آیا جنگ سرد جدیدی میان چین و آمریکا شکل گرفته است؟

اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش سی‌ان‌ان، زمانی که آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با نیویورک تایمز در پاریس درباره چین صحبت کرد، یکی از آشکارترین دیدگاه‌های دولت بایدن را در رابطه با این کشور تشریح کرد. بلینکن در این گفت‌وگو بیان کرد که فرانسه و ایالات متحده در همان موضع نسبت به ضرورت دفاع از نظم جهانی آزاد با نفوذ چین قرار دارند. بلینکن همچنین هشدار داد: هیچ نظم جهانی به رهبری چین وجود نخواهد داشت که «ماهیتی عمیقا غیرلیبرالی در طبیعت خود» داشته باشد.

بلینکن که در ماه مارس پیام سخت آمریکا به چین را در مذاکرات آلاسکا ابلاغ کرده بود، اکنون با بیان این سخنان هشدارهای اخیر رییس‌جمهوری را که دموکراسی در معرض تهدید است، پوشش و نشان می‌دهد که منظور او تنها رویکردهای غیر لیبرال در غرب نبوده است. 

مفهوم جنگ سرد جدید میان چین و ایالات متحده، در حال تبدیل شدن به یک مفهوم متعارف در واشنگتن است. با این حال انتقادی که همچنان وجود دارد این است که این روند نسخه دیگری از درگیری ایدئولوژیک میان سرمایه‌داران غربی و کمونیست‌های بلوک اتحاد جماهیر شوروی است. ایالات متحده و چین در یک دوئل کلاسیک‌تر میان یک قدرت در حال ظهور و یک قدرت رو به زوال قرار گرفته‌اند، هر چند به نظر می‌رسد که بلینکن تنها به یک مولفه ایدئولوژیک اشاره داشته است.

در سوی دیگر، شی جین پینگ رییس جمهوری چین که به زودی جشن‌های صد سالگی حزب کمونیست را هدایت خواهد کرد، موضعی بسیار سرسختانه برای چین در صحنه جهانی در پیش گرفته است. پکن در حال هدایت قدرت خود به اقیانوس آرام و فراتر از آن است، در حالی که حوادث هنگ کنگ نشانه‌ای از سرکوب چینی‌ها در داخل خاک هنگ کنگ است. 

اما اینکه آیا پکن علاقه (یا توانایی) نبرد جهانی علیه دموکراسی را دارد یا خیر، سوال دیگری است. آیا استفاده شی جین پینگ از ملی گرایی پوپولیستی اساسا برای حفظ حمایت از یک حزب حاکم مستبد طراحی شده یا چنین رویکردی بیان اصیل سیاست خارجی بلندپروازانه چین است؟

در هر صورت سیاست گذاری در واشنگتن و مبارزات سیاسی نوپای ایالات متحده که از اقتصاد تا تقویت زیرساخت‌ها و دفاع از شبکه امنیت اجتماعی را در برمی‌گیرد، به شکلی فزاینده از دریچه تقابل اجتناب ناپذیر با چین صورت می‌گیرد.