تولید و تجارت فرش دستباف ایران رو به بهبود است

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، برپایه آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در پنج ماه نخست امسال بیش از 119 میلیون دلار فرش دستباف با وزن نزدیک به یکهزار و 500 تن از ایران به بازارهای هدف صادر شد که در همسنجی با پارسال رشدی بیش از 18 درصد را نشان می دهد.

این روند افزایشی در صادرات فرش، ادامه روندی است که از سال گذشته و پس از برجام آغاز شده است و پس از چند سال افت و کاهش در صادرات فرش، در دو سال اخیر شاهد توقف روند کاهشی و آغاز روند افزایشی در صادرات هستیم به طوری که در سال 95، بیش از 359 میلیون دلار فرش دستباف از کشور صادر شد که رشدی افزون بر 23 درصد نسبت به سال قبل از آن داشت.

«حمید کارگر» رئیس مرکز ملی فرش ایران در این زمینه گفت: بخش زیادی از این روند مثبت صادراتی متاثر از آغاز صادرات فرش ایران به آمریکا پس از چند سال تحریم بود که موجب شد سهم ما از بازار آمریکا که در اختیار رقبایی همچون هند و پاکستان قرار گرفته بود بار دیگر در اختیار بازرگانان ایرانی قرار بگیرد.

به گفته این مقام مسئول، با این همه و با وجود روند افزایشی صادرات فرش در دو سال اخیر و پس از برجام، هنوز با متوسط صادرات سالیانه 500 میلیون دلاری دهه گذشته فاصله داریم و موانع متعدد داخلی و خارجی تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف را آزار می دهد.

وی افزود: برای نمونه ظهور و بروز انوع کفپوش های جایگزین و زیراندازهای صنعتی مثل فرش ماشینی، موکت، پارکت و موارد مشابه و همچنین تغییر سبک زندگی و الگوی مصرف بویژه در میان نسل جدید در بازارهای هدف فرش ایران به عنوان عاملی کاهنده در این حوزه عمل کرده است.

کارگر ادامه داد: از سوی دیگر حضور فعال برخی از رقبای ایران مانند هند و پاکستان در برخی از بازارهای هدف بویژه با اتکا به مزیت هایی مثل نیروی کار ارزان و قیمت تمام شده پایین مزید برعلت است؛ زیرا فرش تولیدی این کشورها با بهای کمتری تولید و به بازار عرضه می شود.

وی بیان داشت: همچنین در کنار این مسائل، مواردی همچون سستی و کاهلی برخی تولیدکنندگان فرش در تطبیق طرح‌ها و نقش‌ها و رنگ آمیزی با نیاز و سلیقه بازار امروز، در کاهش صادرات این هنر- صنعت ایرانی تاثیر داشته است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران تصریح کرد: علاوه بر آن، نمی توان از برخی رخدادها در حوزه بین الملل نیز غافل بود. برای نمونه وقوع رکود اقتصادی در برخی از کشورهای اروپایی در سال های گذشته موجب شد فرش دستباف به عنوان یک کالای لوکس تا حدی از سبد خانوار اروپایی دور شود.

وی گفت: در حوزه تولید هم مشکلاتی پیش روی تولیدکنندگان فرش دستباف وجود دارد که از جمله آنها ناکافی بودن چتر حمایتی سازمان تامین اجتماعی در اجرای قانون بیمه قالیبافان است، به طوری که اعتبار لازم برای بیمه شدن قالیبافان در بودجه های سالیانه کشور تخصیص داده نشده و هنوز بخشی از جامعه قالیباف کشور از خدمات بیمه ای بی بهره هستند.

کارگر خاطرنشان کرد: با همه اینها فعالان فرش ایران حتی در بدترین شرایط تحریم و بسته شدن بازار آمریکا نیز به سراغ بازارهای جدید رفتند و در همین مدت حتی رقیبی مثل چین را به خریدار فرش ایرانی تبدیل کردند و همچنان امیدوار هستیم با استفاده از ابزارهای مختلف به حوزه تجارت مانند اعزام و پذیرش هیأت های تجاری، برگزاری نمایشگاه‌های برون مرزی و انجام تبلیغات در بازارهای هدف، شاهد افزایش صادرات و توسعه آن باشیم.

وی تاکید کرد: بر این اساس و با توجه به آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، گفته ها حاکی از غیرفعال بودن نیمی از کارگاه های فرش کشور مبنای درستی ندارد و بیشتر به اظهار نظرهایی سطحی و غیرعلمی نزدیک است.

در سال 92 به عنوان بدترین سال صادراتی، 314 میلیون دلار فرش از کشور صادر شد که با متوسط میزان صادرات فرش در دهه های گذشته که نزدیک به500 میلیون دلار بود فاصله زیادی داشت، اما این روند کاهشی در سال 93 متوقف و روند افزایشی جایگزین آن شد، طوری که عدد 314 میلیون دلاری در بهمن ماه 93 محقق شد و در پایان اسفند ماه این رقم به 330 میلیون دلار رسید و در پایان سال 94 به 350 میلیون دلار افزایش یافت.

سرانجام با تلاش ها و رایزنی های دیپلماتیک، در بند 22 برجام به لغو تحریم فرش دستبافت ایرانی اشاره شد و از ژانویه 2016 ( دی ماه 94) به محض اعلام اجرای برجام، نخستین محموله فرش دستبافت ایرانی از مبدا هامبورگ آلمان به لس آنجلس آمریکا ارسال شد و از بهمن 94 یعنی یک ماه بعد از آن صادرات مستقیم از ایران نیز اتفاق افتاد.

نکته قابل توجه اینکه صادرات 90 میلیون دلاری صادرات به آمریکا در سال 95 حتی از صادرات 80 میلیون دلاری قبل از اعمال تحریم ها هم بیشتر بوده است.

هم اکنون فرش ایرانی به 80 کشور جهان صادر می شود و در این میان رتبه نخست واردات فرش ایرانی را آمریکا در اختیار دارد.