحصیلی دانش آموزان نظام قدیم و یا فارغ التحصیلان هنرستانی

داوطلبانی که فارغ‌التحصیل هنرستان یا نظام قدیم بوده یا داوطلبانی که متقاضی شرکت در گروه آزمایشی غیرمرتبط با نوع دیپلم خود هستند یا داوطلبان فارغ التحصیل نظام سالی / ترمی واحدی که سال اخذ دیپلم آنها قبل از ۱۳۸۴ و یا سال اخذ مدرک پیش‌دانشگاهی آنها قبل از ۱۳۹۱ بوده و در همه یا تعدادی از دروس، سابقه تحصیلی ندارند، باید نسبت به تولید نمرات سوابق تحصیلی از طریق وزارت آموزش و پرورش اقدام کنند.

به عبارت دیگر همه داوطلبانی که سابقه تحصیلی کامل گروه آزمایشی مورد نظر خود را ندارند (اعم از دانش آموزان و فارغ‌التحصیلان شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای و کار و دانش در تمام نظام‌های آموزش و پرورش و طلاب) باید نسبت به ایجاد سابقه تحصیلی دروس عمومی و تخصصی براساس برنامه اعلامی وزارت آموزش و پرورش اقدام کنند.

در صورتی که داوطلبی در امتحانات نهایی که وزارت آموزش و پرورش برای ایجاد سوابق تحصیلی پیش‌بینی می‌کند، شرکت نکرده و اقدام به ایجاد سوابق تحصیلی در دروس عمومی و تخصصی نکند، نمره آن درس که سابقه تحصیلی ندارد، صفر (۰) لحاظ می‌شود. برای داوطلبانی که سابقه تحصیلی ناقص دارند و یا کلاً سابقه تحصیلی ندارند، سهم نمره کل سابقه تحصیلی قابل جایگزینی با نمره‌کل آزمون اختصاصی نیست.

کاهش داوطلبان نسبت به سال گذشته به دلیل برگزاری دو نوبت آزمون

امسال برای اولین بار آمار داوطلبان به یک میلیون نرسید که این موضوع از نظر سازمان سنجش قابل پیش بینی بود. به گفته رئیس سازمان سنجش بسیاری از داوطلبان می‌توانند از نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ به عنوان محک خود استفاده کنند و از این رو نسبت به گذشته تعداد کمتری ثبت نام کرده اند.

بر اساس آمار تعداد ۹۱۵ هزار و ۱۵۱ نفر به عنوان داوطلب واقعی در نوبت اول کنکور ۱۴۰۱ در دی ماه شرکت کرده اند و با توجه به اینکه برخی از افراد مایل هستند علاوه بر گروه آزمایشی اصلی، در گروه‌های آزمایشی زبان و هنر هم شرکت کنند در نهایت ۹۷۸ هزار و ۴۶۰ نفر در نوبت اول کنکور شرکت کرده اند.

همچنین ۵۱ درصد داوطلبان از میان داوطلبان سال جاری هستند و ۴۹ درصد از داوطلبان سنوات قبل هستند. استان تهران با ۱۲۵ هزار و ۳۴۶ داوطلب بیشترین داوطلب کنکور را دارد و استان سمنان با ۸ هزار و ۸۶۵ نفر داوطلب کمترین میزان داوطلب را دارد.

باز شدن پای فضای مجازی به کنکور و افزایش برخورد با متخلفان آزمون‌ها

توسعه موبایل واره ها، رشد کانال‌های مطرح در فضای مجازی، ارسال و دریافت پیام و عکس از سوالات کنکور و کلید آزمونی، رد و بدل شدن میلیاردها پول میان شبکه‌های تقلب و داوطلبان فریب خورده تنها نمونه‌هایی از موضوعاتی هستند که به دلیل بازشدن پای فضای مجازی به تقلب و تخلف در کنکور در دو سه سال اخیر مطرح شده اند.

تجهیزات تصویربرداری، هندزفری نامرئی، تجهیزات انتقال اطلاعات مبدل‌ها و مولدها، هندزفری‌های الکتریسیته، مغناطیس و الکترومغناطیس، امکانات هندزفری‌های نامرئی و انواع تجهیزات سیم کارت‌خوان در قالب خودکار، عینک، کفش، پاک کن و غیره تاکنون کشف شده اند.

با توجه به اینکه سال گذشته بخشی از شبکه‌های تقلب در کنکور دستگیر شدند، امسال هم سازمان سنجش به خانواده‌ها یادآوری کرده است که ساختار و تشکیلات این سازمان با محوریت توجه به هوشمندسازی و امنیت شبکه و فضای مجازی، اصلاح شده است و با تشکیل کمیته حفاظت آزمون‌ها در سازمان سنجش به کشف تجهیزات تقلب در آزمون‌ها، جدیدترین ابزار تقلب، راه‌های جلوگیری از تقلب، روش تقلب با تجهیزات الکترونیکی پرداخته است.

در همین زمینه رئیس سازمان سنجش یادآور شد که بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ دستگاه سیگنال یاب و آشکارساز در حوزه‌ها مستقر شده اند و به عبارتی ۲ هزار حوزه فرعی آزمون در کشور به تجهیزات تقلب یاب مجهز شده اند. ضمن اینکه رصد محیط فضای مجازی هم در دستور کار قرار دارد و هر داوطلبی که در گروه‌های متقلب عضو باشد حتی اگر تراکنش مالی هم نداشته باشد در رصد سازمان سنجش قرار می‌گیرد.

در این میان دکتر پورعباس رئیس سازمان سنجش در گلایه از برخی خانواده‌ها گفته بود که برخی از خانواده‌ها به دلیل اینکه می‌خواهند آرزوهای خود را به ظهور برسانند بچه را تحت فشار قرار می‌دهند و از او می‌خواهند که از طریق تقلب به دانشگاه راه یابد و در گزارش‌های ما بسیاری از داوطلبان گفته اند که خودشان نمی‌خواستند از این راه به دانشگاه بروند و تحت فشار خانواده عضو گروه و کانال شده اند.

البته کشف تجهیزات تنها راه کشف تقلب نیست. سازمان سنجش در دو دوره اخیر کنکور یک کلید تقلب ساخته است که از این طریق کسانی که سابقه تحصیلی خوبی ندارند و یا در آزمون‌های گذشته شرکت کرده اند و نتیجه خوبی نگرفته اند و ناگهان در کنکور نمره بالایی کسب می‌کنند را با این شیوه شناسایی می‌کند. از این دسته داوطلبان خواسته می‌شود که در آزمون مجدد شرکت کند و وقتی نمی‌تواند حتی ۳۰ درصد نمره قبلی را بیاورد معلوم می‌شود که از راه‌های غیر معمول در کنکور شرکت کرده است.

قطعی اینترنت راهکار پیشگیری از تقلب در کنکور ۱۴۰۲

امسال برای اولین بار سازمان سنجش به این نتیجه رسید که با وجود همه تمهیدات، این احتمال وجود دارد که برخی از داوطلبان بازهم از تجهیزات تقلب استفاده کنند. از آنجایی که این ابزار تقلب باید با اینترنت کار کند و بتواند فایل را ارسال کند و بعد جواب را بگیرد پس می‌توان با قطعی اینترنت این مسیر را مختل کرد.

در ۱۴ دی ماه حسن مروتی معاون امور آزمون‌های سازمان سنجش در یک خبر ناگهانی اعلام کرد که قصد داریم با همکاری وزارت ارتباطات در زمان برگزاری کنکور در کل کشور اینترنت را قطع کنیم. این موضوع به محض انتشار واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت. برخی از این کار استقبال کردند و برخی آن را بی فایده و مضر برای سایر کسب و کارهای مردم دانستند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سرویس اینترنت از ضروریات زندگی روزمره مردم است و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌هیچ‌عنوان حفظ پایداری و کیفیت ارتباط مردم را قربانی خواسته‌های غیرمنطقی نمی‌کند و در نهایت قطع اینترنت را به دلایلی چون برگزاری کنکور سراسری را تکذیب کرد.

پس از آن محمد علی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در حاشیه جلسه هیأت دولت درباره قطع اینترنت در روزهای برگزاری کنکور سراسری ۱۴۰۲ گفت: قطع اینترنت نیاز به مصوبه شورای امنیت کشور دارد و در حوزه‌هایی که کنکور برگزار می‌شود، طبق سال گذشته اینترنت فقط برای محل‌هایی که کنکور برگزار می‌شود قرار است قطع شود تا فرزندانمان با خیال راحت به رقابت در کنکور بپردازند.

پس از گمانه زنی‌های مختلف پورعباس رئیس سازمان سنجش تاکید کرد اختیار نحوه قطع اینترنت در روزهای کنکور با وزارت ارتباطات است و بر اساس آخرین مصوبه مقرر شد محدودیت بر روی شبکه اینترنت همراه در حوزه‌های شبکه‌های پیام رسان اعمال شود.

رئیس سازمان سنجش افزود: این موضوع خواسته مردم هم است و از این بابت و به شکل نقطه‌ای محدودیت اعمال می‌شود. درباره اینترنت ثابت محدودیتی وجود ندارد.

پورعباس همچنین دلیل عدم استفاده از دستگاه‌های مسدود کننده موبایل در حوزه‌های امتحانی را تکنولوژی قدیمی این دستگاه‌ها عنوان کرد و گفت: مشکل این دستگاه‌ها این است که با بورد کوتاه کار می‌کند و نقطه محدودی را می‌تواند پوشش دهد و ما برای همه حوزه‌ها به بیش از ۱۰ هزار مسدودکننده نیاز داریم که این تعداد در کشور نداریم. ضمن اینکه داوطلبان گزارش‌هایی از سردرد در زمان کنکور اعلام کرده اند که یکی از عوارض این دستگاه‌ها است.

نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ در روزهای ۲۹ و ۳۰ دی ماه ۱۴۰۱ در ۱۴۰۲ در ۴۱۷ شهر و ۵۸۵ حوزه اصلی و بیش از ۲ هزار حوزه فرعی برگزار می‌شود در واقع ۳۱ استان کشور با.... شهر میزبان کنکوری‌های ۱۴۰۲ هستند.

جدول شهرستان و یا بخش محل اجرای آزمون سال ۱۴۰۲ براساس شهرستان محل اقامت فعلی داوطلبان

ردیف	استان	شهرستان و یا بخش محل برگزاری آزمون
۱	آذربایجان شرقی (۱۹ شهر یا بخش)	آذرشهر. اسکو. اهر. بستان آباد. بناب. تبریز. جلفا. چاراویماق. سراب. مهربان کد بخش ۱۰۱۸. شبستر. عجب شیر. کلیبر. مراغه. مرند. ملکان. میانه. هریس. هشترود
۲	آذربایجان غربی (۱۶ شهر یا بخش)	ارومیه. اشنویه. بوکان. پلدشت. پیرانشهر. تکاب. چایپاره. خوی. سردشت. سلماس. شاهین دژ. شوط. ماکو. مهاباد. میاندوآب. نقده
۳	اردبیل (۷ شهر یا بخش)	اردبیل. نمین. بیله سوار. پارس آباد. خلخال. گرمی. مشکین شهر
۴	اصفهان (۲۷ شهر یا بخش)	اردستان. آران و بیدگل. اصفهان. برخوار. بوئین و میاندشت. ورزنه. تیران و کرون. چادگان. خمینی شهر. خور و بیابانک. خوانسار. دهاقان. سمیرم. شاهین شهر و میمه. شهرضا. فریدن. فریدون شهر. فلاورجان. کاشان. گلپایگان. لنجان. فولادشهر. مبارکه. میمه کد بخش ۱۳۲۳. نائین. نجف آباد. نطنز
۵	البرز (۵ شهر یا بخش)	اشتهارد. کرج. ساوجبلاغ. فردیس. نظرآباد
۶	ایلام (۹ شهر یا بخش)	آبدانان. ایلام. ایوان. دره شهر. بدره. دهلران. چرداول. ملکشاهی. مهران
۷	بوشهر (۱۱ شهر یا بخش)	بوشهر. جم. تنگستان. خارک کد بخش ۱۵۰۱. دشتستان. دشتی. دیر. دیلم. کنگان. عسلویه. گناوه
۸	تهران (۱۵ شهر یا بخش)	اسلام شهر. بهارستان. پاکدشت. تهران. پردیس. دماوند. رودهن کد بخش ۱۶۰۸. رباط کریم. ری. شهریار. فیروزکوه. قدس. ملارد. ورامین. قرچک
۹	چهارمحال و بختیاری (۹ شهر یا بخش)	اردل. بروجن. شهرکرد. کیار. بن. فارسان. کوهرنگ. خان میرزا. لردگان
۱۰	خراسان جنوبی (۱۱ شهر یا بخش)	بیرجند. بشرویه. خوسف. درمیان. زیرکوه. سرایان. سربیشه. طبس. فردوس. قائنات. نهبندان
۱۱	خراسان رضوی (۲۷ شهر یا بخش)	بجستان. بردسکن. تایباد. تربت جام. گلبهار. تربت حیدریه. زاوه. زبرخان. رشتخوار. جوین. جغتای. چناران. خواف. خلیل آباد. درگز. سبزوار. سرخس. فریمان. قوچان. کاشمر. کلات. گناباد. مه ولات. مشهد. طرقبه و شاندیز. میان جلگه کد بخش ۱۹۶۶. نیشابور
۱۲	خراسان شمالی (۸ شهر یا بخش)	اسفراین. بجنورد. راز و جرگلان. جاجرم. شیروان. فاروج. گرمه. مانه و سملقان
۱۳	خوزستان (۲۶ شهر یا بخش)	آبادان. امیدیه. اندیمشک. اندیکا. اهواز. باوی. ایذه. باغ ملک. صیدون کد بخش ۲۱۱۶. بندر ماهشهر. بندرامام خمینی (ره) کد بخش ۲۱۱۹. بهبهان. خرمشهر. دزفول. دشت آزادگان. رامشیر. رامهرمز. شادگان. شوش. شوشتر. کرخه. گتوند. لالی. مسجد سلیمان. هندیجان. هویزه
۱۴	زنجان (۶ شهر یا بخش)	ابهر. خدابنده. خرمدره. زنجان. طارم. ماه نشان
۱۵	سمنان (۴ شهر یا بخش)	دامغان. سمنان. شاهرود. گرمسار
۱۶	سیستان و بلوچستان (۲۲ شهر یا بخش)	ایرانشهر. بمپور. دلگان. سرباز. چاهبهار. راسک. کنارک. خاش. زابل. هامون. هیرمند. زاهدان. میرجاوه. زهک. سراوان. مهرستان. سیبسوران. نیک شهر. بنت کد بخش ۲۴۳۶. لاشار. فنوج. قصر قند
۱۷	فارس (۳۷ شهر یا بخش)	آباده. بختگان. ارسنجان. استهبان. اقلید. اوز. بوانات. سرچهان. بیرم کد بخش ۲۵۵۴. جویم. پاسارگاد. جهرم. خرامه. خنج. خرم بید. داراب. فورگ کدبخش ۲۵۲۱. رستم. زرقان. زرین دشت. سپیدان. سروستان. شیراز. فراشبند. فسا. فیروز آباد. قیروکارزین. کوار. کازرون. گراش. لارستان. لامرد. مرودشت. ممسنی. مهر. میمند کد بخش ۲۵۴۴. نی ریز
۱۸	قزوین (۶ شهر یا بخش)	آبیک. البرز. محمدیه کد بخش ۲۶۰۳. بوئین زهرا. تاکستان. قزوین
۱۹	قم (یک شهر یا بخش)	قم
۲۰	کردستان (۱۰ شهر یا بخش)	بانه. بیجار. دیواندره. دهگلان. سقز. سنندج. سرو آباد. قروه. کامیاران. مریوان
۲۱	کرمان (۲۱ شهر یا بخش)	انار. بافت. بم. جیرفت. بردسیر. رابر. راور. رفسنجان. ریگان. رودبار جنوب. زرند. سیرجان. شهر بابک. عنبرآباد. قلعه گنج. کرمان. کوهبنان. کهنوج. منوجان. نرماشیر
۲۲	کرمانشاه (۱۵ شهر یا بخش)	اسلام آباد غرب. پاوه. ثلاث باباجانی. روانسر. جوانرود. دالاهو. سرپل ذهاب. سنقر. صحنه. قصرشیرین. کرمانشاه. کنگاور. گیلانغرب. هرسین
۲۳	کهکیلویه و بویراحمد (۶ شهر یا بخش)	بویراحمد. بهمئی. چرام. کهکیلویه. گچساران. لنده
۲۴	گلستان (۱۳ شهر یا بخش)	آزادشهر. آق قلا. ترکمن. گمیشان. علی آباد کتول. کردکوی. کلاله. گالیکش. گرگان. بندرگز. گنبدکاووس. مراوه تپه. مینودشت
۲۵	گیلان (۱۵ شهر یا بخش)	آستارا. آستانه اشرفیه. بندرانزلی. رضوانشهر. رشت. رودبار. رودسر. املش. صومعه سرا. طوالش. فومن. لاهیجان. سیاهکل. لنگرود. ماسال
۲۶	لرستان (۱۰ شهر یا بخش)	ازنا. الیگودرز. بروجرد. پل دختر. خرم آباد. دلفان. دورود. سلسله. کوهدشت. رومشکان
۲۷	مازندران (۱۷ شهر یا بخش)	آمل. بابل. بند پی شرقی کد بخش ۳۵۰۵. بابلسر. بهشهر. تنکابن. جویبار. چالوس. رامسر. ساری. سوادکوه. قائم شهر. کلاردشت. محمودآباد. نکا. نور. نوشهر
۲۸	مرکزی (۱۲ شهر یا بخش)	اراک. خنداب. آشتیان. تفرش. فراهان. خمین. دلیجان. ساوه. زرندیه. شازند. کمیجان. محلات
۲۹	هرمزگان (۱۳ شهر یا بخش)	بستک. بندرعباس. بندر لنگه. کیش با کد بخش ۳۷۱۱. پارسیان. جاسک. بشاگرد. حاجی آباد. خمیر. رودان. سیریک. قشم. میناب
۳۰	همدان (۱۱ شهر یا بخش)	اسدآباد. بهار. تویسرکان. رزن. درگزین. کبودرآهنگ. ملایر. نهاوند. خزل کد بخش ۳۸۱۷. فامنین. همدان
۳۱	یزد (۱۰ شهر یا بخش)	ابرکوه. اردکان. بافق. تفت. خاتم. مروست. اشکذر (صدوق). مهریز. میبد. یزد

مواد قانونی رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمون‌های سراسری

داوطلبان کنکور ۱۴۰۲ باید با قانون رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمون‌های سراسری آشنا باشند چرا که اگر مرتکب تخلفی شوند ممکن است تا ۱۰ سال نتوانند در آزمون سراسری شرکت کنند.

بر اساس قانون رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمون‌های سراسری مصوب مجلس شورای اسلامی سال ۱۳۸۴، داوطلبان در صورتیکه در مراحل فرایند آزمون و پذیرش، مرتکب هر یک از موارد زیر شوند تبعات حقوقی و قانونی آن عمل به عهده شخص داوطلب خواهد بود.

ماده ۵: تخلفات و جرایم در این قانون مشتمل بر موارد زیر است:

الف - ارتکاب هرگونه عملی که موجب بی نظمی در برگزاری آزمون شود یا همراه داشتن هرگونه وسیله غیرمجاز از قبیل وسایل ارتباط الکترونیکی (حتی بصورت خاموش) و دستگاه‌های حافظه دار.

ب - ارتکاب هرگونه عمل خلاف مقررات که آزمون داوطلب را از نظر علمی خدشه دار سازد از قبیل:

۱. ارائه مدرک یا گواهی مجعول یا تصویر گواهی مجعول برای شرکت در آزمون.

۲. تبانی با داوطلبان یا افراد خارج از حوزه امتحانی یا دست اندرکاران آزمون از قبیل عوامل اجرایی و طراحان سوال برای تخلف در آزمون.

۳. ثبت نام در آزمون با هویت مجعول یا شرکت در جلسه آزمون به جای داوطلب اصلی.

ج - استفاده از هرگونه وسیله غیرمجاز از قبیل وسایل ارتباط الکترونیکی و دستگاه‌های حافظه دار.

د - کمک به داوطلب خارج از ضوابط برگزاری آزمون جهت پاسخ به سوالات.

ه- دسترسی غیرمجاز به اطلاعات مربوط به داوطلبان یا استفاده غیرمجاز از آنها.

و - هرگونه تغییر غیرمجاز سوالات، اوراق و پاسخنامههای داوطلبان یا سایر مدارک و دفاتر مربوط به آزمون.

ز- افشای سوالات آزمون یا تلاش در جهت دستیابی و افشای آن یا شرکت یا معاونت در این امر قبل یا حین برگزاری آزمون به هر نحو.

ح - خرید یا فروش سوالات آزمون یا پاسخ آنها یا شرکت یا معاونت در این امر قبل یا حین برگزاری آزمون اعم از اینکه سوالات یا پاسخ آنها واقعی یا غیرواقعی باشد.

ماده ۶: هیأت‌های رسیدگی به تخلفات، صلاحیت صدور حکم به مجازات‌های زیر را درباره متخلفان دارند:

الف - در مورد مشمولان بند «الف» ماده ۵: اخطار کتبی با درج در پرونده داوطلب و اعلام به مراجع ذیربط یا محرومیت از گزینش در آزمون همان سال.

ب - در مورد مشمولان بند «ب» یا بند «ج» ماده ۵: محرومیت از گزینش علمی در آزمون همان سال و ابطال قبولی داوطلب در همان سال و محرومیت از شرکت در آزمون از یک تا ۱۰ سال بعد.

ماده ۷: در مورد مشمولان بندهای «د»، «ه»، «و»، «ز» و «ح» ماده ۵ هیأت‌های رسیدگی متهم را برای رسیدگی و اعمال جزای نقدی از ۱۰ میلیون ریال تا یک میلیارد ریال یا حبس از یک تا پنج سال یا هر دو مجازات به محاکم دادگستری معرفی می‌کنند.

ماده ۸: ارتکاب هر یک از اعمال موضوع ماده ۵ چنانچه در قالب عضویت در یک گروه یا شبکه باشد موجب تشدید مجازات می‌شود و تشکیل دهنده و سرکرده گروه یا شبکه به حداکثر مجازات محکوم می‌شود. مجازات هر یک از اعضا که در ارتکاب تخلفات و جرایم فوق دخالتی نداشته باشند حسب مورد حداقل مجازات ذکر شده برای مرتکب است.

ماده ۱۱: چنانچه با بررسی‌های فنی و علمی، بین نمرات و رتبه اکتسابی داوطلب و سوابق تحصیلی وی مغایرت‌های غیرمتعارف مشهود و اساسی از قبیل عدم تطابق معدل دیپلم و دوره پیش دانشگاهی با رتبه و نمره اکتسابی در آزمون وجود داشته باشد، با تأیید هیأت‌های بدوی رسیدگی به تخلفات در آزمون‌ها از داوطلب در یک یا چند درس اختصاصی امتحان مجدد به عمل می‌آید. تعیین وضعیت نهایی آزمون این داوطلب، بر اساس نتایج حاصل از امتحان مجدد بر عهده هیأت بدوی است.

 برگزاری دو نوبت کنکور سراسری اولین تجربه سازمان سنجش است و روزهای آینده نشان می‌دهد که آیا برگزاری دو بار در سال، تأثیر قطعی ۴۰ درصدی سوابق تحصیلی و قطعی اینترنت چقدر در فرآیند برگزاری کنکور سراسری تأثیرگذار خواهد بود. اما آنچه در این میان مهم است سرنوشت داوطلبانی است که زحمت زیادی کشیده اند و در یک سال اخیر تا زمان آزمون زندگی خود را وقف درس خواندن کرده اند.