کارنامه ۵۰ روزه رییس جدید سازمان بورس
بورس اوراق بهادار تهران شرایط ویژه و خاصی را در سال ۱۳۹۹ پشت سر گذاشت و اتفاقات متعددی را تجربه کرد. یکی از حواشی بازار سرمایه در سالی که گذشت، تغییرات متعدد رییس سازمان بورس بود. حدود دو ماه است که محمد علی دهقان دهنوی به عنوان سومین رییس سازمان بورس در سال ۱۳۹۹ معرفی شدهاست.آیا کارنامه او در این مدت قابل دفاع است؟
به گزارش اقتصادآنلاین ؛ ۳۰ دی ۱۳۹۹، قالـیـبـاف اصـل استـعفـا داد و در حالی که گزینههای جدی دیگری برای جانشینی او مطرح بود، محمدعلی دهقان دهنوی رییس سازمان بورس شد. دهقان که تخصص اصلی او حوزه بانکی و استاد دانـشکده مدیریت و حـسابـداری دانـشـگاه عـلامه طـباطبـایی اسـت، پیـش از ایــن مــعــاون فــرهــاد دژپـسند در وزارت اقتصاد بود.
اولین دستور کار دهقان، چهارشنبه ۸ بـهمن، جلسه هماهنگی با بـرخی از حـقوقیهـای بازار سرمایه بود که بدون خروجی مشخصی و تنها با حمایت ضمنی او از حقوقیها همراه شد. او در مراسم معارفه خود اعلام کرد اقدامات خوب دوره قبل را ادامـه مـیدهد و به دنبـال توسعه نهادهای مالی در بازار سرمایه است.
تاسـیـس صـندوق بازارگردانی شـرکتهای سـرمایهگذاری استانی سهام عدالت، اولین تصمیمی بود که در دوره او اتخاذ شد. در جلسه 17 بهمن هیات مدیره سازمان بورس، هشت بند به تصویب رسید. اعطای کارت اعتباری سهام عدالت، افزایش ضریب تعدیل معاملات اعتباری و افـزایـش قـدرت صـندوق تـوسـعه بـازار سـرمایه بـرای تــحـریک تــقاضـا در بـازار سهام مهمترین مصوبات این جلسه بودند. صـبح روز بعد، او در جلسه با مدیـران فـولادی تـحقق عرضه کل زنجیره فولادی در بورس کالا را وعده داد.
کـاهـش و نـامتـقـارن شـدن دامنـه نـوسـان از عجیب ترین مـصوبات شورای عالی بورس در این مـدت بـود که از 25 بهمن اجرایی شد. دهقان این تصمیم را کلید بازگشت تحلیل به بازار عنـوان کـرد امـا تـنها پـس از دو روز از اجرایی شـدن آن، بورس به روند نزولی خود ادامه داد. با این تصمیم نقـدشوندگی بازار به شـدت کاهـش یـافت و بسیاری از سـهمهـا در صــف فـروش قـفل شدنـد؛ امـا دهقـان این کار را موثـر و فـایـده آن را بیشتر از هزینهاش دانست.
در حالی که بیمهگری کلان دولتیها، مردم را به بورس کشانده بود؛ این بار دهقان در مصوبهای عجیب اعلام کرد پرتفوی زیر ۱۰میلیون تومان را بیمه میکند. در صـورتـی که سـهامداران خـرد زیـر ۱۰ مــیلیون تومان، تا اردیبهشت ۱۴۰۱ به ترکیب سهام خود دست نزنند، ٪۲۵ بازدهـی آنها توسـط صـندوق توسعه بازار تضمین میشود. اینکه صندوق توسعه بازار برای همه مردم ایران است و حال برای حدود ۴میلیون نفر قرار اسـت استـفاده شود، عـلاوه بر بـرهم زدن سـازوکارهای بازار، یکی از مصادیق بیعدالتی است.
تغییرات گسترده مدیران سازمان بورس از دیگر اقـدامات او بـود، در حـالی که بـرخـی از آنها به تازگی منصوب شدهبودند. تغـییرات متعدد و بی ثباتـی در سـازمـانـی مـاننـد بــورس بـا حــدود ۴۸ میـلیـون سـهـامـدار اتـفـاقی عـجـیـب مـحـسـوب میشـود کـه نـاکـارآمــدی و سـیـاستگذاریهای اشتباه نتیجه آن است.
پیگیری لغو قیمتگذاری دستوری خودرو و فولاد از جمـله تـلاشهـای او بـرای بهبـود وضعیت بازار سرمایه بوده است. اقدامی که به نظر میرسید قدم رو به جلو برای کمرنگ شدن تفکر دخالت در بازارها باشد. امـا توصیـه وی بـرای دخـالت در سـازوکار بـازار اوراق بـدهی برای کاهش نرخ بهره نشـان داد که صحـبتهـایش رنگ و بوی سیـاسی کـاری دارد تا اقدام عملی!
اظهار نظر صریح او در مورد ارزندگی بازار سهام مثال دیگری از دخالتهای اشتباه نهاد ناظر در ساز و کار و روند طبیعی بازار است.
با توجه به اقدامات و تصمیمات دهقان دهنوی در این مدت نـگرانـی از حضور فـردی غـیـرتخـصصی بـه حقیقت پیوست و بیشتر شاهد تکرار اشتباهات گذشته بودیم. حـضور دهـقـان دهنوی بر مــسند سـازمـان بــورس بیش از آنکه موجب بازگشت آرامش به بازار شود، با دخالتها و تغییرات گسترده همراه بود.