کارگران میدانی؛ معضلی به وسعت ایران
این روزها در هر گوشه از تهران، کارگران ساک به دست یا کوله پشتی کوچک بر پشت به چشم میخورند که در حاشیه میادین اصلی شهر و یا خیابانهای شلوغ پایتخت، خودروهای عبوری را با چشم دنبال میکند تا شاید او را برای کار روزانه سوار کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، این ماجرای هر روز کارگرانی است که برای تامین مخارج زندگی از اقصی نقاط کشور برای کسب درآمد در این کلانشهر حضور پیدا کردهاند. با تغییر فصلها فعالیت کارگران فصلی و معیشت آنها هم متحول میشود. برخی از آنها در زمستان و برخی در تابستان کارهایشان رونق میگیرد. اگر برای کارگران ساختمانی و کشاورزان، تابستانها زمان کسب روزی است، صیادان شمال کشور از آغاز پاییز تورهای خود را به دریا میاندازند. کارگران فصلی تنها سه تا هشت ماه از سال مشغول به کار هستند و در باقی سال بیکار هستند یا روی به کارهای دیگری میآورند. با اینکه به صورت رسمی آماری از تعداد کارگران فصلی در کشور وجود ندارد؛ اما حداقل میتوان از این مطمئن بود که گسترده جغرافیایی حضور آنها وسیع و بر اساس طبیعت و بافت اقتصادی هر منطقه از کشور متفاوت است.
وجود ۲۰ هزار کارگر میدانی در کرمانشاه
به گزارش ایلنا، طبق آمارهای بهدست آمده بیش از ۲۰ هزار کارگر میدانی در کرمانشاه وجود دارد که این امر نیازمند ساماندهی در اسرع وقت است. دبیر اجرایی خانه کارگر استان کرمانشاه گفت: تعداد کارگران ساده در استان کرمانشاه نسبت به استانهای مرکزی کشور بسیار بیشتر است. جواد اکبری با اشاره به اینکه خانه کارگر کرمانشاه بیشترین تلاش را برای ساماندهی وضعیت کارگران دارد، افزود: خانه کارگر کرمانشاه به همراه دیگر نهادها و مدیران به دنبال برنامهای برای ساماندهی به وضعیت کنونی کارگران است. او با اشاره به اینکه یکی از مشکلات استان کرمانشاه در بحث کارگری، ایجاد میدانهای کارگری در بسیاری از میادین شهر کرمانشاه و دیگر شهرستانهای استان است، افزود: در حال حاضر بیش از ۲۰هزار کارگر به صورت پراکنده در برخی از میدانهای کرمانشاه و دیگر شهرها هر روز در انتظار کار هستند که طبق بررسیهای انجام گرفته به علت نبود ساماندهی این کارگران بعضی از آنها حتی در هفته کمتر از دو روز موفق به پیدا کردن کار میشوند. دبیر اجرایی خانه کارگر کرمانشاه گفت: باید ساماندهی کارگران و دستهبندی و طبقهبندی آنها از اولویتهای اصلی مسئولان استان کرمانشاه باشد. در برخی از استانهای کشور شاهد این ساماندهی هستیم که این امر میتواند مزایای بسیاری برای استان و نیز کارگران و افراد جویای کار داشته باشد. اکبری عنوان کرد: در صورتی که بتوانیم کارگران را ساماندهی کنیم، از یک سو میتوانیم باعث جلوگیری از کوچ اجباری کارگران به کلانشهرهای دیگر همانند تهران برای پیدا کردن کار شویم و از سوی دیگر میتوانیم از ظرفیتهای کارگران خود کرمانشاه برای انجام پروژههای کلان استانی استفاده کنیم.
وضعیت نامناسب اسکان کارگران فصلی در مازندران
در این میان همه ساله در فصل نشا کاری و برداشت برنج کارگران مهاجر از نقاط مختلف کشور از شهرهای دور و نزدیک برای کار راهی مازندران میشوند. با توجه به بومی نبودن این کارگران مشکل اسکان آنها به معضل شهرهایی همچون آمل، نور و محمود آباد تبدیل شده است. تجمع و استراحت کارگران در میادین و چهار راهها نه تنها زیبنده چهره توریستی این مناطق نیست، بلکه مناسب شان و منزلت کارگران نیز نبوده و مستلزم رسیدگی شهرداریهای این مناطق به وضعیت آنها و ساماندهی و فراهم کردن سرپناه مناسب برای این قشر شریف است.
کارگران میدانی مکان ثابت میخواهند
از سوی دیگر مساله ساماندهی کارگران میدانی در اصفهان هم مطرح شده است. ساماندهی کارگران میدانی اصلیترین مطالبه نماینده کارگران ساختمانی از شهردار اصفهان است. ایجاد مکان ثابت برای ساماندهی کارگران فصلی هم میتواند به زیباترشدن چهره شهرمان کمک کند و هم اینکه کارگران دیگر مجبور نیستند ظل آفتاب تابستان یا سوز سرمای زمستان ساعتها منتظر ترمز یک ماشین برای رهسپار شدن به محل کارشان باشند. با ساماندهی کارگران میدانی در یک مکان ثابت، دسترسی کارفرمایان نیز به کارگران ساختمانی آسانتر میشود. وضعیت بیمه کارگران ساختمانی، نداشتن دستمزد کافی برای چرخاندن چرخ زندگی و عدم ارائه آموزش به کارگران ساختمانی برای ارتقای فرهنگ ایمنی از دیگر مشکلاتی است که رئیس کانون انجمنهای صنفی ساختمانی اصفهان بر آن تاکید میکند. پیشنهاد مهدی کرمی این است که برای پیگیری دغدغههای کارگران ساختمانی اصفهان مکانی هم برای جمع شدن انجمنهای ساختمانی در اختیار آنها قرار گیرد تا مشکلات قشر کارگری سریعتر پیگیری شود. به گفته رئیس کانون انجمنهای صنفی ساختمانی اصفهان، در شرایطی که بخش کشاورزی اصفهان به دلیل مشکل کم آبی با چالش مواجه شده، تنها راهکار کشاورزان نیز فعالیت در بخش ساخت و ساز بوده است. با توجه به بحران کم آبی، بیشتر کشاورزان شرق اصفهان برای کار و ادامه فعالیت به بخش ساختمانی روی آوردهاند. اکنون تعداد کارگران این بخش افزایش یافته و بر بیکاری کارگران ساختمانی در شرایط رکود ساخت و ساز دامنزده است. مهدی کرمی تصریح میکند: فعالیت اتباع افاغنه در ساختمانسازی یکی از مشکلات کارگران اصفهانی است، شهرداری یکی از بزرگترین کارفرمایانی است که از نیروی کار افغان در پروژههای عمرانی استفاده میکند. اگر شهرداری به دنبال کارآفرینی است، باید ضوابطی را اجرا کند تا از کارگران بومی برای پروژههای شهری استفاده شود. کرمی میگوید: این موضوع که کارگران ایرانی تن به هر کاری نمیدهند به دلیل سختی کار نیست، بلکه به این خاطر است که حق و حقوق کارگران ایرانی از سوی کارفرمایان رعایت نمیشود، از آنجایی که کارگران ایرانی با حق و حقوق خود آشنا هستند و درصورت عدم رعایت این حقوق اعتراض میکنند، کارفرمایان نیز ترجیح میدهند که از نیروی کار افغان برای پروژهها استفاده کنند. او بیان میکند: برای کارگران افغان از کارافتادگی، بیمه و دستمزد پایین اهمیتی ندارد، اما کارگر ایرانی تمامی این موارد را در نظر میگیرد، بههمین دلیل کارفرمایان از پذیرش کارگران بومی خودداری میکنند، خواسته اصلی قشر کارگری این است که کارفرمایان همچون شهرداری اصفهان با رعایت حق و حقوق کارگران در بخش ساختمان و پروژههای عمرانی از کارگران بومی استفاده کنند. رئیس کانون انجمنهای صنفی ساختمانی اصفهان خاطرنشان میکند: کارگران افغان در بخشهای عمران، مترو و زیباسازی شهری اصفهان فعالیت میکنند، اگر خدمات ارائه شده از سوی کارفرمایان بیشتر باشد، کارگران ایرانی تن به بیکاری نمیدهند و در این بخشها فعالیت میکنند، بنابراین با رعایت تمامی حق و حقوق کارگران استفاده از کارگران بومی در پروژهها باید جایگزین کارگران افغان شود. رئیس انجمنهای صنفی ساختمانی اصفهان تاکید میکند: کارگران ساختمانی به صورت فصلی و روزمزد فعالیت میکنند. کرمی میافزاید: بهدلیل افزایش قیمت مصالح ساختمانی و افزایش قیمت خدمات، بخش ساختمان بیش از پیش با رکود مواجه شده است، با توجه به افزایش قیمت کالاها و اجناس، دستمزد کارگران به اندازه کافی نیست که این امر به افزایش فقر و آسیبهای اجتماعی دامن میزند. به گزارش تابناک، طی چند سال گذشته، دولت با اجرای طرحی در صدد حمایت از نیروی کار شاغل در بخش ساختمان بر آمد و با تعیین سهمیههای سالیانه برای کارگران، نسبت به بیمه آنها اقدام کرد و تاکنون هزاران نفر توانستهاند از بیمه کارگران ساختمانی استفاده کنند.
سهمیه قم از بیمه کارگران ساختمانی
از سوی دیگر در سال ۹۴، تعداد ۲۰۰ هزار سهمیه جدید بیمه کارگران ساختمانی به کل کشور تعلق گرفته که از این تعداد، استان قم هفت هزارو 400 سهمیه را به خود اختصاص داده است و بر این اساس، تمامی کارگران ساختمانی استان قم که در نوبت بیمه تامین اجتماعی هستند، بعد از انجام مراحل اداری و بازرسیهای انجام شده برای راستی آزمایی از اینکه واقعا جزو جامعه کارگران ساختمانی باشند، در سالجاری تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار خواهند گرفت. مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قم در این رابطه گفت: امسال و با پیگیریهای دولت در مرحله اول، سهمیه صد هزار نفری درباره بیمه کارگران ساختمانی برای کل کشور در نظر گرفته شد؛ که در مرحله دوم این آمار، به ۲۰۰ هزار سهمیه ارتقا یافت. نصرا... بازوند افزود: با توجه به سهمیه استانهای مختلف و البته با کمک نمایندگان تشکلهای کارگری فعال در استان قم توانستیم، هفت هزار و 400 نفر به عنوان سهمیه استان قم اختصاص دهیم.