ضعیفتر شدن دهکهای متوسط و بالای درآمدی/ کاهش ضریب جینی خوشحال کننده نیست
یک کارشناس اقتصادی درباره کاهش ضریب جینی سال 98 نسبت به سال 97 گفت: این موضوع نه تنها خوشحال کننده نیست بلکه به معنی بدترشدن وضعیت دهکهای متوسط و ثروتمند و نزدیک شدن به دهکهای پایین است، در واقع این کاهش به دلیل بهبود وضعیت دهکهای پایین نبوده است.
به گزارش اقتصادآنلاین ؛ شیب ضریب جینی در ایران از سال 92 به بعد صعودی بوده، به طوریکه از 0.365 به 0.409 در سال 97 رسیده است، اما در سال 98 شاهد کاهش آن بودیم و با توجه به اعلام رئیس مرکز آمار این عدد به 0.399 رسیده است. مجید عینیان در گفتوگو با خبرنگار اقتصاد آنلاین اظهار داشت: در این باره دو موضوع مطرح است، اول اینکه مقدار این کاهش کم است و عدد قابل توجهی نیست و دوم الگوی کلی ضریب جینی در ایران به این صورت است که در سالهای رکود ضریب جینی کاهش و در سالهای رونق افزایش مییابد. (به جز استثنای تغییرات ضریب جینی مربوط به پرداخت یارانه سالهای 89،90)
عینیان با اشاره به اینکه تغییرات ضریب جینی در سالهای 89 و 90 یک سیاست باز توزیعی گسترده بود و اثرش در ضریب جینی دیده شد، افزود: چون رشد اقتصادی ما فراگیر نیست زمانی که رشد مثبت داریم، سود آن به طبقات متوسط به بالا میرسد و زمان رکود هم همین طبقه متحمل ضرر میشوند.
وی در ادامه اظهار داشت: دهکهای پایین، به اندازه دهک متوسط آسیب نمیبینند. البته این به معنی بهتر شدن وضع آنها نیست. بلکه برعکس این موضوع صادق است و این امر به معنی نزدیک شدن دهکهای متوسط و ثروتمند به دهکهای پایین است.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: کاهش این رقم خوشحال کننده و حاصل از بهتر شدن وضع فقرا نیست بلکه از بدتر شدن وضع طبقه ثروتمند نوید میدهد. در نتیجه بیفایده است. ولی سیاستهای بازتوزیعی میتواند به این موضوع کمک کند.
عینیان با تاکید بر گفته یکی از کارشناسان مبنی بر ارائه یارانه سفید به جای یارانه سیاه تصریح کرد: به جای آنکه روی قیمتهای ارز نرخ ترجیحی داشته باشیم یا دولت روی انواع محصولات یارانه بپردازد که سود انهم به طبقه بالا میرسد، باید کل این منابع را حذف کند و به صورت نقدی پرداخت کند، حتی اگر برای همه خانوادهها مساوی باشد. یعنی دولت از سیاستی شبیه پرداخت یارانه نقدی سالهای 89 و 90 استفاده کند که البته چون مقدار اسمی آن ثابت ماند و با تورم تعدیل نشد، تاثیر سیاست به تدریج کم شد. دولت با این سیاست میتواند طبقه فقیر را حمایت و ضریب جینی را بهبود بدهد.
وی در پایان گفت: پیشبینی من با توجه به وضعیت اقتصادی این است که امسال رکود اقتصادی خواهیم داشت و رشد اقتصادی منفی خواهد بود و ضریب جینی نیز کاهش مییابد و تا زمانی که رشد اقتصادی قابل توجهی نداشته باشیم، ضریب جینی افزایش چندانی ندارد.