راهکارهایی برای تربیت فرزندان مسئولیت پذیر
پدر و مادرها اغلب شکایت دارند از اینکه بچههای این نسل مسولیتپذیر نیستند. نه تنها کارهای شخصی خود را گردن دیگران میاندازند، بلکه برای کل خانواده هم حس مسولیتپذیری ندارند. آیا درست است؟
به گزارش اقتصاد آنلاین، عاصفه الهوردی - روان درمانگر کودک، نوجوان و خانواده نوشت: مسئولیتپذیری یک خیابان دو طرفه بین والدین و کودک است. والدین مسولیتپذیر، فرزندان مسئولیت پذیر بار میآورند. در ارتباط با مسئولیتپذیری، اول یک نیم نگاهی به خودمان بیندازیم و سپس به فرزندانمان دقت کنیم، آنها معمولاً این پیام را به ما میدهند: «وقتی شما خودتان هستید، من دوستتان دارم.» مهارتهای زندگی را در هر سنی میتوان آموخت، پس دست بکار شوید.
نحوه بیان
فرض کنید این سؤالها را از فرزندتان بپرسید: «چرا همیشه دیر میکنی؟ کجا بودی؟ چرا مثل بچهها رفتار میکنی؟» افکار خود را در مورد این سؤالها بررسی کنید وقتی این سؤالها را میپرسید در درون شما چه میگذرد؟
حالا به این سؤالها فکر کنید: «میتوانم روی تو حساب کنم. قابل اتکا و قابل اعتماد هستی. وقتی چیزی به من میگویی، میتوانم حرفت را باور کنم» با این جملهها شما فرزند خود را با پیامد مسئولیت پذیری، آشنا میکنید. در تفاوت بین این دو نوع نگرش دقت کنید.
یک پیشنهاد
برای تمرین مسئولیت پذیری میتوانیم از یک حیوان خانگی کمک بگیریم. ممکن است فرزندمان با وجود اینکه میداند باید به حیوان رسیدگی کند، بعضی مواقع فراموش کند. در چنین لحظاتی متوجه خواهد شد عدم مسئولیت پذیری چه عواقبی را به دنبال خواهد داشت. میتوانید امیدوار باشید که از این اتفاقات درس بگیرد و با پرورش حیوان خانگیاش به جای وقت گذراندن در فضای مجازی اوقاتی را با مسئولیتپذیری بالا بگذراند.
دوختن دکمه
مسئولیت پذیری و قابل اتکا و اعتماد بودن، میتواند بدون کلام در خانه آموزش داده شود. چیزهایی مثل دوختن یک دکمه یا بیدار شدن سر وقت که بسیار ساده هستند. اما قطعا کارهایی مثل تقلب نکردن در امتحان یا دروغ نگفتن به یک دوست، بسیار پیچیده هستند.
لیاقت و شایستگی
احتمالاً فرزندانمان دوختن یک دکمه را سریعتر یاد میگیرند تا امور انتزاعی درباره حقیقت را. برای مسئولیتپذیر شدن بچهها باید راههایی را برای ایجاد احساس لیاقت و شایستگی در آنها پیدا کنیم. آنها میتوانند به کمک آن راهها بدانند چه چیزی درست است. و به آنچه درست است، عمل کنند. اگر قرار است سر موقع از خواب بیدار شود، بر عهده خودش بگذاریم که با چه روشی این موضوع را عملی کند. با او صحبت کنید که بفهمد دروغ گفتن کار نادرستی است و باعث از بین رفتن اعتماد با ارزش بین شما میشود.
اتکا به خود
چه خوب است که بچهها را آماده کنیم تا برای خودشان و برای خانواده کاری انجام دهند. فرزندان ما میتوانند یاد بگیرند که مراقب خودشان باشند. پهن کردن لباسهای شسته شده و شستن پاها، به نظر شبیه کارهای مدرسه نیست. اما این تمرین اتکای به خود در کلاس هم اثر خود را نشان میدهد.
جدول خود مراقبتی
می توانید برای آنها جدولی را طراحی کنید و مهارتهایی را در آن بنویسید. دندانهایم را مسواک زدم. صورتم را شستم. دستهایم را شستم. موهایم را شانه زدم. با فرزندتان درباره نظافت شخصی و اهمیت آن صحبت کنید. همراه با بچهها از کارهایی که قبل از رفتن به مدرسه برای تمیز بودن باید انجام شود، لیستی تهیه کنید و لیست را در دستشویی بچسبانید. میتوانیم از او بخواهیم مانند خلبانی که قبل از پرواز جدول پرواز را چک میکند، لیست مخصوص به خود را هر روز پر کند.
اهمیت درونی
مراقبت از لباسو ظاهر، اهمیت درونی را به فرزندمان یادآوری میکند. وقتی بچهها کوچک هستند مراقبت از لباسها را با آنها تمرین کنید. در مورد لباسهای مناسب فصلهای مختلف صحبت کنید. میتوانید از آنها بپرسید ژاکت پشمی را در چه روزهایی میپوشیم و روزهای سرد چه لباسهایی تن میکنیم؟ قبل از اینکه بچهها به رختخواب بروند از آنها بخواهید درباره لباسهایی که روز بعد میخواهند بپوشند، فکر کنند و آنها را آماده کنند.
راهکارهای عملی
مراحل مختلف شستشوی لباسها را با فرزندتان چک کنید. میتوانید برایش توضیح دهید که ابتدا لکهها را پاک میکنیم. در مورد جدا کردن لباسهای رنگی و سیاه و سفید یا درباره دمای آب، نوع پودر لباسشویی و همینطور نحوه استفاده از ماشین لباسشویی و در آخر درباره آویختن لباسها صحبت کنید. حالا میتوانید در کنار او باشید و بگذارید تا خودش مراحل مختلف را انجام دهد.
تعمیر و بازیابی
شاید به نظر نیاید اما، تعمیر لباسها مسئولیتپذیری را به کودکان آموزش میدهد. آنها را متوجه این موضوع میکند که حتی در ارتباط با افراد مهم زندگی، اهمیت دادن و توجه، بسیار مهم است. این کار هماهنگی بین دست و چشم را هم در آنها ایجاد میکند. که برای یادگیری خواندن و نوشتن ضروری است. توقع نداشته باشید سریع یاد بگیرد. بچهها بعد از مدتی در این کار مهارت پیدا میکنند.
جعبه خانه و مدرسه
یک روش خوب برای آموزش نظم به بچههای مدرسهای، جعبه مخصوص خانه و مدرسه است. بچهها معمولا وقتی به خانه میآیند، هرکدام از وسایلشان را گوشهای میاندازند. صبح که همه عجله دارند زودتر به محل کار یا مدرسه بروند، پیدا کردن آنها مشکل ساز میشود. یک جعبه مقوایی بزرگ را با استفاده از عکسهای مجلات، ماژیک چسب و قیچیجعبه را به دلخواه فرزندتان تزیین کنید. آنرا کنار در ورودی اتاق فرزندتان قرار دهید تا شبها وسایل مدرسه را در آن بگذارد و وقتی از مدرسه میآید، برای گذاشتن وسایل مدرسه و برداشتن اسباب بازی بلافاصله سراغ این جعبه برود. به این شکل، همه چیز برای روز بعد آماده است برای تشویق او میتوانید هرچند روز یکبار یادداشتی در آن بگذارید و احساس مسئولیت او را تحسین کنید.