چقدر با فوریتهای پزشکی آشنایی دارید؟
هر روز ممکن است برای ما و اطرافیانمان حوادث و اتفاقاتی روی دهد که نحوه برخورد با آنها را ندانیم. گاهی اوقات این حوادث به ظاهر ساده و کماهمیت هستند و ما از کنار آنها عبور میکنیم، اما در حقیقت میتوانند علامت و نشانهای از مشکلی جدیتر باشند.
بنابراین لزوم آشنایی با فوریتهای پزشکی ضرورتی انکارناپذیر است و باید نحوه تشخیص و برخورد با فوریتها و تهدیدهای حیات در زندگی روزمره را بدانیم. در اینجا به روش برخورد با بیماریهایی مانند اسهال، استفراغ و تب میپردازیم.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، هرچند این موارد نگرانکننده نیستند، اما چون ممکن است نشانهای از بیماریهای مهم مانند مننژیت باشند، باید نسبت به آنها آگاه بود. از موارد دیگری که ممکن است در طول روز برای شما اتفاق بیفتد، فرورفتن جسمی در گوش یا بینی است که معمولا اتفاقی رایج در کودکان است و باید نحوه برخورد با آنها را بدانید، بنابراین شما را با این موارد نیز آشنا میسازیم.
مننژیت
این بیماری جدی ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد و به درمان فوری پزشکی نیاز دارد. ورود ویروس یا باکتری باعث التهاب پرده اطراف مغز میشود. مننژیت علایم و نشانههای بسیاری دارد، اما همه آنها همزمان دیده نمیشود. اگر درمان فوری انجام نشود، ممکن است منجر به ناتوانیهای دایمی مانند کری یا آسیب مغزی شود، این بیماری میتواند کشنده هم باشد. اهداف شما انتقال فوری بیمار به بیمارستان و آرامش خاطر دادن به او است. شما به حوله مرطوب و خنک
نیاز دارید.
علایم و نشانهها
آغاز بیماری:
بیماری شبیه سرماخوردگی
درجه حرارت بالای بدن
دست و پای سرد و درد در اندامها
پوست لکهلکه
با گسترش عفونت:
سردرد
سفتی گردن
استفراغ
حساسیت به نور
افزایش خوابآلودگی
راش پراکنده
١ - تماس با اورژانس
اگر احتمال مننژیت میدهید، بیدرنگ با اورژانس تماس بگیرید.
۲ - کنترل تب
درجه حرارت بیمار را پایین آورید، تا رسیدن اورژانس کنار بیمار بمانید و او را در جایی خنک، آرام و راحت
قرار دهید.
تشخیص راش
راش با ویژگیهای زیر قابل تشخیص است: نقاط سر سوزنی ارغوانی یا قرمز کوچک روی سطح پوست که مانند یک کبودی تازه است، با فشار دادن محو نمیشود. راش ممکن است دیرتر و در اواخر بیماری ظاهر شود یا هرگز به وجود نیاید. تشخیص آن روی پوستهای تیره سختتر است.
مهم
در تماس با اورژانس علایم بیمار را توضیح دهید و بگویید که احتمال مننژیت را میدهید. اگر بیمار به نظر خوب نمیآید و وضعیت او بدتر میشود، دوباره و هر چه زودتر نزد پزشک برود. در صورت تشخیص مننژیت، افراد در تماس با بیمار باید به پزشک مراجعه کنند.
تب
افزایش دمای بدن به بالاتر از حد طبیعی ٣٧)درجه سانتیگراد( تب نام دارد. تب بهطور معمولی نشانه عفونت است که در عفونت موضعی مثل آبسه یا عفونت منتشر مانند آبله مرغان بروز میکند. اهداف شما کاهش درجه حرارت و در صورت نیاز درخواست کمک پزشکی است. شما نیاز به حوله مرطوب و خنک و نوشیدنی خنک دارید.
١ - کاهش درجه حرارت
بیمار را در جای خنک و راحت مانند رختخواب قرار دهید. به آرامی روی محلهای گرم بدن مانند پیشانی، زیر بغل و کشاله ران بیمار حوله خنک و خیس با دمای ۲۹ و ۳۳ درجه سانتیگراد قرار دهید. میتوانید از دوش آب ولرم نیز استفاده کنید. مراقب باشید بیمار دچار لرز نشود. به مقدار زیاد نوشیدنی خنک و ملایم به او بدهید. برای کاهش تب از استامینوفن استفاده کنید.
۲- درخواست کمک پزشکی
اگر تب بیش از ۲۴ ساعت ادامه یابد، یا به همراه علایم دیگر مانند سردرد، سفتی گردن، گلودرد، دلدرد و سوزش ادرار باشد بیمار باید به پزشک مراجعه کند.
اسهال و استفراغ
اسهال و استفراغ ممکن است با هم یا جدا اتفاق بیفتد که در نتیجه تحریک یا عفونت دستگاه گوارشی است. این مشکل به ویژه اگر با هم و در کودکان یا افراد مسن باشد باعث کاهش آب بدن میشود. اهداف شما آرامش خاطر دادن به بیمار، جایگزینی مایعات بدن و در صورت نیاز درخواست کمک پزشکی است. شما نیاز به ظرف، دستمال گرم و مرطوب، آب و سرم خوراکی دارید.
راحتی بیمار
به او آرامش خاطر دهید. برای استفراغ یک ظرف به همراه دستمال گرم و مرطوب برای پاک کردن صورت به او بدهید.
دادن مایعات
پس از کمتر شدن استفراغ، آب از دست رفته را جایگزین کنید. به او سرم خوراکی ORS یا مایعات فراوان مانند آب یا نوشیدنیهای بدون گاز در حجم کم و به دفعات بدهید.
٣- درخواست کمک پزشکی
اگر اسهال و استفراغ ادامه پیدا کرد یا شما نگران بیمار هستید، پیش پزشک بروید.
جسم خارجی در چشم
بیشتر اجسام خارجی که درون چشم میروند ذرات شن، خاک، مژه و حشرات کوچکاند. اغلب آنها به راحتی بیرون میآیند ولی شما نباید چیزی که به چشم چسبیده یا فرو رفته است را خارج کنید، چون این کار باعث آسیب میشود. اهداف شما پیشگیری از آسیب به چشم و خارج کردن جسم خارجی است. شما نیاز به پارچ آب یا محلول شستوشوی استریل چشمی، حوله و کاسه و گاز استریل تمیز و مرطوب دارید.
علایم و نشانهها
درد و ناراحتی در چشم، تاری دید
ریزش اشک و قرمزی چشم
١-کمک به نشستن بیمار
به بیمار بگویید چشمش را نمالد. از او بخواهید روی یک صندلی روبهروی نور بنشیند و سرش را کمی به عقب خم کند.
٢ – بررسی کردن چشم
پشت سر بیمار قرار بگیرید و از او بخواهید به بالا نگاه کند. با حمایت از سر به آرامی پلک او را باز کنید و در جستوجوی جسم خارجی باشید.
۳-خارج کردن جسم از پلک یا سفیدی چشم
اگر شما ذرهای را درون پلک یا سفیدی چشم میبینید با ریختن آن یا محلول استریل چشمی از گوشه داخلی چشم به بیرون، آن را خارج کنید. به او ظرفی بدهید تا آب اضافه را جمع آوری کند و حولهای روی شانه فرد قرار دهید تا قطرههای اضافی آب جذب آن شود. اگر این روش کارساز نبود میتوانید از گوشه یک گاز مرطوب یا دستمال تمیز برای خارج کردن آن استفاده کنید.
خارج کردن جسم خارجی زیر لبه پلک بالایی
اگر ذره در زیر لبه پلک بالایی است، از بیمار بخواهید به پایین نگاه کند. پلک بالایی را با مژهها بگیرید و به سمت پایین و خارج پلک پایینی بکشید. اگر هنوز جسم در جای خود باقی مانده باشد، چشم را با آب یا محلول شستوشوی چشم بشویید و از او بخواهید پلک بزند تا جسم با جریان آب خارج شود.
مهم
هر چیزی که در قسمت رنگی چشم است یا در چشم فرو رفته را خارج نکنید. بلکه روی چشم را با محافظ چشم بپوشانید و بیمار را به بیمارستان انتقال دهید.
هشدار
اگر نتوانستید جسم خارجی را درآورید به بیمار توصیه کنید به بیمارستان برود و او را همراهی کنید.
جسم خارجی در گوش
کودکان عادت دارند اشیایی مانند مهره را داخل گوش بگذارند، در بزرگسالان باقی ماندن پنبه داخل گوش پس از پاک کردن آن و خزیدن یا پرواز حشرات به داخل گوش ممکن است باعث کری موقت یا حتی آسیب به پرده گوش شود. اهداف شما آرامش خاطر دادن به بیمار، پیشگیری از آسیب بیشتر به گوش و خارج کردن جسم خارجی است. نیاز شما برای خارج کردن حشره: حوله آب ولرم و پارچه یا لیوان است.
١ - بررسی کردن گوش
به بیماران آرامش خاطر بدهید. داخل گوش را از نظر وجود جسم خارجی بررسی کنید.
٢- کج کردن سر بیمار
اگر جسم، مهره یا چیزی شبیه آن است، سر بیمار را به سمت همان گوش به طرف پایین خم کنید، چون ممکن است خودش بیرون بیاید.
هشدار
اگر جسم خارج نشد، برای بیرون آوردن آن انگشت یا وسیله دیگری را درون گوش نکنید. بیمار را به بیمارستان بفرستید یا او را همراهی کنید.
خارج کردن حشره
اگر حشره در گوش باشد، از بیمار بخواهید سر خود را به سمت مقابل خم کند، تا گوش مشکلدار بالا قرار گیرد. حوله روی دوش او بیندازید و سرش را با دست خود حمایت کنید. اگر مشکوک به پارگی پرده گوش نبودید، آب ولرم را به آرامی درون گوش بریزید تا حشره روی سطح آب شناور شود. اگر حشره در سطح آب شناور نشد، بیمار را به بیمارستان انتقال دهید.
حمله آسمی
حمله آسمی زمانی اتفاق میافتد که راه هوایی بیمار تنگ و تنفس او سخت و خسخسدار شود. در آسم خفیف، بیمار به سختی جمله را بیان میکند؛ در متوسط، جمله بریدهبریده و در حالت شدید فقط کلمه بیان میشود. حمله آسم میتواند بر اثر محرکی مانند گرد و خاک یا بدون هیچ دلیل مشخصی باشد. بیشتر افراد آسمی از اسپری استنشاقی برای درمان استفاده میکنند. آرامش خاطر دادن به بیمار میتواند اضطراب را کم کند و شدت حمله را کاهش دهد. اهداف شما کمک به تنفس راحتتر بیمار و در صورت نیاز مصرف دارو است.
علایم و نشانهها
تنفس سخت هنگام بازدم
سرفه و تنفس خسخسدار
اضطراب و علایم زجر تنفسی
کبودشدن لب و صورت
خستگی
صحبتکردن بهسختی
١ - آرامشدادن به بیمار
آرام باشید و به بیمار آرامش خاطر دهید. برای تنفس راحتتر در صورت داشتن داروی استنشاقی به او در پیدا کردن و استفاده از آن کمک کنید. از او بخواهید آرام و عمیق نفس بکشد.
٢- راحتی بیمار
به بیمار کمک کنید تا در وضعیت راحتی قرار گیرد؛ (معمولا متمایل به جلو نشسته و گذاشتن دست روی یک سطح محکم مانند پشت صندلی مناسب است.) لباسهای تنگ او را آزاد کنید. ٢ پاف اسپری را با استفاده از آسمیار به او بدهید. اگر حمله بیش از ۳ دقیقه طول کشید، دوز بعدی اسپری را به او بدهید.
۳ - تماس با اورژانس
در موارد زیر نیاز است تا با اورژانس تماس بگیرید: حمله شدید و تنفس سخت، بهسختی صحبتکردن، عدم بهبود تنفس ۵ دقیقه پس از مصرف اسپری، یا نخستین حمله او باشد. در حمله آسمی به بزرگسالان ٦ و کودکان ۲ پاف اسپری بدهید. پس از ۲۰ دقیقه در صورت نیاز با ارزیابی بیمار و هماهنگی تلفنی با اورژانس این کار را تکرار کنید.
مهم
در حمله آسمی بیمار را مجبور به درازکشیدن نکنید. از بیمار سوالات غیر ضروری نپرسید، چون تنگی نفس او بیشتر میشود .
هشدار
اگر بیمار بیهوش شد، تنفس را بررسی کنید. اگر نفس میکشد، او را در وضع بهبود قرار دهید. در غیر اینصورت آماده احیا باشید. علایم حیاتی مانند هوشیاری، تنفس و نبض بیمار را تا زمان رسیدن اورژانس پیوسته ارزیابی و ثبت کنید.