ارز و ماده اولیه ارزان، بیراهه حمایت از مصرفکننده/ عرضه خودرو و مسکن در بورس کالا به سود اقتصاد است
علی صادقین، کارشناس ارشد بازارهای مالی تبعات رویکرد قیمتگذاری دستوری کالاها در اقتصاد و همچنین مزایای عرضه خودرو و مسکن در بورس کالا را مورد بررسی قرار میدهد. به گفته صادقین، در هیچ کجای دنیا و در هیچ اقتصاد بزرگ جهان مشاهده نشده که توزیع ماده اولیه ارزان به صورت دستوری و نه براساس مکانیزم بازار و رشد عرضهها، منجر به حمایت و کاهش قیمت برای مصرفکننده شود و از این رو در سال ۱۴۰۰ باید بهرهگیری از مکانیزم بازار در اولویت سیاستگذاران اقتصادی باشد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کالاخبر، صادقین در ابتدا به موضوع قیمتگذاری اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه جایی است که عرضه و تقاضا به صورت شفاف و آزادانه با یکدیگر برخورد میکنند و قیمتها از بطن رفتار بازار حاصل میشود.
ارز و ماده اولیه ارزان از مصرفکننده حمایت نمیکند
این کارشناس ارشد بازارهای مالی با اشاره به تجربه نافرجام سه دهه قیمتگذاری دستوری ادامه داد: بسیاری از مطالعات از جمله گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نشان میدهد که حمایتها در قالب ارز ۴۲۰۰ تومانی که نمونه بارز قیمتگذاری دستوری بود، هیچگاه به سود مصرفکننده نهایی نبوده و منجر به انتقال کاهش هزینه تمام شده برای مصرفکننده نهایی نشده است. آن چیزی که جامعه در یک سال گذشته و در سه دهه گذشته تجربه کرده، برآیند اتفاقاتی بوده که در بازار آزاد رخ داده است؛ بنابراین «ارز ارزان»، «ماده اولیه ارزان» و «قیمتگذاری دستوری» به جای حمایت از مصرفکننده صرفا منجر به افزایش شکاف میان قیمتها در بازار آزاد و نرخهای رسمی شده و ناکارآمدی این روش دیگر برای همگان اثبات شده است.
صادقین خاطرنشان کرد: در هیچ کجای دنیا و در هیچ اقتصاد بزرگ جهان مشاهده نشده که توزیع ماده اولیه ارزان به صورت دستوری و نه براساس مکانیزم بازار و رشد عرضهها، منجر به کاهش قیمت برای مصرف کننده شود.
دادههای بورس کالا خوراک اصلی سیاستگذاران
وی با بیان این نکته که رسالت بورس کالا، کشف قیمت محصولات مبتنی بر شفافیت و مکانیزم بازار است، گفت: قیمتگذاری دستوری علاوه بر همه مشکلاتی که دارد، شرکتهای EPS محور را با کنترل مواجه میکند و شکاف قیمتها در بازار غیر رسمی و با بازار رسمی که بورس کالا به شمار میرود را افزایش میدهد.
وی با یادآوری دوباره این نکته که بورس کالا به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، محلی برای شفافیت و تلاقی عرضه و تقاضا با حضور تولیدکنندگان و مصرف کنندگان کالاها است، گفت: بورس کالا بستری برای تعیین قیمتهای واقعی و تخصیص بهینه منابع تلقی میشود و اگر با این رویکرد از بورس کالا حمایت شود، این بورس در سال ۱۴۰۰ یعنی تولید، پشتیبانیها و مانعزداییها، میتواند مهمترین نهاد تاثیرگذار در راستای شفافیت و کشف قیمتها باشد و دادههای آن، خوراک اصلی برای سیاستگذاران حوزه اقتصادی به شمار رود؛ اما در مقابل، اقدامات دستوری در قالب دستورالعملهای مکرر برای کنترل نرخها، سبب بروز مشکلات بزرگ و تکراری در اقتصاد خواهد شد.
مزایای عرضه و خودرو و مسکن در بورس
این کارشناس ارشد بازارهای مالی درخصوص دیدگاه خود درباره عرضه خودرو و مسکن در بورس کالا هم گفت: بدون شک این اتفاق یعنی عرضه مسکن و خودرو در بورس کالا به نفع اقتصاد و مردم خواهد بود. به عقیده بنده برای هر محصولی که قیمتگذاری آن دستوری و معیوب بوده یا شاهد جهشهای قیمتی شدید و نوسانات نرخ به صورت گسترده است و همینطور بخش قابل توجهی از جامعه به صورت واقعی و مصرفی از خرید و فروش آن محروم هستند، بورس کالا بهترین مامن و بستر برای شفافسازی این مبادلات است. موضوع مهم اینجاست که در مقابل دسترسی نداشتن مطلوب مردم به بازار خودرو و مسکن، این سفتهبازان هستند که حضور پررنگی در این بازارها دارند که در صورت عرضه خودرو و مسکن در بورس کالا، اولا شاهد شفافیت معاملات این گروهها خواهیم بود در ثانی، برای همگان یک روند و تحلیل بازار شکل خواهد گرفت و در نهایت مکانیزم عرضه و تقاضا بر مبنای واقعیتهای تقاضای مصرفی به جای سرمایهای شکل میگیرد و مهمتر از همه اینکه میتوان این محصولات را به صورت خردتر مانند فروش متری مسکن در بورس کالا دنبال کرد تا تمامی آحاد جامعه بتوانند از تحلیلها و تغییرات قیمت حداکثر منفعت را ببرند.