مروری بر وضعیت بازار نفت در هفته گذشته / سرنوشت بازار در دستان تصمیم اوپک پلاس

اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ بازار نفت در هفته گذشته نیز طبق معمول فراز و نشیب‌هایی را پشت سر گذاشت، اما با این حال، عمدتا به دلیل محدودیت عرضه و عدم توانایی برآورده ساختن تقاضای جهانی، رشد هفتگی قیمت‌ها ثبت شد.

در خصوص عوامل تاثیرگذار بر رشد قیمت‌ها در هفته گذشته باید گفت، از آنجا که برداشته شدن برخی محدودیت‌های ویروس کرونا در برخی نقاط جهان باعث افزایش تقاضا شده و در همین حال نگرانی‌ها از وضعیت عرضه همچنان پابرجاست، بازار در ابتدای هفته روند صعودی در پیش گرفت.

چیوکی چن، تحلیلگر ارشد سانوارد تریدینگ اظهار کرد: "از آنجا که اختلالات عرضه ناشی از طوفان در ایالات متحده بیش از حد انتظار طول کشیده و در همین حال، تقاضا به دلیل کاهش اقدامات قرنطینه و گسترش عرضه واکسن کووید-۱۹ در حال افزایش است، سرمایه‌گذاران همچنان به بازار دیدگاه صعودی دارند."

لازم به ذکر است که طوفان‌های آیدا و نیکولاس، که در ماه‌های آگوست و سپتامبر از خلیج مکزیک آمریکا عبور کرد، به سکوها، خطوط لوله و همچنین مراکز فرآوری آسیب رساند و بیشتر تولیدات فراساحلی را تعطیل کرد.

از طرفی، اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن (اوپک پلاس)، به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری و تاخیر در تعمیر و نگهداری میادین نفتی در شرایط شیوع ویروس کرونا که باعث افت تولید شده، اکنون با موج افزایش تقاضا مواجه شده‌اند و برای بالا بردن میزان عرضه خود دچار چالش هستند.

چالش آنها بازتاب این است که چند عضو دیگر اوپک پلاس در سال گذشته به دنبال تحت تاثیر قرار گرفتن تقاضا توسط شیوع کووید-۱۹ تولید خود را محدود کردند، اما درحال‌حاضر با بهبود وضعیت اقتصادهای جهانی و رشد تقاضای سوخت، برای افزایش تولید خود با مشکل مواجه هستند.

اوپک روز سه‌شنبه اعلام کرد که پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت در چند سال آینده به میزان قابل توجهی افزایش یابد و از این رو جهان باید به سرمایه‌گذاری در تولید برای جلوگیری از بحران، حتی با وجود روی آوردن به منابع انرژی پاک، ادامه دهد.

همچنین در خصوص عوامل تاثیرگذار بر وضعیت عرضه، شرکت‌های نفتی نیجریه و آنگولا، بزرگترین کشورهای صادرکننده نفت در آفریقا هشدار دادند که این مناطق برای افزایش تولید خود به میزان سهمیه تعیین شده توسط سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن (اوپک پلاس)، به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری و مشکلات تعمیر و نگهداری، حداقل تا سال آینده دچار چالش خواهند بود.

مشکلات مربوط به عرضه در حالی اتفاق افتاده که کشورها محدودیت‌های حرکتی ناشی از کووید-۱۹ را کاهش می‌دهند و به طور بالقوه باعث افزایش تقاضا می‌شوند.

همچنین، از آنجا که از آنجا که گاز برای تولید برق نسبتا ارزان است، افزایش قیمت این مایع نیز به رشد قیمت نفت کمک کرده است. با افزایش قابل توجه قیمت گاز طبیعی در سطح جهان، تولیدکنندگان برق به جای گاز از نفت کوره یا گازوییل استفاده می‌کنند که باعث بالا رفتن قیمت نفت شده است. ژنراتورها در پاکستان، بنگلادش و خاورمیانه، در حال حاضر تعویض سوخت را آغاز کرده‌اند.

ویوک دار، تحلیلگر کامودیتی در بانک مشترک‌المنافع در یادداشتی خاطرنشان کرد: "از آنجا که قیمت بالای گاز باعث روی آوردن به مصرف نفت می‌شود، تقاضای نفت می‌تواند ۰.۵میلیون بشکه دیگر در روز، معادل ۰.۵درصد از عرضه جهانی نفت افزایش یابد." وی افزود: "اگر زمستان در نیمکره شمالی سردتر از حد انتظار باشد، قیمت انرژی می‌تواند بیش از این افزایش یابد.

تحلیلگران آی‌ان‌جی در یادداشتی اظهار داشتند: "این موضوع نشان می‌دهد که در ماه‌های آتی شاهد تقاضای قابل توجه نفت خواهیم بود و این بدان معنی است که کسری بیش از حد انتظار بازار نفت تا پایان سال جاری ادامه خواهد داشت."

از سوی دیگر، به دنبال مشکل کمبود زغال‌سنگ، استانداردهای سخت‌تر انتشار گازهای گلخانه‌ای و تقاضای بیشتر از سوی تولیدکنندگان و صنایع در چین، باعث افزایش قیمت زغال‌سنگ به بالاترین سطح خود شده و محدودیت‌های گسترده‌ای را در مصرف آن ایجاد کرده است.

موانع رشد بیشتر قیمت‌ها در هفته گذشته

اداره اطلاعات انرژی آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که موجودی ذخایر نفت و سوخت این کشور در هفته گذشته افزایش یافته که این موضوع باعث افت قیمت نفت شد.

ذخایر نفت خام در هفته منتهی به ۲۴سپتامبر، ۴.۶میلیون بشکه افزایش یافت و به ۴۱۸.۵میلیون بشکه رسید، در حالی که تحلیلگران انتظار داشتند میزان آن ۱.۷میلیون بشکه کاهش یابد.

افزایش موجودی ذخایر آمریکا در حالی صورت گرفت که تولید این کشور تقریبا به سطح قبل از وقوع طوفان آیدا بازگشته است. تولید نفت در هفته گذشته ۱۱.۱میلیون بشکه در روز افزایش یافت.

از طرفی، از آنجا که واحدهای فراساحلی بیشتری در خلیج مکزیک پس از خسارات ناشی از طوفان فعالیت خود را از سر گرفتند، شرکت‌های انرژی آمریکایی در هفته گذشته به سکوهای نفت و گاز طبیعی خود برای چهارمین هفته متوالی اضافه کردند.

شرکت خدمات انرژی بیکر هیوز روز جمعه در گزارش خود اعلام کرد که این سکوها در هفته منتهی به ۱اکتبر، ۷مورد افزایش یافته و به ۵۲۸مورد رسیده که بالاترین میزان آن از آوریل ۲۰۲۰ است.

از سوی دیگر، انتظار می‌رود که در پاسخ به رشد تقاضا، اوپک پلاس مجبور به افزایش تولید خود بیش از میزان برنامه‌ریزی شده باشد. سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن قرار است که روز دوشنبه نشستی برگزار کنند و وضعیت پیش آمده را مورد بررسی قرار دهند.

برخی از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که اعضای اوپک پلاس در این جلسه تصمیم بگیرند میزان تولید خود را در ماه‌های نوامبر و دسامبر بیش از ۴۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهند. چهار منبع اوپک پلاس اظهار کردند که عرضه نفت بیشتر، بدون ذکر میزان و تاریخ، به عنوان یک سناریو مورد بررسی قرار گرفته است. این در شرایطی بوده که نفت در بالاترین سطح سه سال اخیر قرار گرفت و فشار از سوی مصرف‌کنندگان برای عرضه بیشتر ایجاد شد.

هووی لی، اقتصاددان بانک OCBC سنگاپور اذعان داشت: "این احتمال وجود دارد که اوپک پلاس، با توجه به بالا بودن قیمت‌ها، تولید خود را افزایش دهد." وی در ادامه گفت: "آخرین باری که شاهد قیمت ۸۰دلاری بودیم، عرضه به میزان قابل توجهی بیش از حال حاضر بود و من گمان می‌کنم که جهان با توجه به بحران انرژی، به بشکه‌های نفت اضافی نیاز دارد."

انرژی اسپکتس انتظار دارد که اوپک پلاس تصمیم خود را برای افزایش عرضه خود به میزان ۴۰۰هزار بشکه در روز بین‌ ماه‌های آگوست و دسامبر تمدید کند. به گفته ویراندا چاهان، تحلیلگر نفت، برای تغییر این برنامه، برنت باید بالای کانال ۸۰دلار را حفظ کند.

تحلیلگران ای‌ان‌زد در یادداشتی خاطرنشان کردند: "نشست پیش روی اوپک پلاس در روز دوشنبه برای جهت‌گیری قیمت نفت در هفته آینده بسیار مهم خواهد بود. افزایش تولید بیش از ۴۰۰هزار بشکه در روز باعث افت قیمت در کوتاه مدت می‌شود."

جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفت، نگرانی‌های دولت بایدن در خصوص قیمت بالای نفت، در دستور کار جلسه بین جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در اوایل هفته جاری قرار گرفت.

همچنین، به گفته تحلیلگران، تضعیف بازار مسکن و قطعی برق در چین در حال افزایش بوده و از این رو، هر گونه اتفاق در این کشور که دومین اقتصاد بزرگ جهان به شمار می‌رود، بر تقاضای نفت تاثیر منفی خواهد گذاشت. لازم به ذکر است که چین بزرگترین واردکننده نفت خام در جهان و دومین مصرف‌کننده آن پس از ایالات متحده به شمار می‌رود.

بررسی قیمت نفت

در ساعات پایانی معاملات آخرین روز هفته گذشته یعنی جمعه، برنت ۹۷سنت معادل ۱.۲درصد افزایش یافت و به ۷۹دلار و ۲۸سنت در هر بشکه رسید و توانست چهارمین رشد هفتگی خود را ثبت کند.

همچنین معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا با ۸۵سنت رشد، به قیمت ۷۵دلار و ۸۸سنت در هر بشکه مورد معامله قرار گرفت که ششمین افزایش هفتگی آن بود.

برنت از ابتدای سال جاری تا کنون بیش از ۵۰درصد رشد کرده و روز سه‌شنبه هفته گذشته به بالاترین سطح خود در طول سه سال اخیر، یعنی ۸۰دلار و ۷۵سنت در هر بشکه رسید.

ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار در OANDA اظهار کرد: "اگر اوپک پلاس بر برنامه پیشین خود پایبند باشد و تنها ۴۰۰هزار بشکه در روز در ماه نوامبر به بازار اضافه کند، بازارهای انرژی به زودی شاهد قیمت ۹۰دلاری نفت خواهند بود."

با این اوصاف، به نظر می‌رسد که اکنون نشست اوپک پلاس در روز دوشنبه، اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده روند بازار در روزهای آتی خواهد بود. با توجه به چالش‌های موجود، کشورهای صادرکننده نفت بیش از سهمیه در نظر گرفته شده تولید خود را افزایش خواهند داد یا خیر؟