آیا زمان افزایش نرخ بهره اروپا فرا رسیده است؟

اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش فایننشال تایمز بانک مرکزی اروپا امروز پنجشنبه اعلام کرد که هیات مدیره بانک تصمیمات نشست سیاست پولی در دسامبر گذشته را تایید کرده است.

بانک مرکزی اروپا که برنامه‌های خود را برای ارائه محرک قابل توجهی در سال جاری نگه داشته است، اعلام کرد که نرخ سپرده آن در پایین‌ترین سطح منفی ۰.۵ درصدی باقی خواهد ماند و برنامه‌های خود را برای «کاهش گام به گام خرید دارایی‌ها» طی ۹ ماه آینده تکرار می‌کند.

یورو در برابر دلار به بالاترین سطح خود در هفته اخیر جهش کرده و پس از آنکه لاگارد صراحتا افزایش نرخ بهره را در سال جاری رد نکرد، فروش اوراق قرضه منطقه یورو تشدید شد و در نتیجه ارز واحد با ۰.۷ درصد افزایش به ۱.۱۳۸ دلار رسید.

بازدهی اوراق ده ساله آلمان که معیار دارایی‌های مالی در سراسر منطقه یورو محسوب می‌شود، به بالاترین سطح خود در سه سال گذشته یعنی ۰.۱۴ درصد رسید. معامله‌گران شرط خود را بر روی نرخ‌های بهره بالاتر افزایش دادند، به طوری که طبق صحبت لاگارد، قیمت بازارها تا دسامبر بیش از منفی ۰.۱ درصد افزایش یافت.

بانک مرکزی اعلام کرد که خرید خالص از طریق طرح خرید اضطراری ۱.۸۵ تریلیون یورویی از پایان ماه مارچ متوقف خواهد شد و طرحی را که در دسامبر رونمایی شد تا حدی جبران کرد و با دو برابر کردن برنامه خرید اوراق قرضه قدیمی‌تر به ۴۰ میلیارد یورو در ماه قبل از کاهش، آن را تایید کرد که تا اکتبر به ۲۰ میلیارد یورو برگردد.

یکی از تغییرات قابل توجه در بیانیه بانک در ماه دسامبر این بود که پس از اعلام آنکه شورا آماده تنظیم تمام ابزارهای خود است، کلمه «در هر جهت» را حذف کرد اما مشخص نیست که آیا این به معنای محتمل‌تر شدن افزایش نرخ بهره است یا خیر؟

این بیانیه پس از آن منتشر شد که داده‌های این هفته نشان داد که تورم در منطقه یورو در ژانویه به رکورد 5.1 درصدی رسیده که بسیار بالاتر از هدف ۲ درصدی بانک مرکزی اروپاست. افزایش قیمت‌ها این انتقاد را مطرح کرده که بانک مرکزی اروپا در معرض خطر عقب ماندن از منحنی تورم و وادار شدن به یک چرخش دردناک در سیاست است.

انتظار می رود که کریستین لاگارد رییس بانک مرکزی اروپا، در کنفرانس مطبوعاتی روز پنجشنبه در مورد افزایش هزینه‌های زندگی مورد سوال قرار گیرد چرا که سرمایه‌گذاران بر این باورند که بانک مرکزی مجبور به تغییر مسیر و چندین افزایش نرخ بهره در سال جاری خواهد شد.

کارستن برزسکی رییس تحقیقات کلان ING در این باره عنوان کرد: هیچکس نمی‌توانست به طور جدی انتظار داشته باشد که بانک مرکزی اروپا امروز اقدامی به انجام برساند، چرا که بانک مرکزی اروپا نمی‌تواند اقدام دیگری برای کاهش فوری تورم انجام دهد.

تورم بیش از حد انتظار باعث شده که فدرال رزرو و ایالات متحده و بانک انگلستان به سمت سیاست‌های تهاجمی‌تر روی بیاورند. بانک انگلستان نرخ اصلی بهره خود را امروز پنجشنبه سوم فوریه در کمتر از دو ماه پس از افزایش نرخ بهره به ۰.۲۵ درصد، ۰.۵ درصد اعلام کرد، همزمان سرمایه‌گذاران انتظار افزایش پنج نرخ بهره توسط فدرال رزرو را در سال جاری دارند.

بانک مرکزی اروپا انتظار دارد تورم در سال جاری به کمتر از نرخ هدف برسد

در مقابل، بانک مرکزی اروپا همچنان ایده افزایش نرخ بهره را در سال جاری رد کرده است. بانک مرکزی اروپا روز پنجشنبه موضع خود را مبنی بر اینکه «تا زمانی که پیش بینی نشود که تورم در بخش عمده دو سال آینده دو درصد خواهد ماند، نرخ بهره افزایش نخواهد یافت و حتی پس از آن زمانی که خرید خالص دارایی‌ها متوقف شود، این کار را انجام خواهد داد» تکرار کرده است. قرار است پیش‌بینی‌های تورم سه ماهه جدید در ماه مارچ منتشر شود.

یورگن استارک، اقتصاددان آلمانی که در سال ۲۰۱۱ در اعتراض به خرید اوراق قرضه، هیات مدیره بانک مرکزی اروپا را ترک کرد، این بانک را متهم کرد که «به شدت از نشانه‌های افزایش طولانی مدت و غیرقابل قبول تورم بالاتر که می‌تواند خود را تقویت کند، غفلت کرده است.» او هفته گذشته در روزنامه دای ولت Die Welt نوشت: اکنون زمان در پیش گرفتن دنده معکوس فرا رسیده است.