شرایط این دولت در ۴سال اول و دوم یکسان نبود / آثار مذاکرات در اقتصاد دیده شد

به گزارش اقتصادآنلاین، حسن روحانی روز یکشنبه در آخرین جلسه هیات وزیران در دولت دوازدهم، تاکید کرد: خیلی از مسایل را به جان خریدیم و خیلی از اشکالات را پاسخ ندادیم برای اینکه انسجام ملی و وحدت ملی در کشور حفظ شود.

روحانی با بیان اینکه مردم به خوبی آگاهی دارند که شرایط این دولت در ۴ سال اول با ۴ سال دوم یکسان نبود، گفت: در ۴ سال اول از از لحاظ داخلی، بین‌المللی، سرمایه اجتماعی، امید مردم به آینده شرایط بهتری داشتیم ولی در ۴ سال دوم شرایط کمی متفاوت بود.

 رییس جمهور افزود: در ۴ سال اول در دوران تعامل با جهان بودیم و به خودمان کاملاً اطمینان داشتیم که حریف قدرت‌های بزرگ در مذاکره هستیم و ‌یک در میلیون هم تردید نداشتم که در مذاکره با جهان شکست نمی‌خوریم و شکست نخوردیم  و دیدید که با دیپلماتها و حقوقدان های توانمند در مقاطع حساس به پیروزی رسیدیم و آثار این پیروزی ها را شاهد بودید.

روحانی با اشاره به اینکه اگر جنگ تحمیلی اقتصادی نبود روند موفقیت ها را ادامه می دادیم، گفت: در شرایط سخت تحریم و جنگ اقتصادی واردات ۲ هزار و ۵۰۰  نوع کالا از جمله خودرو را ممنوع کردیم و نتیجه این ممنوعیت واردات، گرانی این کالاها بود.

رییس جمهور با بیان اینکه نمی گوئیم کار ما بی‌نقص و بی‌عیب بوده و حتماً نقص و عیب داشتیم، معصوم نبودیم و معصوم نیستیم، گفت: تلاش‌ما این بوده که نقص و عیب ما کمتر باشد، اما اگر عیب و نقصی داشتیم از مردم عذرخواهی می‌کنیم و از آنها طلب عفو و رحمت می‌کنیم.

روحانی با بیان اینکه پیروزی یا شکست به گفتن و حرف نیست، تصریح کرد: پیروزی و شکست از روی علائم و نتایجی که دارد قابل تشخیص است. کاهش تورم، افزایش رشد اقتصادی، اشتغال، سرمایه‌گذاری و کاهش تورم پس از ۲۳ تیر سال ۹۴ گواه آن بود که در مذاکرات با قدرت‌های بزرگ به پیروزی رسیدیم.

رییس جمهور با بیان اینکه اگر کسی تفاوت زمان صلح و جنگ را تشخیص ندهد، باید خیلی غصه بخوریم، اظهار داشت: از بهار سال ۹۷ یک جنگ اقتصادی تمام عیار را به ما تحمیل کردند که اگر این دوران جنگ تحمیلی نبود و همان روند قبل را ادامه می‌دادیم وضعیت بسیار بهتر از الان بود.

روحانی با اشاره به اینکه ممنوعیت صادرات نفت و مسدود شدن تعاملات بانکی به معنای گران شدن اقلام وارداتی و کاهش درآمدهای ارزی است، تصریح کرد: طبیعی است که در چنین وضعیتی مردم تحت فشار قرار می‌گیرند. در این وضعیت ناچار بودیم تامین مواد اولیه کارخانجات و کالاهای اساسی را در اولویت قرار دهیم اما قطعا در شرایط جنگی تحقق اهداف طراحی شده برای زمان صلح مقدور نیست.

رییس جمهور با بیان اینکه باید شرایط جنگ را با اقتضائات جنگ سنجید، خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم که دولت در زمان جنگ اقتصادی، سیاست جیره‌بندی و نظام توزیع کوپنی را که سیاستی رایج در زمان جنگ است، اجرا نکرد و کشور در سه سال و نیم جنگ اقتصادی بر اساس سیاست وفور کالا که مورد تاکید بنده بود، اداره شد.

روحانی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: باور بنده این بود که جنس باید در بازار به وفور وجود داشته باشد، قیمت‌ آن البته دست دولت نیست ولی تا جایی که می‌توانیم باید کنترل کنیم. برای واردات کالاهای اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص دادیم اما قیمت کالا فقط بر مبنای قیمت ارز تعیین نمی‌شود و هزینه‌های حمل و نقل و مسایل دیگر مثل تورم نیز تعیین کننده است.

رییس جمهور با تاکید بر اینکه با وجود یک جنگ اقتصادی تمام عیار سیاست توسعه کشور را رها نکردیم، اضافه کرد: کشوری که وارد جنگ می‌شود، قاعدتا مسیر توسعه را رها می‌کند و مشغول مدیریت امور روزمره زندگی مردم می‌شود، اما دولت دوازدهم در همین شرایط جنگ تحمیلی فقط ۳.۵ میلیارد دلار برای پالایشگاه بیدبلند سرمایه‌گذاری کرد.

روحانی با تشریح برخی از دیگر اقدامات و طرح‌های زیربنایی دولت از جمله سدسازی، آب‌رسانی، ساخت تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و امثال آن اظهار داشت: جمعیت روستایی بهره‌مند از آب شرب سالم و پایدار در این دولت از زیر یک میلیون نفر به بیش از ۱۰ میلیون نفر رسیده و گازرسانی به روستاها از ۱۴ هزار روستا به بیش از ۳۳ هزار روستا افزایش یافت.

رییس جمهور با بیان اینکه امروز در زمینه تولید بنزین نه تنها خودکفا هستیم بلکه صادرات نیز داریم، تصریح کرد: اگر هر چیزی را انکار کنند، افتتاح‌های پنج‌شنبه‌ها قابل انکار نیست و امروز هشتاد و هشتمین افتتاح از سری افتتاح‌های پنج‌شنبه‌ها را انجام خواهیم داد.

روحانی خاطرنشان کرد: البته دولت برنامه‌های توسعه‌ای بزرگی نیز داشت که محدودیت‌های ایجاد شده در نتیجه اعمال تحریم‌ها مانع از تحقق آنها شد. ورود قطارهای سریع‌السیر به کشور، نوسازی ناوگان حمل و نقل و مدرن‌سازی تجهیزات دفاعی از جمله برنامه‌هایی بود که دولت به دلیل ایجاد محدودیت‌های مالی به دلیل تحریم نتوانست آنها را محقق کند.

رییس جمهور ادامه داد: از سوی دیگر تعداد قابل توجهی از طرح‌های عظیم را در دست احداث داریم که به مراحل پایانی خود رسیده و برای هفته‌ها و ماه‌های آینده قابل بهره‌برداری هستند. طرح احیای دریاچه ارومیه و بیمارستان عظیم ۱۰۰۰ تختخوابی در تهران از جمله این طرح‌ها هستند. همچنین طرح‌های مهمی داریم که فاز اول آنها به بهره‌برداری رسیده که خط لوله نفت گوره جاسک به عنوان یکی از آرزوهای تاریخی ایران برای صادرات نفت از دریای عمان از جمله آنهاست.

روحانی افزود: در هشت سال گذشته همچنین طرح های عظیم تحول در نظام سلامت و گسترش دسترسی به اینترنت پرسرعت در کشور اجرایی شد  که اگر گسترش پهن باند در کشور اتفاق نیفتاده بود، معلوم نبود امروز با شیوع کرونا چگونه می‌خواستیم مقابله کنیم.

رییس جمهور به اقدامات بزرگ انجام شده در عرصه صنایع پتروشیمی، انتقال آب به فلات مرکزی، گسترش خطوط ریلی و افتتاح ۷۵۷ کیلومتر ریل در یک روز که در تاریخ کشور بی‌سابقه است و نظایر آن اشاره کرد و گفت: درست است که مردم در سختی معیشت بودند، اما توامان با تلاش برای تسهیل زندگی مردم طرح‌های توسعه‌ای کشور را نیز ادامه دادیم.

روحانی درخصوص مذاکرات برجام و تلاش ها برای رفع تحریم ها نیز، تصریح کرد: تحریم‌ها را نیز می‌توانستیم در همان چارچوبی که مقام معظم رهبری تعیین کردند برطرف کنیم، اما جای دیگر گرفتار شدیم که الان جای بحث آن نیست.

رییس جمهور در بخش پایانی سخنان خود از وزرا و معاونین رییس جمهور که در ۸ سال گذشته روزهای سختی را پشت سر گذاشتند تشکر و قدردانی کرد و گفت: در ایام شیوع کرونا روزهای سختی بر مدافعین سلامت گذشت. می‌دانم این افتخار که امروز بتوانیم صدها هزار نفر را در روز واکسینه کنیم چقدر سخت به دست آمده است.

روحانی اظهار داشت: اگر کسی می‌خواهد درباره دولت قضاوت کند باید تحریم، کرونا و خشکسالی را با هم ببیند و بعد قضاوت کند. همچنین از وزارت اطلاعات، وزارت کشور و وزارت دفاع که در این شرایط سخت امنیت مطلوبی در کشور ایجاد کردند تشکر می‌کنم.

رییس جمهور از وزارت کشاورزی که تولید محصولات کشاروزی و گسترش آبیاری مکانیزه را سرلوحه اقدامات خود قرار داد نیز تشکر کرد و گفت: البته تشکر اصلی را باید از ملت ایران داشته باشیم که همه این پیروزی‌ها در سایه همراهی و مقاومت این مردم بزرگ و رهنمودهای مقام معظم رهبری به دست آمده است. ملت ایران دو پیروزی بزرگ را یکی در تعامل سازنده و دیگری در مقاومت در برابر جنگ اقتصای به دست آوردند.

متن کامل سخنان رییس جمهور به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

خدمت همه مردم عزیز سراسر این کشور، ایران بزرگ‌مان سلام عرض می‌کنم. این جلسه دولت، آخرین جلسه دولت دوازدهم بود که امروز برگزار شد و نطق من در جمع هیأت دولت هم آخرین سخن و نطقی است که با مردم دارم.

اولاً خدمت مردم عزیز عرض می‌کنم هر آنچه در سال‌های گذشته با مردم صحبت کردیم و گفتیم و اعلام کردیم، چیزی بر خلاف واقعیت نبود. آنچه واقعیت بود به مردم گفتیم. البته بخشی از واقعیت را به مردم نگفتیم و از نظر من نمی‌شد آنها را بگوییم. به دلیل اینکه آنها را مفید فایده نمی‌دانستم و می‌ترسیدم یک هدف بسیار بلندی که همه باید دنبال کنیم و آن وحدت ملی است، این دُر گرانبها صدمه ببیند. به همین دلیل خیلی از مسایل را به جان خریدیم و خیلی از اشکالات را پاسخ ندادیم، برای اینکه انسجام ملی و وحدت ملی در کشور حفظ شود.

مردم به خوبی آگاهی دارند که شرایط این دولت در ۴ سال اول با ۴ سال دوم یکسان نبود. در ۴ سال اول شرایط بهتری داشتیم. از لحاظ داخلی، بین‌المللی، سرمایه اجتماعی، امید مردم به آینده در ۴ سال دوم کمی متفاوت بود. در ۴ سال اول در دوران تعامل با جهان بودیم و به خودمان کاملاً اطمینان داشتیم که حریف قدرت‌های بزرگ در مذاکره هستیم.

حتی به نسبت یک در میلیون تردید نداشتم که در مذاکره با جهان شکست نمی‌خوریم و شکست نخوردیم. باز هم اگر مذاکره‌ای بود، شکست نمی‌خوردیم. آنقدر در خط مقدم این کار دیپلمات‌های قوی و توانمند داریم و حقوقدان‌های توانمند داریم که دیدیم در مقاطع بسیار حساس به پیروزی رسیدیم. البته وقتی می‌گوییم پیروزی، وقتی در یک تعامل و مذاکره با یک قدرت یا با چند قدرت، یا با جهان وقتی مذاکره می‌کنیم، آنچه که می‌گوییم پیروزی، نهایت امر است.

ممکن است یک جایی شکست و یک جایی پیروزی باشد. اما وقتی پیروزی ما ۹۰ بود و شکست ما ۲۰ بود، تفاضل ما ۷۰ می‌شود. بنابراین می‌گوییم پیروز هستیم و پیروز هم بودیم و شما آثار آن پیروزی را هم مشاهده کردید.

اینکه پیروز بودیم یا شکست خوردیم، به گفتن نیست که کسی بگوید، علائم و شاخص دارد. اگر بعد از مذاکره، بعد از ۲۳ تیر ۹۴، شما دیدید که تورم کاهش یافته، اگر دیدید رشد اقتصادی بالا رفته، اشتغال بالا رفته، سرمایه‌گذاری بالا رفته، بین صادرات و واردات شما می‌بینید صادرات بیشتر از واردات است و ده‌ها شاخص دیگر، یعنی پیروز شدیم. یعنی در اقتصاد، ما که مذاکره نکردیم فقط در سیاست پیروز شویم، هر چند در سیاست هم پیروز شدیم. در اقتصاد آثارش را دیدیم. این آثاری بود که مشاهده کردیم.

البته آرزوی ما این بود وقتی توانستیم تورم کشور را کاهش دهیم و تک رقمی کنیم، آن را تک رقمی نگه داریم. تورم ۴۰ درصد را کاهش دادیم. اواخر سال ۹۲ تورم ۳۵ درصدی را کاهش دادیم و در سال ۹۳ به ۱۵ درصد رساندیم. در اواخر سال ۹۴ تورم تک رقمی شد و در سال ۹۵ الی ۹۶ تک رقمی بود. در سه ماهه اول سال ۹۷ هم تقریباً تک رقمی بودیم، اما بعد از اینکه وارد جنگ اقتصادی شدیم تورم ما تغییر کرد.

این خیلی روشن و واضح است. اگر کسی زمان صلح و جنگ را تشخیص ندهد، خیلی آدم باید غصه بخورد. یک شرایط، شرایط صلح است در دنیا، یک شرایط، شرایط جنگ است. این جنگ را هم بر ما تحمیل کردند، نه اینکه ما آغازگر باشیم. ما جنگ را شروع نکردیم، جنگ را بر ما تحمیل کردند.

اگر این دوران جنگ تحمیلی نبود، همه آثار و علائم اقتصادی به ما می‌گفت، همان روند را ادامه می‌دادیم. اینکه مردم عزیز از لحاظ معیشت ناراحت هستند و حق آنها هم است، باید ببینیم که در شرایط جنگ چه کار می‌توانستیم بکنیم.

در شرایطی که نگذاشتند نفت ما صادر شود، در شرایطی که همه صادرات ما را با مشکل مواجه کردند، در شرایطی که روابط بانکی ما را مسدود کردند. وقتی شما روابط بانکی ندارید و از طریق تراستی، صراف و دلال معامله می‌کنید، حداقل ۲۰ درصد درآمد شما کاهش پیدا می‌کند و اگر کسی چیزی وارد کند ۲۰ درصد قیمت افزایش پیدا می‌کند.

این شرایط، شرایطی است که فشار بر مردم وارد می‌شود. ما بخاطر شرایط تحریم، واردات ۲ هزار و ۵۰۰ قلم کالا را متوقف کردیم. وقتی ممنوع می‌کنیم آثارش معلوم است، یعنی گران می‌شود. یعنی همه آن جنس‌هایی که ورودش را ممنوع کردیم، از جمله خودرو، وقتی ممنوع می‌کنیم یعنی در داخل گران می‌شود، این روشن است اما چاره نداشتیم.

چاره‌ای نبود که واردات اجناسی را که ضرورت ندارد، ممنوع کنیم. ناجار بودیم به واردات اجناسی که جزو مواد اولیه کارخانجات است، اولویت دهیم. موادی را که جزو کالاهای اساسی و برای زندگی مردم است با ارز ترجیحی ۴۲۰۰ وارد کنیم.

همه تلاش‌مان را کردیم و همه توان‌مان را بکار گرفتیم، اما در جنگ معنی‌اش این نیست که هدف زمان صلح را می‌توانیم به دست بیاوریم، باید در شرایط جنگ ببینیم.

در شرایط جنگ جیره‌بندی نکردیم. معمولاً در شرایط جنگی دولت وارد می‌شود و کوپنی می‌کند، جیره‌بندی می‌کند، اما ما جیره‌بندی نکردیم. کشور اداره شد، وفورهم بود. در همان جلسات اولیه اقتصادی سال ۹۷ این را چندین بار تکرار کردم، گفتم سیاست بنده وفور در بازار است.

جنس باید در بازار باشد، قیمت‌اش دست ما نیست. تا جایی که می‌توانیم باید کنترل کنیم. اگر نتوانستیم دست ما نیست. برای واردات کالاهای اساسی ارز ۴۲۰۰ تومانی دادیم تا آخر. منتها معلوم است قیمت کالا فقط بر اساس نرخ ارز تعیین نمی‌شود بلکه حمل و نقل و مسایل دیگر هم است.

تورم کل کشور در قیمت آن جنس تأثیرگذار است. همه اینها هست. همه توان‌مان را در این زمینه بکار گرفتیم، اما معنی‌اش این نیست که کار ما بی‌نقص و بی‌عیب بوده. حتماً نقص و عیب داشتیم، معصوم نبودیم و معصوم نیستیم.

تلاش‌ما این بوده که نقص و عیب ما کمتر باشد، اما اگر عیب و نقصی داشتیم، از مردم عذرخواهی می‌کنیم و از آنها طلب عفو و رحمت می‌کنیم. اما در حد توان‌مان اقدامات خودمان را در آن شرایط انجام دادیم. علیرغم اینکه وارد یک جنگ شدیم و یک فشار سخت، توسعه کشور را هیچ‌وقت رها نکردیم. قاعدتاً کشوری که وارد جنگ می‌شود مسیر توسعه را رها می‌کند و به زندگی عادی مردم می‌پردازد. اما ما ۳.۵ میلیارد دلار فقط برای یک پالایشگاه سرمایه‌گذاری کردیم. برای یک پالایشگاه ۳.۵ میلیارد سرمایه‌گذاری کردیم برای اینکه فلرها و گازهایی که در هوا می‌سوزد، بتوانیم جمع کنیم و استفاده کنیم. این کار عظیم و بزرگی بود. در این شرایط بسیار سخت و مشکل، آمار و ارقام نشان می‌دهد که در سدسازی، تصفیه‌خانه آب و فاضلاب، رساندن آب به روستاها، این ادعا نیست که بخواهم ادعا کنم، آمار و ارقام وجود دارد و شما می‌توانید مقایسه کنید.

در سال ۹۲ چند نفر از روستائیان عزیز از آب آشامیدنی سالم و پایدار استفاده می‌کردند؟ حدود یک میلیون، یک مقدار کمتر از یک میلیون، الان چقدر استفاده می‌کنند، ۱۰ میلیون. این ۱۰ برابر شده است، حرکتی که شروع شده، تعداد سدهایی که ساختیم، آمارش روشن است که چند سد ساختیم و قبلش چقدر سد بوده است. اینکه ما چه کار کردیم، این آمار روشن است. ۵۷ سد را تمام کردیم، ۵۷ سد مخزنی ملی را تمام کردیم.

در اینکه در این دولت در بنزین خودکفا شدیم هم تردید است؟ در بنزین خودکفا هستیم، نه خودکفا هستیم، بلکه بنزین را صادر می‌کنیم. بنزین وارد نمی‌کنیم، مجبور هم نیستیم از پتروشیمی بنزین بگیریم که سلامت همه مردم را به خطر بیندازیم. برای سلامتی مردم و خودکفایی آمدیم پالایشگاه عظیمی را به افتتاح رساندیم و تکمیل کردیم. یک پالایشگاهی که ۱۸ الی ۱۹ درصد کار آن انجام گرفته بود، در این دولت با این شرایط سخت به اتمام رساندیم و تمام کردیم. اینها که آشکار و روشن است و جای تردید نیست.

پس توسعه را رها نکردیم، پنج‌شنبه‌ها را که کسی نمی‌تواند انکار کند. شنبه و یکشنبه را انکار کنند، پنج‌شنبه را کسی نمی‌تواند انکار کند. پنج‌شنبه‌های افتتاح در تاریخ ما ماندگار خواهد ماند.

امروز بعد از ظهر ان‌شاءالله هشتاد و هشتمین افتتاح را داریم. البته اسمش افتتاح پنج‌شنبه‌ها است، یکی دو سه روز چون پنج‌شنبه‌ها وقت نبود از روزهای دیگر هم استفاده کردیم. در این افتتاح‌ها فقط دیروز، در یک روز ۱۴۴۳ تخت بیمارستانی را افتتاح کردیم و کمتر از یکسال قبل، دو مرتبه افتتاح بیمارستانی داشتیم که بیش از ۱۴۰۰ تخت بیمارستانی را افتتاح کردیم. الان ۱۲۶۶ تخت در تهران آماده افتتاح است. دیروز وزیر بهداشت و درمان اعلام می‌کرد ۹۷ درصد پیش رفته و ۲ ، ۳ درصد برای افتتاح باقیمانده است.

توسعه را رها نکردیم. البته بعضی جاها برنامه‌ای داشتیم و نتوانستیم به آن برسیم. یکبار دیگر هم گفتم ما یک برنامه‌هایی داشتیم که نتوانستیم به آنها برسیم. یک برنامه‌هایی داشتیم که نیمه کاره به آنها رسیدیم. یک برنامه‌هایی داشتیم که به طور کامل به آنها نرسیدیم. آن روز گفتم که در دولت یازدهم و دوازدهم دنبال این بودم که ریل سریع‌السیر وارد کشور شود. این تکنولوژی به کشور بیاید. نه اینکه آرزو کردم، قراردادش بسته شد، پولش پرداخت شد، همه زمینه‌هایش آماده شد، مطالعاتش تمام شد، حتی بخشی از طرح‌های زیربنایی‌اش اجرا شد، اما خوردیم به تحریم. اگر این تحریم ترامپی نبودف راه‌آهن تهران – اصفهان افتتاح شده بود، با همان قطار سریع‌السیر بسیاری از راه‌آهن ما برقی شده بود. راه آهن تهران – مشهد رو به اتمام بود این روزها.

اینها همه طرح‌هایی بوده که رفتیم دنبالش، قراردادش بستیم و همه کار کردیم، اما در محل اجرا و در موقع اجرا دچار مشکل شدیم. در حمل و نقل به مردم قول دادم که تمام کامیون‌ها را نوسازی می‌کنیم. آمدیم این کار را کردیم، برنامه‌ریزی کردیم، پولش را تخصیص دادیم. ارز آن را در نظر گرفتیم، با کشورها قرارداد بستیم که تمام کامیون‌ها را پنجاه و چند هزار کامیون وارد کنیم که البته الان هم پنجاه و سه چهار هزار کامیون در طرح نوسازی در حال نوسازی است، نه اینکه متوقف شده باشد، ولی آن طرحی که با آن سرعت می‌خواست اجرا شود، یک دفعه خوردیم به تحریم و متوقف شد.

بنابراین برخی از مواردی که دنبالش بودیم به مشکل برخورد. تجهیزات دفاعی، آرزویم این بود که ارتش و سپاه را به مدرن‌ترین سلاح‌ها مجهز کنم. این را وزیر دفاع شهادت می‌دهد که مدام دنبالش بودم. تمام کارها را انجام دادیم، با کشور بحث کردیم، قرارداد بسته شده، جزئیات این قرارداد بسته شده و همه کارها شد. آنها گفتند تحریم سازمان ملل برداشته شود، بلافاصله در اختیار شما قرار می‌دهیم.

تحریم سازمان ملل را هم برداشتیم. این همان بود که ترامپ خودش را می‌کشت برای اینکه تحریم نظامی و دفاعی ما برداشته نشود و موفق نشد و پارسال در مهرماه تحریم برداشته شد. همه کار شد، بخاطر تحریم و عدم فروش نفت پول کافی نداشتیم بخریم و الا الان قراردادش آماده است. می‌خواهم بگویم بعضی از طرح‌ها جزو آرزوهای من بود و رفتیم زحمات زیاد، چقدر مذاکره کردیم سر تجهیزات دفاعی، به ثمر نشسته و همه چیز آن، نوعش، مقدارش، پولش، چانه‌زنی‌اش انجام شده، اما به خاطر محدودیت منابع به ثمر نرسیده است. بعضی از موارد این چنین بوده که نتوانستیم.

بعضی از موارد است، رفتیم تا ۲، ۳ متری افتتاح، یعنی کار را انجام دادیم، چند هفته دیگر مانده است. احیاء دریاچه ارومیه از آنها است. چون اولین مصوبه دولت یازدهم است. در دولت یازدهم اولین مصوبه مسأله احیاء دریاچه ارومیه بود. همه کارها و برنامه‌ریزی‌ها انجام گرفته است. سد و تونل انتقال آب آن ساخته شده، ۳۵ کیلومتر تونل ساخته شده، سد هم ساخته شده، ۶۰۰ متر، همین روز پنج‌شنبه سوال می‌کردم از مسئولش، گفت ۶۰۰ متر مانده است. روزی ۱۲ متر جلو می‌آییم و ۶۰۰ متر بیشتر باقی نمانده است. یکی، دو ماه به افتتاح آن مانده است، ولی همه کارها شده است. از آن طرف برای اینکه ۱۲۲ میلیون متر مکعب آب از طرف تبریز در سال وارد دریاچه شود، همه کارهایش انجام گرفته و ۲ هفته به افتتاح مانده است. عین این کار در ارومیه برای ورود ۵۱ میلیون متر مکعب آب انجام شده است. آن هم چند هفته دیگر به افتتاح می‌رسد.

می‌خواهم بگویم بعضی از طرح‌های ما رسیده به دروازده افتتاح، یعنی پول و کار همه چیز انجام شده است. چند هفته، یک ماه و دو ماه زمان کم آوردیم. ان‌شاء الله اینها در دولت سیزدهم افتتاح خواهد شد و مردم خواهند دید. مثل همین بیمارستان عظیم ۱۰۰۰ تختخوابی و بیمارستان ۲۶۶ تختخوابی که اینها همه برای افتتاح آماده است.

بعضی از موارد بسیار مهم هم خوشبختانه در فاز اول به افتتاح رسیده است، مثل طرح گوره جاسک. این طرح، طرح بسیار مهمی بود. تقریباً از همان هفته‌های اولی که دولت یازدهم شروع شد، با وزیر نفت در این زمینه صحبت کردیم که چکار کنیم، چقدر پول می‌خواهیم؟ این طرح هم ۲ میلیارد دلار اعتبارش برای اجرا است. الان هم یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون صرف و هزینه شده در این کار و اجرا می‌شود. فاز اولش هم افتتاح شد.

هزار کیلومتر راه، با لوله‌ای که ساخت ایران است، با تکنولوژی که وارد کشور شده، با پمپ‌هایی که ساخت ایران است، اجرا شده و الان داریم نفت را از دریای عمان صادر می‌کنیم. آرزوی ده‌ها و صدها سال ایران، آرزوی تاریخی ایران که بتواند نفت‌اش را از دریای عمان صادر کند، این کار را انجام دادیم و الان صادر می‌شود. این کار انجام گرفته است.

سواحل مکران را می‌خواستیم آباد کنیم که در زمینه راه، بزرگراه، کار عظیم و بزرگی انجام گرفته و تمام شده است. در سواحل مکران، اقدامات زیادی در جاسک، کار بزرگی انجام گرفته که یکی‌اش همین صادرات نفت است که انجام می‌گیرد. در چابهار کار عظیمی انجام گرفته است. در سیستان و بلوچستان، دیروز رییس دانشگاه پزشکی سیستان و بلوچستان اعلام کرد به بنده، گفت فلانی در کشور بعد از انقلاب پروژه‌های بیمارستانی ۳.۵ برابر قبل انقلاب است. هر چه قبل انقلاب بوده ۳.۵ برابر شده است، اما در سیستان و بلوچستان ۷ برابر نسبت به قبل انقلاب شده است.

کار بزرگی در این سال‌ها در دولت‌های مختلف، مخصوصاً در این دولت در بخش سلامت انجام شده، طرح تحول سلامت کار بسیار عظیمی است که انجام شده است. یکی از آرزوهایی که محقق شد، طرح تحول سلامت بود. یکی از آرزوهایی که محقق شد، مسأله دسترسی مردم به فضای سایبری و پهنای باند بود. اینها چیزهایی بود که محقق شد. اگر نبود شما ببینید در شرایط کرونا، با چه مشکلاتی مواجه می‌شدیم.

خیلی از طرح‌ها، لیست‌اش را دارم، لیست بلندبالایی است، طرح‌هایی که تصمیم گرفتیم، رفتیم اجرا کردیم و عمل شد و به ثمر و اجرا رسید.

در پتروشیمی کارهای عظیمی صورت گرفت. در بخش معدنی کار عظیمی صورت گرفت. اینها اجرایی و عملیاتی شد. آب را به شرق کشور رساندیم و چند فازش را اجرا کردیم. آب به سیرجان و گل‌گهر و سرچشمه و اردکان رسید. در ۳ فاز اجرا کردیم و فازهای دیگر را برنامه‌ریزی کردیم.می‌خواهم بگویم حتی در دوران تحریم کارهای عظیم و بزرگ توسعه‌ای را رها نکردیم.

در یک روز ۷۵۷ کیلومتر راه‌آهن افتتاح کردیم. کی در تاریخ داریم، تاریخ ایران را ورق بزنید، در یک روز ۷۵۷ کیلومتر راه‌آهن افتتاح شده، این کار، کار عظیمی است. به همه این استان‌ها راه‌آهن رفت، همدان متصل شد، ارومیه، کرمانشاه و رشت و به زودی اردبیل و سنندج، یزد، اقلید و به زودی خاش – زاهدان، چابهار به زاهدان. کار عظیمی انجام گرفته است.

بنابراین مردم در سختی معیشت بودند، اما ما توان‌مان را بکار گرفتیم و طرح‌های توسعه‌ای را رها نکردیم. در عین حال برخی از آنچه جزو برنامه ما بود، اجرا شد، برخی هم اجرا نشد.

یکبار گفتم می‌توانستیم بر اساس دستورات و چارچوبی که مقام معظم رهبری از دی ماه پارسال برای بازگشت آمریکا و بازگشت کامل ایران به برجام به دولت اعلام کرده بود، ایشان در ۱۳ دی پارسال به ما اعلام کردند باید چه کار کنیم. قبلش هم خصوصی به من فرموده بودند و بعدش هم ایشان علنی در یک سخنرانی در روز اول فروردین به طور علنی اعلام کردند. طبق همان چارچوب می‌توانستیم اجرا کنیم و تحریم را برداریم، اما یک جای دیگر گرفتار شدیم و دیگر الان جای بحث‌اش نیست. گرفتاری دیگری برای ما ایجاد شد و الا امروز در یک شرایط بهتری دولت را به اتمام می‌رساندیم.

در این جلسه می‌خواهم از معاون اول، از تمام وزرا، معاونین در حضور ملت ایران تشکر کنم. می‌دانم چه روزهای سختی بر اینها گذشت. می‌دانم در روزهای زلزله چه بر اینها گذشت، می‌دانم در فروردین ۹۸ در سیل چه سختی‌هایی بر اینها گذشت، می‌دانم در روزهای کرونا چه روزهای سختی بر مدافعین سلامت گذشت. بر وزارتخانه‌های مختلف گذشت. می‌دانم افتخار اینکه امروز بتوانیم صدها هزار نفر را در روز واکسینه کنیم این کار چقدر سخت بود. برای تولید داخلی‌اش چقدر سخت بود و برای واردات واکسن خارجی چقدر سخت بود، اما این کار انجام گرفت و در این روزهای سخت همه دست به دست هم دادند. وزارتخانه‌های صنعت، راه، کشور و خارجه و بهداشت درمان، نفت و نیرو و ارتباطات، همه دست به دست هم دادند، همه در کنار هم قرار گرفتند. بانک‌ها و بانک مرکزی، برای اینکه این پول تأمین شود، برای اینکه اجرا شود. شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش فناوری ریاست جمهوری، همه دست به دست هم دادند و امروز می‌بینیم، شرایطی نسبتاً مطلوب داریم. یعنی در شرایطی که مردم می‌توانند از واکسن استفاده کنند و ان‌شاءالله از این خطر فاصله بگیرند و شرایط بهتری باشد.

به هر حال آنچه می‌گوییم انجام دادیم در شرایط سخت جنگ و کرونا و خشکسالی بود. امسال خشکسالی هم به آن اضافه شده است. اگر کسی می‌خواهد راجع به دولت قضاوت کند، این سه را با هم و در کنار هم ببیند. از لحاظ امنیت هم از همه تشکر می‌کنم. از وزارت اطلاعات، کشور و دفاع، همه کار کردند که کشور در یک شرایط سختی که بود در شرایط امنیت قرار گرفت.

در بخش کشاورزی تشکر می‌کنم که کار عظیم و بزرگی در طول این ۸ سال انجام گرفت. می‌بینیم محصولات کشاورزی از ۹۷ میلیون به ۱۲۵ میلیون تن رسیده است. روشن است چه حرکت خوبی در این زمینه انجام گرفته و در برخی از بخش‌ها شرایط ما چند برابر قبل شده است، مثل آبیاری قطره‌ای. هر چه اراضی مجهز شده به شیوه‌های نوین آبیاری قبل از سال ۹۲ بود، بیش از آن در آبیاری قطره‌ای اضافه کردیم. آنچه که در مسأله گاز در روستاها بوده، به اندازه آن و بیشتر برای روستاها اضافه کردیم. روستاهای برخوردار از گاز شهری را از ۱۴ هزار روستا به ۳۳ هزار روستا رساندیم.

بنابراین این کارها انجام گرفته در عین حال هنوز هم بدهکاریم. اگر شرایط ما شرایط مناسب‌تری بود و اگر همه با هم همکاری کرده بودیم، اگر قوای دیگر بیشتر ما را یاری کرده بودند، اگر فاصله‌ها کمتر بود، اگر انسجام ملی بیشتر بود، البته به نقاط بهتری می‌رسیدیم.

از همگی، از همه آنهایی که در بخش اجرا، بخش‌های دیگر یاری و کمک کردند، از همه تشکر و سپاسگزاری می‌کنم، ان‌شاء الله اجرشان با خداوند باشد. مردم ما هم مردم قدرشناسی هستند. البته مردم ما در رنج بودند. در این ۳.۵ سال در سختی بزرگی از لحاظ تأمین زندگی، اجاره مسکن بودند و روزهای بسیار سختی بر آنها گذشت، ولی آن کاری که می‌توانستیم بکنیم این بود که توانستیم یک بسته معیشتی را اضافه کنیم. توانستیم حقوق را بالا ببریم. حقوق بازنشسته‌ها را بالا ببریم. در حدی که توان داشتیم یاری و کمک کردیم، اما در عین حال از ملت بزرگ ایران بخاطر رنج‌هایی که کشیدند، عذرخواهی می‌کنم و بخاطر پیروزی‌ای که به دست آوردند تشکر می‌کنم.

ملت ما ۲ بار پیروز شده است. در دولت یازدهم ملت ما در مذاکرات و تعامل سازنده پیروز شده است. ملت ما در دولت دوم در استقامت و ایستادگی و مقاومت در برابر آمریکا و دشمنان موفق و پیروز شده و شکست حتمی به آنها داده است. آنها خودشان اعتراف کردند و ملت ایران آنها را پای میز مذاکره کشانده است. هر دو موفقیت بزرگ در دولت یازدهم و دوازدهم به ملت بزرگ ایران و رهنمودهای مقام معظم رهبری مربوط است. دولت هم در حد توان خودش در این زمینه کارهایی که از دست‌اش برآمده انجام داده است.

خداوند ان‌شاءالله به همه آنهایی که خدمت کردند، به این ملت بزرگ ما که کار عظیم و بزرگی در این ۸ سال انجام دادند، اجر جزیل عنایت کند، خیر بزرگ و جزای وافی به آنها عنایت کند و ما هم بتوانیم باز هم هر کجا هستیم خادم کوچکی برای ملت عزیز و برای نظام و ایران عزیزمان باشیم.

ان‌شاءالله

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته