ادعاهای مدیران دولت سیزدهم در حوزه نفت و گاز به هدررفت منابع منجر شده است
ادعای «ما میتوانیم» و اتهام زنی به دولت قبل بابت ترک فعل، بیشتر یک جنجال رسانه‌ای است تا واقعیت میدانی و عملیاتی. تجربه نشان داده، ادعاهای عجیب و غریب مدیران دولت سیزدهم در حوزه نفت و گاز، صرفا به هدررفت منابع منجر شده و دستاورد خاصی نداشته است.
به گزارش خبرنگار اقتصادآنلاین، رسانه‌های نزدیک به دولت، به تازگی و با استناد به گزارشی با تیتر «زمستان سخت اوجی با چاشنی دروغ انحلال شرکت ذخیره‌سازی گاز» که روی خروجی اقتصادآنلاین رفته بود با اشاره به نکاتی، این رسانه را زردنویس خوانده بودند؛ اینکه چنین رسانه‌هایی با سابقه انواع تحریفات و دروغها، به اقتصاد آنلاین «زرد نویس» می‌گوید از آن نکات مهمی است که بعدا به آن پرداخته میشود.
اما در پاسخ به نکات مطرح شده جهت تنویر افکار عمومی، مطالب زیر ارایه می‌شوند؛
۱-ادعا شده در دولت‌های یازدهم و دوازدهم طرحهای ذخیره‌سازی گاز به فراموشی سپرده شد. درحالیکه اگر یک جستجوی ساده در این خصوص انجام میشد، دوستان متوجه میشدند که این حرف حقیقت ندارد. به عنوان مثال قرارداد طرح اجرای ذخیره سازی گاز در یورشای ورامین که با شرکت هنیس آلمان بسته شده بود، پس از عدم همکاری این شرکت مجددا در بهمن ماه ۹۲ به مناقصه رفت و تعدادی شرکت داخلی و خارجی در آن شرکت کردند. شرکتهای سفره گاز فرانسه، KBB آلمان، استروگس روسیه و شرکت نفت و گاز لهستان از جمله این شرکتها بودند.
همچنین در خرداد ۹۳، طرحهای BOT جهت ذخیره سازی گاز توسط شرکت ذخیره‌سازی گاز معرفی گردید که شرکتهایی مانند داناانرژی ایران و گازپروم روسیه جهت انجام پروژه در طرح نصر کاشان اعلام آمادگی نمودند.
۲-ذخیره سازی گاز، بیشتر در کشورهای مصرف کننده گاز استفاده میشود.
کشور روسیه به دلیل گستردگی سرزمینی جزو معدود کشورهای تولیدکننده گاز است که طرحهای ذخیره‌سازی گاز دارد. اساسا باید از متولیان و صاحب نظران مانند کارشناسان برخی رسانه‌های نزدیک به دولت پرسید چرا ایران باید مشکل کمبود تولید و ازیاد مصرف داشته باشد که به سمت ذخیره‌سازی گاز برود؟
آنچه تاکنون در ایران انجام شده، ذخیره‌سازی استراتژیک گاز جهت شهر تهران به عنوان یک پروژه استراتژیک بوده است.
۳-درگیر بازی کلمات شدن، دردی را دوا نمیکند. حتی اگر شرکت ذخیره‌سازی گاز، منحل شده باشد وظایف آن شرکت به شرکت ملی گاز ایران منتقل شده و این شرکت می‌بایست آن وظایف را اجرا می‌کرد.
بحث بر سر شکل حقوقی انحلال یا ادغام، منافی مسئولیت شرکت ملی گاز ایران در این حوزه نیست.
مضافاً اینکه چرا امسال دوستان یادشان آمده که انحلال شرکت ذخیره‌سازی گاز باعث ناترازی گازی شده است؟
۴-همچنانکه در طرحهای شوریجه، سراجه و یورشای شرکتهای معتبر اروپایی در مطالعات، طراحی، نصب و بهره‌برداری مخازن ذخیره‌سازی گاز مورد استفاده قرار گرفتند در بقیه موارد نیز نیاز به تکنولوژی سخت افزاری، نرم افزاری و منابع مالی خارجی است.
انتخاب و طراحی مخازن آبی-نمکی-گازی جهت ذخیره سازی گاز نیازمند اقدامات متعددی از مرحله تفسیر لرزه نگاری سه بعدی تا حفاری چاه و نصب توربو کمپرسورهای با فشار زیاد است.
به عنوان مثال در مخزن سراجه، توربو کمپرسورهای با فشار ۳۰۰ بار مورد استفاده قرار گرفته که تامین آنها نیازمند شرکتهای معتبر بین‌المللی است و یا تفسیر داده‌های لرزه نگاری لایه‌های نمکی مخزن نیر کاشان نیازمند شرکتهای باصلاحیت اروپایی است.
لذا ادعای «ما میتوانیم» و اتهام زنی به دولت قبل بابت ترک فعل، بیشتر یک جنجال رسانه‌ای است تا واقعیت میدانی و عملیاتی. تجربه نشان داده، ادعاهای عجیب و غریب مدیران دولت سیزدهم در حوزه نفت و گاز، صرفا به هدررفت منابع منجر شده و دستاورد خاصی نداشته است. از این رو ادعای پیگیری ۱۴ طرح ذخیره‌سازی گاز نه تنها خبر خوبی نیست بلکه به شدت باید نکران عواقب تصمیمات سیاسی و عجولانه در این حوزه بود.
مضافاً اینکه مخزن یورتشای ورامین بیش از یک دهه است که علیرغم انجام مطالعات فنی توسط شرکت آلمانی و فرانسوی به دلایل فنی، مالی و عملیاتی نتوانسته به بهره‌برداری برسد. حال دوستان خط انرژی و دولت سیزدهم که مدعی هستند ذخیره‌سازی گاز نیازمند تکنولوژی خاصی نیست، باید پاسخگو باشند که چرا طی یکسال و نیم اخیر نتوانستند ذخیره‌سازی گاز در این مخزن را به سرانجام برسانند.
۵-اگر انحلال شرکت ذخیره‌سازی گاز مقصر اصلی ناترازی گازی است، باید پرسید چگونه است که ۵صرفا انحلال این شرکت فاصله سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰ چنین مشکلی را به وجود آورده و این شرکت از سال ۹۲ تا ۹۷، چگونه توانسته ناترازی گازی را جبران کند؟! چگونه است که مدیریت ذخیره سازی گاز در شرکت گاز در تابستان امسال از رکورد ذخیره‌سازی گاز، به عنوان یک دستاورد دولت رییسی یاد می‌نماید؟
چگونه در سال ۹۴، ایران از دو برابر شدن حجم ذخیره سازی گاز، اطلاع میدهد؟
۶-پیشنهاد میگردد دوستان خط انرژی و مدیران سیاسی شرکت گاز ایران، بجای مانور دادن بر روشهای شکست خورده «خنثی سازی تحریم»، «عدم نیاز به سرمایه گذاری و تکنولوژی خارجی» و مسائلی از این دست که صرفا روی کاغذ باعث دستاوردسازی میشود بر تاثیر تحریم ظالمانه بر تولید، انتقال و مصرف گاز بررسی و تاکید بیشتری داشته باشند. چرا که با فرسودگی روزافزون تاسیسات تولید گاز و عدم سرمایه‌گذاری جدید، طی یکی دو سال اخیر ناترازی گازی در تابستان نیز وجود داشته و طی سالهای آتی عملا گازی برای ذخیره‌سازی وجود نخواهد داشت.
