انواع استاندارد و علامت اختصاری تیرآهن در دنیا
انواع تیرآهن می‌توانند متناسب با کاربرد موردنظر خود از نظر طول و عرض و شکل متفاوت باشند.
پس از آماده شدن برای استفاده یا تیر فلزی را به آن جوش می‌دهند یا در جای خود پیچ میکنند تا به‌طور معمول اسکلت یک ساختمان را تشکیل دهند. هر یک از تیرهای آهنی دارای مشخصات خاصی هستند که با علائم اختصاری مشخص می‌شوند.
انواع تیرآهن
1. ساده: هر دو انتهای این محصول بر روی تکیه‌گاه قرار می‌گیرد و دارای چرخش آزاد است. چنین تیرهایی یک تکیه‌گاه ثابت در یک طرف و یک تکیه‌گاه متحرک در سوی دیگر دارند. تکیه‌گاه متحرک امکان حرکت افقی تیر را فراهم می‌کند. یک تیر ساده تحت فشار برشی و لنگر خمشی قرار می‌گیرد.
2. پیوسته: تیر پیوسته بیش از دو تکیه‌گاه در تمام طول خود دارد. یکی از تکیه‌گاه‌ها ثابت است و بقیه سیستم‌های محور مستقیم، متحرک هستند. معمولا در ساخت پل‌های بتنی از آن استفاده می‌شود که مسافت موردنیاز برای عبور بسیار زیاد است.
3. کنسولی: به عنصر سازه‌ای که یک سر آن ثابت و سر دیگر آن آزاد است، تیرآهن کنسولی می‌گویند. این تیرها بارهایی را روی دهانه‌ای حمل میکنند که هم تحت تنش برشی و هم لنگر خمشی قرار می‌گیرد. این محصول از دیگر انواع متداول تیر است که اغلب در پل‌ها استفاده می‌شود.
4. تیرآهن معلق: تیری که حداقل دو تکیه‌گاه دارد و در یک یا هر دو سر آن برآمدگی وجود داشته باشد، تیر آویزان یا معلق نامیده می‌شود. هیچ تکیه‌گاهی در زیر برآمدگی‌ها وجود ندارد.
5. تیر ثابت: به تیری که در دو سر خود تکیه‌گاه ثابت دارد، تیر ثابت می‌گویند. این نوع تیر هیچ‌گونه حرکت عمودی و چرخشی نخواهد داشت. تیرهای ثابت بیشتر برای استفاده در خرپاها کاربرد دارند.
علامت اختصاری انواع تیرآهن
امروزه شرکت‌های تولیدی تیرآهن، محصولات خود را مطابق با استانداردهای خاصی تولید میکنند که با علامت‌های اختصاری مشخص می‌شوند. در این بخش به معرفی انواع استاندارد تیرآهن پرداخته‌ایم که در زیر معرفی شده است:
تیرآهن IPE
IPE به‌عنوان تیرآهن معمولی شناخته می‌شود و از نظر ظاهری مشابه تیر انگلیسی I است. روش تولید آن مطابق با استانداردهای اروپایی صورت می‌گیرد و بال‌ها در آن صرفا حس تناسب را ایجاد میکنند. سازه‌هایی که در ایران ساخته و توسط مهندسان ایرانی طراحی می‌شوند معمولا با این استاندارد منطبق هستند که محبوبیت خاصی برای این نوع فراهم می‌سازد.
تیرآهن INP
این نوع نیز مانند IPE شکل I دارد و طبق استانداردهای دو کشور روسیه و چین تولید می‌شود. تنها تفاوت این نوع با IPE در ضخامت بال است. در INP ضخامت بال با فاصله از قالب کمتر می‌شود.
تیرهای IPE و INP بسیار شبیه به یکدیگر هستند. در بسیاری از موارد پس از خرید تیرآهن در محل تخلیه یا حتی پس از اتمام ساخت‌وساز بیشتر بخش‌های ساختمان متوجه می‌شوند که تیر مورد استفاده اشتباه به کار رفته است.
تیرآهن بال (هاش یا IPB)
تیربال یا تیر هاش یکی از زیر شاخه‌های تیرآهن می‌باشد که تیر آن به‌صورت سبک، سنگین و فوق سنگین دسته‌بندی می‌شود. اگر بال تیر با طول عمر آن برابر باشد به آن تیربال پهن (هاش) می‌گویند. تیر هاش در سایزهای 1000-100 تولید می‌شود. سایر علامت اختصاری این نوع تیر به‌صورت زیر است:
- بال سنگین: HEB
- بال‌های پهن سبک: HEA
TPB سنگین
تیرآهن بال‌سنگین (HEB) ضخیم‌تر از تیرهای بال‌سبک (HEA) هستند. بنابراین وزن تیرهای بال‌سبک و بال‌سنگین در اندازه‌های مختلف، متفاوت است. این تیر در اندازه‌های 10 تا 1000 وجود دارند. برای درک تفاوت بین این دو، آن‌ها در دو اندازه وزنی بررسی می‌کنیم. وزن آن در سایز 10 نوع سبک 200 و در نوع سنگین 240 کیلوگرم است. ولی در سایز 90 نوع سبک 3 تن و 200 کیلوگرم و در نوع سنگین 3 تن و 550 کیلوگرم وزن دارند.
تیر لانه‌زنبوری (CPE)
هسته این تیر به‌شکل ذوزنقه بریده و جوش داده می‌شود که شکل زنبوری به آن می‌بخشد. این کار به این منظور انجام می‌شود که تیر، توانایی تحمل لنگر خمشی را داشته باشد. محصول فوق دارای حفره‌های توخالی است که آن را شبیه کندوی عسل می‌سازد.
این نوع تیرآهن سبک‌تر است. بنابراین مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند. همان‌طور که ذکر شد تیر لانه‌زنبوری سوراخ‌های خالی در هسته خود دارد که مزیت آن به‌حساب می‌آید. زیرا این سوراخ‌ها فضای مناسبی برای عبور لوله‌ها و تاسیسات برق خواهند بود.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت تیرآهن
قیمت تیرآهن به متغیرهایی مانند قیمت آهن، دستمزد کارگر، قیمت حامل‌های انرژی و هزینه‌های عمومی تولید بستگی دارد. از دیگر عوامل تاثیرگذار بر این محصول می‌توان به نوسانات ارز اشاره کرد. متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد افزایش چشمگیر قیمت دلار بوده‌ایم که خود در افزایش قیمت این محصول بسیار موثر است.
کاربرد انواع تیرآهن
از تیرآهن در صنایع مختلف ساختمان‌سازی تا کشتی‌سازی و غیره استفاده می‌شود. در ادامه به رایج‌ترین زمینه‌های استفاده انواع این محصولات پرداخته شده است.
- ستون‌های ساختمان
- کفی ستون‌ها
- اسکلت سازه فولادی
- ساخت پل
- صنایع کشتی‌سازی
- پالایشگاه‌ها
کارخانه‌های تولیدکننده تیرآهن
مهم‌ترین کارخانه‌های تولید تیرآهن در استان‌های اصفهان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی واقع شده‌اند. در این بین استان اصفهان بیشترین سهم تولید را دارد. سپس استان‌های خراسان رضوی و آذربایجان شرقی بیشترین مقدار این محصولات را تولید میکنند. کارخانه‌های تولیدی تیرآهن در این شهرها و سایر شهرهای کشور به شرح زیر است:
- کارخانه ذوب‌آهن اصفهان
- کارخانه ماهان
- فولاد یزد
- نورد آریان فولاد
- فولاد البرز ایرانیان
- مجتمع فولاد ظفر بناب
- فولاد صنعت بناب (شاهین بناب)
- فولاد ناب تبریز
- گروه ملی صنعتی فولاد ایران
- مجتمع جهان فولاد غرب
جمع‌بندی
کارخانه‌های مختلفی در کشور انواع تیرآهن را تولید میکنند. این کارخانه‌ها برای ساخت محصولات خود از استانداردهای مشخصی بهره می‌برند که با علامت اختصاری مشخص می‌شوند. این محصولات در صنایع مختلف کاربرد دارند. برخی از تیرهای تولیدشده خیلی به یکدیگر شبیه هستند به‌طوری که ممکن است افراد متوجه تفاوت آن‌ها با هم نشوند.
این مطلب رپرتاژ آگهی می باشد و توسط تحریریه اقتصاد آنلاین تهیه نشده است.
