آسیب کرونا بر پیکر صنعت خودرو/ بازار برقی‌ها داغ می‌شود

اقتصادآنلاین - مهسا نجاتی؛ بر اساس گزارش جدید ارائه شده، به رغم شوک اقتصادی ایجاد شده به واسطه شیوع ویروس کرونا، میزان فروش خودروهای الکتریکی در سال جاری می‌تواند رکورد خود را در سهم بازار خودرو تجربه کند.

گفتنی است که اتومبیل‌های برقی در طول یک دهه رشد سریعی را تجربه کرده‌اند. فروش جهانی سالیانه خودروهای الکتریکی در طول دهه گذشته بیش از 60درصد رشد داشته، البته به غیر از سال 2019 که به دنبال تغییر قوانین زیست محیطی در چین که رشد آن به 6درصد رسید. با این وجود، میزان فروش خودروهای برقی در سال گذشته به 2.2میلیون رسید و با آمار فروش 2.6درصدی، بالاترین سهم فروش خود در بازار جهانی خودرو را ثبت کرد.

کاهش فروش کلی خودرو به دنبال شیوع کووید-19

برای درک انتظارات بازار از خودروهای الکتریکی مهم است که آنها را در روند کلی بازار خودرو بررسی کنیم. در چهار ماه نخست سال 2020 شاهد افت بی‌سابقه‌ای در فروش جهانی خودرو بوده‌ایم. تخمین زده می‌شود که میزان فروش جهانی خودرو بین ماه‌های ژانویه و آوریل نسبت به مدت مشابه در سال 2019 حدود یک سوم کاهش یافته و تقریبا 9میلیون دستگاه خودرو کمتر به فروش رسیده است.

به صورت ماهانه، کاهش فروش بیشتری اعلام می‌شد و نشان‌دهنده تاثیر مدت زمان تعطیلی در سراسر کشورهای سراسر جهان بود. چین، که صاحب بزرگ‌ترین بازار خودرو در جهان است، شدیدترین کاهش سالیانه خود را در ماه فوریه ثبت کرد. به دلیل تعطیلات سال نو، میزان فروش خودرو در این کشور در ماه فوریه، تقریبا همیشه سقوط می‌کند، اما در سال جاری نسبت به سال گذشته، 80 درصد کاهش فروش را تجربه کرد.

بازار خودروی بزرگ دیگری که در سال جاری به شدت آسیب دید، آمریکا بود که میزان فروش آن نسبت به سال گذشته تقریبا نصف شد. همچنین در آلمان 60درصد و در فرانسه 90درصد میزان فروش خودرو کاهش یافت. در بریتانیا و ایتالیا نیز میزان فروش در ماه آوریل 98درصد کاهش یافت که بیانگر سقوط کامل بازارها است. در هند نیز تقریبا هیچ خودرویی به فروش نرسیده است.

علائم اولیه در کشورهایی که به تدریج محدودیت‌های قرنطینه خود را کاهش می‌دهند، احتمال بهبود سریع را نشان می‌دهد. سیاست‌گذاران در چین، بازار خودرو را به سرعت به عنوان محرک اقتصادی بازار شناسایی کردند و در کنار اقدامات دیگر، شهرها را به کاهش مجوزهای تردد خودرو تشویق کردند. در ماه آوریل، میزان فروش خودرو در چین به میزان قابل توجهی افزایش یافت و به سطح 80درصدی نسبت به همین ماه در سال گذشته رسید. ترس از ابتلا به بیماری کووید-19 و عدم استفاده از وسایل نقلیه عمومی نیز باعث افزایش فروش شد.

در کره‌جنوبی که شیوع ویروس کرونا به سرعت تحت کنترل درآمد، در ماه‌های مارس و آوریل شاهد افزایش سطح خودروهای ثبت‌نامی نسبت به سال 2019 بود. در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود که میزان فروش جهانی خودرو در نیمه نخست سال 2020، حدود 30درصد کمتر از مدت مشابه در سال گذشته باشد.

از بازار جهانی خودرو در سال 2020 چه انتظاری باید داشت

به طور کلی، انتظار می‌رود میزان فروش خودرو در نیمه دوم سال 2020 رشد داشته باشد. وسعت و سرعت بهبود شرایط به طیف گسترده‌ای از عوامل بستگی دارد که شامل سرعت کاهش اقدامات محدودیتی، احتمال وقوع موج دوم شیوع بیماری، سرعت بهبود وضعیت اقتصادی و تمایل و توانایی مصرف‌کنندگان و مشاغل برای خرید خودروهای جدید می‌شود. همچنین، سیاست‌گذاری‌های دولت نیز بسیار حیاتی خواهد بود.

با وجود برداشته شدن قرنطینه در شهرها، هنوز محدودیت‌های موقتی برای وسایل نقلیه عمومی در نظر گرفته می‌شود و به دنبال آن، تردد خودروها افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، بسیاری از شهرها، به ویژه در اروپا، سیاست‌هایی را برای تجدید نظر در خصوص استفاده از فضاهای شهری و دوچرخه در پیش گرفته‌اند. با این حال، دولت‌های ملی ممکن است برای کاهش از دست رفتن مشاغل در صنعت خودرو، با اقداماتی سبب تحریک فروش خودرو شوند.

اگر اقدامات محرک انجام شود، می‌تواند فروش خودرو را رونق بخشد، اگرچه پیش‌بینی تاثیر آنها دشوار است. در جریان بحران مالی سال 2008 و 2009، برنامه کمک هزینه آلمان (که به مصرف‌کنندگان اجازه تعویض خودروهای قدیمی با جدید را می‌داد) باعث افزایش فروش خودرو برای حدود چهار ماه در نیمه نخست سال 2009 شد، اگرچه پس از اتمام فرصت کمک هزینه کاهش یافت.

در ایالات متحده نیز هفت سال طول کشید تا میزان فروش خودرو به سطح دوران پیش از بحران بازگردد.

در حال حاضر انتظار می‌رود که میزان کل فروش خودرو در سال 2020 حدود 15درصد (یا 13میلیون خودرو) کمتر از سال 2019 باشد که بیشترین افت در اروپا، ایالات متحده و چین ثبت شده است. این وضعیت نمایانگر سقوطی تاریخی است که نزول دو برابر بیشتر از بحران سال 2008 و 2009 را نشان می‌دهد.

سقوط و افزایش فروش برخی از خودروهای برقی در دوران قرنطینه

شیوع بیماری همه‌گیر کووید-19 باعث کاهش چشمگیر فروش خودروهای الکتریکی نیز شد. در چین این روند به دنیال کاهش فروش کلی خودرو بود. بزرگ‌ترین میزان کاهش در ماه فوریه بود و فروش خودروهای برقی به 16هزار دستگاه رسید که کاهش 60درصدی را نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته نشان می‌دهد. در ماه آوریل، میزان فروش دوباره بهبود یافت و به سطح 80درصدی سال گذشته رسید. در آمریکا نیز، فروش خودروهای برقی در ماه آوریل به بیش از نصف سال گذشته کاهش یافت و به حدود 10هزار دستگاه خودرو رسید.

فروش خودروهای الکتریکی در کشورهای اروپایی به دلایل مختلفی روند افزایشی را در بازار خودرو در پیش گرفت. در سال 2020، استانداردهای انتشار گاز دی‌اکسید کربن توسط اتحادیه اروپا به عنوان یک هدف در نظر گرفته شد. آلمان، یارانه خرید خودروهای الکتریکی را در ماه فوریه افزایش داد و تاثیر سیستم معرفی شده در ایتالیا در سال 2019 نیز باعث تشویق استفاده از خودروهای الکتریکی در بازار خودرو شد.

در نتیجه، در بزرگترین بازارهای ترکیبی خودروهای اروپایی (فرانسه، آلمان ، ایتالیا و بریتانیا)، میزان فروش خودروهای الکتریکی در چهار ماه نخست سال 2020 به بیش از 145هزار دستگاه رسید که 90درصد بیشتر از مدت مشابه در سال گذشته بود. در نروژ که بیشترین سهم را در فروش خودروهای الکتریکی را در کل بازار خودرو دارد، تعداد خودروهای فروخته شده در بین ماه‌های ژانویه و آوریل 2020 تقریبا برابر با مدت مشابه در سال 2019 بود.

کسب سهم رکورد خودروهای برقی از کل بازار در سال 2020

اتومبیل‌های برقی در سال 2020، احتمالا وضعیت بسیار بهتری را نسبت به سایر خودروها در این صنعت را خواهند داشت. خودروهای الکتریکی به تدریج در برخی کشورها بر اساس کل هزینه مالکیت، رقابتی خواهد شد (که شامل میزان مخارج سوخت و همچنین هزینه‌های خرید می‌شود)، حتی اگر سقوط قیمت نفت در روزهای اخیر تا حدودی باعث تضعیف آن شود. اما دریافت پیش‌پرداخت بالا از مشتریان (قیمت خودروهای برقی هنوز هم بالاتر از خودروهای معمولی است)، به معنای اتکای بازار خودروهای برقی بر حمایت دولت است. امروزه خودروهای برقی در بسیاری از بازارها مورد تشویق و تلاش‌های نظارتی قرار می‌گیرند. فروش بیشتر خودروهای برقی در سراسر جهان از حمایت مالی دولت‌ها بهره‌مند هستند که غالبا به شکل کمک هزینه مستقیم برای خرید یا کاهش مالیات صورت می‌گیرد.

در حال حاضر بیماری کووید-19 نگرانی‌هایی را ایجاد کرده که بحران‌های اقتصادی ناشی از آن می‌تواند دولت‌ها را به سمت تضعیف استانداردهای بهره‌وری سوخت سوق دهد تا فشار وارده بر خودروسازان را کاهش دهد، یا اقدامات حمایتی خودروهای الکتریکی را برای آزادسازی بودجه و استفاده در موارد دیگر کم کند. این موضوع تا کنون اتفاق نیفتاده است. چین اعلام کرد کمک‌هزینه‌های خرید را که قصد داشت قطع کند، تا سال 2022 تمدید می‌کند؛ البته نرخ آن اندکی کاهش یافته است. علاوه بر این، بسیاری از خریداران نوعی خودروهای برقی در بسیاری از کشورها از مصرف‌کنندگان سطح متوسط ثروتمندتر هستند و ممکن است کمتر تحت تاثیر رکود اقتصادی قرار گیرند. پیش‌بینی می‌شود حدود 100 مدل خودروی الکتریکی جدید در طول سال 2020 در دسترس باشد و این مسئله قدرت انتخاب را برای مشتریان بالقوه افزایش می‌دهد.

در پشت پرده، کاملا ممکن است که فروش خودروهای الکتریکی در سال 2020 روند صعودی خود را ادامه دهد و تاثیر کمتری را از کل بازار خودرو تجربه کند. امروزه برآورد انجام شده حاکی از آن است که میزان فروش خودروهای الکتریکی کمی از کل فروش در سال 2019 فراتر رود و به بیش از 2.3میلیون دستگاه برسد و رکورد خود در کل سهم بازار خودرو (بیش از3درصد) را تجربه کند. این آمار نشان‌دهنده ورود حدود 10میلیون خودروی الکتریکی جدید به جاده‌های جهان، یعنی حدود 1درصد از سهم کل خودروها است.

سیاست‌ دولت ها در واکنش به این بحران می‌تواند حرکت به خودروهای الکتریکی را تسریع کند

البته مخاطرات زیادی در این انتظارات وجود دارد. در نهایت، واکنش دولت به بحران کووید-19 مشخص خواهد کرد که چه اتفاقی برای خودروهای برقی در سال 2020 و پس از آن خواهد افتاد. در صورت تضعیف استانداردهای اقتصادی سوخت یا حکم وسایل نقلیه الکتریکی، یا کاهش کمک‌هزینه‌های خرید خودروهای الکتریکی ، میزان فروش ممکن است کاهش پیدا کند. از طرفی، اقدامات حمایتی هدفمند و مستقیم، از جمله شارژ مجدد زیرساخت‌ها، می‌تواند به افزایش فروش کمک کند.

صنعت خودرو بخش مهمی از فعالیت‌ها را در اقتصادهای بزرگ جهان تشکیل می‌دهد و افراد زیادی را در کل زنجیره تامین استخدام می‌کند. این مسئله در طول بحران کووید-19 به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و تقریبا تمام خطوط تولیدکننده اصلی خودرو را برای دوره‌های مختلفی به حالت سکون درآورده است. در حال حاضر چالش دولت‌ها، اتخاذ سیاست‌های مناسب برای واکنش به این بحران است. چگونه آنها می‌توانند افراد را به مشاغل خود بازگردانند و همچنین صنعت خودروهای برقی را به عنوان یک عامل اصلی در بهبود اقتصادی تبدیل کنند؟

برنامه‌های کمک هزینه برای تعویض خودروهای فرسوده در صورتی که برای حمایت از خودروهای کارآمدتر (برای مثال هیبریدی) و خودروهای الکتریکی در نظر گرفته شود، می‌تواند رویکرد مناسبی باشد. با این حال، در بسته‌های حمایتی گذشته چنین ملاحظاتی همیشه به اندازه کافی در نظر گرفته نشده و فروش خودروهای SUV و دیزل بالا رفته که این امر باعث افزایش تقاضای جهانی بنزین و آلودگی هوا شده است. پشتیبانی از صنعت خودرو همچنین می‌تواند به مقررات بلندپروازانه اقتصاد سوخت مرتبط باشد که در گذشته باعث ایجاد نوآوری و کمک به جهش بخش‌های اصلی صنعت خودروهای برقی امروز شد.

گزارشات اصلاحات پایدار IEA چشم‌انداز انرژی جهانی که در ماه ژوئن منتشر می‌شود، راه‌های اصلی برای پشتیبانی از حمل و نقل پایدار از طریق بسته‌های محرک مالی را بررسی خواهد کرد. اگر صنعت خودرو به دلیل بحران، برنامه‌های سرمایه‌گذاری خود را در تولید خودروهای الکتریکی به تاخیر بیاندازد، این مسئله به یکی از ریسک‌های راه‌اندازی یکی از اجزای اصلی مراحل تغییر انرژی پاک خواهد بود. تعهد روشن و مداوم دولت‌هایی که مایل به حمایت از حمل و نقل‌های الکتریکی هستند، می‌تواند شتاب آن را تضمین کند.

لینک اصلی