آشفتگی دیپلماسی بایدن در افغانستان
جو بایدن همیشه ادعا کرده که خروج آخرین سربازان امریکایی از بگرام افغانستان پایانی بر مسئولیتهای امریکا در این کشور نیست، اما واقعیت امر چیزی جز این است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، در سه ماهی که پس از صدور حکم تخلیه سربازان امریکایی از افغانستان میگذرد، نشانههای استمرار کمک این سربازان به دولت افغانستان برای برقراری امنیت در یک کشور ملوک الطوایفی تقریباً به حد صفر رسیده است. اینک هیچ درجهدار و مستشار نظامی امریکا نیز در کابل حضور ندارد تا به ارتش ضعیف افغانستان در راه تقابل با طالبان و داعش و امثال آنها مشاوره بدهد.
بالگردهای بلک هاوک امریکا که در سرکوب مخالفان دولت مشارکت میکردند، بلااستفاده در گوشهای افتادهاند و از کل نیروهای ناتو فقط مشتی سرباز ترکیهای و بریتانیایی ماندهاند که وظیفه آنها نیز مراقبت از سفارتخانههای این کشورها و ایمن نگهداشتن حولوحوش فرودگاه کابل است تا اگر دیپلماتهای بریتانیایی و ترکیه قصد فرار از کابل را داشتند، مسیر را برایشان هموار کنند.
پرئیسجمهوری امریکا نیز تأکید کرده که معدود سربازان باقیمانده کشورش در کابل وظیفه حراست از سفارتخانه امریکا را دارند و وقتی از او سؤال شد که چگونه پس از خروج نیروهایتان هنوز مدعی کمک به دولت کابل هستید، وی گفت: «ما به مدت 20 سال آزگار با دولت و ارتش افغانستان همکاری کردهایم و وقت آن رسیده است که آنها سرانجام روی پای خود بایستند. ما یک نیروی هوایی قوی برای آنها ساختهایم و هر کمک فکریای هم که از ما بخواهند، به آنان میدهیم.»
شاید بایدن برای پایان دادن به حضور سربازان امریکایی در افغانستان دلایل کافی داشته باشد. از یکسو تعداد قابل ملاحظهای سرباز و درجهدار امریکایی طی دو دهه اخیر در افغانستان تلف و مجروح شدند و از جانب دیگر این کشور هرگز به درجهای از امنیت نرسیده که دولت جورج دبلیو بوش با اعزام مقدار زیادی سرباز امریکایی به کابل در سال 2001 مدعی برقراری آن شده بود.
نظرسنجیها میگویند فقط 12 درصد از مردم امریکا اخبار مربوط به پیامدهای حضور سربازان کشورشان در افغانستان را تعقیب میکنند و همگی نیز به آثار منفی این حضور معترضاند. با این حال بایدن میداند که از پارهای جهات کاری را کرده که برای ملت افغانستان مفید نیست. یکی از آنها نشانههای روشن سودمند نبودن مذاکرات صلح بین دولت کابل و نیروهای طالبان در دوحه قطر است و دیگری وضعیت آشفته اندک سربازان امریکایی باقیمانده در کابل و حرفها و اقدامات دوپهلوی سران طالبان است و از یکسو صحبت از تعهدات خود در زمینه برقراری آرامش در کابل میکنند و از جانب دیگر برای برخورد با اندک سربازان باقیمانده ناتو و امریکا در آینده نزدیک آماده میشوند.
امریکاییها میگویند اگر چه به لطف کارایی نیروی هواییشان دائماً نیروهای داعش، القاعده و طالبان را در افغانستان هدف قرار می دادند اما به سبب مهارتهای چریکی مبارزان افغانی و آشنایی بیشتر اعضای این سازمانها با محیطهای جوی افغانستان و چگونگی حرکت در مسیرهای زمینی و کوهپایهها هیچ شانسی برای امریکا درخصوص غلبه بر بانیان ناآرامی در افغانستان روی زمین وجود نداشت. این موارد به این معناست که در تضاد با امیدهای القا شده توسط بایدن دولت کابل بدون مشارکت و کمک نیروهای ناتو و امریکا هیچ شانسی برای غلبه بر طالبان و داعش ندارد و بسیار زود تسلیم آنها خواهد شد. کارل دبلیو ایکنبری فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان طی سالهای 2005 تا 2007 میگوید: «شاید ارتش و نیروی انتظامی افغانستان مدتی مقاومت کنند ولی دیر یا زود تسلیم خواهند شد و قدرت به دست طالبان و شرکای آنها خواهد افتاد و افغانستان باز یک کشور فاقد حد و مرز خواهد شد که در هر ولایت آن یک لشکر و سازمان خاصی حکومت خواهد کرد. همگی آنها مشتق شده از طالبان و داعش خواهند بود، بدون اینکه اهدافشان یکسان باشد و به این سبب باید به بایدن حق داد زیرا به جای پا فشردن روی وظایف و اهداف موهومی که در افغانستان غیرقابل دستیابی است، لااقل جان سربازان کشورش را نجات داد و به یک شکست بزرگ سیاسی- نظامی جامهای ظاهری از موفقیت پوشاند.»
با این اوصاف بقیه اقدامات و ادعاهای مقامات امریکایی هم رنگ میبازند و یکی از آنها مستقر شدن چند ناو جنگی جدید امریکایی در آبهای منطقه به قصد زیرنظر گرفتن فعالیت نیروهایی است که دائماً به خاک افغانستان وارد و یا از آن خارج میشوند. حتی ژنرال کنت اف مکنزی فرمانده نیروهای امریکایی مستقر در خاورمیانه هم معترف است که نظارت موفقیتآمیز بر تحرکات نظامی منطقه از طریق این ناوها بسیار سخت و بعید است اما چون دولت بایدن دستور آن را صادر کرده باید با آن کنار آمد.
با این مقدمات بایدن باید بزودی جوابگوی مجلس نمایندگان کشورش باشد که از او خواهند پرسید اگر تنها راه پایان دادن به بحران خود ساخته امریکاییها درافغانستان گریز از کابل بود چرا این کار را چند سال پیش، زمانی که معاون باراک اوباما در کاخ سفید بود، انجام نداد.