بررسی آماری انرژی در جهان/ سهم تولید انواع انرژی چه تغییری کرد؟

اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ رشد انتشار کربن در سال 2019، پس از افزایش قابل توجهی که در سال گذشته داشت، کاهش یافت؛ زیرا مصرف سوخت‌های فسیلی کمتر شده و منابع تجدیدپذیر و گاز طبیعی جای زغال‌سنگ را در ترکیب انرژی گرفته‌اند.

تحولات انرژی

رشد مصرف انرژی در سال گذشته به 1.3درصد کاهش یافت که کمتر از نصف نرخ رشد در سال 2018 (2.8درصد) بوده است. گفتنی است که افزایش در مصرف انرژی توسط منابع تجدیدپذیر و گاز طبیعی هدایت می‌شد که در مجموع، سه‌چهارم توسعه را به همراه داشت. به غیر از انرژی هسته‌ای، تمام سوخت‌ها با سرعت کمتری نسبت به میانگین 10ساله خود رشد کردند.

بر اساس کشورها، چین به مراتب بزرگترین پیشران انرژی بود و بیش از سه‌چهارم رشد خالص جهانی را به خود اختصاص داد. اندونزی و هند بزرگترین مشارکت‌کنندگان بعدی در رشد بودند، در حالی که ایالات متحده و آلمان بیشترین میزان کاهش را اعلام کردند.

انتشار کربن

میزان انتشار کربن ناشی از مصرف انرژی 0.5درصد رشد داشته که کمتر از نیمی از رشد متوسط 10ساله 1.1درصدی برای هر سال بوده و همچنین اندکی کاهش را از افزایش قابل توجه آن در سال 2018 (2.1درصد) نشان داد.

نفت

میزان مصرف نفت رشدی کمتر از حد متوسط، یعنی افزایش 0.9میلیون بشکه در روز یا 0.9درصدی داشته است. تقاضا برای همه سوخت‌های مایع (از جمله سوخت‌های زیستی) با افزایش 1.1میلیون بشکه در روز به 100میلیون بشکه در روز برای اولین بار صعود کرد.

رشد مصرف نفت توسط چین (680هزار بشکه در روز) و سایر اقتصادهای نوظهور هدایت شد، در حالی که تقاضا در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) به منفی 290هزار بشکه در روز کاهش یافت.

تولید جهانی نفت 60هزار بشکه در روز کاهش یافت؛ زیرا رشد قابل توجه در تولید ایالات متحده (1.7میلیون بشکه در روز) بیش از جبران کاهش در تولید اوپک (منفی 2میلیون بشکه در روز) و همچنین با کاهش شدید در ایران (منفی 1.3میلیون بشکه در روز)، ونزوئلا (منفی 560هزار بشکه در روز) و عربستان سعودی (منفی 430هزار بشکه در روز) بود.

با افزایش ظرفیت 1.5میلیون بشکه در روز و نسبتا بدون تغییر ماندن توان تولید، میزان بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها 1.2درصد کاهش یافت.

گاز طبیعی

میزان مصرف گاز طبیعی 78میلیارد متر مکعب یا 2درصد افزایش یافت که بسیار کمتر از رشد استثنایی سال 2018 (5.3درصد) بود. با این وجود، سهم گاز در انرژی اولیه به بالاترین رکورد خود یعنی 24.2درصد رسید.

افزایش تقاضا برای گاز توسط ایالات متحده (27میلیارد متر مکعب) و چین (24میلیارد متر مکعب) هدایت شد، در حالی که روسیه و ژاپن شاهد بیشترین کاهش (به ترتیب 10 و 8میلیارد متر مکعب) بودند.

میزان تولید گاز 132میلیار متر مکعب رشد کرد که تقریبا دوسوم از این افزایش متعلق به آمریکا بود. استرالیا(23میلیارد متر مکعب) و چین (16میلیارد متر مکعب) نیز نقشی اصلی در این رشد را داشتند.

میزان تجارت بین منطقه‌ای گاز با 4.9درصد رشد، بیش از دو برابر میانگین 10ساله خود، با رکورد افزایش در گاز مایع طبیعی (LNG) به میزان 54میلیارد متر مکعب (12.7درصد) هدایت شد.  

رشد عرضه LNG توسط آمریکا (19میلیارد متر مکعب) و روسیه (14میلیارد متر مکعب) هدایت شد و بیشتر تدارکات افزایشی آن به سوی اروپا رفت: واردات LNG اروپا (49میلیارد متر مکعب) بیش از دوسوم افزایش یافت.

زغال‌سنگ

مصرف زغال‌سنگ 0.6درصد کاهش یافته و سهم آن در انرژی اولیه به پایین‌ترین حد خود در 16سال اخیر سقوط کرد (27درصد).

افزایش مصرف زغال‌سنگ توسط اقتصادهای نوظهور، به خصوص چین (1.8 اگزاژول) و اندونزی (0.6 اگزاژول) هدایت شد. با این حال، این مسئله با کاهش شدید تقاضا در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی که به پایین‌ترین سطح خود در این سلسله داده‌ها سقوط کرد، سنگینی داشت (که از سال 1965 آغاز شد).

تولید جهانی زغال‌سنگ 1.5درصد افزایش یافت، در حالی که چین و اندونزی به تنهایی رشد قابل توجهی را نشان دادند (به ترتیب 3.2 اگزاژول و 1.3 اگزاژول). بیشترین کاهش مربوط به ایالات متحده (منفی 1.1 اگزاژول) و آلمان (منفی 0.3 اگزاژول) بود.

انرژی تجدیدپذیر، آبی و هسته‌ای

انرژی تجدیدپذیر (از جمله سوخت‌های زیستی) باعث رکورد افزایش در مصرف انرژی شد. این همچنین بزرگترین افزایش برای تمام منابع انرژی در سال 2019 بود.

قابل ذکر است که باد بیشترین سهم را در رشد انرژی تجدیدپذیر داشته (1.4 اگزاژول) و انرژی خورشیدی با اختلاف اندک (1.2 اگزاژول) به دنبال آن قرار دارد.

بر اساس کشورها، چین بیشترین سهم را در رشد انرژی تجدیدپذیر (0.8 اگزاژول) داشته که به دنبال آن آمریکا (0.3 اگزاژول) و ژاپن (0.2 اگزاژول) قرار دارند.

میزان مصرف انرژی هیدروالکتریک، کمتر از حد میانگین پایین یعنی 0.8درصد افزایش یافت که رشد آن به رهبری چین (0.6 اگزاژول)، ترکیه (0.3 اگزاژول) و هند (0.2 اگزاژول) بود.

میزان مصرف انرژی هسته‌ای 3.2درصد (0.8 اگزاژول) افزایش یافت که سریع‌ترین رشد آن از سال 2004 بوده است. چین (0.5 اگزاژول) و ژاپن (0.1 اگزاژول) بیشترین رشد را داشته‌اند.

برق

تولید برق تنها 1.3درصد رشد کرده که تقریبا نیمی از میانگین 10ساله آن بوده است. چین بیش از 90درصد رشد جهانی خالص را به خود اختصاص داده است.

انرژی‌های تجدیدپذیر بیشترین افزایش را در تولید برق داشتند که به دنبال آن نیز گاز طبیعی قرار داشت، در حالی که تولید زغال‌سنگ کاهش یافت.

سهم انرژی تجدیدپذیر در تولید برق از 9.3درصد به 10.4درصد افزایش یافت و برای نخستین بار از انرژی هسته‌ای پیشی گرفت. سهم تولید زغال‌سنگ با 1.5درصد کاهش به 36.4درصد رسید که کمترین میزان خود را در مجموعه این داده‌ها (که از سال 1985 شروع شده) نشان می‌دهد.

مواد معدنی مهم

قیمت کبالت و کربنات لیتیوم به ترتیب با 54درصد و 31درصد، به صورت چشمگیری کاهش یافت.

تولید کبالت 21.2درصد کاهش یافت که بیشتر به دلیل زوال جمهوری دموکراتیک کنگو بود. میزان تولید لیتیوم نیز 19.2 درصد سقوط کرد که عمدتا به دلیل تولید کمتر در استرالیا بوده است.

*اگزاژول: واحد اندازه‌گیری انرژی و معادل با ٢٧٨ هزار مگاوات ساعت است.

متن کامل گزارش را در اینجا می‌توانید مشاهده کنید.