دلیل چرب شدن موی سر و روش های برطرف کردن و کاهش آن
موهای سالم به طور طبیعی چربی تولید می‌کنند. البته چربی مو باتوجه‌به نوع مو، عادات نگهداری از مو و سبک زندگی متفاوت است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، اگر احساس می‌کنید موی چرب دارید و این چربی کاملا مشخص است، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه به شما توضیح می‌دهیم که علت چربی پوست سر چیست؟ درمان خانگی موی چرب چیست؟ برای موی چرب چه چیزهایی خوب است؟ آیا راهی برای کنترل چربی مو وجود دارد؟
اگر چربی موی شما زیاد است و به دنبال درمان آن هستید، باید به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
موی چرب و دلیل ایجاد آن چیست؟
موی شما خشک است یا چرب؟ چربی بیش از حد مو، همیشه برای ما دردساز بوده‌است. در پوست سر غدد سباسه یا چربی، روغن طبیعی به نام سبوم را تولید می‌کنند. این روغن به مرطوب نگه‌داشتن پوست سر کمک می‌کند. اگر عملکرد این غدد دچار اختلال شود و تولید این روغن افزایش یابد، منجر به موی چرب می‌شود. موی چرب می‌تواند باعث خارش‌های ناراحت‌کننده و درماتیت سبوره‌ای؛ ضایعات پوستی قرمز و ملتهب شود که شوره سر شکل خفیف آن است. این چربی اضافه حتی می‌تواند شرایطی مناسب برای رشد قارچ‌هایی که منجر به شوره سر می‌شوند، ایجاد کند. میزان تولید چربی با افزایش سن، کاهش می‌یابد.
چربی زیاد مو؛ موجب احساس کثیفی و ناسالم بودن است. اگر این شرایط به خوبی کنترل نشود، می‌تواند موجب مشکلات بیشتری شود. مشکلات و یا عوارض مرتبط با آن، شامل شوره سر و انواع آکنه و جوش، سفیدی موی سر و غیره هستند. همه این موارد ممکن است با شرایطی مانند ریزش مو همراه باشد.
موی چرب چه مویی است؟
منظور از موی چرب در واقع وجود غدد چربی در پوست سر است که روغن زیادی تولید می‌کنند. علت بالارفتن فعالیت غدد چربی می‌تواند مشکلات پوست سر یا عادات شستشوی موها باشد. غدد چربی پوست سر ماده روغنی به نام سبوم ترشح می‌کنند که در حالت طبیعی می‌تواند به موها درخشندگی دهد. سبوم از خشک‌شدن و شکستن موها جلوگیری می‌کند.
عوامل مختلفی مانند ژنتیک، تغییرات هورمونی؛ تغییر فصل، سبک زندگی، رژیم غذایی، مراقبت نادرست از مو و حتی برخی داروها می‌توانند باعث چربی مو شوند.
درمان موی چرب از ریزش موها جلوگیری می‌کند.
علت چربی پوست سر چیست؟
چربی موجود روی موها بخشی از سیستم دفاعی مو است و نمی‌توان و نباید به طور کامل آن را از بین برد. با رعایت بهداشت و شستشوی مرتب موها می‌توان این روغن را تمیز و میزان ترشح آن را کنترل کرد. اما باید بدانید برخی از انواع مو مستعد چربی هستند و با وجود شستشوی مرتب هم در کمتر از ۲۴ ساعت دوباره روغن را نشان می‌دهند. گاهی ورزش شدید، استفاده از محصولات مو یا بیرون‌رفتن در هوای گرم باعث تشدید چربی مو می‌شود. انجام روش‌های صحیح مراقبت از مو در مورد چربی اضافه هم اهمیت زیادی دارند. شما با مراقبت صحیح از موهایتان یعنی با استفاده از محصولات درست، شستشوی درست موها و به‌صورت کلی با داشتن یک رفتار درست با موها می‌توانید چربی مو را هم کنترل کنید.
از دلایل اصلی چرب شدن موها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. شستشوی زیاد موها
یکی از دلایل چرب شدن موها شستن بیش از حد آنها است. زمانی که با فاصله زمانی کم موهای خود را می‌شویید، سیگنال تولید چربی به پوست سر ارسال می‌شود. زمانی که موها بیش از حد شسته می‌شوند، این پیام به پوست سر ارسال می‌شود که باید تولید روغن را زیاد کند. این مورد باعث تجمع چربی روی پوست سر می‌شود.
۲. جنس مو
معمولا موهای صاف بیشتر مستعد چربی هستند. به این دلیل که موهای صاف هیچ‌گونه موجی ندارند و چربی روی ساقه مو به‌راحتی می‌لغزد و خود را نشان می‌دهد. افرادی که موهای صاف داشته و موهای خود را باز می‌گذراند، روغن بیشتر روی موها می‌لغزد و به سمت پایین می‌آید.
۳. نوع محصولات مو
نوع محصولاتی که روی موها استفاده می‌کنید، روی میزان چربی تاثیر دارد. سبوم روغنی است که روی پوست سر قرار دارد. این روغن با آب خالی شسته نمی‌شود. در شامپوها مواد خاصی وجود دارد که این روغن را تجزیه کرده و از بین می‌برند. برخی افراد در حمام شامپو استفاده نمی‌کنند و به‌عنوان‌مثال فقط نرم‌کننده یا ماسک مو استفاده می‌کنند. در این شرایط ممکن است ابتدا احساس کنید موهای شما تمیز شده‌است، اما پس از خشک‌شدن موها متوجه می‌شوید که هنوز چربی روی ساقه مو و پوست سر وجود دارد.
۴. عدم استفاده از شامپوهای مخصوص موهای چرب
برخی افراد بدون توجه به نوع مو از شامپوی غیر مناسب استفاده می‌کنند. شامپوهایی که مخصوص موهای چرب هستند، بهتر می‌توانند چربی موها را پاک کنند. زمانی که روغن اضافی موها از بین برود، مدت‌زمان طولانی‌تری احساس تمیزی دارید. شامپو مخصوص موی چرب در برندهای مختلفی موجود است. از برندهای مختلف استفاده کنید تا متوجه شوید، کدام شامپو برای موهای شما مناسب‌تر است.
وراثت، جنس مو، میزان هورمون‌ها، استفاده از محصولات نامناسب و شستن زیاد موها از علل اصلی چربی زیاد موها هستند.
علت‌های اصلی چربی مو چیست؟
تمامی عللی که گفتیم می‌تواند باعث چربی پوست سر شوند. موضوع مهم این است که پوست سر ما تعداد بسیار زیادی غدد چربی دارد و کنترل ترشح آنها توسط ژن‌ها انجام می‌شود و کنترل عملکرد ژن‌ها چیزی نیست که ما بتوانیم در مورد آن اقدامی انجام دهیم. راهی برای کنترل ژنتیک، تولید هورمون‌ها و جنس مو وجود ندارد. اما می‌توان با تغییر تعداد دفعات شستشوی مو و استفاده از محصولات مناسب موی چرب تا حدودی این مشکل را برطرف کرد.
دلیل ناگهانی چرب شدن موی سر چیست؟
گاهی ممکن است باتوجه‌به میزان ورزش و عرق کردن متوجه شوید که به طور ناگهانی موهای شما چرب شده‌است. باید دقت کنید که در چنین مواقعی میزان شستشوی موها را افزایش دهید. بدون شک تعداد دفعات شستشوی مو برای شخصی که موهای چرب و نازک دارد و ورزشی مانند بدنسازی انجام می‌دهد، باید نسبت به شخصی که موهای معمولی دارد و ورزش نمی‌کند، بیشتر باشد.
از علل اصلی موی چرب به وراثت، جنس مو، شستن زیاد موها و استفاده از محصولات نامناسب می‌توان اشاره کرد.
موی چرب نشانه چیست؟
برای محافظت از پوست و مو، وجود چربی ضروری است. چربی پوست سر از کف سر در برابر عناصر مختلف محافظت کرده و موها را به طور طبیعی مرطوب نگه می‌دارد. اما به دلایل مختلفی ممکن است برخی افراد چربی بیشتری داشته باشند.
اختلالات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون‌ها یا همان اختلالات هورمونی می‌تواند باعث تحریک فولیکول‌های مو شود و چربی بیش از حد تولید کند. تغییرات هورمونی می‌تواند به دلیل استرس عاطفی، کمبود خواب، دوره قاعدگی، یائسگی یا بارداری باشد.
شستشوی بیش از حد: زمانی که موها بیش از حد شسته می‌شوند، روغن طبیعی پوست سر از بین رفته و برای جبران آن تولید چربی افزایش پیدا می‌کند.
هوای آلوده: هوای کثیف می‌تواند باعث تجمع گردوغبار و کثیفی روی موها و منافذ پوست سر شود. در نتیجه احساس می‌کنید، موهایتان چرب است.
رژیم غذایی: برخی مواد غذایی مانند شکر و لبنیات می‌توانند باعث افزایش چربی پوست سر و آکنه شوند.
بیماری‌های پوستی: برخی بیماری‌های پوستی درمان‌نشده باعث تجمع سلول‌های مرده روی منافذ پوست سر شده و باعث چرب شدن موها می‌شوند.
راه درمان موی چرب چیست؟
برای درمان این مشکل نیاز به از بین بردن تمامی روغن مو نیست. زیرا مقدار طبیعی روغن جهت محافظت و شادابی موها حیاتی است. در زیر چگونگی برطرف کردن موی چرب بدون آسیب رساندن به آنها یا تحریک پوست سر را ذکر می‌کنیم.
۱. افزایش شست‌و‌شوی موهای سر
اولین روشی که همه به سراغ آن می‌روند، شستن بیشتر موهاست. این راه برای کسانی که مویشان خیلی چرب است راه خوبی به نظر می‌رسد. براساس یافته های مؤسسه پوست آمریکا، افرادی که دارای موهای بسیار چرب هستند، نیاز به شستن مو در آنها بیشتر از یک بار در روز است. شامپو به حذف چربی‌های اضافه موها و بقایای زاید پوست سر کمک می‌کند. البته دقت کنید که شستن زیاد خود یکی از دلایل چرب شدن موهاست.
۲. کاهش شستشوی موهای سر
ممکن است برخلاف روال معمول به نظر برسد، اما اگر موهای خود را یک بار در روز می‌شویید و در آخر روز هنوز چرب و روغنی است، تعداد شستشوی موهای نقش به سزایی خواهد داشت. شستشوی بیش از حد می‌تواند باعث ازبین‌رفتن چربی طبیعی موها شود، که منجر به تولید بیشتر روغن جهت برطرف کردن خشکی می‌شود. اگر شما علاوه بر موی چرب دارای پوستی خشک یا پوست سر خشک و خارش‌دار هستید، تنظیم تعداد دفعات شستشوی سر در برطرف کردن این مشکل به شما کمک می‌کند.
اگر علاوه بر موی چرب، پوست خشک یا پوست سر خشک و خارش‌دار دارید، تنظیم تعداد دفعات شستشوی سر در برطرف کردن این مشکل به شما کمک می‌کند.
۳. شستشوی مناسب
شستشوی نادرست موها منجر می‌شود که در انتها شما پوست چرب و موهای آسیب‌دیده داشته باشید. برای شستشوی درست موها مقدار کمی از شامپو را به آرامی به ریشه و پوست سر خود بمالید. از استفاده از ناخن‌ها یا سایش‌های غیر‌ضروری بر روی تارهای مو اجتناب کنید. مالش‌های تهاجمی و خشن ممکن است باعث تحریک پوست سر و افزایش تولید روغن شود. به جای طول مو تمرکزتان را بر ریشه مو و پوست سر یعنی محل تولید روغن مو قرار دهید. از مستقیم شامپو زدن و مالش انتهای مو اجتناب کنید و به جای آن بگذارید شامپو از ریشه مو به انتهای مو جریان پیدا کند.
محققان پیشنهاد کرده‌اند که نیازی به تکرار شامپو زدن نیست که نوعی صرفه جویی مالی هم محسوب می‌شود. یک تا دو دقیقه اضافه‌تر صرف کنید تا مطمئن شوید که تمام شامپو و نرم کننده را از روی موها شسته‌اید. زیرا این امر باعث ایجاد تفاوت زیادی در ظاهر موها می‌شود و مواد به جای مانده، ظاهری کثیف و چسبنده به موها می‌دهد.
۴. احتیاط در استفاده از نرم‌کننده مو
استفاده از نرم‌کننده‌ها باعث می‌شود تا موهای شما چرب به نظر برسد و به تجمع چربی در پوست سر سرعت می‌دهد؛ بنابراین نرم‌کننده‌ها را فقط به انتهای موهای خود بزنید و مطمئن شوید که خوب شسته شوند.موهای صاف بیشتر مستعد چرب‌شدن هستند، پس بهتر است کمتر موهایتان را صاف کنید.
۵. حالت نرمال و طبیعی موهای خود را حفظ کنید
استفاده از اتوهای مو و سشوار، باعث صاف و براق شدن موهای شما می شوند، با این حال، سرعت چرب شدن موها را افزایش می دهند. اجازه دهید تا موها به طور طبیعی با هوا خشک شوند و بعد از شستشو با حوله آب موها را بگیرید که با این کار از آسیب‌های ناشی از گرما جلوگیری می‌کنید.
۶. استفاده از محصولات موی چرب
نظریه‌ها و تحقیقات زیادی جهت تولید محصولات مراقبت از مو انجام شده است. در صورتی که شامپوی مصرفی شما به درمان چربی موها کمک نمی‌کند، شامپو با مواد شوینده قوی‌تری را امتحان کنید که می‌تواند موجب زدودن چربی‌ها و ایجاد ظاهری عاری از روغن در موها شود. با این حال اگر شما فعالیت‌هایی با تعریق زیاد انجام می‌دهید و یا نیاز به شستشوی روزانه دارید، استفاده از شامپوی بچه به دلیل کم بودن اثرات تحریکی و مناسب بودن جهت استفاده مکرر در روز، انتخاب مناسبی خواهد بود.
۷. شانه و بروس خود را تمیز کنید.
شانه کثیف را هیچگاه به موهای تمیز و شسته شده خود نزنید، زیرا شانه کثیف سرشار از مواد زائد، روغنی و گرد و غبار است که موجب کثیف شدن سریع مو پس از شستشو می‌شود. وسایل مورد استفاده در مراقبت از مو را با شامپو یا صابون بشویید. به همین ترتیب موهای ریخته و کنده شده را بعد از هر بار شانه زدن از شانه جدا کرده که این کار باعث جلوگیری از روغنی و کثیف شدن شانه می‌شود.
سعی کنید شانه وبرس خود را هر چند وقت تمیز کنید تا از چربی موها کاسته شود.
۸. شستشوی عمقی با آلوئه ورا
این درمان خانگی تنها در ماه‌های تابستان مفید نیست. ماسک‌های آلوورای تولید‌شده برای مو و پوست سر باعث برطرف‌شدن روغن اضافی، متوقف شدن شوه و نرم و صاف شدن پوست سر و محافظت از ریشه موها می‌شوند و با استفاده از آنها موهای نرم و سالمی خواهید داشت.
روش استفاده از ژل آلوئه ورا برای درمان موی چرب:
یک قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا و یک قاشق غذاخوری آب لیمو را در یک فنجان با هم مخلوط کنید.
ترکیب را در شامپو خود بریزید.
شامپو را بر روی پوست به مدت ۱۵ دقیقه اعمال کنید و سپس آن را بشویید.
۹. از محصولات دارای سیلیکون استفاده نکنید
در بسیاری از محصولات، از جمله شامپوها، نرم‌کننده‌ها، کرم‌ها و حصولات حالت‌دهنده مو جهت ایجاد موهای صاف و درخشان از سیلیکون استفاده شده‌است. سیلیکون علاوه بر ایجاد ظاهری براق و درخشان می‌تواند چرب به نظر برسد. سیلیکون‌ها مانند سایکلومتیکون، آمودیمیتکسون و شایع‌ترین آنها دی‌متیکون می‌توانند بر روی مو ایجاد شوند و آن را کثیف، روغنی و سنگین می‌کند. همچنین سیلیکون‌ها از ورود رطوبت به موها جلوگیری می‌کنند. از هر ترکیبی که موجب تقویت ریشه مو می‌شود استفاده کنید.
۱۰. با موهایتان ملایم برخورد کنید
بسیار مهم است که در زمان شستشو، شانه‌زدن، حالت دادن یا مالش سر، حتما ملایم و آرام با موهایتان رفتار کنید. تحریک پوست سر منجر به تحریک غدد چربی‌ساز و تولید بیش از حد چربی می‌شود.
۱۱. با موهای خود بازی نکنید!
مالش سر، فرو کردن انگشتان در سر یا هر گونه بازی با موی سر ظاهر آن را بدتر جلوه می‌دهد. بازی کردن و شانه زدن مکرر موجب تحریک غدد چربی می‌شود.
۱۲. عدم استفاده از مرطوب‌کننده‌های مو
افراد با موی چرب نیاز به محصولات مرطوب‌کننده مو ندارند. افزودن روغن اضافی مانند مرطوب‌کننده‌ها، نرم‌کننده‌ها و کرم‌ها تعادل چربی مو را به هم می‌زند و باعث سنگینی سر می‌شود، مانند زمانی که از کلاه‌های ایمنی استفاده می‌کنید.
موی چرب نیازی به استفاده از مرطوب کننده و نرم کننده ندارد، پس استفاده از نرم‌کننده‌ها و مرطوب‌کننده‌های مو را محدود کنید.
۱۳. استفاده از روغن نارگیل
استفاده از روغن نارگیل باعث کم شدن چربی در پوست سر و ریشه‌های مو می‌شود.
۱۴. شستشو با سرکه سیب
استفاده از سرکه سیب رقیق شده به حذف محصولات زائد پوست سر، تنظیم میزان PH و به کاهش وز شدن مو کمک می‌کند. سرکه سیب از درمان‌های خانگی فوق‌العاده برای موهای چرب و پوست چرب است. اسید استیک موجود در آن کمک می‌کند تا pH سطح پوست سر به تعادل برسد. این امر در کنترل تولید روغن بیش از حد کمک می‌کند و پس از آن باعث کاهش تولید روغن روی پوست می‌شود. همچنین مو را نرم و براق می‌کند.
روش استفاده از سرکه سیب برای درمان موی چرب:
یک قاشق غذا خوری سرکه سیب را به یک فنجان آب اضافه کنید.
موهای خود را با استفاده از شامپوهای ملایم شستشو دهید و سپس با استفاده از این محلول بشویید.
چند دقیقه صبر کنید و سپس با استفاده از آب سرد شستشو دهید.
این درمان باید ۲ تا ۳ بار در هفته تکرار شود.
۱۵. شامپو با ترکیب روغن درخت چای
مطالعات نشان داده‌است که روغن درخت چای حاوی ترکیبات ضد باکتری است که باعث بهبود شوره سر، کاهش خارش و بهبود چربی می‌شود. اگر بهترین محصولات برای کاهش چربی صورت یا مو را بررسی می‌کنید می‌بینید که در بسیاری از آنها از روغن درخت چای استفاده شده است. پس در هنگام انتخاب شامپو به دنبال نوعی بگردید که حاوی روغن درخت چای باشد. البته می‌توانید روغن درخت چای را به صورت جداگانه هم تهیه کنید و هر بار چند قطره از آن را با شامپوی خود ترکیب کنید.
چه راهی برای کنترل چربی موی سر وجود دارد؟
گاهی اوقات می‌توان برای کنترل چربی موی سر برخی عادات زندگی را تغییر داد. چند نکته برای کنترل چربی سر وجود دارد که در ادامه ذکر می‌کنیم:
از شامپو بچه استفاده کنید. اگر نمی‌خواهید برای شامپوهای درمانی هزینه زیادی کنید، می‌توانید به‌جای خرید آنها از شامپو بچه که مخصوص پوست سر حساس نوزادان است، استفاده کنید. ترکیبات این شامپوها پوست سر را برای تولید روغن بیشتر تحریک نکرده و روغن اضافی را حل می‌کند. البته دقت کنید که این محصولات مواد پاک‌کننده‌ی قوی هم ندارند و ممکن است خیلی موها را تمیز نکنند.
موهای خود را بیشتر یا کمتر بشویید! گاهی تعداد دفعات شستن موها می‌تواند تاثیر زیادی در میزان چربی داشته باشد. اگر موهای خود را هر روز می‌شویید، یک یا دو روز بین شستشوها فاصله بگذارید و نتیجه را ببینید. درصورتی‌که در هفته دو یا سه بار موهای خود را می‌شویید یا فقط زمانی که خیلی عرق کرده باشید یا موها چرب شده باشد، به حمام می‌روید، دفعات حمام را بیشتر کنید.
موهایتان را کمتر شانه بزنید. شانه زدن باعث می‌شود، چربی و عرق پوست سر در کوتیکول موها پخش شود. وقتی روغن در کل موها پخش شود، پوست سر دوباره روغن تولید می‌کند. سعی کنید موها را کمتر شانه بزنید تا تولید چربی به حداقل برسد.
روبالشی‌ها را به طور مرتب بشویید. حداقل هفته‌ای یک‌بار روبالشی خود را بشویید. زمانی که روبالشی دیربه‌دیر شسته شود، هر بار در عرق و چربی‌های قبلی موها می‌خوابید و وضعیت چربی سر شما بدتر می‌شود.
شستشوی بیش از حد موها می‌تواند باعث چرب شدن موها شود. باید در تعداد دفعات حمام حدواسط را رعایت کنید.
راهی برای ازبین‌بردن چربی مو بدون شستشو وجود دارد؟
گاهی ممکن است به دلیل انجام تمرینات زیاد یا فعالیت در گرما مدام موهای شما چرب شود. در این شرایط برای کنترل چربی می‌توان از چند راهکار استفاده کرد.
شامپو خشک: این نوع شامپو از ریشه مو روغن را جذب کرده و به مو حالت خشک و مات می‌دهد. البته استفاده زیاد از آن پوست شر را تحریک می‌کند. به همین دلیل تنها در مواقع ضروری باید از آن استفاده کرد.
نشاسته ذرت یا پودر بچه: این مواد همان کار شامپو خشک را می‌کنند، اما طبیعی هستند. در استفاده از نشاسته ذرت یا پودر بچه دقت کنید که زیاده‌روی نکنید. مقدار کمی از آنها می‌تواند پوست سر را کاملا خشک کند.
ورق‌های جاذب روغن: از این ورقه‌ها برای جذب چربی اضافی پوست استفاده می‌شود. در مواقعی که مجبور هستید، آن را روی ریشه مو و پوست سر قرار دهید تا از روغن کف سر کاسته شود.
