ارز جدید جایگزین دلار می شود؟
بحران اقتصادی و سیاسی در سریلانکا، که از آوریل ۲۰۲۲ آغاز شد، در سراسر جهان روی صفحههای تلویزیون پخش میشود. اعتراضات سراسر کشور را فرا گرفته و رییس جمهور را مجبور به کناره گیری کرده است. به گزارش ویژوال کاپیتالیست، این کشور در پرداخت بدهی خود در ماه می کوتاهی کرد و در حال حاضر ۵١ میلیارد دلار بدهکار است.
به گزارش اقتصادآنلاین؛ تورم تقریباً به ۴٠ درصد رسیده که ناشی از ناتوانی فزاینده در پرداخت واردات سوخت، غذا و دارو است. تخمین زده می شود که ذخایر ارز خارجی به حدود ۵٠ میلیون دلار کاهش یافته و از ٧.۶ میلیارد دلار در سال ٢٠١٩، ٩٩ درصد کاهش یافته است.
ذخیره ارزی چیست؟
ذخایر ارزی شامل پول نقد و دارایی های دیگر مانند طلا است که توسط بانک های مرکزی و سایر موسسات مالی مانند صندوق بین المللی پول نگهداری می شود.
سیتی ایندکس که یک ارائه دهنده خدمات مالی است، ۷ دلیل اصلی که چرا بانک های مرکزی ذخایر که دارند را فهرست کرده است:
- کمک به حفظ ارزش پول داخلی در یک نرخ ثابت: چین ارزش یوان را به دلار آمریکا متصل میکند. با انباشت دلار، ارزش دلار را در مقابل یوان افزایش میدهد و در نتیجه با ارزانتر کردن صادرات چین نسبت به کالاهای ساخت آمریکا، فروش را افزایش میدهد.
- نگه داشتن پول داخلی کمتر از دلار: ژاپن که دارای سیستم نرخ ارز شناور است، اوراق خزانه یا اوراق قرضه آمریکا را می خرد تا ین را کمتر از دلار نگه دارد. این دوباره کمک می کند تا صادرات به صورت نسبی ارزان تر بماند.
- حفظ نقدشوندگی در صورت بروز بحران اقتصادی: یک بانک مرکزی می تواند وارد عمل شده و ارز خارجی خود را با پول داخلی مبادله کند و تضمین ایجاد کند که شرکتها می توانند به واردات و صادرات رقابتی ادامه دهند.
- انجام تعهدات مالی بین المللی یک کشور: اینها می تواند شامل پرداخت بدهی ها، تامین مالی واردات و جذب جابجایی های ناگهانی سرمایه باشد.
- تامین مالی پروژه های داخلی: گاهی اوقات برنامههای زیرساختی یا صنعتی از این طریق تأمین مالی میشوند.
- اطمینان بخشیدن به سرمایه گذاران خارجی: جنگ یا ناآرامی های داخلی می تواند سرمایه گذارانی را که ممکن است به دنبال انتقال پول خود به خارج از کشور باشند، ترسانده باشد. نگه داشتن ذخایر فارکس می تواند فضایی از اطمینان را ایجاد کرده و ترس سرمایه گذاران را از بین ببرد.
- تنوع سبد دارییها: با نگه داشتن ارزها و دارایی های مختلف در ذخایر، یک بانک مرکزی می تواند ریسک خود را متنوع کند و در صورت کاهش یک سرمایه گذاری از آن محافظت کند.
چرا دلار در بحرانهای اقتصادی پناهگاه امن است؟
در طول دورههای بی ثبات برای اقتصاد جهانی، سرمایهگذاران و معاملهگران ارز اغلب به دنبال تبدیل داراییهای نقدی به ارزهای به اصطلاح «پناهگاه امن» برای حمایت هستند.
ارزهایی مانند فرانک سوییس و ین ژاپن، به ویژه دلار آمریکا دارایی های امن محسوب می شوند. دلار بهویژه جذاب است، زیرا ارز ذخیره جهان و ارز مورد استفاده در بسیاری از معاملات تجاری بینالمللی است. همچنین توسط بزرگترین ذخایر طلای جهان پشتیبانی می شود. دلار اخیراً در مقایسه با ارزهای اصلی رقیب در بالاترین سطح خود طی دو دهه گذشته بوده است. سرمایهگذاران به سمت آن هجوم آوردهاند، زیرا با نشانههایی مبنی بر اینکه فدرال رزرو ایالات متحده نرخهای بهره را سریعتر از سایرین افزایش خواهد داد، تشویق شدهاند. برنت دانلی، رییس شرکت Spectra FX Solutions به بلومبرگ گفت: با نرخهای بسیار بالاتر آمریکا و سهام بسیار پایینتر، دلار یک تجارت امن است. وی افزود: تنها پناهگاه امن باقیمانده دلار آمریکا است.
آیا یک ارز ذخیره جهانی جایگزین می تواند ظهور کند؟
ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه گفته است که روسیه آماده توسعه یک ارز ذخیره جهانی همراه با چین و سایر اعضای گروه کشورهای بریکس است. این می تواند بر اساس سبدی از ارزهای اعضای سازمان باشد که شامل برزیل، هند و آفریقای جنوبی نیز می شود. این اقدام به دنبال قطع ارتباط روسیه با سیستم مالی جهان پس از تهاجم این کشور به اوکراین صورت گرفت. این امر دسترسی آن به دلار را محدود کرد. به گفته Markets Insider، این میتواند گزینه جذابی برای گروه وسیعتری از کشورها باشد: «یک احتمال این است که ارز سبد بریکس بتواند ذخایر نه تنها اعضای گروه، بلکه کشورهایی را که در محدوده نفوذ آنها قرار دارند، جذب کند. اینها شامل کشورهای جنوب آسیا و خاورمیانه می شود. طرفداران ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین معتقدند که دارایی های دیجیتال نیز می تواند تسلط ارزهای اصلی را به چالش بکشد. برخی از بانک های مرکزی به دنبال فناوری بلاک چین برای سکه های دولتی ارز دیجیتال هستند. چین بیتکوین را قبول ندارد ولی بر اساس گزارشها در حال ایجاد یوان دیجیتال است.»