عقبنشینی از «خانشیخون»
مهمترین شهر تحت کنترل گروههای مخالف دولت بشار اسد، در آستانه سقوط قرار دارد. عملیات گسترده ارتش سوریه با حمایت روسیه، در «خانشیخون» واقع در شمال غرب سوریه، باعث عقبنشینی بسیاری از گروههای مخالف دولت از این شهر شده و به این ترتیب نیروهای وفادار به بشار اسد در آستانه کنترل کامل بر این شهر استراتژیک قرار دارند که از سال 2014 تحت تصرف مخالفان حکومت سوریه است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، خانشیخون که بزرگترین شهر در جنوب ادلب است و در نزدیکی جاده دمشق به حلب واقع شده، قبل از آغاز جنگ داخلی سوریه حدود 300 هزار نفر جمعیت داشت؛ اما در سالهای اخیر، نزدیک به 700 هزار نفر از آوارگان سوری به این شهر پناه آوردهاند. این شهر که جاده منتهی به حمص نیز از نزدیکی آن میگذرد، اهمیت استراتژیک بالایی برای حکومت سوریه و نیز شبهنظامیان مخالف دمشق دارد.منابع محلی گزارش دادهاند در پی حملات هوایی سنگین سوریه و روسیه و نیز ورود ارتش سوریه به بخشهایی از شهر خانشیخون، شبهنظامیان «جیشالعزه» و تعدادی از اعضای «ارتش آزادیبخش سوریه» که از سوی ترکیه حمایت میشوند، از این شهر عقبنشینی کردهاند؛ اما همچنان برخی شبهنظامیان دیگر در حال مقاومت برای حفظ آخرین پایگاه مهم مخالفان دولت در سوریه هستند.
حکومت سوریه با پشتیبانی روسیه، در ماههای اخیر تمام تمرکز خود را معطوف به بازپسگیری استان ادلب از مخالفان کرده است و از آن سو نیز ترکیه تلاش میکند مانع از سقوط نظامی این استان شود.در این میان، روسیه نقش مهمی در تعیین سرنوشت استان ادلب و شهر خانشیخون دارد؛ مسکو سال گذشته با ترکیه توافق کرده بود عملیات نظامی در ادلب را متوقف کند؛ اما همراهینکردن گروههای شبهنظامی ازجمله گروههای وابسته به القاعده، باعث شکست این توافق و ازسرگیری درگیریها در این شهر و اطراف آن شد.
در روزهای اخیر، با شدتگرفتن درگیریها در خانشیخون، ترکیه نیز تعدادی از نظامیان خود را روانه این منطقه کرد؛ اما شدت حملات هوایی سوریه و روسیه به اندازهای بود که مانع پیشروی نظامیان ترکیه شد. ارتش ترکیه اعلام کرده کاروانی نظامی شامل 50 خودروی زرهی و تانک را به مرز سوریه فرستاده است؛ اما با رسیدن این کاروان به 15کیلومتری شمال خانشیخون، هدف جنگندههای سوریه قرار گرفته و تعدادی از نظامیان ترکیه در این حمله کشته شدهاند.
این شهر در سال 2017 نیز باعث تنش میان غرب و حکومت سوریه و حامیانش شده بود. در آوریل 2017، حمله با گاز سارین باعث کشتهشدن 92 غیرنظامی در خانشیخون شد. سازمان منع تسلیحات شیمیایی و نیز یک گزارش سازمان ملل، حکومت سوریه را عامل این حمله دانستند و دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، دستور حمله به پایگاههای نظامی محل استفاده جنگندههای سوری برای این عملیات را صادر کرد. در چنین شرایطی، ترکیه تنها به اعزام نیرو به داخل سوریه اکتفا نکرده و در حال مذاکره با ایالات متحده برای ایجاد منطقه امن در مرز خود با سوریه است. مذاکرات آنکارا و واشنگتن در حالی انجام میشود که دو کشور در ماههای اخیر رابطهای پرتنش داشتهاند و درباره منطقه امن در سوریه نیز اختلافنظرهایی دارند.
ترکیه میخواهد منطقه امنی از رود دجله تا رود فرات با عمق حدود 30 کیلومتر در سوریه ایجاد کند؛ اما واشنگتن خواستار ایجاد منطقهای امن به عمق تقریبی 15 کیلومتر است. بر اساس گزارش رسانههای ترکیه، مقامهای نظامی دو کشور فعلا برای ایجاد مرکز فرماندهی مشترک به توافق دست یافتهاند و مذاکرات برای ایجاد منطقه امن ادامه دارد.
در این میان، پنتاگون اعلام کرده برای برقراری منطقه امن در مرز ترکیه و سوریه، اختلافنظرهایی با آنکارا دارد که مهمترین آنها ایجاد گشت مشترک نظامی با ترکیه، ایجاد چارچوبی مشخص برای ارتباط با مقامهای محلی، دورکردن شبهنظامیان کُرد از منطقه امن و نبود هرگونه سلاح سنگین تا ۲۰کیلومتری مرزهای ترکیه است.
آمریکاییها میگویند حاضر به آسیبزدن به منافع و پایگاههای ارتش دموکراتیک سوریه در منطقه امن نیستند. یکی دیگر از موارد اختلاف آنکارا و واشنگتن، عجله ترکیه برای آغاز عملیات و مشخصشدن حدوحدود منطقه امن است؛ اما پنتاگون هرگونه تغییر در شرایط منطقه را منوط به تعیین سرنوشت ارتش دموکراتیک سوریه و جنگ علیه بازماندههای داعش و اوضاع انسانی در شرق رود فرات کرده است.