دلالان و رانتیها دو پای ثابت تعیین قیمت مسکن/ جانمایی متروها اطلاعرسانی شود
برخی از افراد با دریافت رانتی اطلاعات مربوط به خطوط مترو و آگاهی از محلههایی که قرار است در آن ایستگاه مترو سر برآورد، اقدام به خرید ملک، زمین، آپارتمان و ساختوساز میکنند.
اقتصاد آنلاین – محبوبه قرمزچشمه؛ دسترسی به مرکز شهر، دانشگاه، مراکز خرید، مراکز درمانی، مدرسه، مترو، ایستگاه اتوبوس از جمله شاخصههایی هستند که در تعیین قیمت مسکن تاثیرگذار است.
این شاخصهها از کشوری به کشور دیگر و از شهری به شهر دیگر متفاوت است. در کشوری همچون آلمان محلههایی که یک دانشگاه در آن قرار گرفته، قیمت بیشتری نسبته به سایر محلهها دارد. در ترکیه آپارتمانهای مرکز شهر به دلیل دسترسی آسان به ایستگاههای قطار و اتوبوس، مراکز خرید گرانتر از سایر آپارتمانهاست.
هزینه بالای حمل و نقل شهری یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در قیمت آپارتمانها در کشورهایی همچون ترکیه، ایتالیا، آلمان، آمریکا است. شهروندان این کشورها قبل از توجه به کیفیت آپارتمانی که میخواهند بخرند، به محاسبه مسافت با محل کار و مرکز شهر میپردازند.
در ایران اما موضوع به گونه دیگری است. قیمت مسکن در تهران به عنوان کلانشهر و پایتخت ایران، بالاتر از همه کشور است. با توجه به آنکه محل کار بیش از 70 درصد شاغلان در ردههای خدماتی و تجاری در مرکز شهر تهران است، تلاش برای خرید مسکن و یا اجاره در نزدیکی مرکز شهر، اصلی اساسی در زندگی شهروندان تهرانی است.
گرانی مسکن در مرکز شهر به دلیل بالابودن تقاضا و پایین بودن عرضه است. اقشار متوسط و کارمند استطاعت مالی خرید و یا حتی اجاره یک آپارتمان 70 متری در مرکز تهران را ندارند، بنابراین به سمت محلههای ارزانتر سوق پیدا میکنند.
این قشر برای رسیدن به محل کار، دانشگاه، مراکز درمانی، مراکز خرید باید به مرکز شهر بروند از طرفی سرعت جابجایی و حرکت شهروندان در خیابانهای تهران به دلیل حجم ترافیک در ساعتهای شروع و پایان کار طاقت فرسا و هزینه بر است. اقشار متوسط سعی میکنند برای کاهش هزینهها در محلهای ساکن شوند که به مترو دسترسی داشته باشند.
مترو خط یک، شهروند ساکن کهریزک را با صرف تنها یک ساعت وقت، به محل کار خود یعنی تجریش میرساند در حالی که این زمان با وسایل نقلیهای همچون اتوبوس بیش از 3 ساعت طول خواهد کشید.
امروز با توجه به آنچه گفته شد دوری یا نزدیکی به مترو یکی از مهمترین شاخصههای مهم خرید مسکن و تاثیر گذار در قیمت آن است.
هر محلهای که یک ایستگاه مترو سر برآورد، قیمت خرید و یا اجاره مسکن در آن چندین برابر میشود.
هر جا که سود باشد، رانت خوار، دلال دوپای ثابت خواهند بود. برخی از افراد با دریافت رانتی اطلاعات مربوط به خطوط مترو و آگاهی از محلههایی که قرار است درآن ایستگاه مترو دایر شود، اقدام به خرید ملک، زمین، آپارتمان و ساخت و ساز میکنند و با افتتاح مترو، چندین صفر بی سر و صدا جلوی اجاره بها و خرید مسکن گذاشته میشود. حال باید این پرسش را مطرح کرد که اگر شهروندان این محلهها میدانستند قرار است مترو در آن سر برآورد، آیا اقدام به فروش مسکن، آپارتمان و یا ملک خود میکردند؟ امروز خاطر شهروندان بسیاری از محلههای تهران پر است از خاطره فروش مسکن، ملک و یا آپارتمانی که بعد از فروش، ایستگاه مترو افتتاح شده است.
در بسیاری از موارد نیز با رانت، مسیرهای عبور مترو در محلهها را تغییر داده میشود تا سودها به سمتی حرکت کند که املاک و داراییها و یا پاساژ آقایان و خانمهای رانتی دایر است.
بسیاری از ایستگاههای مترویی که از وسط اتوبان و یا از یک زمین خالی سر بر میآورند، با این پرسش مسافران مواجه میشوند که دلیل این جانمایی چیست؟ پاساژها و مجتمعهای مسکونی که بعد از یک سال در محل این متروها سربرمی آورند پاسخ پرسش مسافران هر روزه مترو است که برای رسیدن به محلههای خود با مشکل مواجه هستند.
برای رهایی از سوء استفادههای رانتی و پارتی بازی، به نظر میرسد میتوان با اعلام همگانی مسیرهای در دست افتتاح، شهروندان را از مترویی که قرار است در نزدیکی محلهشان ایجاد شود، باخبر کنند و جلوی سودجوییها گرفته شود.