دومینوی رکود بورس و عصبانیت سهامداران
در اولین روز شروع اردیبهشت ماه، شاخص کل بورس تهران در شروع معاملات با ریزش ۶هزار واحدی در سطح یک میلیون و ۲۱۳ هزار واحد قرار گرفت و در پایان کار با افت بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ واحدی به سطح یک میلیون و ۲۰۷ هزار واحد عقب نشست.
نکته قابل تامل در این رابطه این است که تجمع سهامداران معترض در اصفهان و مشهد برای اولین بار بعد از سرخپوشی بورس بود که برگزار میشد. در یک نمای کلی، دلسوزان کشور و دغدغه مندان اضافه شدن اصفهان و مشهد، دو شهر بزرگ در کنار تهران را به تجمعهای اعتراضی در رابطه با وضعیت بورس و سرمایههایشان، هشداری میدانستند که نباید به سادگی از کنار آن گذشت و از حالا باید فکری برای این مشکل کرد. کاربران عادی شبکه اجتماعی اینستاگرام و توییتر، این تجمعات را مورد توجه قرار داده و به بازنشر فیلمها و عکسهایی از تجمع مردم در مشهد، اصفهان و تهران میپرداختند.
در گیر و دار تجمع دیروز و افت شاخص بورس، صدای فریدون عباسی، نماینده مجلس که رئیس سابق سازمان انرژی اتمی هم بوده درآمد و دل را به دریا زد و در توییتر خود با انتقاد از دولت نوشت: «وضعیت امروز بورس، چیزی جز بازی با اعتماد ملتی نیست که به حرف دولت وارد این بازار شدهاند. دولت باید در این شرایط بحرانی با اجرای راهکارهای فوری نظیر افزایش دامنه نوسان روزانه، کاهش نرخ سود و هدایت نقدینگی به بورس از بازار سرمایه کشور حمایت کند. اعتماد از دست رفته، ساده باز نخواهد گشت.» نوشتههای نمایندگان مجلس در فضای توییتر و فضای ملتهب این شبکه اجتماعی و همچنین شبکه اجتماعی اینستاگرام که ناشی از تجمعهای اعتراضی در رابطه با وضعیت بورس، شایعه پولی بودن واکسن کرونا، مرگ و میرهای بالای کرونایی و... دست به دست هم داده بود که کاربران بیهیچ رودربایستی در نوشته هایشان به دولت و مسوولان کشور انتقاد کنند.
در این میان برخی از کاربران هم درباره این مساله مینوشتند که نمایندههای مجلس اگر خیلی به فکر مردم هستند، از دولت دوازدهم حسابرسی کنند نه اینکه به توییتر بیایند، توییتی انتقادی بنویسند و پیش خود بگویند چه کار مهم و عجیبی انجام دادیم. اما درباره تجمع دیروز یکی از مواردی که نه تنها مورد توجه فعالان حوزه بورس و اقتصاد بلکه مورد توجه فعالان سیاسی هم قرار گرفته بود، پلاکاردی بود که روی آن از سوی معترضان نوشته شده بود «احیای بورس برای مردم مهمتر از احیای برجام هست».
دست به دست شدن این شعار و عکس پلاکارد در شبکه اجتماعی توییتر، موافقان و مخالفانی پیدا کرده بود. مخالفان چنین نظری درباره این مساله مینوشتند که کشور نیاز به رفع تحریمها دارد و اگر بورس ایران به این وضع افتاده است، تحریمها عامل اصلی آن بودهاند و در نبود تحریم و رشد اقتصادی، بورس حتما رشد پایداری خواهد داشت.
موافقان اما این مساله را مطرح میکردند که دولت در سال گذشته به مردم وعده بورس محکم و صیانت از سرمایههای آنها را داد. صداوسیما تبلیغ حضور در بورس را کرد و... اما از جایی به بعد دیگر خبری از آن حرفهای قشنگ و وعدههای رنگی نبود. دومینووار شاخص بورس در حال سقوط بوده و است. تمام فکر و ذکر دولت هم به سمت مذاکرات رفت و از خواسته مردم که سرمایههایشان را به امید حمایت دولت وارد این حوزه کرده بودند عمدا یا سهوا غافل ماند. این دسته از کاربران در کل روی این موضوع مینوشتند که خوب یا بد، دولت مردم را به این حوزه دعوت کرد اما رفیق نیمه راه شد و حالا مقصر دوگانه بورس و مذاکرات که در بین معترضان مطرح شده، دولت است.
دولتی که به بیاعتمادی مردم دامن زده است. در میان این دو گروه، گروه دیگری هم بودند که درباره مسالهای کلیتر مینوشتند. به اعتقاد این افراد، اینکه امروز سهامداران معترض بورس را مهمتر از احیای برجام میدانند، نتیجه دور بودن دولت از مطالبهها و خواستههای مردم است. به اعتقاد آنها این دور بودن دولت از ملت خود را به زودی و در انتخابات ۱۴۰۰ به همه نشان خواهد داد.
یکی از علتهایی که اکثر مطرح کنندههای چنین نگاهی درباره آن مینوشتند این بود که دولت در ماههای گذشته به خوبی نتوانست اعتماد عمومی مردم را به مذاکرات جلب کند و فضای کشور در رابطه با مذاکرات به سمت مذاکرات اولیه برجام که تمام مردم پیگیر آن بودند و دولت و ملت در نزدیکترین حالت ممکن به هم بودند، نشد. علت اصلی این موضوع هم از نگاه این افراد این بوده است که از جایی به بعد دولت نتوانست به وعدهها و امیدهایی که به مردم داده بود پایبند بماند و همین عامل جدا ماندن دولت از ملت شد.
تغییر یک درصدی دامنه نوسان و نامتقارن ماندن آن نیز دیروز مورد توجه فعالان بورسی قرار گرفت. توییتهایی در این خصوص منتشر شد، کارشناسان بر ناکارآ بودن یک بازار با دامنه محدود نوسان تاکید کردند و گفتند در همان زمان که قرار بود دامنه نامتقارن شود هشدار داده بودند که نقدشوندگی بازار سهام تهدید میشود و حالا افزایش یک درصدی آن بیشتر شبیه شوخی سیاستگذار با سهامداران است.