ماجرای کثیفی سطل زباله‌های تهران از زبان مدیر سازمان پسماند

اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ صدرالدین علیپور درواکنش به مشاهدات میدانی خبرنگار اقتصاد آنلاین مبنی بر وجود اشکالات اساسی در نحوه جمع‌آوری پسماند از سطح مناطق در گفت و گو با اقتصاد آنلاین گفت: جمع آوری زباله‌ها و تمیزی شهر در تمام دنیا وظیفه اصلی شهرداری است. طبیعتا این موضوع  پیش نیازها و برنامه‌ریزی‌هایی دارد و در عین حال بسترهای قانونی می‌خواهد که اگر همگی در کنار هم درست کار کنند شاهد خروجی قابل قبولی خواهیم بود.

 او ادامه داد: در خیلی از کشورهای پیشرفته این مخازن داخل خانه‌ها است و هفته‌ای دو بار آنها را جمع‌آوری می کنند. شهرداری به ازای مخزن تر پول می گیرد و در نتیجه مردم سعی می‌کنند زباله تر کمتری تولید کنند و در مقابل مخزن زباله خشک‌شان زودتر پر شود.

علیپور اضافه کرد: این هدف یک بستر قانونی، زیرساختی و شهرسازی می خواهد که اگر انجام شود قسمت عمده ای از پسماندها از مبدا تفکیک می شود. در سال‌های گذشته بر مبنای یک سیاست غلط مخازن را در همه معابر قرار داده شد و همین موضوع انگیزه تولید پسماند را بیشتر کرد. درحال حاضر ما روزی دوسه بار مخازن را خالی می‌کنیم.

رییس سازمان پسماند شهرداری تهران با بیان اینکه زمان خاصی وجود ندارد که مخزن خالی باشد تا شست و شو شده و تمییز گردد، گفت: باید بر روی تفکیک از مبدا به وسیله شهروندان کار کنیم و از ساختمان‌های اداری و مجتمع‌ها شروع کرده و مخازن را در آنجا مستقر سازیم. این اقدام در برنامه‌های اجرایی ما وجود دارد و انجام خواهیم داد.

او درباره علت حادتر شدن وضعیت جمع‌آوری پسماند در چندماه اخیر گفت: وضعیت زمانی بدتر شد که در ابتدای شروع دوره کاری من تمام قراردهای جمع‌آوری پسماند به اتمام رسیده بود و با توجه به افزایش قیمت خدمات، کارمزدها و تاکیداتی که در حوزه رفت و روب داشتیم که برای مثال کارگرها تا حد امکان ایرانی باشند، شرایط تا حد زیادی تغییر کرد.

 علیپور توضیح داد: پیمانکاران تصور می‌کردند بعد از شرکت در مناقصه با همان قیمت قبل، ناگهان قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و سودشان کاهش پیدا می‌کند. اما توانستیم با اقداماتی قیمت‌ها را تعدیل کرده و در صورت وضعیت های الکترونیک تغییراتی بدهیم تا شاخص های کیفی مدنظر قرار گیرند. در دنیا نیز، برمبنای مساحت کار انجام شده هزینه پرداخت می‌شود. صورت وضعیت الکترونیک به شکلی تعدیل شده تا تعداد کارگران و شاخص‌های کیفی با هم دیگر کنترل شوند.

رییس سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه مشکل دوم در این حوزه کاهش تقاضا برای خرید پسماند خشک بود، گفت: دو نوع پیمانکار در حوزه پسماند وجود دارد؛ یک گروه رفت و روب و جمع‌آوری پسماندهای‌تر را انجام می‌دهند و گروه دیگر در ازای تحویل پسماند خشک درآمد کسب می‌کنند که نصیب شهرداری هم می‌شود.

او ادامه داد: زمانی که قراردادهای پسماند خشک بسته شد، قیمت به چند دلیل افزایش یافت، یکی به دلیل افزایش نرخ دلار بود و دیگر این که مصرف داخلی داشت. صنعت پتروشیمی طی سال‌های گذشته از زباله‌هایشان فراورده تولید و آن را صادر می‌کردند. برای استفاده خودشان نیز زباله‌های خشک را از پیمانکاران خریداری کرده و مورد استفاده قرار می‌دادند.

رییس سازمان پسماند شهرداری تهران اضافه کرد: اما در حال حاضر با توجه تحریم‌های صورت گرفته این صنعت دیگر امکان صادر کردن فراورده‌هایی که از زباله‌هایش تولید می‌کرد را ندارد و این مقدار را صرف استفاده خودش می‌کند. همین موضوع سبب شد تقاضای این صنعت از پیمانکاران زباله تا حدی زیادی کاهش پیدا کند اما نه به این معنا که بخواهیم از سود و درآمدش صرف نظر کنیم. همین موضوع سبب شد تا بار دیگر قیمت‌ها را کارشناسی کنیم و البته زمان زیادی هم صرف شد.

علیپور یکی از دلایل استفاده از کودکان کار در حوزه پسماند را واقعی نبودن قیمت خدمات عنوان کرده و گفت: اگر قیمت زباله کاهش پیدا کند و در مقابل پیمانکار تعهد به پرداخت قیمت بالا داشته باشد، در جایی که احساس کند قیمت به نحوی است که ضرر می‌کند به سمت استفاده از کارگران غیر مجاز می‌رود.

وی ادامه داد: این موضوع نافع این نیست که ما نظارت انجام ندهیم، طبیعتا به عنوان سازمان متولی پیگیر هستیم که این موارد را کنترل کنیم اما اگر در قیمت‌ها بازنگری نمی‌کردیم در جایی که پیمانکار احساس می‌کرد نمی‌تواند مبلغ تعهد را پرداخت کند هم تعداد دفعات بیشتری به مخازن مراجعه می‌کرد تا سطل ها را بهم بزند و حداکثر برداشت را کند که این خود باعث بی‌نظمی و کثیفی اطراف مخزن می‌شد و هم اینکه به سمت کارگران با قیمت پایین تر و یا کودکان کار می‌رفت.

علیپور در پایان گفت: در بحث پسماند خشک  ممکن است بتوانیم درآمد داشته باشیم و به دنبال کسب درآمد هم هستیم اما نباید آنقدر قیمت‌ها را غیر کارشناسی بالا ببریم که کسی شرکت نکند یا اگر شرکت می‌کند با کیفیت بد کار کند.