شغل های حرام و حلال برای زنان کدامند؟!

دو شغلی که برای زنان حرام است

 به گزارش اقتصاد آنلاین، بدون تردید اسلام، اشتغال بانوان را جایز می‌شمارد و در این زمینه نه تنها دلیلی بر منع نداریم، بلکه شواهد و دلایل فراوانی بر جواز وجود دارد. در این جا به دو نمونه از این دلایل اشاره می‌کنیم:

۱. حق مالکیت زنان بر اموالشان؛

خداوند متعال در قرآن کریم، حق مالکیت زنان بر اموالشان را، در کنار مالکیت مردان، مورد تأکید قرار داده، می‌فرماید:

لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ[۵]

مردان نصیبی از آنچه به دست می‌آورند دارند و زنان نیز نصیبی.

از این آیه، افزون بر پذیرش حق مالکیت برای زنان، به طور ضمنی جواز اشتغال برای آنان را نیز می‌توان استفاده کرد؛ زیرا جایز بودن اکتساب (تحصیل درآمد) در آیه، مفروض گرفته شده و سپس درباره مالکیت درآمد حاصله سخن گفته شده است.

۲. تشویق زنان و مردان به فعالیت اقتصادی؛

در اسلام، نه تنها فعالیت اقتصادی جایز شمرده شده و به زنان و مردان اجازه اکتساب مال و تحصیل درآمد داده شده است، بلکه همگان به حضور فعّال در صحنه اقتصاد دعوت و تشویق شده‌اند.

در هیچ یک از روایت مربوط به فعالیت اقتصادی، فقط مردان مخاطب نیستند، بلکه مجموعه انسانها، اعم از زن و مرد، مورد توجه قرار گرفته‌اند و همگی به طلب فضل الهی دعوت شده‌اند که کار کردن و کسب درآمد، یکی از مصادیق آن است. بنابراین، مردان و زنان به فعالیت اقتصادی دعوت شده‌اند و کار کردن نیز از مصادیق بارز فعالیت اقتصادی است. پس اشتغال برای زنان نیز مانند مردان جایز است. زن در انتخاب شغل، در چارچوب شرع و قانون، آزاد است. ولی باید دقت کرد که برخی از کسبها حرام و از نظر شرع و قانون ممنوع است که به آنها می‌پردازیم.

۱-آرایشگری:

اجرت و درآمد آرایشگر حرام است اگر:

در کتب فقهی اصطلاحی با عنوان «تدلیس ماشطه» به معنای «حیله گری آرایشگر» وجود دارد. اگر آرایشگر با ترفندهایی که به کار می برد عیوب زنی را بپوشاند و وی را دارای محاسنی کند تا زمینه ازدواج او را با مردی فراهم سازد، به این کار تدلیس ماشطه می گویند که در این صورت اجرتش حرام است. اگر آرایشگر بدون هیچ قصدی زنی را آرایش کند ولی آن زن خود، قصد فریب دیگری را داشته باشد، اجرت آرایشگر حلال است و تدلیس بر آن صدق نمی کند. [۱]

بعد از تدلیس، برای زن آرایشگر، «تبرج» مطرح می شود. در واژه های قرآنی، تبرج به معنای خودنمایی است. تبرج از ماده برج گرفته شده و به معنای زنی است که زیبایی های خود را به مردان آشکار کند. اگر آرایشگر، زنی را به گونه تبرج آرایش کند، خود عمل تزیین حرام است و به همین دلیل اجرت حاصل از آن نیز حرام می باشد.

موضوع دیگر درباره شغل آرایشگری بانوان، دریافت وجه است. بهتر است آرایشگر برای اجرت خود شرطی قرار ندهد وآنچه به او می دهند را بپذیرد. مستحب است آرایشگر مبلغ بیش از حق خود را مطالبه نکند و اجرت دهنده دستمزد او را پرداخت کند.

۲-آوازه خوانی:

خوانندگی از دیگر مشاغلی است در کتب فقهی برای زنان حرام یاد شده است.

درباره غنا در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. برخی از فقها همچون محدث کاشانی و آخوند خراسانی غنا را به طور مطلق حرام نمی دانند، بلکه حرام بودن آن را ناظر به زمانی می دانند که مواردی حرام مانند اختلاط زن و مرد در مجلس و سرگرمی های لهو به آن ملحق شود. [۲]. اما محقق بحرانی این توجیه را دربارة حرمت غنا توهمی بیش نمی‌داند و آن را نمی‌پذیرد.

طبق نظر مشهور فقها، همان‌گونه که غنا حرام است، اجرت زن آوازه‌خوان (خواننده) نیز حرام است، مگر اینکه این خوانندگی در شب عروسی باشد و همراه با حرام دیگری مانند دروغ گفتن، تار زدن و یا داخل شدن مردان در مجلس عروسی، با آن همراه نشود. در این صورت اجرت و کسب زن خواننده حلال است.

پی نوشت ها:

[۱]. شهید ثانی، مسالک الافهام، ج ۳، ص ۱۲۹.

[۲]. سید‌روح‌الله خمینی، المکاسب المحرمه، ص ۲۰۶۹.