قضات دیوان عالی آمریکا شمشیر را از رو بستند
توماس آکویناس، فیلسوف ایتالیایی قرن سیزدهم هشدار داده بود که اگر اساس قانون متزلزل شود و قدرت الزامآوری آن کاهش یابد، باید منتظر تبعات جدی آن باشیم. بنابراین اگرچه گاهی اوقات لازم است که در قوانین تغییراتی ایجاد شود اما درخصوص تغییر بیش از حد و خیلی سریع آن باید محتاط بود.
اقتصاد آنلاین-عاطفه حسینی؛ توصیهای که دیوان عالی آمریکا با اکثریت قضات محافظه کار خود به آن توجهی نمیکند. دیوان عالی از ۹ قاضی تشکیل شده که توسط رییس جمهور وقت منصوب میشوند و تایید مجلس سنا را هم نیاز دارند.
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، دیوان عالی با سه انتصاب از سوی او تغییر شکل داد و به عنوان محافظه کارترین دیوان عالی در تاریخ معاصر ایالات متحده شناخته شد. شش قاضی از ۹ قاضی فعلی توسط روسای جمهور جمهوری خواه منصوب شدهاند و تنها سه نفر از آنها توسط روسای جمهور دموکرات انتخاب شدند.
امی کونی بارت، نیل گورسوچ و برت کاوانا، سه منصوب ترامپ به همراه ساموئل آلیتو، کلارنس توماس و قاضی ارشد، جان رابرتز، به معنای ایدئولوژیک "محافظه کار" هستند و به اعتقاد حقوقدانان آمریکایی پروژه اصلی آنها ایجاد تغییرات اساسی و گسترده در قوانین آمریکا است و نه حفظ و نگهداری ساختارهای حقوقی این کشور.
احکام دیوان عالی از ماه اکتبر، زمانی که سال قانونی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ در آمریکا آغاز شد، در مورد موضوعاتی از قوانین مربوط به حمل آزادانه اسلحه و سقط جنین گرفته تا مقررات زیست محیطی و دستورات مربوط به واکسیناسیون عمومی علیه کرونا، تاثیرات گستردهای بر زندگی شهروندان آمریکایی داشته است.
برای مثال یکی از احکام دیوان عالی که پیامدهای بالقوه زیست محیطی گستردهای خواهد داشت، مربوط به ایالت ویرجینیای غربی است. اگر بر اساس پیشبینیها اکثریت دیوان عالی در جلسه ماه فوریه تصمیم بگیرند که تعهدات زیست محیطی ویرجینیای غربی و سایر ایالتهای جمهوری خواه کاهش یابد، دیگر ضمانت اجرایی برای تولید انرژیهای پاک مانند انرژی خورشیدی و بادی وجود نخواهد داشت.
چنین اقداماتی نشان میدهد قضات محافظهکار تصمیم دارند تفسیر جدیدی از قانون هوای پاک که در سال ۱۹۶۳ تصویب شد، ارائه دهند. این روند با توجه به تاثیری که آمریکا به عنوان یک کشور صنعتی در تولید گازهای گلخانهای دارد، میتواند تاثیر گستردهای بر توافقهای بین المللی که در راستای کاهش تولید گازهای گلخانهای و همچنین تغییرات اقلیمی صورت گرفته، داشته باشد.
همچنین بر اساس یکی از جنجالیترین احکام صادر شده از سوی دیوان عالی، اگرچه سقط جنین به طور خودکار در آمریکا غیرقانونی نخواهد شد، اما اکنون به هر ایالتی اجازه داده میشود که در مورد مجاز بودن سقط جنین و چگونگی آن جداگانه تصمیم بگیرند.
در حال حاضر در ۱۳ ایالت آمریکا سقط جنین ممنوع شده و پیشبینیها حاکی از آن است که در ۱۳ ایالت دیگر نیز در هفتههای آینده، سقط جنین غیر قانونی اعلام شود. بر اساس رای دیوان عالی، بسیاری از ایالتها «قوانین ماشهای» را تصویب کردهاند که پس از لغو حکم «رو در برابر وید» اعمال میشوند. برخی دیگر از ایالتها نیز قوانین قدیمی پیش از سال ۱۹۷۳ را که سقط جنین را ممنوع میکردند، لازم الاجرا کردند.
اکثریت محافظهکار دادگاه عالی همچنین حق حمل سلاح گرم در خارج از خانه را بر اساس قانون اساسی به رسمیت شناخته و یک از مهمترین قوانین ایالت نیویورک را که افراد را ملزم میکرد تا با استناد به دلایل کافی برای حمل اسلحه در محیطهای عمومی مجوز بگیرند را لغو کرد. چنین حکمی محدودیتهای مشابه در ایالتهای دیگری مانند کلمبیا، کالیفرنیا، هاوایی، مریلند، ماساچوست و نیوجرسی را به خطر انداخته است.
در یکی دیگر از تصمیمات دیوان عالی، قضات این قدرتمندترین نهاد قضایی آمریکا یکی از مصوبات دولت جو بایدن که بر اساس آن کارمندان شرکتهای بزرگ میبایستی در صورت عدم تزریق واکسن کرونا، حتما تست دهند را کنار گذاشت.
البته درخصوص هم سویی دیوان عالی با دولت دموکرات ایالات متحده باید به این نکته مهم اشاره کرد که قضات محافظه کار دیوان عالی با صدور حکمی به طرح «در مکزیک بمانیم» که در سال ۲۰۱۹، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رییس جمهور وقت آمریکا راه اندازی شد، پایان دادند. به اعتقاد کارشناسان آمریکایی این تنها حکم دیوان عالی در راستای حمایت از سیاستهای دولت جو بایدن بود.
همانطور که پیشتر گفته شد سال قانونی جدید آمریکا از ماه اکتبر آغاز میشود و پیشبینیها حاکی از آن است که دیوان عالی تصمیم دارد تا مسائل چالشیتر بیشتری مانند تاثیر نژاد و ملیت بر پذیرش افراد در دانشگاههای آمریکا و همچنین اختصاص بودجههای کلان به پروژههای مذهبی دانشگاهها و مدارس را بررسی کند.
البته بسیای در ایالات متحده به جایگزینی کتانجی براون جکسون، وکیل و حقوقدان آمریکایی به جای استیون برایر که به زودی بازنشسته خواهد شد، چشم دوختهاند. اگرچه که انتصاب او مقیاس ایدئولوژیک دادگاه را تغییر نمیدهد اما جکسون به عنوان اولین زن سیاه پوستی که در عالی ترین دادگاه آمریکا حضور دارد، نامش در تاریخ ثبت خواهد شد.