فراوری خرما؛ صنعتی که نمی‌توان نادیده گرفت
صندوق کارآفرینی امید با پرداخت بیش از هفت میلیارد ریال تسهیلات به حوزه خرمای استان بوشهر سعی دارد از خام فروشی و فروش محصولات با قیمت پایین جلوگیری کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، خرما یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی ایران به شمار می‌رود که به دلیل اشتغالزایی و البته ارزآوری بالا در سبد صادرات غیرنفتی کشور جایگاه ویژه‌ای دارد، با این حال به دلیل ضعف در مراحل فرآوری و بسته‌بندی، ارزش افزوده این محصول نصیب کشورهایی می‌شود که به تکنیکهای جدید کاشت، برداشت، نگهداری،فراوری و بسته‌بندی مجهز شده‌اند.بسیاری از کشورها با اطلاع از ذائقه مصرف کنندگان و عرضه محصولات در بسته‌بندی‌های مرغوب و مشتری پسند، سیاری از بازارهای هدف را در اختیار خود گرفته‌اند.
خرما در استان بوشهر، از زمان باستان کاشته می‌شده و هم اکنون بخش اعظمی از مردم این استان در زمینه تولید و فراوری، برداشت و دیگر صنایع مرتبط با خرما مشغول به فعالیت هستند.شهرستانهای دشتستان، تنگستان، دشتی و جم بیشترین سطح زیر کشت خرما را دارند و می‌توان گفت که دشتستان با تولید ۷۰ درصد خرمای بوشهر،بیشترین سهم را در این زمینه به خود اختصاص داده است.
با توجه به ظرفیت‌های ویژه تولید و فراوری خرما در استان بوشهر،صندوق کارآفرینی امید حمایتهای مالی خود را در قالب طرح‌های پشتیبان به تولید کنندگان خرما ارئه داده است. ورود صندوق کارآفرینی امید به پروسه حمایت از خرمای استان بوشهر، نخستین بار با تشکیل جلسه باغداران و فعالان حوزه خرما آغاز شد و صندوق با تشریح روشهای حمایت از محصولات استراتژیک نقاط مختلف کشور، فعالان حوزه خرمای استان بوشهر را برای پیدا کردن راههایی که بتواند از فروش فله‌ای خرما جلوگیری و ارزش افزوده بیشتری را نصیب کشاورزان بوشهری کند، تشویق کرد.این صندوق توانست طی سالهای ۹۳ تا ۹۶ مجمعا ۱۸ مورد تسهیلات در حوزه خرمای بوشهر پرداخت کند.
مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید درباره حمایت این صندوق از طرح توسعه فراوری خرما در بوشهر، می‌گوید: ما تلاش کردیم با شناسایی حلقه‌های مفقوده در زنجیره تولید و فراوری خرما، از فروش محصولات با قیمت پایین و خام فروشی ممانعت کنیم. خوشبختانه تاکنون بیش از ۷ میلیارد ریال تسهیلات در حوزه خرمای استان بوشهر پرداخت کرده‌ایم و در طول چهار سال گذشته از محل پرداخت تسهیلات صندوق، ۸۰ نفر اشتغال مستقیم و ۱۶۰ نفر اشتغال غیر مستقیم به وجود آمده است.
او می‌افزاید: پرداخت تسهیلات به توسعه خرمای بوشهر از سال ۱۳۹۳ به بعد با تغییر رویکرد صندوق و جهت حمایت از محصولات استراتژیک مناطق مختلف، حمایت از پشتیبان و توجه ویژه به خوشه‌های صنعتی به خصوص حمایت از اتصال حلقه‌های زنجیره تولید تا فروش محصولات در استانهای مختلف صورت گرفته است.
نوراله زاده معتقد است تغییر نگاه فعالان این حوزه کمک زیادی کرد تا امکانات لازم برای بهبود وضعیت تولید و فروش خرمای بوشهر فراهم شود و در این مسیر، صندوق کارآفرینی امید هم علاوه بر برگزاری نشستهای مختلف با فعالان حوزه خرما در استان بوشهر، تسهیلات لازم را به این بخش اختصاص داده است.
تسهیلات پرداختی صندوق در چهار سال اخیر موجب اشتغال مستقیم ۸۰ نفر و اشتغال غیر مستقیم ۱۶۰ نفر شده است.
بررسی آمارها نشان می‌دهد علیرغم رشد خیره کننده تولید خرما نسبت به سالهای قبل فقط ۸۰۰۰ تن از خرمای استان بوشهر راهی بازارهای جهانی شده است. فاصله معنادار میزان تولید و صادرات خرما در استان بوشهر حاکی از کمبود امکانات لازم برای فراوری، بسته‌بندی، سردخانه و صادرات این کالای ارزشمند است که اقتصاد بخش عمده‌ای از نخلداران استان بوشهر به خصوص در شهرستانهای دشتستان، تنگستان دشتی و جم را زیرپوشش قرار داده است.
مقایسه وضعیت صادرات، تعداد واحدهای فعال و افراد شاغل در حوزه تولید، فراوری، بسته‌بندی و فروش خرما نشان می‌دهد که گفتگوهای فعالان این حوزه و تلاش برای تسلط بر مشکلات بخش تولید و بازار تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد منطقه گذاشته است.
صندوق کارآفرینی امید در سال ۱۳۹۳ تفاهم نامه‌ای با شرکت شهرکهای صنعتی بوشهر منعقد کرد؛ به موجب این تفاهم‌نامه حمایت از تولید و فروش خرما، در چهار بخش تعریف و شرکت شهرکهای صنعتی متعهد شد، آموزشها و مجوزهای لازم در بخش حمل و نقل، سردخانه،بسته‌بندی و عرضه در فروشگاههای شهرهای بزرگ را به تولیدکنندگان و فروشندگان خرما ارائه دهد و صندوق کارآفرینی امید نیز از این بخش حمایت کند.
صندوق کارآفرینی امید علاوه بر حمایت از متقاضیان تسهیلاتی که در چارچوب تفاهم نامه با شرکت شهرکهای صنعتی قرار می‌گیرند، به زنجیره تولید تا مصرف بهینه خرما کمک و از متقاضیان تسهیلات در سایر زمینه‌ها نیز حمایت کرده است.چشم انداز صندوق کارآفرینی امید و شرکت شهرکهای صنعتی از انعقاد تفاهم‌نامه، افزایش ۳۰۰ نفری تعداد شاغلین در حوزه خرما و افزایش ۵۰ درصدی صادرات خرمای استان بوده که تا امروز این هدف در حد زیادی محقق شده است.
بازار مصرف خرما روز به روز در حال افزایش است و در مصارف صنعتی متعددی نظیر شیره خرما، شهد خرما، عسل خرما، قند مایع، سرکه خرما، عصاره نوشابه، حلوای خرما، شکلات صبحانه خرما و لواشک خرما مورد استقبال بیشتری قرار دارد.عمده مقصد صادرات خرمای استان بوشهر، روسیه، اسپانیا، اکراین و کشورهای اروپایی است؛ این درحالی است که خرمای بوشهر از لحاظ کیفیت در بازهای داخلی و خارجی مشتریان بسیاری دارد.آمار گمرک از تجارت خارجی ایران بیانگر آن است که صادرات خرما در سال جاری نسبت به سال گذشته با افزایش ۵۶ درصدی همراه بوده و آمریکا یکی از مشتریان اصلی آن به شمار می‌رود.
صنعت بسته‌بندی، نگهداری، فراوری و تولید محصولات کشاورزی علاوه بر ارتقای کیفیت این محصولات و توسعه و رونق صادرات آن در اشتغالزایی و تراز ارزی کشور نقش بسزایی دارد. در سالهای اخیر ایجاد کارگاههای بسته‌بندی و فراوری محصولات کشاورزی و موادغذایی با استقبال بسیاری از جانب کارآفرینان مواجه شده و به دلیل نیاز به سرمایه اندک، سرعت گرفته است.حمایت از کسب و کارهای نوپا و اشتغال‌زا یکی از رویکردهای صندوق کارآفرینی امید است و در این راستا تاکنون طرح‌های مختلفی را در استانها و در مناطق روستایی و عشایری به اجرا درآورده است.
