داستان عرضه اولیه‌های سال۹۹/ تلخ و شیرین عرضه‌های اولیه
از ابتدای سال جاری معامله‌گران ۲۹همت، عرضه اولیه خریدند. بعضی از شرکت‌هایی که عرضه شدند با بازدهی‌هایی جذاب، سهامدارانشان را دل شاد کردند اما برخی دیگر بازدهی‌های منفی را ثبت کردند. در این گزارش به معرفی عرضه‌های اولیه سال ۹۹ و بیان اطلاعات جامعی از آن‌ها می‌پردازیم.
برای آگاهی از آخرین اخبار بورس اوراق بهادار تهران اینجا کلیک کنید
اقتصاد آنلاین – سهیل بانی؛ در سال ۹۹، سهام ۲۶ شرکت در بازار سرمایه ایران واگذاری شدند. از این تعداد ۱۶ نماد در فرابورس ایران و ۱۰نماد در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شدند و سهامداران به واسطه رشد بازار سرمایه در ابتدای سال و تبلیغات دولت و مسئولین بازار، حضور پرشوری در این عرضه‌های اولیه داشتند.
شرکت سرمایهگذاری صبا تامین اولین عرضه اولیه سال ۹۹ بود که در تاریخ ۲۰ فروردین با نماد (صبا) در فرابورس عرضه شد. یک میلیارد و ۵۰۰میلیون برگه سهم صبا با قیمت ۱۲هزار ریال به فروش رسید و یک میلیون و ۹۳۰هزار کد معاملاتی در این عرضه شرکت داشتند که به هر شخص حقیقی یا حقوقی حداکثر ۸۱۲سهم تعلق یافت. از طرفی ۲۴۴میلیون و ۸۱۷هزار برگه سهم صبا تامین با نماد (صبا۴) توسط صندوق‌ها خریداری شد. در این عرضه اولیه شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی، سهامدار عمده صبا، در مجموع هزار و ۸۰۰میلیارد تومان سود شناسایی کرد. صبا در ۲۸روز به تعادل اولیه رسید و در این مدت ۱۲۰درصد بازدهی داشت. این نماد از روز عرضه تا سقف قیمت خود یعنی ۱۲,۹۶۶ریال در تاریخ ۹۹.۰۷.۰۶، حدود ۳۰۰درصد رشد کرد.
شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی در ۲۷ فروردین ماه به عنوان بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ در بورس عرضه و رکورد مشارکت سهامداران تا آن زمان شکسته شد. دو میلیون و ۶۰هزار کد معاملاتی در این عرضه شرکت کردند و هشت میلیارد برگه سهم این نماد را به قیمت ۸,۶۰۰ریال خریداری کردند. ۳۰فروردین ماه بیش از یک میلیارد و ۲۹۳میلیون برگه سهم شستا در بازار معاملات عمده بورس به صندوق‌های سرمایهگذاری تعلق یافت. سود شناسایی شده برای سازمان تامین اجتماعی از این عرضه به ۶هزار و ۸۸۰میلیارد تومان رسید. شستا در ۲۷روز ابتدایی معاملات پس از عرضه، تا قبل از تعادل اولیه، ۸۹درصد بازدهی داشت و تا ۲۰ مرداد که شستا سقف قیمتی ۶۳,۶۲۲ریال را ثبت کرد، رشدی ۶۶۵درصدی را رقم زد.
شرکت شیر پاستوریزه پگاه گیلان (غگیلا) سومین نمادی بود که در سال ۹۹ عرضه شد. دهم اردیبهشت ماه، ۳۴میلیون برگه سهم غگیلا در فرابورس عرضه شد و دو میلیون و ۳۶۰هزار شخص حقیقی و حقوقی در این عرضه اولیه شرکت کردند. سرانجام به هر کد معاملاتی ۱۴سهم با قیمت ۱۲,۵۰۷ریال تخصیص یافت. همچنین ۱۳ اردیبهشت ماه تعداد ۶میلیون سهم از سهام شرکت شیر پاستوریزه پگاه گیلان در نماد (غگیلا۴) به صندوق‌های سرمایهگذاری تعلق گرفت. شرکت صنایع شیر ایران چهار میلیارد و ۲۵۰میلیون تومان سود از این عرضه اولیه کسب کرد. غگیلا از زمان عرضه تا به امروز به تعادل اولیه نرسیده و ۹۷درصد بازدهی نصیب سهامداران خود کرده است.
۳۱ اردیبهشت ماه ۹۹، ۴۰میلیون و ۸۰۰هزار برگه سهم شرکت مجتمع صنایع لاستیک یزد )پیزد( در فرابورس عرضه و با مشارکت دو میلیون و ۹۰۰هزار نفری مواجه شد. این مشارکت پرشور سبب شد که به هر کد معاملاتی که در این عرضه شرکت کرده بود، تنها ۱۴ سهم پیزد با قیمت ۴۰,۳۵۳ریال تعلق یابد. همچنین ۱۰میلیون و ۲۰۰هزار برگه سهم این نماد به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. شرکت مجتمع آرتاویل تایر سهامدار عمده پیزد از این عرضه سودی ۱۶۴میلیارد تومانی بدست آورد. پیزد با گذشت ۵۸ روز معاملاتی، در قیمت ۱۳۰,۶۵۹ریال به تعادل اولیه رسید و در این مدت بیش از ۲۵۷درصد بازدهی داشت. پیزد پس از آن وارد روند نزولی شد و این روند تا امروز ادامه داشته است.
شرکت پلیمر آریا ساسول با نماد آریا، آخرین نمادی بود که در بهار ۹۹ وارد فرابورس شد. هفتم خرداد ماه، ۲۲۹میلیون برگه سهم آریا با قیمت ۶۵,۱۱۹ریال عرضه شد و دو میلیون و ۳۵۰هزار نفر در این عرضه شرکت کردند که به هر نفر ۵۸ سهم ۶۵,۱۱۹ریالی آریا تخصیص یافت. همچنین حدود ۴۶میلیون برگه سهم به صندوق‌های سرمایهگذاری واگذار شد که باعث شد سهامدار عمده آریا از این عرضه هزار و ۴۰۰میلیارد تومان سود شناسایی کند. ۸۹روز طول کشید که آریا به تعادل اولیه برسد و در این مدت ۲۴۰درصد رشد قیمت را شاهد بود. آریا در ۲۷ مرداد سقف قیمتی خود را تجربه کرد و به ارتفاع ۱۰۳,۰۰ریال رسید. لازم به ذکر است ابتدا قرار بر این بود که آریا در ۲۷ فروردین ماه عرضه شود اما نوسان شدید در قیمت تولیدات صنعت پتروشیمی به دلیل فراگیر شدن ویروس کرونا سبب تعویق این عرضه شد.
عرضه شرکت سرمایهگذاری پویا (وپویا) آغازی بود بر تابستان شلوغ عرضه‌های اولیه سال ۹۹. چهارم تیر ماه تعداد ۶۰۰میلیون برگه سهم وپویا با سقف قیمت ۴,۱۰۰ریال در فرابورس عرضه شد و دو میلیون و ۵۵۰هزار کد معاملاتی در این عرضه شرکت کردند که در نهایت به هر نفر حداکثر ۲۲۹برگه سهم تعلق یافت. در جریان این عرضه سایت کارگزاری آگاه از دسترس خارج شد که طبق ادعای مدیر عامل این کارگزاری، علت این قطعی بروز حادثه در دیتا سنتر و تجهیزات ذخیره اطلاعات بود است. این اتفاق سبب شد که حدود ۸۰۰هزار نفر از کاربران این کارگزاری از عرضه اولیه وپویا جا بمانند. هفت روز بعد از عرضه وپویا در فرابورس، ۴۰میلیون برگه سهم این نماد نیز به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. سود شناسایی شده از این عرضه برای شرکت گروه سرمایهگذاری تدبیر، به ۲۴۶میلیارد تومان رسید. ۵۴ روز معاملاتی به طول انجامید تا وپویا به تعادل اولیه برسد. این نماد در این مدت ۳۳۸درصد بازدهی برای سهامدارانش به ارمغان آورد. آریا در تاریخ ۲۷مرداد به سقف قیمت خود، یعنی ۱۷,۹۸۶ریال رسید.
یازدهم تیر ماه، نوبت به ورود شرکت سرمایهگذاری سیمان تامین رسید. با جهشی ۷۵درصدی در میزان مشارکت، چهار میلیون و ۴۸۰هزار کد معاملاتی، یک میلیارد و ۶۵۰میلیون برگه سهم سیتا را خریداری کردند. به هر کد حداکثر ۲۹۴ برگه سهم در قیمت ۱۵,۷۵۰ریال تخصیص یافت. ۳۳۰میلیون برگه سهم این نماد نیز به صندوق‌های سرمایهگذاری رسید. شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی که سهامدار عمده سیتا است از این عرضه حدود دو هزار و ۶۰۰میلیارد تومان سود کسب کرد. سیتا در ۲۷روز ابتدایی معاملات، ۱۱۷درصد بازدهی داشت و در ۲۸مرداد ماه به قیمت ۳۳,۰۷۰ریال رسید.
شرکت لیزینگ پارسیان با نماد (ولپارس) در تاریخ ۱۸ تیر ماه در فرابورس عرضه شد. ۴۰۰میلیون برگه سهم ولپارس با سقف قیمت ۳,۲۰۰ریال عرضه شد و به هر یک از چهار میلیون و ۴۱۲هزار کدی که در این عرضه شرکت کرده بودند، حداکثر ۷۵برگه سهم تخصیص یافت. تعداد ۶۵میلیون برگه سهم نیز صرفا به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. شرکت گروه مالی پارسیان حدود ۱۲۸میلیارد تومان از این عرضه سود شناسایی کرد. تا پیش از رسیدن به تعادل اولیه و در ۱۰۶روز معاملاتی، ولپارس ۱۶۵درصد بازدهی داشت. اما رشد ولپارس ادامه یافت و این نماد قیمت ۹,۴۵۰ریال را نیز تجربه کرد که حکایت از رشد قیمت ۱۹۵درصدی این نماد از روز عرضه دارد.
در ۲۴تیر ماه، ۳۰میلیون برگه سهم شرکت رایان هم افزا، در فرابورس ایران عرضه شد. چهار میلیون و ۴۵۴هزار کد معاملاتی برگه سهم‌های عرضه شده را خریداری کردند و به هر کدام از آن‌ها تنها ۶ سهم تعلق یافت. صندوق‌های سرمایهگذاری نیز در خرید چهار میلیون برگه سهم رافزا مشارکت کردند. سهامدار عمده رافزا در زمان عرضه، در مجموع ۷۵میلیارد تومان از این عرضه کسب سود کرد. رافزا تا کنون به تعادل اولیه نرسیده و تا امروز، حدود ۲۵۷درصد افزایش قیمت را ثبت کرده است.
شرکت تولید نیروی برق آبادان اولین نمادی بود که در مرداد ماه داغ بازار سرمایه عرضه شد. اول مرداد ماه ۹۹، ۳۰۰میلیون برگه سهم آبادا بورس عرضه شد و پنج میلیون و ۲۳۵هزار کد معاملاتی این نماد را در قیمت ۱۵,۵۰۰ریال خریداری کردند. همچنین به هر کد معاملاتی حداکثر ۴۸سهم تخصیص یافت. از سویی دیگر ۴۷میلیون برگه سهم آبادا به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. در جریان این عرضه در مجموع ۴۶۵میلیارد تومان سود نصیب شرکت توانیر، مالک ۱۰۰درصد از سهام آبادا شد. آبادا طی ۲۱روز معاملاتی به تعادل اولیه رسید و در این مدت ۱۲۵درصد بازدهی داشت.
شرکت صنعتی زر ماکارون یکی از پر حاشیه‌ترین عرضه اولیه‌های امسال بود. ابتدا قرار بود غزر هفتم خرداد ماه عرضه شود اما به گفته مدیرعامل این شرکت، تغییرات قیمت ماکارونی باعث تعویق این عرضه شد. بار دیگر ۲۵تیر ماه به عنوان تاریخ عرضه اولیه غزر مطرح شد. این بار قیمت عرضه کاهش یافته بود اما باز هم این عرضه به تعویق افتاد. علت لغو این عرضه بررسی آخرین وضعیت ترهین دارایی‌های شرکت اعلام شد. سرانجام هشتم مرداد ماه، تعداد ۱۹۲میلیون برگه سهم غزر در بورس عرضه شد و بیش از پنج میلیون کد معاملاتی در این عرضه مشارکت کردند. به هر شرکت کننده حداکثر ۳۳سهم ۳۹,۷۵۰ریالی تخصیص یافت. ۳۲میلیون برگه سهم هم به صندوق‌های سرمایهگذاری تعلق پیدا کرد و سهامداران عمده زر ماکارون، ۷۶۳میلیارد تومان از این محل سود شناسایی کردند. غزر با ۱۳۴درصد رشد، پس از ۱۶روز معاملاتی به تعادل رسید و قیمت ۴۲,۷۵۰ریال را به عنوان سقف قیمتی ثبت کرد.
غزر تنها عرضه اولیه هشتم مرداد ماه نبود و شرکت توسعه مسیر برق گیلان نیز در این روز وارد فرابورس شد. ۲۵۸میلیون برگه سهم بگیلان با قیمت ۲۴هزار ریال به فروش رسید. حدود پنج میلیون و ۲۰۰هزار کد معاملاتی در این عرضه مشارکت کردند و به هر کدام از آن‌ها حداکثر ۵۱سهم تعلق یافت. همچنین هشت میلیون و ۶۰۰هزار برگه سهم بگیلان به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. سهامدار عمده بگیلان به سودی ۶۲۰میلیارد تومانی از این عرضه دست پیدا کرد. بگیلان در ۴۹روز به تعادل اولیه رسید و در این مدت با ۶۳درصد رشد عدد ۳۹,۱۴۰ریال را به عنوان سقف قیمتی ثبت کرد. پس از آن بگیلان وارد رونده نزولی شد و تا قیمت ۱۹,۲۷۰ریال سقوط کرد که ۲۰درصد از قیمت عرضه این نماد کمتر بود.
شرکت پتروشیمی ارومیه در روز ۱۴مرداد با نماد شاروم در فرابورس عرضه شد. ۱۰۵میلیون برگه سهم شاروم با قیمت ۶,۳۰۰ریال به فروش گذاشته شد و ۵میلیون و ۴۱۵هزار کد معاملاتی در این عرضه شرکت کردند. به هر شخص حقیقی یا حقوقی ۱۶سهم در سقف قیمت رسید و صندوق‌های سرمایهگذاری نیز ۲۱میلیون برگه سهم شاروم خریداری کردند. سهامدار عمده شاروم یعنی شرکت گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان از این عرضه ۶۶میلیارد تومان سود به دست آورد. ۴۲روز به طول انجامید تا تا شاروم به تعادل اولیه برسد و در این مدت ۲۹۴درصد بازدهی داشت. اما شاروم به این مقدار بسنده نکرد و با ادامه صعود، به بازدهی ۵۲۵درصدی با قیمت ۳۴,۲۹۵ریال دست پیدا کرد.
تامین سرمایه امین در ۱۵مرداد ماه با قیمت ۱۰,۴۰۰ریال در بورس عرضه شد. پنج میلیون و ۴۱۰هزار کد معاملاتی، یک میلیارد و ۵۰میلیون برگه سهم امین را خریداری کردند. به هر شرکت کننده، در سقف قیمت حداکثر ۱۶۱سهم تخصیص یافت. همچنین تعداد ۲۱۰میلیون برگه سهم به صندوق‌های سرمایهگذاری فروخته شد. سهامداران عمده امین، حدود هزار و ۱۰۰میلیارد تومان به واسطه این عرضه سود شناسایی کردند. امین با ۷۱درصد بازدهی، در ۱۷روز به سقف قیمتی خود رسید و پس از آن با افت شدیدی روبرو شد و قیمت این نماد به زیر قیمت عرضه نیز رسید.
شرکت کشاورزی و دامپروری ملارد شیر با نماد زملارد در ۲۱ مرداد ماه فرابورسی شد و ۴۵میلیون برگه سهم این نماد با قیمت ۲۱هزار ریال عرضه شد. پنج میلیون و ۵۴۵هزار کد معاملاتی، زملارد را در سقف قیمت خریداری کردند و به هر کدام از آن‌ها هشت سهم زملارد رسید. ۶میلیون برگه سهم زملارد نیز به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. سهامدار عمده این شرکت یعنی شرکت سرمایهگذاری صنایع عمومی تامین از این عرضه ۹۵میلیارد تومان سود شناسایی کردند. زملارد در تاریخ ۲۷ مهر ماه به سقف قیمت خود در ۵۵,۳۸۷ریال رسید که نشان از بازدهی ۱۶۴درصدی این نماد دارد.
۲۲مرداد ماه، چهار میلیارد و ۲۶میلیون برگه سهم بهساز کاشانه تهران در بورس عرضه شد. پنج میلیون و ۲۷۶هزار کد معاملاتی در این عرضه مشارکت کردند و به هر کد ۶۷۰ برگه سهم با قیمت ۲,۲۰۰ریال تعلق یافت. همچنین حدود ۶۰۴میلیون برگه سهم ثبهساز به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. شرکت گروه توسعه ساختمان تدبیر از این عرضه حدود ۸۹۰میلیارد تومان سود کسب کرد. ثبهساز طی ۲۲روز معاملاتی به سقف قیمت خود یعنی ۴,۶۷۰ریال رسید.
شرکت تهیه توزیع غذای دنا آفرین فدک (گدنا) ۲۸مرداد ماه در فرابورس ایران عرضه شد. پنج میلیون و ۳۳۴هزار شخص حقیقی و حقوقی، ۶۰میلیون برگه سهم ۶۰۰تومانی گدنا را خریدند. استقبال زیاد معامله‌گران از این عرضه سبب شد سهمیه هر کد به ۱۰سهم ۶۰۰تومانی برسد تا با این عرضه اولیه با نقدینگی ۶هزار تومانی به ارزان‌ترین عرضه اولیه تاریخ ایران و حتی جهان تبدیل شود! ۹میلیون برگه سهم گدنا نیز به صندوق‌های سرمایهگذاری تعلق یافت. سهامداران عمده گدنا از عرضه اولیه این نماد، ۳۶میلیارد تومان سود شناسایی کردند. ۱۵دی ماه، گدنا سقف قیمتی خود را در عدد ۴۹,۹۲۴ریال تجربه کرد که این رقم نسبت به قیمت عرضه ۷۳۴درصد رشد را به ثبت رسانده‌است.
شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس با نماد بپیوند در تاریخ ۱۱شهریور وارد معاملات فرابورس شد. ۴۵میلیون برگه سهم بپیوند با قیمت ۱۸,۵۰۰ریال عرضه شد. مشارکت پنج میلیون و ۵۷۰هزار نفری معامله‌گران، رکورد جدیدی برای مشارکت در عرضه‌های اولیه ثبت کرد که تا امروز هم پابرجا است. به هر کد معاملاتی ۷۸سهم تخصیص یافت و صندوق‌های سرمایهگذاری ۳۰میلیون برگه سهم بپیوند را خریدند. سهامداران عمده بپیوند در جریان این عرضه ۸۳میلیارد تومان سود کسب کردند. بپیوند تا سقف قیمت خود در ۳۵,۸۰۰ریال ۹۳درصد رشد کرد اما با سقوطی ۶۲درصدی به کف قیمت خود در ۱۴,۶۷۰ریال رسید که از قیمت عرضه این نماد نیز کمتر است.
شرکت توسعه و عمران امید در ۱۹شهریور ماه، حدود پنج میلیارد و ۳۰۰میلیون برگه سهم خود را در بورس عرضه کرد. سقف قیمت هر سهم نماد ثامید، ۱,۷۵۰بود و پنج میلیون و ۱۸۰هزار کد معاملاتی در این عرضه شرکت کردند. سهمیه هر کد معاملاتی به حداکثر ۸۶۳ سهم رسید. حدود یک میلیارد و ۶۰میلیون برگه سهم ثامید نیز به صندوق‌ها تخصیص یافت. شرکت گروه توسعه ساختمان تدبیر که سهامدار عمده ثبهساز است از این عرضه حدود ۹۲۷میلیارد تومان سود شناسایی کرده است. پس از گذشت ۲۵روز معاملاتی از عرضه اولیه ثامید، این نماد سقف قیمت تاریخی خود را در ارتفاع ۳,۴۰۰ریال رقم زد که نسبت به قیمت عرضه، بیش از ۸۶درصد بازدهی داشته است. اما ریزش ماه‌های اخیر بازار سرمایه، سبب شد این نماد در زیر قیمت عرضه معامله شود.
شرکت سرمایهگذاری گروه مالی سپهر صادرات آخرین عرضه اولیه تابستان ۹۹ نام گرفت. ۶میلیارد برگه سهم وسپهر در تاریخ ۳۰شهریور ماه در فرابورس عرضه شد. پنج میلیون و ۴۵۷هزار شخص حقیقی و حقوقی، در این عرضه مشارکت کردند که در اتفاقی کم سابقه در عرضه‌های اولیه، هر سهم وسپهر با بازه قیمتی ۹,۵۰۰ تا ۱۰,۱۰۰ریال کشف قیمت شد. بنابراین به هر کد معاملاتی حداکثر ۱۱۰۰ سهام وسپهر در قیمت درخواستی تخصیص یافت. ۶۰۰میلیون از برگه سهم‌های وسپهر نیز به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. بانک صادرات ایران به عنوان سهامدار اصلی وسپهر از عرضه این نماد حدود ۶هزار و ۶۰میلیارد تومان سود کسب کرد. وسپهر در دهمین روز معاملاتش به تعادل رسید و سقف قیمتی ۱۶,۱۳۶ریال را ثبت کرد.
پس از مهر و آبان سوت و کور عرضه‌های اولیه، در یازدهم آذر ماه، شرکت صنایع چوب خزر کاسپین با نماد چخزر پا به عرصه معاملات فرابورس گذاشت. ۳۵میلیون برگه سهم چخزر به چهار میلیون و ۴۵۰هزار کد معاملاتی که در این عرضه شرکت کرده بودند، تخصیص یافت. به هر کد معاملاتی تنها هفت سهم چخزر با قیمت ۲۵هزار ریال تعلق یافت. پنج میلیون سهم چخزر را نیز، صندوق‌های سرمایهگذاری خریدند. شرکت گروه صنعت سلولزی تامین گسترنوین که ۱۰۰درصد سهام آن متعلق به تاپیکو است، در جریان این عرضه ۸۸میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرد. ۴۵روز معاملاتی طول کشید تا چخزر به سقف قیمت خود در ۶۸,۷۰۰ریال برسد. این عدد نشان‌دهنده رشد ۱۷۳درصدی چخزر در مدت ذکر شده‌است.
شرکت سرمایهگذاری کوثر بهمن در ۱۸آذر ماه با نماد وکبهمن در فرابورس عرضه شد و چهار میلیون و ۶۶۲هزار کد معاملاتی از وکبهمن استقبال کردند. ۳۰۰میلیون برگه سهم وکبهمن با سقف قیمت ۱۴,۴۸۴ریال به متقاضیان فروخته شد. صندوق‌های سرمایهگذاری نیز ۵۰میلیون از سهام وکبهمن را به خود اختصاص دادند. بانک سینا از این عرضه ۴۳۵میلیارد تومان سود بدست آورد. وکبهمن در ۱۵دی ماه به سقف قیمت خود یعنی ۲۳,۶۴۲ریال رسید که حکایت از رشد ۶۳درصدی این نماد دارد. قیمت وکبهمن اکنون به حدود ۲۰درصد زیر قیمت عرضه رسیده است.
شرکت پتروشیمی بوعلی سینا آخرین نمادی بود که در پاییز ۹۹ عرضه شد. ۱۹آذر ماه، ۴۲۰میلیون برگه سهم بوعلی در بورس عرضه شد و چهار میلیون و ۵۱۹هزار مشارکت‌کننده داشت. به هر شخص حقیقی یا حقوقی ۷۸ برگه سهم بوعلی با قیمت ۴۱,۴۳۰ریال تعلق پیدا کرد. ۱۰۵میلیون برگه سهم بوعلی نیز صرفا به صندوق‌های شرمایه گذاری تخصیص یافت. شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس از عرضه اولیه بوعلی، هزار و ۷۴۰ریال سود شناسایی کرد. تنها ۱۲ روز لازم بود تا بوعلی با ۶۹درصد رشد به سقف خود در ۶۹,۹۹۰ریال برسد. پس از آن افت قیمت بوعلی آغاز شد و این نماد تا آستانه قیمت عرضه نیز سقوط کرد.
شرکت سپیدار سیستم آسیا به عنوان اولین عرضه اولیه زمستان ۹۹، در ۱۷دی ماه وارد گردونه معاملات فرابورس شد. شرکت همکاران سیستم، سهامدار عمده سپیدار، ۳۰میلیون برگه سهم این نماد را به فروش گذاشت و از این طریق حدود ۱۲۰میلیارد تومان سود کسب کرد. چهار میلیون و ۱۷۲هزار کد معاملاتی سپیدار را در سقف قیمتی ۳۹,۸۰۰ریال خریداری کردند که به هر کدام از آن‌ها حداکثر هفت سهم تعلق یافت. صندوق‌های سرمایهگذاری نیز چهار میلیون سهم آسیا را به خود اختصاص دادند. سپیدار با ۹۷درصد رشد، در سوم اسفند ماه به سقف قیمتی خود در ۷۵,۹۲۳ریال رسید.
پانزدهم بهمن ماه، ۲۰۰میلیون برگه سهم شرکت زغال سنگ پرورده طبس با نماد کزغال در فرابورس عرضه شد. به هر کدام از سه میلیون و ۷۲۶هزار کد معاملاتی که در این عرضه شرکت کردند، قیمت و تعداد درخواستی با محدوده قیمتی ۱,۹۵۰ تا ۲,۰۵۰ریال و تا سقف ۶۰سهم تعلق گرفت. شرکت سرمایهگذاری صدرتامین از عرضه اولیه کزغال ۴۱۰میلیارد سود شناسایی کرد. کزغال تنها در ۹روز معاملاتی به تعادل اولیه رسید اما به روند صعودی خود ادامه داد.
شرکت فرآوری معدنی اپال کانی پارس آخرین نمادی بود که در سال ۹۹ در بورس عرضه شد. ۶اسفند ماه، یک میلیارد و ۴۰۰میلیون برگه سهم کزغال توسط دو میلیون و ۷۵۴هزار سهامدار خریداری شد. هر سهم اپال در محدوده ۱۲,۰۰۰ تا ۱۲,۴۲۰ریال کشف قیمت شد. به هر کد معاملاتی ۴۰۰سهم که از قبل معین شده بود تخصیص یافت. برخی آمارها از باقی ماندن حدود ۲۰۰میلیون برگه سهم اپال خبر می‌دهند که توسط متعهد پذیره‌نویسی، یعنی شرکت تامین سرمایه امید خریداری شد. ۴۴۰میلیون برگه سهم اپال به صندوق‌های سرمایهگذاری تخصیص یافت. همچنین شرکت سرمایه گذاری پارسیان از این عرضه حدود هزار و ۷۵۰میلیارد تومان سود به دست آورد. در پنجمین روز معاملات اپال، این نماد در قیمت ۱۵,۹۱۰ریال به تعادل رسید.
لغو آخرین عرضه‌های اولیه اسفندماه
۲۸ بهمن ماه ۹۹، امیر هامونی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران، با اشاره بر اینکه سه شرکت در مرحله عرضه اولیه در فرابورس هستند، اعلام کرد که در اسفند ماه شاهد عرضه حتمی دو شرکت در فرابورس خواهیم بود. با توجه به شرایط نزولی بازار و بی اعتمادی سهامداران به عرضه‌های اولیه که نتیجه آن در کاهش محسوس میزان مشارکت در عرضه اولیه اپال مشهود بود، این اظهار نظر هامونی، تعجب اهالی بازار سرمایه را برانگیخت. شرکت‌های ریل پرداز نوآفرین (حآفرین) و سرمایهگذاری مدیریت سرمایه مدار (مدار)، دو شرکتی بودند که بنا بود به عنوان آخرین عرضه‌های سال ۹۹، وارد فرابورس شوند اما عرضه این دو شرکت بدون اعلام دلیل به تعویق افتاد.
با مقایسه نمودار میزان مشارکت سهامداران در عرضه‌های اولیه با روند شاخص کل بورس به وضوح می‌بینیم که این دو نمودار کاملا همگرا هستند. همزمان با رشد شدید شاخص کل از ابتدای سال ۹۹، بر میزان مشارکت در عرضه اولیه به صورت چشمگیری افزوده شد. از اواسط مرداد ماه، با آغاز سقوط شاخص کل، رفته رفته از استقبال از عرضهها کاسته شد.
برای مشاهده تصویر در اندازه اصلی، روی آن کلیک کنید
به عقیده برخی کارشناسان، یکی از عواملی که منجر به لغو عرضه اولیه سهام شرکت‌ها شده است، عدم مشارکت سهامداران در خرید آن‌ها است. نخریدن عرضه‌های اولیه در شرایط فعلی بازار، می‌تواند اعتراضی و هشداری از معامله‌گران به سیاست‌ها و تصمیمات اخیر دولت و مدیران بازار باشد. گران بودن عرضه‌های اولیه یکی از عواملی است که سبب کاهش مشارکت در عرضهها شده‌است. اثر این بالا بودن قیمت در جایی مشخص می‌شود که «بپیوند»، «بگیلان»، «وکبهمن»، «آبادا»، «ثامید» و «سیتا» همگی در قیمتی پایین‌تر از قیمت عرضه معامله می‌شوند.
سرخابی‌های پایتخت در صف عرضه‌های اولیه
مونا سادات کابلی آماری، مدیر پذیرش فرابورس ایران، ۱۱ اسفند ماه با اعلام اینکه از ابتدای سال جاری تا کنون ۴۰۸ پرونده متقاضی پذیرش بررسی شده است، گفت: از آغاز سال ۹۹ در فرابورس ایران ۵۷ شرکت پذیرش و ۲۲ شرکت درج شده‌اند. استقلال و پرسپولیس، دو باشگاهی هستند که سال‌هاست موضوع واگذاری آن‌ها در بازار سرمایه در دست بررسی قرار گرفته اما هنوز به نتیجه نرسیده است.
امیر هامونی سال ۱۳۹۸ در مصاحبه‌ای به آخرین وضعیت عرضه سهام سرخابی‌ها در بازار سرمایه اشاره و بیان کرد: تا پنج سال گذشته درخواست رسمی عرضه سهام دو باشگاه پرسپولیس و استقلال به بورس ارائه و جلسه‌ها به صورت رسمی برگزار می‌شد، اما اکنون تشکیل این جلسات غیررسمی شده است.
وی با تاکید بر اینکه مذاکراتی که در خصوص این دو باشگاه انجام می‌شود تنها در حد رایزنی است، اظهار داشت: در سال ٩٧ و ٩٨ هیچ درخواست رسمی مبنی بر عرضه سهام این دو باشگاه به فرابورس ارائه نشده و همین امر موجب عدم پیگیری ما برای انجام مراحل لازم شد.
در نیمه اول سال ۱۳۹۸ و پس از برگزاری جلسات توسط نمایندگان مجلس، وزارت ورزش و جوانان و بورس صورت جلسه‌ای در شهریورماه، تهیه و به امضای رییس وقت کمیسیون اصل ۴۴، رئیس فراکسیون ورزش مجلس، سازمان بورس، وزارت ورزش و نماینده سازمان خصوصی‌سازی رسید. اما بنابر صورت جلسه مذکور، این دو باشگاه قابلیت عرضه در فرابورس را نداشته و انجام این واگذاری، منوط به اجرای اصلاحات اساسی در صورت‌های مالی دو باشگاه و اصلاح ساختار مالی بود. بنابراین سازمان خصوصی‌سازی، واگذاری پرسپولیس و استقلال را به نیمه اول سال ۹۹ موکول و اعلام کرد که باشگاه‌های مذکور در مردادماه واگذار خواهند شد.
با فرا رسیدن موعد اعلام شده و عدم عرضه سهام این دو باشگاه، ژاله فرامرزیان، معاون توسعه و منابع وزیر ورزش، از عرضه سهام این دو باشگاه در دهه فجر سال جاری خبر داد. پس از آن، تنها جلسه معارفه باشگاه پرسپولیس در فرابورس برگزار شد و مدیران شرکت پرسپولیس و همکاران مالی این شرکت، این باشگاه را باتوجه به صورت‌های مالی و فعالیت‌هایی را که در دستور کار دارند، معرفی کردند. با این وجود همچنان ماجرای عرضه استقلال و پرسپولیس در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. با وجود وعده‌های بسیار متولیان ورزشی و بازار سرمایه، اطلاعات واضح و دقیقی از زمان عرضه یا به طور کلی عدم عرضه سهام این دو باشگاه بزرگ فوتبالی کشور در دست نیست.
