ریسک‌های سیاسی بازارهای جهانی را به کدام سو می‌برند؟
این روزها جنگ تجاری چین و آمریکا از یک سو و درگیری‌های سیاسی ایران و آمریکا از سوی دیگر، بازارهای جهانی را بیش از پیش متزلزل کرده است. با افزایش ریسک‌های سیاسی در مقیاس جهانی، فعالان بازارها دچار تردید شده‌اند و همین موضوع بازارهای جهانی را بیش از پیش نوسانزده کرده است.
اقتصاد آنلاین - محمد امین خدابخش؛ درگیری لفظی فزاینده میان رهبران ایران و آمریکا پیرامون احتمال قطع کامل صادرات نفت ایران و ایجاد اختلال در روند صادرات نفت خاورمیانه از تنگه هرمز توسط ایران خطر رویارویی نظامی در استراتژیک ترین آبراه جهان را افزایش داده است. این حساسیت‌ها از جایی شروع شد که پس از خروج آمریکا از برجام و ایجاد یک نظام تحریمی جدید از سوی ایالات متحده، این کشور بر آن شد تا صادرات نفت ایران را حداقل در وادی کلام به صفر برساند. در پی اعلام این تصمیم و انجام اقدامات عملی برای ترغیب کشور های وارد کننده نفت ایران به تغییر خریدار نفت، رئیس جهور کشورمان نیز تهدید به جلوگیری از صادرات نفت منطقه کرد و افزود اگر ایران نفت صادر نکند هیچ کشور دیگری نیز در خاورمیانه امکان صادرات نفت را نخواهد داشت که این سخنان موجب عکس العمل تویتری ترامپ و تهدید متقابل ایران از سوی وی شد. در این نوشتار سعی شده تا تاثیر این مناقشات کلامی با نیم نگاهی به افزایش تنش‌های تجاری میان ایالات متحده با چین بر تغییرات قیمت کامادیتی‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
نفت در دو راهی سقوط و صعود
در بازار نفت به دنبال افزایش این تنش ها روز دوشنبه با شروع معاملات در بازار های جهانی قیمت نفت خام افزایش یافت، بطوریکه نفت خام سبک آمریکا در معاملات خود با نوسانی بیش از یک دلار روبه رو شد و نفت خام برنت نیز به قیمت 74 دلار و 50 سنت رسید. آخرین نوسان رو به پایین قیمت ها در بازار نفت بعد از آن اتفاق افتاد که در روز های اخیر ترس از افزایش مازاد عرضه از سوی عربستان سعودی قیمت این ماده ارزشمند را با کاهش قیمت شدید رو به رو کرد. در این زمینه باب مکنالی بنیانگذار و رئیس گروه مشاوره ای رپیدن در گفت و گو با CNBC گفت که فکر می کند بازار تا حدی دچار رخوت شده است و احتمالا فکر میکند که این مورد همچون کره شمالی به پیش خواهد رفت. به این ترتیب که در ابتدا ترامپ تویت هایی در مورد خشم و آتش (دو واژه معروفی که رئیس جمهوری آمریکا برای توصیف عکس العمل آمریکا در مقابل شیطنت‌های اتمی کره شمالی استفاده کرده بود.) منتشر کند و کمی بعد مثلا در جایی همچون ژنو روحانی و ترامپ با هم دیدار کنند.
در حالی که احتمال جنگ بیش از پیش بر خاورمیانه و بازار نفت سایه افکنده به گفته کلیف کاپچان رئیس موسسه مشاوره ریسک اوراسیا خطر استحکاکات غیر مترقبه در خلیج فارس را محتمل دانسته است اما اضافه کرده است که هیچ یک از دو طرف به دنبال جنگ نیستند. نه ترامپ قصدی مبنی بر ماجراجویی جدید نظامی برای آمریکا دارد و نه ایران می‌خواهد تبعات ناشی از یک جنگ مستقیم با آمریکا را بدون لزوم بپذیرد.
در این میان یک کارشناس بازار نفت این طور عنوان کرده که در صورت به فعل درآمدن تهدیدهای ایران از آنجا که کمبود عرضه این ماده به یکباره بسیار زیاد خواهد شد می‌تواند به طور تقریبی قیمت نفت را بین 150 تا 200 دلار افزایش دهد.
نفت برنت دریای شمال که معیار ارزش گذاری مهمی در بازار نفت است اخیراً به بالای 73 دلار رسیده بود که با افزایش احتمال زیاد شدن تولید و فروش نفت عربستان سعودی هم اکنون به حدود 67 دلار رسیده است.بیشترین قیمتی که این ماده با ارزش تا به حال به ثبت رسانده 147 دلار برای هر بشکه در سال 2008 است.
در بازار سایر کامادیتی‌ها چه می‌گذرد؟
در شرایط کنونی سرمایه‌گذاران و فعالان بازار کالاها به واسطه ترس از جنگ تجاری و نفرت پراکنی‌های ضد ایرانی کاخ سفید و به تبع آن افزایش ریسک‌های سیاسی و ارزی آزرده خاطر تر از قبل با دیده ترید به افت و خیز قیمت‌ها می‌نگرند. به گفته بلومبرگ نه فقط فعالان بازار نفت بلکه سرمایه گذاران در سایر بازارهای کالایی این هفته چشم به ایران خواهند داشت. در بازار طلا، این فلز گرانبها پس از آنکه تویت‌های ترامپ فدرال رزرو و ایران را مورد انتقاد و تهدید قرار داد از کف یکساله خود برخاست و به حوالی 1230 دلار در هر اونس رسید. طلا در ماه‌های گذشته با کاهش ارزش تند و تیزی مواجه بوده ایست بطوریکه این فلز گرانبها از میانه ماه آوریل تا کنون بیش از 10 درصد ارزش خود را از دست داده است و اگر جنجال‌های رسانه ای ترامپ در روزهای گذشته نبود شاید همچنان نیز این روند کاهشی را با قدرت ادامه می‌داد.
اما طلا واقعا برای رشد به چه چیزی احتیاج دارد؟
به گفته اُل هانسن تحلیلگر آنچه که بیش از پیش می‌تواند در راه صعودی شدن قیمت طلا نقشی موثر بازی کند بروز نشانه‌هایی محکم از تضعیف در ورند بلند مدت دلار است. بنا بر نظر سنجی که رویترز در هفته گذشته از پیش بینی فعالان بازار من جمله بانکداران و کارگزاران معاملات این فلز گرانبها اجام داده است بیشتر آنها پیش بینی خود در مورد قیمت‌های طلا را تعدیل کرده و آن را به قیمت‌های پایین‌تری رسانده‌اند. اگرچه این پاسخ دهندگان هنوز هم این انتظار را منطقی می‌دانند که قیمت طلا به حدود 1300 دلار باز گردد. دلیل این خوشبینی افزایش معاملات سفته بازانه است که می تواند در کوتاه مدت باعث افزایش قیمت اونس باشد.
به غیر از طلا، آلومینیوم و مس نیز هفته خود را مثبت شروع کردند اگرچه که مس و روی همچنان تحت تاثیر فشارهای فروش ناشی از ترس فعالان بازار بر اعمال محدودیت‌های بیشتر به چین، مسیر رو به رشدی را طی نمی‌کنند. خیرا استیو منوچین وزیر خزانه داری آمریکا خبر از افزایش محدودیت‌های بیشتر به کالاهای وارداتی از چین را داده بود.
در روز های اخیر تقویت شاخص دلار که ناشی از تصمیم فدرال رزرو مبنی بر افزایش نرخ بهره در اقتصاد آمریکاست توانسته به تقویت دلار بیانجامد، عاملی که در شرایط کاهش ریسک‌های تجاری با چین و ریسک های سیاسی با ایران میتوانست به تقویت هرچه بیشتر کالاها به خصوص فلزات پایه منجر شود.
دیگر عاملی که این هفته می تواند نقشی تقویت کننده بر دلار آمریکا داشته باشد افزایش بازده اسناده خزانه ده ساله آمریکا بود که به بیشترین سطح در پنج هفته گذشته رسید،افزایش یاد شده ناشی از انتقادات ترامپ از فدرال رزرو بود و با اینکه هم خود او هم بعد از ایراد سخاننش وزارت خزانه داری آمریکا تاکید کرد که رئیس جهوری آمریکا قصدی برای دخالت در سیاسیت‌های پولی بزرگترین اقتصاد دنیا ندارد در نهایت منجر به ترس بخشی از بازیگران اقتصادی شد.
بنابر آنچه که گفته شد انتظار می‌رود مهم ترین بازیگر بازارهای جهانی در این روز نه پارامترهای عقلانی و منطقی ناشی از تغییرات حساب شده بازار بلکه بیشتر تابع ترس و ریسک‌هایی باشد که ترامپ و هیئت حاکمه او بر بازارها وارد می‌کنند. عاملی که پیش بینی رفتار قیمت‌ها را بیش از پیش با عدم اطمینان و احتمال خطا مواجه خواهد کرد.
