اصول از شیر گرفتن کودکان + راهکار

تمام نکات از شیر گرفتن کودک، کی و چطور بچه را ازشیر بگیریم؟

به گزارش اقتصاد آنلاین، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که همه نوزادان در ۶ ماه اول زندگی خود فقط از شیر مادر تغذیه کنند و از ۶ ماهگی به بعد باید شروع به خوردن غذاهای جامد کنند. در عین حال، شیر دادن به آن‌ها تا ۲ سالگی یا بیشتر ادامه یابد. شیردهی بعد از ۶ ماهگی فواید زیادی برای کودک دارد. از او در برابر عفونت محافظت و شواهدی وجود دارد که به هضم اولیه غذاهای جامد کمک می‌کند. همچنین مواد مغذی مورد نیاز کودک را تأمین می‌کند.

اصولا سن مشخصی برای از شیر گرفتن کودک وجود ندارد. نوع مزاج و نیازهای کودک و شرایط زندگی شما عواملی هستند که می‌توانند بر این مسئله تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، شما لازم است بعد از ۶ ماهگی کودک به محل کار خود برگردید و این امر می‌تواند باعث شود که به‌صورت مداوم تا دو سالگی نتوانید به کودک خود شیر دهید.

پزشکان متخصص کودکان و نوزادان و متخصصان تغذیه کودکان معتقدند که فرآیند از شیر گرفتن کودک باید تدریجی باشد. از طرفی با توجه به اینکه نوزادان از شش ماهگی به بعد نیاز بیشتری به مواد مغذی مانند آهن و روی دارند، مسئله شروع غذاهای جامد و معرفی غذاهای جدید می‌تواند روند از شیر گرفتن کودک را راحت‌تر کند. بنابراین حتما پیش از گرفتن بچه از شیر با پزشک در این زمینه مشورت کنید.

علائم نشان‌دهنده زمان مناسب از شیر گرفتن کودک

اصولا نوزادان بعد از ۶ ماهگی شروع به خوردن غذاهای جامد می‌کنند، درحالی‌که روند شیردهی نیز به‌عنوان یک ماده غذایی مکمل، منبع آرامش و حمایت از سیستم ایمنی بدن ادامه می‌یابد. گاهی والدین برای از شیر گرفتن بچه آماده‌اند اما کودک هنوز تمایلی به آن نشان نمی‌دهد. بنابراین در پاسخ به سوال چه روزی برای از شیر گرفتن بچه مناسب است؟ می‌توان گفت که والدین باید به دنبال علائم و زمان درست باشند.

امروزه روش‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید به کمک آن‌ها کودک خود را به خوردن غذاهای جامد ترغیب کنید. اگر کودک شما یک یا دو ساله است، می‌توانید او را درگیر فعالیت‌هایی مانند بازی کردن یا خواندن کتاب برای او کنید. این کار می‌تواند ذهن او را به طور موقت از شیر خوردن دور کند.

گاهی کودک به‌دلیل یک مسئله اساسی مانند بیماری، مدتی از شیر خوردن محروم می‌شود. اگرچه این مسئله یک فرصت عالی برای شیر گرفتن از بچه است اما می‌تواند وضعیت روانی کودک را به هم بزند و بهتر است برای احساس امنیت دوباره کودک، توقف شیردهی را برای مدتی به تعویق بیندازید تا کودک شما کاملا بهبود یابد.

اگر روند از شیر گرفتن کودک به راحتی پیش نمی‌رود، اشکالی ندارد بعداً دوباره امتحان کنید. مهم یافتن تعادلی است که نیازهای شما و کودک شما را برآورده کند. همفکری با پزشک می‌تواند کمک زیادی به شما در این زمینه کند.

علل رایج از شیر گرفتن کودک

علاوه‌براینکه از نظر اصول پزشکی نیازی به شیردهی کودک بعد از دو سالگی وجود ندارد زیرا دیگر مواد مغذی لازم از غذاهای جامد به کودک می‌رسد، دلایل زیادی وجود دارد که مادر را مجبور می‌کند شیردهی را متوقف کند. از این دلایل متداول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سینه‌های دردناک مادر: برای برخی از زنان روند شیردهی به‌خصوص در روزها و هفته‌های ابتدایی ناراحت‌کننده است. مشکلات معمول شامل زخم یا ترک‌خوردگی نوک پستان و درد در نوک سینه یا سینه در اثر تجمع شیر و عدم تخلیه آن است. این مشکلات اغلب ممکن است هنگامی اتفاق بیافتند که کودک شما به خوبی نوک پستان را به دهان نگیرد و یا نتواند به دلیل فک ضعیف خود شیر تولید شده را از پستان تخلیه کند. یک پرستار یا ماما می‌تواند به شما در تعیین یک موقعیت صحیح برای شیردهی کمک کند. البته درصورتی‌که نوزاد به دلیل بیماری مثل شکاف کام و لب امکان شیر خوردن از نوک پستان را نداشته باشد، مطمئنا باید با دستگاه‌های شیردوش برقی شیر را از پستان تخلیه کنید تا درد آن کم شود.

شیر مادر کافی نیست. بسیاری از مادران نگرانند که شاید کودکشان شیر کافی دریافت نمی‌کند، درحالی‌که مقدار زیادی شیر برای تأمین نیازهای کودک خود دارند. پزشک متخصص کودکان و نوزادان می‌تواند روش‌هایی را برای افزایش شیر در صورت لزوم پیشنهاد کند. معمولا نوزاد در صورت کافی نبودن شیر مادر مدام گریه می‌کند و اگر پزشک تشخیص دهد، در کنار شیر مادر مصرف شیر خشک را نیز تجویز می‌کند.

ضرورت بازگشت مادر به کار یا تحصیل: برخی از زنان نگران شیردهی و بازگشت به کار خود هستند. البته بازگشت به کار لزوماً به معنای قطع شیردهی نیست و می‌توانید از قبل شیر خود را بدوشید و از پرستار نوزاد بخواهید در زمان‌های غیبت شما به کودک بدهد. البته گاهی این وقفه‌ها و فشار روانی ناشی از استرس‌های کاری می‌تواند باعث کاهش شیر مادر یا حتی توقف روند شیردهی منظم شود.

تصمیم برای باردار شدن دوباره: اگر در دوران شیردهی مجدداً باردار شدید، این امر نباید بر وضعیت کودک و بارداری تأثیر بگذارد. بااین‌حال، ممکن است احساس خستگی کنید و تغییر در اشتها و احساسات شما می‌تواند شیردهی را به چالش بکشد. معمولا به زنان توصیه می ‎شود قبل از بارداری مجدد، به‌خصوص اگر قبلا سقط جنین یا زایمان زودرس داشته باشند، شیردهی خود را متوقف کنند. البته پس از تولد نوزاد جدید می‌توانید روند شیردهی نوزاد قبلی را از سر بگیرید زیرا هرچه نوزادان شما شیر بیشتری مصرف کنند پستان شما شیر بیشتر تولید می‌کند، بنابراین امکان تغذیه بیش از ۱ نوزاد وجود دارد.

مصرف برخی داروها: داروهای زیادی هستند که در زمان شیردهی منع مصرف دارند زیرا می‌توانند از غدد شیری عبور کرده و با شیر نوزاد ترکیب شوند. بنابراین اگر بیمار شده‌اید و به توصیه پزشک باید داروهای جدیدی مصرف کنید حتما در مورد اینکه به کودک خود شیر می‌دهید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

مشاوره آنلاین دارو

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که بعد از شیر گرفتن کودک چه باید کرد؟اگر  کودک شما قبل از ۶ ماهگی است بهتر است طبق نظر پزشک شیر خشک مناسب برای او تهیه کنید اما برای بعد از ۶ ماهگی می‌توانید در کنار شیر خشک به او غذاهای مکمل بدهید. از دو سالگی به بعد خوردن غذاهای رایج همراه با شیر گاو کافی است و نیازی به خوردن شیر خشک نیست.

انواع روش‎ های از شیر گرفتن کودک

احتمالا قبل از گرفتن بچه از شیر مادر این سوالات به ذهن شما رسیده است که برای از شیر گرفتن بچه چکار کنیم؟ از شیر گرفتن بچه چند روز طول می‌کشد؟ چگونه بچه رو از شیر بگیریم و آیا ترفند از شیر گرفتن کودک وجود دارد؟

می‌توان گفت که امروزه دو روش از شیر گرفتن بچه وجود دارد که در ادامه به جزئیات آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

از شیر گرفتن سریع بچه (روش بوقلمون سرد)

در حالت ایده‌آل شما باید شیردهی را در طی چند هفته یا حتی چند ماه قطع کنید زیرا با کاهش تدریجی دفعات شیردهی، میزان شیر شما نیز به تدریج کاهش یابد. بسته به سن کودک شما، این مسیر تدریجی به شما این امکان را می‌دهد که علاوه‌بر شیر مادر، سایر مواد جامد و مایعات را نیز به نوزاد معرفی کنید و بدون استرس به هدف خود برسید.

اما گاهی اوقات ممکن است به دلایلی مثل بروز یک بیماری برای نوزاد یا مادر، طولانی کردن روند از شیر گرفتن امکان‌پذیر نباشد. بهتر است بدانید که از شیر گرفتن سریع بچه ممکن است منجر به عفونت یا ورم پستان مادر یا حتی سوءتغذیه نوزاد شود. پس در صورت امکان، بهتر است از روش بوقلمون سرد پرهیز کنید.  با این وجود، اگر لازم است به سرعت شیردهی را متوقف کنید، در اینجا چند پیشنهاد برای کمک به شما وجود دارد:

با حذف زمان‌های شیردهی که کودک شما به آن کمترین علاقه را دارد، شروع کنید. بسیاری از نوزادان علاقه‌ای به خوردن شیر در آخر شب یا صبح زود ندارند.

از سوتین‌های حمایتی استفاده کنید که به پستان شما فشار کمتری وارد می‌کنند و احتمال ورم پستان بعد از توقف شیردهی را کاهش می‌دهند.

اگر واقعاً باید سریعاً شیردهی را متوقف کنید با پزشک خود در مورد امکان استفاده از داروهای هورمونی جلوگیری از بارداری یا گیاهان دارویی برای کاهش تولید شیر صحبت کنید.

زیر نظر پزشک تغذیه کودک با شیر خشک را شروع کنید. در مورد مصرف شیرخشک یا یک ماده غذایی مناسب برای سن کودک با پزشک صحبت کنید تا علاقه کودک به شیر مادر کم شود.

پس از توقف سریع شیردهی سعی کنید هر روز مقدار اندکی از شیر خود را با پمپ دستی تخلیه کنید زیرا تخلیه بیشتر منجر به تولید شیر بیشتر می‌شود. پستان‌ها را به آرامی ماساژ دهید تا احتمال گرفتگی مجاری و عفونت کاهش یابد.

از شیر گرفتن تدریجی بچه

در مورد این نحوه از شیر گرفتن بچه باید بدانید که معمولا برای بسیاری از مادران و نوزادان، متوقف کردن شیردهی به تدریج و همزمان با رشد کودک و خوردن غذاهای جامد اتفاق میافتد. فقط مهم است که در طی این مسیر غذای جامد به سادگی جای شیر مادر را نگیرد.

شواهد نشان می‌دهد که شیر مادر ممکن است در کمک به سیستم هضم کودک در برابر دریافت اولین مواد جامد نقش داشته باشد. حتی اگر کودک از شیر مادر استفاده نمی‌کند، تا قبل از یک سالگی حتما به کودک شیر خشک بدهید زیرا شیر گاو می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک شود. بعد از یک سالگی استفاده از شیر گاو برای تهیه غذاهایی مثل پوره سیب زمینی ایرادی ندارد.

توقف تدریجی شیردهی به کودک کمک می‌کند تا به این وضعیت عادت کند و در جلوگیری از مشکلاتی مانند پستان‌های بیش از حد سفت و دردناک و ورم پستان نیز کمک خواهد کرد.

اگر کودک شما کمتر از یک سال دارد، هر بار زمان شیردهی را با یک شیشه شیر خشک جایگزین کنید. در مورد کودکان بزرگتر از یک سال می‌توانید علاوه بر شیر خشک به سراغ غذاها و نوشیدنی‌های مورد علاقه کودک بروید. با ادامه روند رشد و یادگیری مهارت‌های جدید کودک، می‌توانید بطری شیر خشک را با یک فنجان جایگزین کنید تا کودک یاد بگیرد که به طور مستقل تغذیه کند.

مخلوط کردن غذای پوره شده با شیر مادر می‌تواند طعم آن را برای کودک شما دلچسب‌تر کند. با گذشت زمان، به همین روش غذاهای جامد بیشتری را در رژیم غذایی کودک خود وارد کنید و مقدار شیر مادر را کاهش دهید. تهیه غذاهای مغذی از سبزیجات، تخم مرغ، ماهی، گوشت و میوه ها می‌تواند به کودک شما کمک کند که با حذف شیر مادر نیز سالم بماند و به رشد خود ادامه دهد. با این طریقه از شیر گرفتن بچه، کودک شما یاد می‎گیرد که نباید هر بار برای تغذیه، سریع به سراغ شیر مادر برود.

نحوه پیشگیری از عوارض از شیر گرفتن سریع بچه از شیر مادر

از شیر گرفتن سریع بچه نه تنها برای نوزاد خطراتی مثل سوءتغذیه و بی‌قراری و گریه‌های ممتد دارد بلکه برای مادر نیز عوارضی دارد. از عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر می‌توان به دردناک و سفت شدن سینه به دلیل عدم تخلیه شیر و در ادامه مسدود شدن مجاری شیر یا ورم و عفونت پستان و تب اشاره کرد.

همچنین ممکن است دریابید که پستان شما مقداری شیر اضافی نشت می‌کند و همین مسئله باعث احساس غم و اندوه، اضطراب و عصبانیت در شما شود. به‌همین‌دلیل است که پزشکان توصیه می‌کنند برای از شیر گرفتن کودک کمتر به سراغ روش بوقلمون سرد بروید و بهتر است به صورت تدریجی طی چند هفته تا چند ماه این کار انجام شود تا به مرور تجمع شیر در سینه مادر کاهش یابد و کودک نیز از نظر روانی آماده این مسئله شود.

ورم پستان اصولا ناشی از عفونت باکتریایی بافت آن است، پس از بافت پستان خود به خوبی مراقبت کنید. باکتری‌ها می‌توانند از طریق هر زخم یا بریدگی وارد آن شوند.

با انواع راه‎ های درمان عوارض از شیر گرفتن کودک آشنا شوید

از شیر گرفتن، برای مادر و کودک واقعا سخت است. اگر با کودکی عصبی مواجه شدید، نفس عمیقی بکشید و موارد زیر را امتحان کنید:

از پستانک استفاده کنید.

اگر کودک در سن ۶ ماهگی به بعد است، به‌عنوان جایگزین شیر مادر مایعات و غذاهای جامد به او بدهید. البته از قبل با پزشک در این مورد مشورت کنید تا تمام نیازهای تغذیه‌ای کودک برآورده شود. معمولا شیر خشک نیز به برنامه غذایی اضافه می‌شود.

همچنان به نوازش کردن فرزند خود ادامه دهید به‌خصوص پس از از شیر گرفتن کودک در شب

با شروع فرآیند از شیر گرفتن کودک، سطح هورمون‌های بدن شما نیز تغییر می‌کند و حتی ممکن است احساس کنید که نزدیکی خود را با کودک از دست خواهید داد. پیشنهاد می‎‌کنیم برای کنترل این حالات عاطفی موارد زیر را رعایت کنید:

استراحت و تغذیه کافی داشته باشید زیرا به تنظیم هورمون‌ها کمک می‌کند.

از نظر عاطفی از اعضای خانواده یا دوستان خود کمک بگیرید.

وقت خود را به انجام فعالیت‌ها و سرگرمی‌های مورد علاقه خود اختصاص دهید.

با اندکی ورزش، اندورفین یا هورمون شادی کافی تولید کنید.

در ادامه به چند روش موثر برای درمان ورم و عفونت سینه در خانه اشاره شده است:

برای کمک به درد و التهاب از داروهای مسکن استفاده کنید.

در صورت لزوم به کمک دست خود یا پمپ دستی کمی شیر از بافت پستان خارج کنید تا فشار آن کاهش یابد. اما مراقب باشید سینه را کاملاً خالی نکنید که باعث تولید بیشتر شیر نشود.

برخی از خانم‌ها گزارش کرده‌اند که که قرار دادن مقداری برگ کلم سرد روی سینه به کاهش دردهای آن کمک می‌کند.

از شیر گرفتن کودک با گیاهان دارویی

بعضی از داروهای گیاهی می‌توانند با تغییر طعم شیر مادر باعث عدم تمایل کودک به شیر خوردن شوند. مواردی مانند:

بابونه

پنجه‌مریم

علف چای

شنبلیله

سیر

زنجبیل

مطالعات نشان داده‌اند که اگر این گیاهان دارویی در دوز اندکی مصرف شوند خطری برای مادر و کودک نخواهند داشت. البته بهتر است با پزشک مشاوره آنلاین طب سنتی در این زمینه مشورت کنید.

توصیه‌های طب سنتی برای از شیر گرفتن کودک

متخصصان طب سنتی نیز معتقد به تدریجی عمل کردن برای از شیر گرفتن کودک در ۱۸ ماهگی، از شیر گرفتن کودک ۲۰ ماهه یا سنین کمتر هستند. قرار دادن کمپرس سرد یا ترکیب عدس و سرکه روی سینه‌ها می‌تواند به تولید کمتر شیر کمک کند. بهتر است مادر مصرف نمک را برای کم کردن احتباس مایعات در بدن و ورم پستان کاهش دهد. در مورد دعای از شیر گرفتن کودک نیز می‌توانید با پزشک متخصص طب سنتی مشورت کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

درصورتی‌که کودک بعد از توقف شیردهی تمایلی به شیر خشک یا غذاهای جامد نشان ندهد به پزشک متخصص کودکان و نوزادان اطلاع دهید چراکه می‌تواند منجر به سوءتغذیه شود. در حین از شیر گرفتن کودک در صورت بروز علائم ورم پستان، از جمله تب و برجستگی‌های قرمز رنگ و سفت، فوراً به پزشک متخصص زنان و زایمان یا متخصص داخلی اطلاع دهید زیرا ممکن است به آنتی‌بیوتیک یا سایر درمان‌های پزشکی نیاز داشته باشید.