مازاد موجودی های نفت از بین رفت
شیوع ویروس کووید-۱۹ در هند به عنوان سومین مصرف‌کننده بزرگ نفت جهان باعث شد از سه نهاد معتبری که برآورد خود از وضعیت بازار طلای سیاه را ماهانه منتشر می‌کنند، دو موسسه یعنی آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) و اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) پیش‌بینی خود از میزان تقاضا در سال جاری را کاهش دهند. آژانس در تازه‌ترین گزارش ماهانه خود که چهارشنبه منتشر شد برآورد تقاضای نفت برای سال ۲۰۲۱ را ۲۷۰ هزار بشکه در روز پایین آورد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، نهاد آمریکایی با اندکی کاهش تخمین خود بر این باور است که تقاضای نفت امسال به ۷/ ۹۷ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که ۴/ ۵ میلیون بشکه بیش از میزان سال گذشته و ۷/ ۳ میلیون کمتر از سطح سال ۲۰۱۹ است.
اوپک اما دیدگاه خود از تقاضا در سال جاری را تغییر نداد و همچنان معتقد است تقاضا در سال ۲۰۲۱، ۹۵/ ۵ میلیون بشکه در روز معادل ۶/ ۶ درصد افزایش خواهد یافت. نکته دیگر در گزارش‌های این موسسات برآورد تقاضا در فصل دوم سال است که با کاهش روبه‌رو شده است چراکه مجددا عامل تضعیف تقاضا در هند اثرگذاری خود را نشان می‌دهد. در این مورد، اوپک و آژانس هم‌نظرند. اوپک گفته تقاضا در این فصل ۳۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از رقمی خواهد بود که در گزارش پیشین برآورد کرده بود.
آژانس اما حتی بدبین‌تر بود و تخمین خود را برای این بازه بیش از نیم میلیون بشکه در روز پایین آورده است. با این حال، همه این نهادها بر این باورند که مازاد موجودی‌ها در کشورهای پیشرفته تقریبا برطرف شده است و بیشتر بار افزایش تقاضای سالانه را روی دوش نیمه دوم آن می‌گذارند. این دیدگاه از این نظر ممکن است غلط از آب درآید که اگر وضعیت شیوع کووید-۱۹ در آسیا بدتر شود، احتمالا ریکاوری تقاضا در همه نقاط آسیب خواهد دید. گزارش اوپک همچنین گویای رشد تولید نفت ایران به ۲ میلیون و ۳۹۳ هزار بشکه در روز و گذر از کویت در رده‌بندی بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این سازمان است. ایران اکنون پس از عربستان، عراق و امارات در رتبه چهارم قرار دارد.
مازاد موجودی‌های نفت از بین رفت
مازاد موجودی‌های نفت که در دوره پاندمی کرونا به شدت بالا رفته بود، تقریبا کاملا تخلیه شده چراکه تقاضا همگام با برنامه‌های واکسیناسیون در کشورهای مختلف از آمریکا گرفته تا اروپا و ... افزایش یافته که به ترافیک جاده‌ای کمک شایانی کرده است.
از سوی دیگر، کاهش تولید اوپک و متحدانش و همین‌طور شرکت‌های شیل آمریکا عامل دیگر چنین اتفاقی بود. آژانس بین‌المللی انرژی، اداره اطلاعات انرژی آمریکا و سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) همگی موافق این موضوع هستند که مازاد نفت ذخیره شده در کشورهای توسعه‌یافته عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) ناپدید شده است. مازاد موجودی‌های تجاری در این کشورها که در ژوئن سال گذشته ۲۷۰ میلیون بشکه بیش از متوسط سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ بود، در حال حاضر تقریبا به سطح معمول رسیده است.
بر اساس گزارش ماهانه آژانس بین‌المللی انرژی، در ماه مارس این مازاد به فقط ۹/ ۳۶ میلیون بشکه کاهش یافت. اگر حجم آن را با متوسط سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ مقایسه کنیم به مازاد ۷/ ۱ میلیون بشکه خواهیم رسید که کمتر از ظرفیت یک ابرنفتکش است. این هدفی بود که عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان در ماه ژانویه برای اندازه‌گیری موفقیت تولیدکننده‌ها در به موازنه کشیدن بازار نفت پس از پاندمی تعریف کرده بود. به گزارش بلومبرگ، با این حال، کاهش موجودی‌ها به معنای این نیست که تولیدکنندگان به سرعت شیر نفت را باز کرده و بازار را با سیل عرضه مواجه خواهند کرد.
به گفته آژانس و اوپک، تقاضا در فصل دوم سال ۴ میلیون بشکه کمتر از همین بازه در سال ۲۰۱۹ خواهد بود و اداره اطلاعات انرژی نیز کمبود ۴/ ۳ میلیون بشکه‌ای را برای این فصل تخمین زده است. نگاهی نزدیک‌تر به چشم‌انداز ارائه شده از سوی این نهادها دلایلی برای محتاط ماندن را پیش روی تولیدکنندگان می‌گذارد.
کاهش برآورد تقاضای سالانه
آژانس که در پاریس مستقر است و به بیشتر اقتصادهای بزرگ مشاوره می‌دهد، در آخرین گزارش خود تقاضای سال ۲۰۲۱ را ۲۷۰ هزار بشکه در روز نسبت به سال گذشته کاهش داده است و به ۴/ ۹۶ میلیون بشکه روزانه رساند. توری بوسونی، رئیس بخش بازارهای نفت آژانس بین‌المللی انرژی در این باره به تلویزیون بلومبرگ گفت: «چشم‌انداز تقاضا همچنان شکننده باقی می‌ماند.» اداره اطلاعات انرژی نیز با کاهش جزئی تخمین خود بر این باور است که تقاضا در سال جاری ۷/ ۹۷ میلیون بشکه در روز خواهد بود که ۴/ ۵ میلیون بشکه رشد در سال نشان می‌دهد اما ۷/ ۳ میلیون بشکه کمتر از سطح سال ۲۰۱۹ است. به گفته این نهاد دولتی، تقاضای سال ۲۰۲۲ با ۱۰۰ هزار بشکه افزایش نسبت به تخمین ماه گذشته به ۴/ ۱۰۱ میلیون بشکه در روز به طور متوسط خواهد رسید.
با این حال، اوپک دست به برآورد ماه گذشته از تقاضای نفت نزده و هنوز بر این باور است که تقاضا در سال ۲۰۲۱، ۹۵/ ۵ میلیون بشکه افزایش خواهد یافت و به ۹۶ میلیون و ۴۶۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید. خوش‌بینی این گزارش به‌رغم هشدار درباره «ناطمینانی‌های قابل ملاحظه» عمدتا به دلیل پاندمی و همین‌طور نگرانی درباره وضعیت هند که بر قیمت نفت اثر می‌گذارد، قابل مشاهده است. اوپک در گزارش ماهانه خود گفت: «هند در حال حاضر با چالش‌های مرتبط با کووید-۱۹ مواجه است و بنابراین، در فصل دوم اثری منفی بر ریکاوری خود خواهد دید، اما انتظار می‌رود این کشور در نیمه دوم سال مجددا به روند رو به بهبود خود بازگردد.» متوسط هفت روزه تعداد مبتلایان جدید در هند طی روز سه‌شنبه به یک اوج جدید رسید. پالایشگران نفت در این کشور در حال کاهش نرخ پالایش خود هستند.
تقاضای نفت در فصل دوم
برای فصل جاری هم آژانس بدبین‌تر از دیگر نهادها بود. به گفته این نهاد که نماینده کشورهای مصرف‌کننده است، تقاضا با یک عقب‌نشینی موقت روبه‌رو خواهد شد چراکه تقاضای نفت هند در فصل دوم ۶۳۰ هزار بشکه در روز پایین خواهد آمد و تقاضای جهانی هم بیش از نیم میلیون بشکه کاهش خواهد یافت. اوپک نیز برآورد خود از تقاضا را برای فصل دوم ۳۰۰ هزار بشکه در روز پایین آورد اما تخمینش از تقاضا برای فصل سوم و چهارم سال را به ترتیب ۱۵۰ هزار بشکه و ۲۹۰ هزار بشکه در روز افزایش داد.
کاهش برآورد تولید نفت آمریکا
اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرد که کاهش تولید نفت این کشور در سال ۲۰۲۱ بیش از برآورد پیشین این نهاد خواهد بود. به گزارش شانا به نقل از خبرگزاری رویترز، اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرد که تولید نفت خام آمریکا در سال ۲۰۲۱، ۲۹۰ هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد و به ۱۱ میلیون و ۲۰ هزار بشکه در روز می‌رسد. این کاهش تولید بیشتر از برآورد پیشین این نهاد است.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در برآورد پیشین خود کاهش تولید این کشور در سال ۲۰۲۱ را ۲۷۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده بود.به گزارش این نهاد، انتظار می‌رود تولید نفت آمریکا در سال ۲۰۲۲، ۸۲۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد و به ۱۱ میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز برسد که نسبت به برآورد پیشین تغییری نمی‌کند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا انتظار دارد مصرف نفت و دیگر سوخت‌های مایع آمریکا در سال ۲۰۲۱، یک میلیون و ۳۹۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد و به ۱۹ میلیون و ۵۱۰ هزار بشکه در روز برسد.
این رقم در برآورد پیشین یک میلیون و ۳۲۰ هزار بشکه در روز بود. این نهاد انتظار دارد مصرف بنزین آمریکا در تابستان امسال و در ماه‌های آوریل تا سپتامبر حدود ۹ میلیون بشکه در روز باشد که یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر از تابستان گذشته و حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از تابستان ۲۰۱۹ است.
صعود یک پله‌ای ایران در اوپک
تولید نفت خام ایران بر اساس تازه‌ترین گزارش اوپک، در ماه آوریل (فروردین‌ماه - اردیبهشت‌ماه) با افزایش ۷۳ هزار بشکه‌ای به ۲ میلیون و ۳۹۳ هزار بشکه رسید و با پشت سرگذاشتن کویت در جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک قرار گرفت. به گزارش شانا به نقل از دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت، گزارش ماه مه اوپک نشان می‌دهد ۱۳ عضو این سازمان براساس گزارش منابع ثانویه در ماه آوریل ۲۵ میلیون و ۸۳ هزار بشکه نفت خام تولید کردند که ۲۶ هزار بشکه بیشتر از ۲۵ میلیون و ۵۷ هزار بشکه ماه مارس است.
بر اساس گزارش ماه مه اوپک پس از عربستان با تولید روزانه ۸ میلیون و ۱۳۲ هزار بشکه، عراق با تولید روزانه ۳ میلیون و ۹۲۰ هزار بشکه و امارات با تولید روزانه ۲ میلیون و ۶۱۴ هزار بشکه ایران در جایگاه چهارمین تولیدکننده این سازمان قرار گرفته است. تولید نفت خام ونزوئلا و لیبی در ماه آوریل به ترتیب ۸۱ هزار و ۶۷ هزار بشکه در روز کاهش یافت که بیشترین کاهش تولید در این اعضا بوده است. قیمت نفت خام سنگین ایران در ماه آوریل نسبت به ماه مارس یک دلار و ۳۰ سنت برابر با ۲ درصد کاهش یافت. قیمت نفت خام سنگین ایران در ماه آوریل ۶۳ دلار ثبت شد، در حالی که در ماه مارس هر بشکه ۶۴ دلار و ۳۰ سنت بود. قیمت سبد نفتی اوپک هم در ماه آوریل با کاهش بیش از یک درصدی به ۶۴ دلار و ۹ سنت برای هر بشکه رسید که یک دلار و ۳۲ سنت کمتر از ماه مارس است.
