از افغانستان نمی‌رویم؛ به عراق باز می‌گردیم
روز پنجشنبه و در پی نشست دو روزه وزرای دفاع کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، دبیرکل این سازمان اعلام کرده که تعداد نیروهای ناتو در عراق به شکل چشمگیری افزایش پیدا می‌کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، همزمان وزرای دفاع سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، تصمیم‌گیری جدیدی در مورد وضعیت نیروهای این سازمان در افغانستان اعلام نکرده‌اند. دولت پیشین امریکا به گروه شبه‌نظامی طالبان وعده داده بود که تا اردیبهشت ماه سال آینده، تمامی نظامیان خارجی از خاک افغانستان خارج خواهند شد اما دبیرکل ناتو روز پنجشنبه اعلام کرد که تصمیم‌گیری در مورد اصل خروج نظامیان خارجی از افغانستان یا زمان این اقدام به زمانی دیگر موکول شده است.
بازگشت به عراق
در حالی که بعد از شکست داعش و شیوع بیماری کرونا در کنار اقدامات تروریستی و تحریک‌آمیز ارتش امریکا علیه ایران،کشورهای عضو ناتو تعداد زیادی از نیروهای خود را از خاک عراق خارج کرده بودند و بسیاری از برنامه‌های آموزشی نیروهای عراقی را تعطیل کردند اما حالا با تغییر زمامدارکاخ سفید، اعضای ناتو بار دیگر از عزم خود برای اعزام نیرو به خاک عراق سخن می‌گویند. در حال حاضر تنها ۵۰۰ نظامی خارجی تحت لوای برنامه آموزش نظامیان عراقی توسط ناتو در عراق حاضر هستند. به گفته ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در پی مذاکرات چهارشنبه و پنجشنبه اعضای ناتو، تصمیم بر این شد که تعداد نظامیان حاضر در خاک عراق به نزدیک ۴۰۰۰ نفر برسد.
بعد از تصمیم ناتو حالا امریکایی‌ها هم که در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ اعلام کرده بودند قصد دارند تعداد نیروهای خود را در خاک عراق به شکل چشمگیری کاهش دهند از احتمال افزایش نیروها در عراق سخن می‌گویند. جسیکا مک ناتلی، سخنگوی وزارت دفاع امریکا به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفته است:«ایالات متحده در فرآیند تامین نیروی ناتو برای عملیات آموزشی در عراق مشارکت خواهد کرد و قطعا سهم منصفانه‌ای از هزینه‌های این عملیات را برعهده می‌گیرد.» هر چند مقام‌های امریکایی هنوز تصمیم روشنی درخصوص افزایش تعداد نیروهای‌شان در عراق از ۲۵۰۰ نفر کنونی اعلام نکرده‌اند اما با توجه به مشارکت پنتاگون در تصمیم‌گیری اخیر ناتو برای افزایش تعداد نیروهای امریکایی به نظر می‌رسد که امریکا دست‌کم برنامه‌های پیشین خود برای کاهش چشمگیر تعداد نیروهایش در عراق را مورد بازنگری قرار می‌دهد. در واپسین هفته‌های زمامداری دونالد ترامپ،کریستوفر میلر، سرپرست وزارت دفاع امریکا گفته بود که قصد دارد سریعا تعداد نظامیان امریکایی در عراق را کاهش دهد و به شکل اساسی در آرایش نظامیان امریکایی در خارج کشور بازنگری کند. اما اجرای این تصمیم‌ها با تغییر دولت در امریکا متوقف شده است. هر چند که سال ۲۰۰۳ دخالت نظامی ایالات متحده امریکا در عراق با همکاری بریتانیا، به دلیل مخالفت شورای امنیت سازمان ملل متحد از لحاظ حقوق بین‌الملل غیرقانونی و نامشروع بود اما یک سال بعد از این عملیات با درخواست دولت موقت وقت عراق، شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای را صادر کرد که براساس آن زمینه حقوقی برای حضور ناتو به عنوان مسوول آموزش ارتش جدید عراق ایجاد شد. از سال ۲۰۰۴ تاکنون ناتو ماموریت آموزش و مشاوره به نیروهای مسلح عراق را برعهده دارد. بر‌خلاف واحد نظامی موسوم به «نیروهای ایالات متحده - عراق» و نیروهای موسوم به «ائتلاف بین‌المللی ضدداعش» که در خاک عراق عملیات تهاجمی نظامی انجام می‌دهند، مسوولیت نیروهای ناتو فقط به آموزش، مشاوره ساختار فرماندهی، حرفه‌ای‌سازی ارتش و پلیس عراق محدود می‌شود. به گفته ینس استولتنبرگ براساس تصمیم جدید وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو، قرار شده که محدوده عملیات نظامیان ناتو در عراق از محدوده بغداد فراتر رود و در دیگر نقاط این کشور هم نیروهای ناتو به آموزش و مشاوره ارتش و پلیس عراق مشغول شوند.
ماندن در افغانستان
وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو در مورد وضعیت نیروهای‌شان در افغانستان به نتیجه‌ای نرسیده‌اند. نزدیک به ۱۰ هزار نیروی ناتو درحال حاضر در خاک افغانستان حضور دارند. بسیاری از کشورهای عضو اعلام کرده‌اند در صورت عملی شدن وعده دولت پیشین امریکا برای خروج نظامیانش از خاک افغانستان تا اردیبهشت سال آینده، قصد ندارند دیگر به تنهایی نیروهای خود را در خاک افغانستان حفظ کنند. هر چند دولت جدید امریکا هنوز نظر قطعی خود را در مورد آینده نیروهایش در خاک افغانستان اعلام نکرده است. آستین لوید، وزیر دفاع امریکا که کشورش از ۲۰ سال پیش با همراهی ناتو درگیر طولانی‌ترین جنگ فرامرزی خود در خاک افغانستان است نیز گفت که این کشورش شتاب‌زده از افغانستان خارج نمی‌شود. وزیر دفاع امریکا تاکید کرد:«امریکا توافقنامه امریکا - طالبان را یکسره مورد بازنگری قرار می‌دهد تا ببیند که آیا تمامی طرف‌ها به شرایط آن پایبند بوده‌اند یا نه؟ امریکا به مشورت با متحدان و همکارانش در روند صلح افغانستان متعهد است و به آنان اطمینان می‌دهد که با عجله و به گونه نامنظم از افغانستان خارج نخواهد شد.» قرار بود که سرنوشت نیروهای ناتو در افغانستان یکی از اصلی‌ترین دستورکارهای جلسه پنجشنبه وزرای دفاع کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی باشد اما هیچ تصمیم دقیقی در مورد خروج ناتو از افغانستان مورد تصویب قرار نگرفت. استولتنبرگ با اشاره به توافق ایالات متحده امریکا با گروه شبه‌نظامی طالبان گفت:«مشکل اینجاست که یک تاریخ مشخص وجود دارد که به سرعت به آن نزدیک می‌شویم اما همزمان گفت‌وگوهای صلح به شدت شکننده و متزلزل هستند.» خبرگزاری فرانسه می‌نویسد بعد از دو دهه حضور نظامی ناتو در افغانستان و هزینه صدها میلیارد دلار در این جنگ، بسیاری از کشورهای عضو معتقدند که خروج ناگهانی و غیرمسوولانه در بهار سال آینده ممکن است تمام این هزینه‌ها را بر باد دهد و پیشرفت به سمت دموکراسی و صلح در افغانستان را کاملا به خطر بیندازد. ینس استولتنبرگ تاکید کرده که ناتو معتقد است که طالبان باید به تعهداتش به توافق با امریکا پایبند بماند و اجازه دهد که فرآیند گفت‌وگوهای بیناافغانی پیشرفت کند، خشونت‌ها را کاهش دهد و روابطش را با گروه‌های تروریست بین‌المللی کاهش دهد. به‌رغم ناتوانی ناتو در اعلام تصمیمی مشخص در مورد سرنوشت نیروهای‌شان در افغانستان، مقام‌های کابل از اظهارات دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی استقبال کرده‌اند. در بیانیه‌ای که از سوی دفتر عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان منتشر شده، آمده است:«شرایط برای خروج نیروهای خارجی از افغاستان باید در میز گفت‌وگوهای صلح فراهم شود، شورای عالی مصالحه ملی از تصمیم اخیر وزرای دفاع ناتو در حمایت قاطع از روند صلح، مذاکرات بین‌الافغانی، تاکید بر یافتن راه‌حل سیاسی برای بحران در کشور، پایان بخشیدن به خشونت‌ها، برگشت به میز مذاکره و ادامه حمایت از نیروهای شجاع دفاعی- امنیتی افغانستان استقبال می‌کند.»
ترکیه عضو ناراضی
«حلوصی آکار» وزیر دفاع ترکیه در سخنرانی خود در نشست وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو با انتقاد از تحریم‌های امریکا و اروپا علیه این کشور، گفت این محدودیت‌ها باعث تضعیف سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) می‌شود. آکار شامگاه پنجشنبه طی سخنرانی در نشست مجازی وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو گفت آنکارا ۶۹ سال است که عضوی از ناتو است و با پایبندی به تعهداتش، نقش فعال و مهمی در این اتحاد ایفا کرده است. ترکیه در طول دو سال گذشته به دلیل عدم حمایت ناتو از ماجراجویی‌های این کشور در خاک عراق و سوریه، اعلام نارضایتی کرده بود. به نوشته وبگاه وزارت دفاع ترکیه، او در این نشست توضیح داد:«اتحاد (ناتو) زمانی قدرتمند است که اعضای آن قدرتمند باشند. محدودیت‌ها، تلاش‌ها و تهدیدها درباره تحریم علیه ترکیه، این اتحاد را تضعیف می‌کند.» وزیر دفاع ترکیه درباره ماموریت ناتو در عراق نیز گفت که عناصر حزب کارگردان کردستان(پ.ک.ک) که توسط آنکارا، اتحادیه اروپا و امریکا تروریستی شناخته شده و به مدت ۴۰ سال است که با ترکیه می‌جنگد، «بزرگ‌ترین مانع در مسیر ماموریت ناتو در عراق است.»
