اپ استور اپل گلوگاهی برای کنترل بازار/ مدیرعامل اپل: بازار توسعه‌دهندگان کاملا رقابتی است

به گزارش اقتصادآنلاین در سومین گزارش از جلسه مدیران عامل شرکت‌های گوگل، فیسبوک، اپل و آمازون با نمایندگان کنگره که معتقدند این شرکت‌ها با روش‌های گوناگون رقبا را حذف کرده و بازار را به انحصار خود درآوردند؛ به صحبت‌های مدیرعامل اپل و پاسخ او به اتهامات وارد شده خواهیم پرداخت.

در این زمینه بخوانید

وحشت کسب‌وکارهای کوچک از آمازون

فیسبوک، آمازون، گوگل و اپل متهم به تخریب رقابت در بازار

در معرفی این شرکت باید گفت که اپل شرکتی است که تولید کننده کالاهایی خاص و دارای پلتفرم های مهمی بر روی آن کالاهاست. 100میلیون از گوشی‌های هوشمندِ در حال استفاده در آمریکا، آیفون هستند. این شرکت نیز دارای تنوع گسترده‌ای در محصولات و خدمات است از حوزه رسانه، بازی و برنامه‌های موبایل گرفته تا آیفون، لپتاپ، آیپاد، ساعت و پلتفرم اپ استور که بسیار مهم است.

در ادامه سوال‌ها و پاسخ‌های تیم کوک رامی‌خوانید.

سوال: تنها راه آمدن به گوشی های آیفون ورود به اپ استور شماست، این درست است؟ 30 درصد کمیسیون از هر اپ به ازای خریدهای درون برنامه ای، در حالیکه توسعه دهندگان هیچ جایگزین دیگری ندارند و مجبورند فقط روی این اپ استور بیایند به عنوان نمونه میتوان به شکایت استریم موسیقی Spotify اشاره کرد.

در مقابل: در حوزه های اپ های داخلی بله، صرفا تنها راه ورود، اپ استور است. اپ استور یکی از فیچرهای اپل است مانند دوربین. ما این هزینه را صرف توسعه اپ و کل اکوسیستم میکنیم و از سال 2008 قیمت کمیسیون را افزایش نداده ایم.

o وکلا با ارائه سندی نشان دادند در سال 2011 افزایش داشته است

تیم کوک: ما در هیچ محصول یا زمینه‌ای سهم بازار غالب نداریم. ما صرفا می‌خواهیم محصولات ساده، بسیار خلاق و عالی تولید کنیم. در 2008 اپ استور را راه اندازی کردیم. از حدود 500 برنامه به 1.7 میلیون رسیدیم و اگر ما گیت کیپر هستیم تمام تلاش خود را می‌کنیم تا این گیت بازتر شود.

سوال: بر اساس بررسی‌های ما شما این قدرت را دارید که به هر اپی بگویید که برخی استانداردها را ندارد و آن را حذف کنید یا مجبور به تغییر، و آن ها هیچ گزینه دیگری ندارند و استانداردهای شما شفاف نیست. همچنین رفتار شما با توسعه دهندگان کوچک و بزرگ یکسان نیست و تبعیض ایجاد میکنید. آیا شما تأیید میکنید؟ آیا توسعه دهندگان نزدیک به اپل قدرت بیشتری ندارند؟

پاسخ: ما یکسان رفتار میکنیم و قواعد ما شفاف و روشن است و ما متعهد به کیفیت هستیم. 

سوال: آیا اینکه آمازون پرایم، با شما مذاکره کرده و توانسته کمیسیون 30 درصدی شما را کاهش دهد، درست است؟

پاسخ: این مسیر برای هرکسی که بخواهد و قواعد را رعایت کند باز است.

سوال: آیا این درست است که همه توسعه دهندگان باید از مسیر پرداختی که شما میگویید استفاده کنند؟

پاسخ: بله

سوال: شما با این روش، از داده میزان مصرف مشتریان و درآمد آن اپ استفاده میکنید تا با ارزیابی آن تصمیم بگیرید که یک اپ رقیب در آن حوزه ایجاد کنید. این درست است؟

پاسخ: 84 درصد اپ ها هیچ کمیسیونی نمیدهند. مابقی 16 درصد بستگی به شرایط؛ 15 تا 30 درصد کمیسیون میدهند.

سوال: چه چیزی باعث میشود که اپل کمیسیون خود را به 50 درصد افزایش ندهد؟ 

پاسخ: ما از سال 2008 که من مسئول شدم هیچ افزایشی نداشتیم. من با شما موافق نیستم کاملا درسمت توسعه دهندگان بین اپل، اندروید، ایکس باکس و مابقی موارد رقابت وجود دارد درست مانند رقابتی که میان مشتریان است.

سوال: آیا تا به حال اپل بخاطر عدم رعایت قوانین کلا توسعه دهنده ای را خارج کرده؟

پاسخ: خیر، مخالف فرهنگ ماست.

سوال: ما در تحقیقاتمان متوجه شدیم که در اپ استور شما، بین اپ های مختلف رقابت وجود دارد ولی وقتی پای اپ های خودشما در میان باشد، در کیس های متعددی برنده بازی اگر فرد دیگری باشد، وی را حذف میکنید. مثلا در سال 2019 تعداد زیادی اپ که به والدین کمک میکرد تا دسترسی کودکان به محتوا را محدود کنند، حذف کردید.

پاسخ: ما نگران امنیت داده های کودکان بودیم.

سوال: اگر نگران امنیت داده بودید، چرا اپ های دقیقا مشابه از کشورهای دیگر مانند عربستان سعودی را نبستید؟

پاسخ: چیزی در ذهن ندارم.

سوال: آیا بخاطر قدرتمندی دولت سعودی و پرداخت آن به شما نبوده است؟ یعنی شما قوانین یکسان برای اپها ندارید.

پاسخ: نه اینگونه نیست.

سوال: جالب است که درست شبیه همان اپ را خود اپل برای والدین و کودکان ایجاد کرده است و احتمالا هدف شما حذف رقبا بوده است.

سوال: در سال 2014 که فیسبوک واتس اپ را خرید، این اظهار نظر را یکی از مدیران شما در جلسه ای عنوان کرده است که این اتفاق ممکن است قدرت آنها را تخریب کند، به همین دلیل مدتی از اپ استور شما حذف شد. آیا شما این توان را دارید که هر برنامه ای را که بخواهید بدون دلیل حذف کنید؟ ما چنین شواهدی داریم.

پاسخ: خیر ما از 500 اپ به 1.7 میلیون اپ رسیده ایم.

سوال: در سال 2018 شما اپ ScreenTimes را معرفی کردید به بازار که به کودکان و والدین کمک میکرد، میزان ساعتی که کودک در آیفون میگذارد کنترل شود. اما قبل از آن اپ هایی نظیر KidsLocks نیز بودند و درست در زمان معرفی محصول شما آن ها را حذف کردید.

پاسخ: آن اپ ها احتمالا به دلیل مشکلات مرتبط با حریم خصوصی حذف شدند.

سوال: چرا دقیقا به همان خانواده هایی که نسبت به حذف شدن دیگر اپ های رقیب شکایت داشتند، تبلیغات اسکرین تایمز، ارسال میشده است؟

پاسخ: ما به عنوان یک الترناتیو پیشنهاد کردیم و هم اکنون اپ های مختلفی از جمله آنهایی که ذکر کردید در حال رقابت هستند.

سوال: سازندگان دیگر اپ ها گفتند، شما به دلیل عدم رعایت استانداردهای حریم خصوصی آن ها را حذف کردید. ولی درست 6 ماه بعد؛ آن ها را بدون ایجاد تغییر محسوسی در سیستم حریم خصوصی، دوباره اضافه کردید. 6 ماه برای زمین خوردن شرکت های کوچک زمان کافی است. این تنها یک مثال بود. در سال 2010 برنامه کتاب خوان، ibook را اضافه کردید. در آن زمان انتشارات RandomHouse قبول نکرد با کتابخوان شما کار کند و میخواست کتابهای خودش را در کتابخوان خودش عرضه کند. نهایتا با تهدید به حذف از اپ استور، مجبور شد با ibook همکاری کند. درست است که شما از قدرت خود در اپ استور، برای فشار به دیگران استفاده میکنید؟ و اینگونه به دیگر رقبا و کمپانی ها ضرر میرسانید.

سوال: در زمان پندمی کوید19، میزان استفاده مردم از اپ هایی که مردم را بهم متصل میکرد و مبتنی بر رابطه فردی بودند، مانند اسکایپ و .. بیشتر شد. شما در این زمان خواستید که 30 درصد پرداخت های درون برنامه ای خود را به شما دهند.

پاسخ: زمانی که ما به حوزه اپ استور وارد شدیم، هزینه گسترش شبکه مان تقریبا به اندازه 50 تا 70 درصد پرداخت های این اپ ها بود، اما ما آن را صرفا 30 درصد یعنی نصف هزینه ای که میکردیم قرار دادیم. درحال حاضر هم 84 درصد اپ ها کاملا رایگان اند و از مابقی هم برخی 15 درصد و برخی 30 درصد پرداخت میکنند.

سوال: آیا اپ هایی که برای آموزش انلاین در دوران پندمی استفاده میشود، مالی هستند و از آنها کمیسیون دریافت میکنید؟

پاسخ: خیر، در مسئولیت اجتماعی ماست که چیزی دریافت نکنیم.

سوال: منطق 15 درصد و 30 درصد چیست؟

پاسخ: اگر درسال اول عضوگیری باشند، 30 درصد و اگر در سال دوم عضوگیری خود باشند، 15 درصد است و بعد از آن 15 درصد ثابت خواهد ماند.

سوال: به نظر میآید مدل درامدزایی مناسبی برای شما باشد ولی فکر نمی‌کنید نسل آینده کارآفرینان را نابود می‌کند. درسال اول با افزودن مالیات 55 درصد و از سال دوم به بعد با افزودن مالیات باید 40 درصد درآمد خود را بپردازند. و این شرکت ها گزینه دیگری بجز شما ندارند و وزن برابری در مذاکره طبیعتا ندارید.

پاسخ: اتفاقا گزینه های بسیار مهم دیگری دارند: اندروید، ویندوز، اکس باکس، پلی استیشن. و اگر مشتری هستید میتوانید سامسونگ یا چیز دیگری بخرید.

سوال: آیا شما موافق هستید که برای رسیدن به سود بیشتر و کاهش هزینه ها خصوصا در کشورهای دیگر، کارگران را استثمار کنید، یا رویه ای را در پیش بگیرید که فروشندگان بر پلتفرم شما مجبور شوند چنین کاری کنند یا خودشان مستقلا بکنند؟

همگی: خیر تحمل نمیکنیم و اگر بفهمیم مابقی میکنند آنها را حذف میکنیم.

محمدمهدی جعفریان، کارشناس تنظیم گری رقابت (اندیشکده حکمرانی شریف)